Asla, ‘Asla’ dememeli!

�

Almanya’da ‘68 kuşağı’ olarak bilinen sol eğilimlilerin, solcuların, entelektüellerin, çevre korumacıların, nükleer santral karşıtlarının, silahlanmaya karşı olanların destekledikleri Yeşiller (Die Grünen), 1980 yılında kurulduktan sonra köklü partiler benzer açıklamalarda bulundu.
1982 yılında FDP’nin 1969’dan beri ortaklık ettikleri SPD’yi terk ederek Almanya’nın sosyal demokrat Başbakanı Helmut Schmidt’i koltuğundan etmesi ve CDU’lu Helmut Kohl’u başbakanlık koltuğuna taşıması üzerine, 6 Mart 1983 tarihinde yapılan erken genel seçimlerde köklü partilerin ‘öcü’ gözüyle baktıkları Yeşiller, toplam oyların yüzde 5’ini alarak Federal Meclis’e girdi.

EYALET SEÇİMLERİNDEN BELLİYDİ
Aslında FDP’nin ‘cephe değiştirme’ kararından iki hafta sonra 26 Eylül 1982’de Hessen’de yapılan eyalet seçimlerinde seçmenlerin affetmediği FDP, sadece yüzde 3.1 oy alarak yüzde 5 barajına takılırken, yüzde 8 oy alan Yeşiller, “Geliyoruz” sinyalini vermişti.
CDU da SPD de mutlak çoğunluğu sağlayamadıkları halde, seçim öncesi ‘yaramaz çocuklar’ olarak bilinen Yeşiller’le kesinlikle ve ‘asla’ iş birliği yapmayacaklarını ilan ettikleri için ortaklığa yanaşmadılar.
SPD’li Hessen Eyalet Başbakanı Holger Börner, CDU ile de ‘büyük koalisyona’ sıcak bakmadığı için erken seçime kadar geçici olarak iktidarda kaldı.
25 Eylül 1983’te yapılan erken seçimde, Yeşiller yüzde 5.9 oy alarak yeniden Hessen Eyalet Parlamentosu’na girdi.
FDP de yüzde 7.6’yla yeniden ‘yuvaya’ döndü.
Ancak CDU ile FDP’nin sandalye sayısı yeni bir koalisyon hükümeti kurmaya yetmediği, SPD’li Holger Börner de seçimlerden önce “Yeşiller’le pazarlık masasında bir kareyi foto montaj olarak bile göremeyeceksiniz” dediği için yeni bir hükümet kurulamadı.
Yeşiller’in tolere ettiği SPD’li Börner, ‘azınlık hükümeti’ ile devam etti.

FISHER ENERJİ BAKANI OLDU
Ve 12 Aralık 1985’te ‘beklenen gün’ geldi.
“Ben Yeşil faşolarla ortaklık etmem” dediği bile ileri sürülen Holger Börner, Almanya’da Yeşiller’le ilk ‘kırmızı-yeşil’ koalisyon hükümetini kurdu.
Bir dönemlerin ‘isyankâr çocuğu’ Yeşiller’li Joschka Fischer de Hessen Çevre ve Enerji Bakanı oldu.
Hem de üzerinde jean pantolon, desenli spor ceket, kravatsız spor gömlek ve ayağında sonradan müzelik olan beyaz spor ayakkabılarıyla yemin ederek.
Fotomontaj değil, Börner ile Fischer’in boy boy gerçek fotoğrafları yayımlandı.
Daha sonraki yıllarda Berlin’de, Aşağı Saksonya’da, Brandenburg’da, Bremen’de, Hamburg’da SPD ile Yeşiller ortaklık etti.
CDU ve FDP de 2000’li yıllardan sonra kapılarını Yeşiller’e açtı.
Ve federal düzeyde SPD’li Gerhard Schröder başbakanlığında Yeşiller’le ilk koalisyon hükümeti 1998 yılında kuruldu.
8 Aralık 2021’den beri de SPD’li Olaf Scholz, Yeşiller ve FDP’nin desteğiyle başbakanlık koltuğunda oturmaktadır.
Winfried Kretschmann da önce SPD, sonra da CDU ile ortaklık ederek Baden Württemberg’de “Yeşiller’li ilk Eyalet Başbakanı” olarak koltuğunu korumakta.
Hem de 2011 yılından beri.
Ve Yeşiller, Almanya’daki 16 eyaletin 11’inde iktidara ortaktır şu anda.
*
Köklü partiler, eski Doğu Almanya’daki Sosyalist Birlik Partisi’nin (SED) yerine kurulan Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS) ve uzantısı konumundaki Sol Parti’yle de yıllarca iş birliğine yanaşmadı.
“Eski komünistlerle kesinlikle ve asla iş birliği yok” dediler.
Ama zamanla tutum değiştirmek zorunda kaldılar.
1998 yılında Mecklenburg-Vorpommern’de SPD, PDS (Sol Parti) ile Almanya genelinde ilk ‘kırmızı-kırmızı’ koalisyonu kurdu.
2001 yılında da Berlin’de SPD-PDS (Sol Parti) koalisyon oluşturdu.
Hatta zamanla SPD, Thüringen’de Sol Parti’nin küçük ortağı bile oldu.
Sol Partili Bodo Ramelow, 2014 yılında SPD ve Yeşiller’le ortaklık ederek Thüringen Eyalet Başbakanı oldu.
Hâlâ da koltuğunda oturmakta.
Sol Parti, eski Doğu Almanya sınırları içinde oluşturulan yeni eyaletlerden Mecklenburg-Vorpommern ve Brandenburg da hükümet ortağıdır.
Bremen’de de SPD ve Yeşiller’le ortaklık etmektedir.
Almanca’da “Man soll nie (niemals) nie sagen” (Asla -hiçbir zaman- ‘Asla’ dememeli) diye bir söylem vardır.
Çok yerinde ve doğru bir söylemdir bu.
Özellikle de partilerin yöneticileri ve politikacılar, bu söylemi akıllarından hiç çıkarmayıp, “Asla, ‘Asla’ dememeli”.