Fransız ihtilali ne zaman oldu sorusunun yanıtı vatandaşların araştırdığı konular arasında yer almaya başladı. Dünya tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen Fransız İhtilali, Avrupa'nın siyasi, sosyal ve ekonomik hayatında köklü değişikliklere sebebiyet vermiş olaylardan biridir. Peki, Fransız ihtilali nedir? Ne zaman oldu?
#Fransız İhtilaliTek partili yılları da gördü, 1950’de çok partili hayata geçişi de… 27 Mayıs darbesi sonrasında yaşanan haksızlıklara isyan ederek Adalet Partisi’nin kurucuları arasında yer alıp TBMM’ye girdi. Demirel’in en yakın dava arkadaşlarındandı. 12 Eylül’de, yine bir darbe sonrası TBMM’den koparıldı. Karşımızda Türkiye’nin demokrasi tarihine tanıklık etmiş 97 yaşında bir delikanlı var; hukukçu, siyasetçi, yazar, şair, eski Sanayi, Çalışma ve Milli Eğitim Bakanı Ali Naili Erdem...
#Ali Naili ErdemÜnlü yönetmen Ridley Scott imzalı 'Napoleon' filmi eleştirmenlerden geçer not alsa da tarihçiler aynı fikirde değil. Napoleon ile "tek gerçek aşkı" Josephine'in ilişkisine odaklanan filmdeki bazı detayların gerçeklerle uyumsuz olduğu yönündeki eleştiriler tartışmalara neden oldu. Peki tarihin en tanınmış çiftlerinden birinin evliliğinde gerçekte neler yaşanıyordu? Büyük aşkın perde arkasında ne vardı?
#Napoleon BonaparteNostradamus 1500'lü yılların ortasında Fransa'da yaşamış bir astrolog. Ölümünün üzerinden dört buçuk asır geçti, bu süreçte öngörüleri defalarca yanlışlandı ancak dünyanın dört bir yanında milyonlarca insan halen Nostradamus'un kehanetlerinin geleceğe dair ipuçları taşıdığına inanıyor. Peki bu her yöne çekilebilecek metinler, içinde bulunduğumuz bilim çağında neden halen bu kadar ilgi çekiyor?
#NostradamusYeryüzünün idare tarihini, askeri tarihini ve medeniyetini oluşturan büyük insanların yaşları hiç fazla değil. Mustafa Kemal Atatürk 56 yaşında, Fatih 49 yaşında, Büyük İskender 32 yaşında, Alexandr Puşkin 37 yaşında, Wolfgang Amadeus Mozart 35 yaşında, Sabahattin Ali 41 yaşında hayata veda etti. Bugünkü nesillerin henüz aylaklıktan ciddiyete geçemedikleri bir çağda eserlerini ortaya koymuşlardı. Kısa ömürlerinde büyük işleri yerine getiren insanların devirleri geçti. Ama daha uzun dönemde iş yapanlar onlar kadar derin izler bırakıyorlar mı? Bu tartışılır!
#ATATÜRKRusya'nın işgal harekâtı sonrası Ukrayna'daki zoraki göç, akıllara 1917 Bolşevik İhtilali'nin ardından iç savaşa sürüklenen dönemin Rusya’sındaki topraklardan 'kaçışı' da getirdi. Başta bugünkü Kiev ve Moskova'dan olmak üzere yüz binlerce Rus, hayatta kalabilmek için yurt dışına kaçmış, en büyük rağbeti ise işgal altındaki İstanbul görmüştü... Osmanlı ordusuna birçok kez kafa tutan Çar'ın torunları canlarını kurtarmak için Osmanlı bayrağının gölgesine sığınmıştı. İşte bir asır öncesinin bol hüzünlü, kanlı hikayesi ve İstanbul'daki sosyokültürel hayata bıraktığı izler...
#Beyaz RuslarRusya-Ukrayna Savaşı’ndan sonra herkes daha büyük bir dünya savaşı gelir mi diye endişeli... Bu endişelerin doğru olup olmadığını anlamak için, önceki savaşların astrolojik göstergelerine bakmamız lazım. 2022’de bir dünya savaşının çıkacağını sanmıyorum ama Mart 2023’ten sonrasına dikkat etmek lazım. “Türkiye savaşa girer mi” diye sorarsanız, bence hayır; taraf olacağımızı veya savaşa gireceğimizi düşünmüyorum.
#RUSYABilimin ilerlemesi ve eski belgelerin yeni teknolojilerle yeniden değerlendirilmesi, zaman zaman tarihin yeniden yazılmasıyla sonuçlanıyor. Yeni bir teknoloji bu kez de Avrupa tarihinin en esrarlı aşk hikayelerinden birine ışık tuttu.
#Marie Antoniette23 Nisan 1920 Cuma günü Hacıbayram’da kılınan cuma namazından sonra Meclis’e doğru yüründü ve İttihat Terakki Kulübü’nün Millet Meclisi’ne dönüştürülen salonunda Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı. Bu Meclis’te muhalif ve muvafık görüşlüler de bir tek amaç etrafında toplanmışlardı.
#YazarÇar’ın şehirlerdeki asayişi ve beslenmeyi kontrol edememesi, politik kadrolarla akıllıca ilişkiler kuramaması ve adeta kurtuluşu cephede başkomutancılık oynama merakı bardağı taşıran son damla olmuştur. Rusya’nın bir asırdır süren kaynaşması ani gelen harple ve rastlanmamış uygunsuzluklarla patlama haline çıktı. 23 Şubat 1917’de (Batı takvimiyle 8 Mart’ta) Petersburg’da devrim başladı.
