Bugün eski eser kaçakçılığı, Hollywood’daki malikanelere, Avrupa’daki yeni zenginlere hizmet ediyor. Kaçakçıları takip eden birtakım küçük burjuvalar da geçtikleri yerde rastladıkları taşları, camları yağmalayıp götürmekte geri kalmıyor. Akdeniz havzasının en zengin eski eser ülkesi biziz. Bu konuda bilincimiz var fakat yetersiz. Türk halkı, eski eserlerine ve vatanın zenginliğine kendisi sahip çıkmalı. Ona yabancı gözle bakmamalı. Bazılarımız eski Yunanı, Bizans’ı dışlayabilir, bazıları da Osmanlı devrini dışlar. Böylece Küçük Asya’nın muhteşem mirası yağmacıların eline düşer.
#AydınKorunan eserlerin zaman zaman müzelerden çok iptidai bir şekilde götürüldüğü açık. Son olarak British Museum’un eksperlerinden birinin (Peter Higgs) uzun bir zamandır Yunan-Roma koleksiyonlarını ayıklayıp sattığı, hem de pazarlamayı internet yoluyla yaptığı açığa çıktı. Bu hırsızlık tespit edildi ama Türkiye’deki Britanya kazılarına dahi katılan bu uzmanın (Orada hangi küçük parçaları götürdüğünü Allah bilir) bir ceza bile almadığı açık.
#LaocoonParthenon’dan kaçırılan kabartma ve heykeller, British Museum’un en ilginç bölümünü oluşturuyor. Atina’da Parthenon Müzesi’ni ziyaret ettiğimde “Böyle bir müze varken, British Museum’un eserleri tutması yanlış ve usulsüz” dedim. Haklıydım, her şey yerinde güzeldir; Pergamon Altarı Bergama’nın üstünde, Mısır piramitlerinden çalınanlar Mısır’ın ortasında, Elgin Mermeri denen Parthenon kalıntıları da Yunanistan’daki asıl yerinde güzeldir.
#Parthenon19. yüzyıl başında Lord Elgin, Osmanlı Devleti nezdinde Britanya Büyükelçisi idi. Lord Elgin, harabeye dönmüş Atina–Parthenon mabedindeki alınlıkları alenen yürüttü ve İngiltere’ye nakletti. Boris Johnson henüz başbakan değilken “Lord Elgin Mermerleri”nin Yunanistan’a iadesinin doğru olacağını söylemişti. Yıllar sonra Başbakan Boris Johnson, “Müze otoriteleri buna karar verirse niye olmasın” dedi. Hiç kuşkunuz olmasın, müze otoriteleri, bu teklife hiç razı olmazlar.
#Lord Elgin'Parthenon Heykelleri' olarak da bilinen 'Elgin Mermerleri' İngiltere ile Yunanistan arasında diplomatik bir krize yol açtı. Yunanistan Başbakanı Miçotakis Londra'da sergilenen eserlerin ülkelerine iadesini isteyince, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak Yunan liderle yapacağı görüşmeyi son anda iptal etti. Yunan medyası iptal kararını 'bir aşağılama' olarak yorumladı.
#Elgin MermerleriHiç şüphesiz ki Bizans’ın sahip olduğu Küçük Asya, donanım bakımından bilhassa İstanbul, bütün şehirleri geçecek durumdadır. Aynı talih Selçukî Türkiyesi ve ardından Osmanlılar için de söz konusudur. Böyle bir yerde arkeolojinin millî bir sanat olması, arkeolojik kazıların akademik heyetlerin dışında geniş vatandaş kitlesini ilgilendirmesi gerekir. Bu düzeye erişmekte bir hayli sorun yaşıyoruz.
#ArkeolojiTürk ordusunun Mudanya Mütarekesi sırasında kendi süngüsü ile çizmiş olduğu sınırlar Lozan’da taviz verilmeden savunulmuştur. Lozan Antlaşması’yla Boğazlar üzerindeki İngiltere’nin üstün kontrolü kaldırıldı. Lozan’da gizli hüküm yoktur. 100’üncü yılda gizli maddelerin açığa çıkmasından bahsedenler hayalperestlerdir.
