Tayfun Timoçin

Kan, ter ve gözyaşı

Mısır uygarlığına bakarken hepimiz hayran kalırız. Ama temelindeki kan, ter ve gözyaşını da hatırlamalı.

Vampir

Hiç kimse, ileride “Fatih” olarak anılacak şehzadeyle, onun evi olan Osmanlı sarayında arkadaşlık yapan bir Ulah prensinin, tüm zamanların en korkunç figürüne dönüşeceğini bilemezdi. İyi ama nasıl oldu bu dönüşüm?

Çook âmin

Kuran’da hiç geçmeyen “amin” sözcüğünü dualarımızın sonuna eklemeye ne zaman başladık?

Her inancın balığı

Yunus bir peygamber miydi, bir bilge mi? Yoksa hepsi birden mi? Farklı kültürlerin Yunus figürüne birlikte göz gezdirelim.

İki dudak şaman

Şamanizmde şaman ne derse o olur. Bugün sürdürdüğümüz pek çok alışkanlık, binlerce yıl öncesine ait ve şamanın iki dudağı arasından çıkan, tamamen uydurulmuş şeyler.

Bu yol nereye çıkar?

Sırat, kimi yorumlarda köprü olarak değerlendirilse de aslında kelime kökeni itibariyle “yol” demek. Öyle bir yol ki, her kültürde bir yere mutlaka çıkıyor.

Tabanca mertliği

Haberlerden anlaşılıyor ki, sokakta tabancayla dolaşmayan bir ben kalmışım!

Hayatın rengi

Sizce hayat ne renktir? Ya da hayatın bir rengi var mıdır? Orta Asya’da yaşamış Atalarımızın bu konuda güzel bir fikri var ve eminim buna şaşıracaksınız.

Kefenin cebi

Diktirsek de hiç kullanamayacağımız bir şey o.

Haç mı, kazık mı?

Hristiyanlıkla özdeş gibi görünen haç, aslında binlerce, belki de onbinlerce yıllık bir sembol. Hemen her kültürde, elbette Türk kültüründe de var. Farklı farklı anlamları olmuş ama hiçbiri, Nazilerinki kadar korkunç şeyler ifade etmemiş.

Bizi birleştiren okyanus

Kültürler birbirlerine dille bağlanır. Dil ayırmaz, birleştirir. Ama siz, birleşmek değil de ayrılmak için yanıp tutuşuyorsanız, kimsenin yapabileceği bir şey olmaz. Nereden baktığınıza bağlı. Tıpkı denizler gibi. Ayırır mı, birleştirir mi? Tarih bunun yanıtını çoktan verdi.  

Kenar mahallenin tarihi

İnsanın, onbinlerce yıllık yaşam birikimi, bugün dünyanın dört bir yanında duyabileceğimiz ve sanki hiç birbiriyle ilgisi yokmuş gibi duran sözcüklerin öykülerinde saklı.

Anam anam, toprak anam

Binlerce yıldır toprağın verimliliğinin farkındayız ve bu nedenle onu “anne” ilan etmişiz. Hem anne hem de bir tanrıça…

Işık neden doğudan yükselir?

Latince “ex oriente lux”, “ışık doğudan yükselir” demek. İyi de dünya var olduğundan beri bilinen bir şeyin deyim olması tuhaf değil mi? Yoksa altında başka sebepler mi var?

Aynı güneşin altında

Binlerce yıl önce Güneş bir tanrıçaydı. Artık hiçbirimiz Güneş’e tapmıyoruz ama ona hayatımız dâhil çok şey borçlu olduğumuzun farkındayız. Yarın neler düşüneceğimizi, neler hissedeceğimizi ise hiçbirimiz bilmiyoruz.

Arkeologları ayakta alkışlıyorum

Biz saklanacak gölge ararken onlar ellerinde küçücük fırçayla tarihimize ışık tutmaya çalışıyorlar ve ayakta alkışlanmayı çokça hak ediyorlar.

Troya’dan Hz. İbrahim’e

Hangi öykünün hangisiyle bağlantılı olduğunu kestirmek güç. Hele aralarında asırlar ve mekânlar arasında binlerce kilometre varsa...

Bağnazlığın ihaneti

Yunanların on yıllık kuşatmasına direnen Troya, tahta at yüzünden değil, dinsel bağnazlık yüzünden düştü. Kentin kapısını Helenlere açan, hurafelerdi!

İhanet

Tarih, örnekleriyle dolu ama biz bugün Antakya’nın düşüşünü ele alalım. Çünkü anlatacakları var bize. 

Dağdaki çobanla tarladaki çiftçi

Çobanlar zorunlu olarak göçer, hayvanını yaşatmak zorundadır. Çiftçi zorunlu olarak yerleşiktir, toprağını bırakamaz. Ve bu iki grup bir araya geldiğinde zorunlu olarak çatışır, çıkarlar uymaz.

Günah keçisi

İşlediğimiz suçu üstlenecek birisini aramaz mıyız? Devir değişse de insan tabiatı değişmiyor ki! Hep aynı: Önce inkâr, sonra suçu başkasına yüklemek… İşte o yüklenendir günah keçisi.

Biz mi kötüyüz, şeytan mı?

Bir sürü kötülük yapıp, yakayı ele verince “Şeytana uydum” diyorlar ya, kim inanıyor?

Göze inen perde

Biz “göze perde inmesi” deriz katarkta. Ama aslında katarakt çok başka bir şeyin ismi.

Dürüst = Trust

Sözcük yolculuklarında ilginç bir serüvendeyiz bu hafta.

Gibi yapanlar kulübü

Biz, yani bütün insanlar, “mış gibi yapmanın” kitabını yazdık, yazmamış gibi yaptık!

EY RUH!

Yaşayanla yaşamayan arasındaki en belirgin fark, nefes alıp almamaksa, bizi yaşar kılan şey şey de ruhsa, acaba ruh, nefes mi?

Atmosfer olmasa...

Atmosfer olmasaydı önüne gelen göktaşı Dünya’ya düşer, hayatımızı altüst ederdi. Ama atmosferimiz var. Hayatımızı zehir edecek göktaşlarını durduruyor. Ama uzaylılarla başa çıkması zor görünüyor.

Birbirimize düşmanız doğuştan pişmanız

Birbirimize düşmanlık edip, pişman oluyoruz. Pişman, aklı sonradan gelen gibi bir anlama sahip. Düşman ise kötü düşünen. Oysa seçeneğimiz var. Dünyayı cehennem yerine cennete çevirmek mümkün. Hâlâ!