Kohl, bunu da mı görecekti

CDU, hem iktidarı hem de başbakanlık koltuğunu on yıllarca başka partilere hiç kaptırmadı. 1953 yılından 2011 yılına kadar aralıksız olarak Baden-Württemberg’in tüm eyalet başbakanları CDU’luydu.

2011 yılında yapılan eyalet parlamentosu seçimlerinden CDU en güçlü parti olarak çıktığı halde, küçük ortak Hür Demokrat Parti (FDP) ile ortaklığı sürdürme gücünü yitirdi.

Yeşiller Partisi, Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile yeşil-kırmızı koalisyon hükümetini kurarak Badenwürttemberg’de CDU’nun hakimiyetine son verdi. Hem de Yeşiller’nin lideri Winfried Kretschmann başbakanlığında. Bu Almanya genelinde bir ilkti.

Bir zamanlar kimsenin ortaklık etmek istemediği, hatta Hessen Eyaleti’nde dönemin SPD’li Eyalet Başbakanı Holger Börner’in seçim öncesi “Yeşil faşolarla ortaklık etmeyiz” dediği halde seçimlerden sonra onların desteğiyle eyalet başbakanı seçilmesini kabul ettiği gibi 1985 yılında da ortaklık ettiği Yeşiller’li bir eyalet başbakanı artık Baden-Württemberg’de söz sahibiydi. Yani Yeşiller Baden-Württemberg’de artık sadece ortak değil, büyük ortaktı.

Yeşil-kırmızı koalisyon BadenWürttemberg’de tam 5 yıl sürdü. 13 Mart 2016 tarihinde yapılan eyalet parlyamentosu seçimlerinde Yeşiller toplam oyların yüzde 30.3’ünü, CDU yüzde 27’sini, sağ popülist Almanya İçin Alternatif (AfD) yüzde 15.1’ini, SPD yüzde 12.7’sini ve FDP de yüzde 8.3’ünü aldı.

SPD’nin, bir önceki seçimlere göre yüzde 10’un üzerinde oy kaybetmesi ortaklığın sonu oldu. Seçimlerden ikinci güçlü parti olarak çıkan CDU, başlangıçta küçük ortak olarak Yeşiller’le iktidara gelmeye pek de sıcak bakmadı. Ama başka alternatif yoktu.

AfD ile kimse ortaklık etmek istemiyordu. Yeşiller, SPD ve FDP’nin sandalye sayısı iktidar için yeterli değildi. Ya erken seçime gidilecekti, ya da CDU her şeyi sineye çekip Yeşiller’le ortaklık edecekti.

Nitekim ortaklık yolu tercih edildi.

CDU, Yeşiller Partili Winfried Kretschmann başbakanlığında iktidara ortak olmayı kabul etti. Evet, Almanya’da bu da bir ilkti.

Eyalet Başbakanı Yeşiller’den, Başbakan Yardımcısı CDU’dan.

Yeşiller ile CDU BadenWürttemberg’de uzlaşmaya varınca, CDU’nun 1973 yılından 1998 yılına kadar genel başkanlığını, Almanya’nın 1982 yılından 1998 yılına kadar başbakanlığını yapan Helmut Kohl’ün kafasından neler geçti bilemiyorum. Herhalde “Bugünleri de mi görecektim?” demiştir. Kohl demediyse bile ben yazıyorum: Helmut Kohl, bunu da mı görecekti? Helmut Kohl, bugünleri de mi görecekti?

Almanya ilk kez Saarland’da 2009 yılında CDU-Yeşiller ve FDP’in oluşturduğu Jamaika Koalisyonu ile (siyah-yeşil-sarı, Jamaika bayrağının renkleri) tanıştı. Rheinland-Pfalzda SPD liderliğinde, FDP ve Yeşiller Senegal Koalisyonu’nu (yeşil-sarı-kırmızı- Senegal bayrağı renkleri) oluşturma yolunda.

Saksonya-Anhalt’ta da CDU, SPD ve Yeşiller Kenya Koalisyonu’nu (siyah-kırmızı-yeşil-Kenya bayrağı renkleri) CDU’lu Heiner Haseloff başbakanlığında oluşturdu bile. Evet, Almanya’daki eyaletlerde koalisyon aritmetikleri değişti. Koalisyon renkleri de. Önümüzdeki yıllarda federal düzeyde de benzer değişiklikler olursa hiç şaşmamalı.