Covid-19 sürecinde ortaya çıkan kaygı, paranoya ve stres bozuklukları bireylerin psikolojisini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Günlük rutinlerin farklılaşması, evde geçirilen sürenin uzaması ve insanların sevdiklerini uzun süre görememesi nedeniyle yaşam alışkanlıkları da tamamen değişiyor.
#Pandemide Ruh SağlığıCovid-19 pandemisi her yaştan ve her kesimden birey üzerinde olumsuz fiziksel ve ruhsal etkilere sebep oldu. Çoğunlukla yetişkin ve ileri yaştaki bireylerde görülen pandemi, çocuk ve ergenlerde de ortaya çıkabiliyor. Covid-19 testi pozitif çıkan ve karantinaya alınan çocuklarda en fazla kaygı, çaresizlik ve korku duygularının görülebileceğini belirten uzmanlar, ailelere çocukları ile konuşurken doğru bilgilendirme yapmalarını, dürüst ve net olmalarını öneriyor.
#COVID-1912 yaşındayken radyo programı yapmaya başladı. Yayıncılıktan hiç kopmadı ama psikolojiye de meraklıydı, bu alanda eğitim gördü. Klinik psikolog Gökhan Çınar YouTube’daki Bana Göre TV kanalında ‘Katarsis’, ‘Katarsis X-tra’ ve ‘FÜG’ adlı programları yapıyor. Hem Okan Bayülgen, Haluk Levent, İrem Derici gibi ünlü konukları ağırlıyor hem de toplumsal meselelere odaklanıyor. Bir yandan da yaptığı gösteriler dolup taşıyor.
#Gökhan ÇınarDünya ahalisi bu hafta New York’ta, Birleşmiş Milletler’in 79. Genel Kurul oturumunda buluşurken biz de uluslararası ilişkilerin adeta içine doğmuş bir isimle, Prof. Deniz Ülke (Arıboğan) Kaynak ile bir araya geldik. Hem eski albümleri karıştırdık hem güncel dünya meselelerine göz attık. Deniz Hoca, “21. yüzyılda üç küresel kriz yaşadık: 11 Eylül, 2008-2009 ekonomik krizi ve pandemi. Dördüncü kriz dijital, siber alanda yaşanacak. Siber dünya devlet dışı aktörler için serbest bir alan. Yeni bir ‘Magna Carta’ imzalanması konuşuluyor” diyor...
#Deniz ÜlkeTeknolojiyle değişen yaşam koşullarına ayak uydurabilmek için yeni mesleklere ihtiyaç duyulacak. Uzmanlar, robotik mühendisliği, yenilenebilir enerji uzmanlığı, siber güvenlik uzmanlıklarının geleceğin meslekleri arasında olduğunu ve öğrencilerin meslek seçerken bilişim ve medikal alanlarına ilgi duyduğunu belirtti. Meslekler yapay zekâ ile dönüşürken uzmanlar, bazı mesleklerin yok olacağını ancak öğretmenlik, doktorluk gibi mesleklerin ise önemini yitirmeyeceğini söyledi.
#MeslekRANA Kutvan; Türkiye’de almış olduğu moda eğitimini Parsons School of Design’dan aldığı derslerle pekiştirdi. Daha sonra City University of New York’da Psikoloji ve Sanat Tarihi üzerine çift anadal lisans eğitimi görerek yüksek onur derecesiyle mezun oldu. City University of New York’a devam ettiği süre zarfında dünyanın önde gelen psikologlarından Albert Ellis’in Enstitüsü’nde staj yaptı. Bu staj süresince Ellis’in bulmuş ve de geliştirmiş olduğu Rational Emotive Behavior Therapy’i (REBT) yakından inceleme fırsatı buldu. Kutvan, Albert Ellis Enstitüsü’ndeki stajının yanı sıra New York’un önemli psikoloji enstitülerinin düzenlediği workshoplara da katıldı. 2008 Mayıs ayında Türkiye’nin ilk Kişisel Gelişim ve Stil Danışmanlığı merkezi Karakter A’yı kurdu.
