Almanya’da köklü partilerde ve partiler arasında yazılı olmayan birtakım kurallar vardır. Kimler veya hangi partilerle iş birliği yapıp yapmama, ortaklık edip etmeme kuralı da bunlar arasındadır. Sosyal Demokrat Parti (SPD) de, Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri (CDU/CSU) de, Hür Demokrat Parti (FDP) de, Anayasa’nın 23 Mayıs 1949 tarihinde kabulüyle resmen kurulan Almanya Federal Cumhuriyeti’nde baştan itibaren birbirleriyle ortaklık ederek koalisyon hükümeti kurdular.
#ALMANYAHer ülkede olduğu gibi Almanya’da da bazı politikacıların bugünden yarına yaklaşım ve söylem değiştirdiklerine, bugün söylediklerini yarın unutuverdiklerine tanık oluyoruz. Almanya’da iktidara talip olan ve başbakanlık koltuğuna göz diken Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Friedrich Merz, geçen yılın sonlarına doğru Yeşiller’le ortaklık sinyalleri verdi.
#AlmanyaSiyasette, yıllarca Türkiye’nin başbakanlığını ve cumhurbaşkanlığını yapan Süleyman Demirel’in “Dün dündür, bugün bugündür” söylemi geçerlidir her yerde. Almanya’da da öyle... Daha geçen yıl eylül ayında ana muhalefetin büyük kanadı CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, SPD’li Başbakan Olaf Scholz’a “Yeşiller’i hükümetten kovun, şu sığınmacı sorununu birlikte çözelim!” önerisinde bulundu.
#AlmanyaAlmanya’da 2025 yılında yapılacak genel seçimlere daha iki yılı aşkın bir süre olduğu halde ‘ortak kavgası’ şimdiden başladı. CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, “Federal hükümette asıl rakibimiz Yeşiller’dir” diyerek şimdiden kapılarını Yeşiller’e kapattı. ‘Kardeş parti’ CSU Genel Başkanı ve Bavyera Eyalet Başbakanı Markus Söder de...
#AlmanyaÇarşamba günkü ‘AfD ile asla mı?’ başlıklı yazımda, Almanya’da köklü partilerin “AfD ile bugün de yarın da gelecekte de asla iş birliği yapmayacağız” dedikleri halde, bazen buna riayet edilmediğine yer vermiştim. Ama biz Almanya’da benzer söylemlerin daha önceki yıllarda başka partiler için söylendiğine de tanık olduk.
#AlmanyaAlmanya’nın Schleswig Holstein eyaletinde 8 Mayıs’ta yapılan parlamento seçimlerini, toplam oyların yüzde 43.4’ünü alan Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) kazandı. Yeşiller yüzde 18.3, Sosyal Demokrat Parti (SPD) yüzde 16, Hür Demokrat Parti (FDP) yüzde 6.4 ve Danimarkalı azınlığın oluşturduğu Güney Şilezya Seçmenler Birliği (SSW) yüzde 5.7 oy alarak parlamentoya girdi.
#AlmanyaAlmanya’da ‘yeşil hareket’ 1970’li yıllarda başladı. Büyük bir bölümünü ‘68 kuşağı’ olarak bilinen gençlerin oluşturduğu çevre ve barış hareketi yanlıları, atom santralleri karşıtları ile kadın ve eşcinsel hakları savunucuları ‘yeni bir dünya’ yaratılması için yollara düştü. Sokaklara döküldü. Ve 13 Ocak 1980 tarihinde Yeşiller (Die Grünen) Karlsruhe’de resmen kuruldu.
#AlmanyaAlmanya’da Sol Parti’nin başına ilk kez iki kadın lider seçildi. Aslında bu Almanya’da bir ilk değildi. 1980 yılında kurulan Yeşiller’de baştan beri ‘yüzde 50 kadın kontenjanı’ uygulandığı için iki genel başkandan biri hep kadındı. 1998-2000 yılları arasında Gunda Köstel ile Antje Radcke, Yeşiller’in eş genel başkanlıklarını üstlenerek bir ilke imza attılar.
#Gunda KösteDünya genelinde yaşanan ekonomik ve petrol krizinin yanı sıra Almanya’da nükleer santral sayısının artmaya başladığı 1970’li yılların ikinci yarısında çevre korunmasından yana, silahlanmaya karşı olan çoğu genç ve orta yaşlı, eğitimli kesimden insanlar bir araya gelerek politikaya soyundular.
#AlmanyaMuhafazakar Avusturya Halk Partisi (ÖVP) ile sağ popülist Avusturya Özgürlük Partisi’nin (FPÖ) 2017 yılında oluşturduğu koalisyon hükümeti, o dönemdeki FPÖ Lideri Heinz-Christian Starche’nin adının yolsuzluğa karışması üzerine geçen yıl mayıs ayında çökünce, ülkede Yeşiller’e ilk kez iktidara ortaklık yolu açıldı.
#Heinz-Christian StarcheEski Doğu Almanya sınırları içinde oluşturulan yeni eyaletlerden Thüringen’de geçtiğimiz pazar günü yapılan eyalet parlamentosu seçimleri öncesinde sürdürülen seçim kampanyası boyunca, Hıristiyan Demokrat Birlik Parti (CDU), Sol Parti ve sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) ile kesinlikle işbirliği yapmayacaklarını ve koalisyon oluşturmayacaklarını yineleyip durdu.
#CDUAlmanya Federal Cumhuriyeti’nin 70 yıllık tarihinde şimdiye kadar 8 başbakan görev yaptı. Konrad Adenauer (1949-1963), Ludwig Erhard (1963-1966), Kurt Georg Kiesinger (1966-1969), Willy Brandt (1969-1974), Helmut Schmidt (1974-1982), Helmut Kohl (1982-1998), Gerhard Schröder (1998-2005). Şu andaki Başbakan Angela Merkel de 2005 yılından beri bu görevi sürdürmektedir.
#Brandt Schmidt SchröderFederal Almanya Cumhuriyeti ile eski Doğu Almanya olarak bilinen Demokratik Almanya Cumhuriyeti’nin 3 Ekim 1990 tarihinde resmen birleşmesinden sonra ‘Bündnis 90/Die Grünen’ (Birlik 90/Yeşiller) adını alan Yeşiller Partisi’nin temeli, 1970’li yıllarda atıldı.
#Federal Almanya Cumhuriyeti