#LozanEfsane şehir Atina, geri dönüyor! On yıl önce yaşanan ekonomik kriz nedeniyle kepenk kapatan halk, kentini eski ve yeninin senteziyle yeniden kuruyor. 24 saat canlılığını yitirmeyen şehrin yükselen mekânlarını sizin için derledik. Sokrates’in dediği gibi; yoğun yaşamın kısırlığından uzak kalmak için Atina’yı yaşamanız şart.
#AtinaAtina’daki Parthenon Tapınağı’ndan götürülerek British Museum’da sergilenen ve Yunanistan’ın 200 yıldır istediği Elgin mermerlerinde yeni bir gelişme yaşandı. İki Türk bilim insanının Osmanlı kayıtlarında yaptığı araştırma, İngiltere’nin “Sultanın fermanıyla izinli aldık” savunmasını çürüttü.
#GazetehaberleriKimi kentlerin tarihi yıllarla, kimilerinin binyıllarla ifade edilir. Atina milenyumların şehri. Nice savaş, yıkım atlatıp günümüze ulaştı. Farklı uygarlıkların zenginleştirdiği kent geçmişiyle övünmek yerine geleceğe bakıyor. Stavros Niarchos Vakfı Kültür Merkezi gibi yeni kurumlar bu kentin Akdeniz’in yüreğinde yer aldığını, yeni anıtlar yaratmaktan, geleceğe iddialı mesajlar göndermekten çekinmediğini gösteriyor. Ülkenin toprağından, geleneğinden kaynaklanan zengin mutfak kültürü misafirperverlikle birleşiyor. Bu nedenle önceki yıl turist sayısında kırılan rekora şaşırmamak gerekir.
#AtinaDünyanın en çok ziyaret edilen şehirlerinden Londra, gezmeye doyamadığımız, her gelişimizde farklı bölgelerini ve hazinelerini keşfettiğimiz bir şehir. Bu yazıda, Londra’nın şehir merkezini, diğer “zone”ları dikkate almadan sadece “Zone 1”i bölgelere ayırarak inceleyeceğim. Bu bölgelerden Westminster – Piccadilly – Soho - Covent Garden’ı başka bir yazı vesilesiyle anlattığımdan sadece Trafalgar, Bloomsbury ve Knightsbridge’i anlatacağım.
#LONDRADünyanın en çok ziyaret edilen şehirlerinden Londra, gezmeye doyamadığımız, her gelişimizde farklı bölgelerini ve hazinelerini keşfettiğimiz bir şehir. Bu yazıda, Londra’nın şehir merkezini, diğer “zone”ları dikkate almadan sadece “Zone 1”i bölgelere ayırarak inceleyeceğim. Bu bölgelerden Westminster – Piccadilly – Soho - Covent Garden’ı başka bir yazı vesilesiyle anlattığımdan sadece Trafalgar, Bloomsbury ve Knightsbridge’i anlatacağım.
#Londra GezisiHepsi birbirinden özel yapılar. Hepsi UNESCO’nun Dünya Kültür Miras Listesi’nde hatta içlerinde ‘Dünyanın 7 Harikası Listesi’ne seçilenler var. Ve hepsini ya beyaz perdeden ya beyazcamdan hatırlıyorsunuz; fenomen yapımların ev sahipleri... Bu hafta size dünyanın farklı coğrafyalarından 5 tarihi mekân yazdım. Hepsinin havası, mimarisi ve sakladığı tarih bambaşka ama görür görmez etkisi altına alma gücü ortak. Gelin, tarihe bir de buralardan bakın...