#YAZARSelanik, MÖ 315 yılında Makedonya kralı Kassandros tarafından bugünkü Thermi'de kurulmuştur. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, bir dönem Osmanlı'nın da eline geçen Selanik için 'Keşke Selanik'i de misak-ı milli sınırları içerisine alabilseydik' diyerek kentin Türkler için önemini vurgulamıştır. Peki, Selanik ne zaman kaybedildi?
#Selanik Ne Zaman Kaybedildi27 Nisan 1909, yani bundan 110 sene önce ‘hal’ kararının kendisine bildirilmesinin hemen akabinde padişah ailesiyle birlikte Rumeli’ye, Selanik’e sevk edildi. Bu safhanın çok centilmence geçmediği açıktır. Eğer süreç içinde nakil işleminin başında Fethi Bey (Okyar) olmasa daha vahim kabalıkların olacağına şüphe yoktu.
#YazarZülfü Livaneli, Doğan Kitap’tan yayımlanacak Abdülhamid romanından bazı bölümleri ilk kez Hürriyet Pazar okuyucularının beğenisine sunuyor. 100’üncü ölüm yıldönümü vesilesiyle alevlenen, Google’ı bile onun icat ettiğine kadar varan tartışmalar bu romanla yeni bir boyut kazanacak. Kitaptan bu ilk metinlerde, II. Meşrutiyet’in ilanını, devrilen padişah ve yakın çevresinin gözünden okuyoruz.
#Zülfü LivaneliÖnemli tarih kayıtlarında aşk, görmezden gelinir. Savaşlardaki başarılar aşka tercih edilir. Noter belgeleri ve nüfus cetvelleri, aşkı aşk olmaktan çıkarıp değersiz kayıtlara dönüştürür. Geriye sanat ve edebiyat kalır; özel mektuplar, günlükler, şiirler, resimler, tablolar ve heykeller…
#AŞKDünya tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen Fransız İhtilali, Avrupa'nın siyasi, sosyal ve ekonomik hayatında köklü değişikliklere sebebiyet vermiş önemli bir olaydır. İnsanlar ihtilalin üzerinden yüzyıllar geçmesine rağmen, Fransız İhtilali hakkında araştırma yapmaya devam ediyor. Peki Fransız İhtilali ne zaman ve neden oldu? Fransız İhtilali'nin sonuçları neler?
#Fransız İhtilaliMilli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Alpaslan Durmuş, "Her teori zaten bir alet çantasıdır. Evrimle alakalı olarak biz evrimi kaldırdık mı cümlesi siz Fransız İhtilali'ni, Osmanlı Devleti’nin yıkılışını programlardan kaldırdınız mı cümlesi kadar saçma bir cümledir Evrim teorisine dair es geçtiniz mi diye sorabilirsiniz? Yok es geçmedik. Biz evrim teorisine dair yeni bir düzenleme yaptık. Evrim konusu tarafgirlikle takım tutar gibi ele alınacak bir konu değil. Böyle bir moddan çıkmamız lazım. Biz MEB olarak bu moddan çıkmayı başardık" dedi.
#Alpaslan DurmuşBAZI gazetelerde yüksek rütbeli subayların Adalet Yürüyüşü’ne katılmamasının eleştiri konusu olması emekli Koramiral Can Erenoğlu’nu etkilemiş; anons otobüsünde bizi görünce “Bu mitinge katılan en yüksek rütbeli subay olarak buna cevap vermek zorundayım” diyerek şöyle konuştu:
#Yazarlar1968 yılının Kasım’a yaklaşan günlerinden birinde, Milliyet Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi, pırıl pırıl bir fikirle gitti Ankara’ya. “İsmet İnönü, bizim gazeteye 10 Kasım için Atatürk’ü anlatacak” dedi. “Çok nefis bir dizi olacağına inanıyorum. Yarın saat 14.00’te randevumuz var. İkimizi de bekliyor.” İkimizi de dediği diğer kişi gazeteci Mete Akyol’du. Mete Akyol, bunun nedenini şöyle anlatıyor: “Taşınabilen türde bir ses alma aygıtına sahip olmak, bir gazeteci için o yıllarda, ‘bulunmaz Hint kumaşı’ değerinde bir ayrıcalık oluşturuyordu. Yayın genel yönetmenim, Ankara’da devletin ve partilerin ileri gelenleriyle görüşmelerini, bu ayrıcalığım nedeniyle bensiz yapmıyordu. İsmet İnönü’ye de yine birlikte gidecektik.”Birinci Dünya Savaşı’nda cephelerde önemli görevlerde bulunmuş, Milli Mücadele’de “Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Reisliği’nden Garp Cephesi Kumandanlığına kadar değişen birinci plandaki askeri faaliyetlerini, Mondros Mütarekesi ve Lozan Barış Konferansı başdelegeliği gibi büyük siyasi görevlerle tamamlamış, Cumhuriyet kurulduktan sonra başbakan olarak uzun yıllar olayların içinde yaşamış, başrolü oynamış İsmet İnönü, hatıraları en çok merak edilen devlet adamlarından biriydi. İşte o ikinci adam, Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ü Abdi İpekçi’ye anlattı. Ve bu röportaj, bir kitap olarak Ka Kitap tarafından yayımlandı. Atatürk’ün ölümünün 77’nci yılında onu saygıyla anıyor, sizi bu röportajla baş başa bırakıyoruz.
#10 Kasım 2015