#Saffet Emre TonguçYunanistan’ın başkenti olan Atina, yaklaşık 4 milyon insana ev sahipliği yapıyor. Sıcacık iklimiyle ziyaretçilerin içini ısıtan şehir, yılın her döneminde birçok misafir ağırlıyor. Antik çağlardan bugüne kadar önemini hiç kaybetmeyen Atina, masmavi denizi, tarihi güzellikleri ve kültürel zenginlikleriyle kendine hayran bırakıyor. İşte size Atina gezi rehberi…
#AtinaYılbaşı yaklaşıyor… Bu yazıyı okurken kafanızda kararsızlık bulutları dolanıyorsa, bir yerlere gitmek istiyor ama bulamıyorsanız ve “Zaten vaktimiz az şimdi plan yapılmaz” diye düşünüyorsanız hepsini çözecek bir önerim var: Atina. Gitmesi kolay, yemekleri lezzetli, birçok Avrupa kentine nispeten hesaplı ve hepsinin ötesinde sıcak, samimi, bizden…
#AtinaYunanistan’ın başkenti Atina hem yakın hem de diğer Avrupa şehirlerinden daha hesaplı. Bu nedenle özellikle hafta sonu gezilerinde çok sık tercih edilen bir lokasyon. Mesafeler yakın olunca kültürler de çok uzak olmuyor. Avrupa ülkeleri için Antik Yunan Medeniyeti farklı ve otantik gelirken bizde uyandırdığı duygu daha çok aynı bizim oralar hissi… Roma gibi eski bir şehir yerine Antik Yunan Medeniyetinden izler taşıyan ama İzmir havasını da eksik etmeyen, bu Ege şehrini keşfetmek için bu yazıya mutlaka göz atmalısınız… İşte size Atina gezi rehberi…
#Atina1955’ten beri beş yılda bir Almanya’nın Kassel kentini bir çağdaş sanat müzesine dönüştüren documenta sergilerinin daimi merkezi Fridericianum’un tepesinde müzenin adının yazıldığı harfleri söken Banu Cennetoğlu, bu harflere aynı tasarım ve ebatta birkaç tane daha ekleyerek müzeye bambaşka bir ad vermiş: ‘Güvende Olmak Korkutucu’.
#Kitapsanatİstanbul’daki konsolosların Can Dündar’ın ve Erdem Gül’ün duruşmasına toplu olarak katılması, Cumhurbaşkanı’nın tarizine neden oldu. Bizce protokol bakımından başkonsoloslar düzeyindeki sorunların Cumhurbaşkanı tarafından kamuoyu önünde ele alınması uygun değildir. Dışişleri Bakanı bu gibi işler için ne güne duruyor. Başkonsoloslar ve konsoloslar günümüzde diplomat statüsündedir. Lakin mazide öyle değillerdi.
#İlber OrtaylıYıllardır grev ve gösterilerle sarsılan, bakımsız bir kent izlenimi veren Atina yeniden özgüvenini, yaratıcılığını kazanıyor. Genç modacılar, grafik tasarımcıları antik Yunan’ın klasik çizgisini, günümüzün anarşist zekâsını yansıtan yeni mağazalar açıyor. Meydanlardaki yeni restoranlarda Girit sosisi, koyun sütünden yoğurtlu ayva gibi yerel lezzetler sunuluyor. 5 yıl önce hizmete giren Akropolis Müzesi dünya sıralamasında hep en üstlerde… Ulusal Çağdaş Sanatlar Müzesi bu yıl yeni binasına taşınıyor. Kısacası, Atina zor zamanlarda bile ışıldamayı beceriyor.
#SeyahatYunanistan’a ayak basan pek çok kişi iki ülke ve ulus arasındaki farklılıklardan çok benzerliklerle karşılaşınca şaşırır. Sınır çizgileri ortadan kalktığında, aradan politikacılar çekildiğinde, yıllarca birbiri hakkında ön yargılarla yaşayan iki ulusun bireyleri yüzyüze geldiğinde çoğu zaman teklifsiz dostluklar kurulur. VKV Lisesi son sınıf öğrencisi Irmak Peltekoğlu, uzun zamandır Atina’yı merak ediyordu. Şehirle tanışması iki toplumun benzerliklerini keşfetmesine de olanak sağladı. İzlenimlerini yazdı.
Deniz tanrısı Poseidon’la sanat tanrısı Athena’nın yarıştığı, Osmanlı’nın harem olarak kullandığı Erekhtheion Tapınağı, yaz boyunca turist kalabalıklarıyla birlikte güneşin altında kavrulduktan sonra, şu günlerde huzur içinde kışın serinliğini yaşıyor. 2500 yıllık yapıyı taşıyan heykellere hayran kalacaksınız.