#1İnsan kaynaklarının matematiği yeniden yazılıyor. Performans, toplam kalite, yan haklar hatta ücret... Pandeminin hızlandırdığı dönüşüm, şirketlerin insan kaynakları alanında tüm bildiklerini, kurallarını, doğrularını sıfırladı. Tüm çarpanların sıfırlandığı yeni düzende denklemin anlamlı iki bilineni kaldı elde: İnsan ve kültür. Yıllarını bu işe vermiş uzmanların dediği gibi, “Kültür olmadan performans olmaz.” Tam da bu yüzden 80’lerin personel müdürlükleri insan kaynağına, insan kaynağı da insan ve kültür birimlerine evrildi. Şimdi herkes evrensel etik kuralları paydaya koyup, kendi vizyon ve misyonundan pay çıkarıyor. Bütün mesele yetenekleri bu matematikte tutmak...
#Burcu Cantekinler KoçSabancı Holding İnsan Kaynakları ve Sürdürülebilirlik Grup Başkanı Yeşim Özlale Önen, Los Angeles’taki SHRM (Society for Human Resource Management) Konferansı’nda öne çıkan üç trendi saydı. İlk sırada ‘medeniyet’ olması şaşırtıcıydı. Dönüşen iş dünyası, küçülen küresel ekonomide sürdürülebilir yeteneğin şifresini ‘medeniyet’ ile kırmaya odaklanmış görünüyor. Vahşi rekabette ‘esnetilen’ eşitlik, kapsayıcılık gibi etik değerlerin yeteneklerde güven sorunu yarattığı anlaşıldı. Şimdi ‘medeni şirketler’in çağı mı başlıyor?
#Yasemin SALİHGünümüzde depresyon gibi düşük ruh hali ve çaresizlik semptomlarından şikayetçi olan insanların sayısı artıyor. Yapılan araştırmalar, her beş kişiden birinin depresif semptomlar yaşadığını gösteriyor. Finlandiya'da yapılan yeni bir çalışma ise depresyonun, soğuk algınlığı veya grip gibi bulaşıcı olabileceğini ortaya çıkardı. Bu durumun nasıl gerçekleştiği ve nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunu uzman Psikolog Deniz Mutlu ile mercek altına aldık.
#SağlıkMüzik dünyasında ‘Emre Teo’ adıyla tanınan Osman Emre Turan, geçen yıl Marmaray’da çıkan tartışma sonrası ortamı neşelendirmek için gitar çalıp şarkı söyleyince bir anda tanındı. Doğuştan görme engelli şarkıcı, dijital platformlarda paylaştığı cover’lar ve kendine ait besteleriyle geniş bir dinleyici kitlesine ulaşmayı başardı. Piyano, ud ve gitar çalan 24 yaşındaki Emre, edebiyatla da yakından ilgileniyor. Öyle ki iki usta şairin; Attilâ İlhan ve Nâzım Hikmet’in şiirlerine beste bile yapmış. İleride adından daha sık söz ettireceğine inandığım bu genç yetenekle “Duygularımı yansıtma aracım” dediği müziğe olan tutkusunu konuştuk...
#Emre TeoSarı saçlar, mavi gözler, 60’ların Kıvanç Tatlıtuğ’u. Fakat pop söylemesi beklenecekken klasik Türk müziği okuyor. “Bak Yeşil Yeşil” ortalığı kasıp kavuruyor, bununla eşzamanlı Yeşilçam filmleri… Yine bir ters köşe yapıyor, bu kez tasavvuf müziğine yöneliyor. En sonunda da Cerrahi cemaatinin postnişinlik görevini üstleniyor. “Kafama tuğla düşmedi, tasavvuf hayatımda hep olan bir şeydi” diyen Özhan’ın eşi ve yedi kedisiyle yaşadığı villasına konuk olduk; aldığı ilk bayram harçlığından sohbete daldık.
#Ahmet ÖzhanSanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye sanayisinin dünyanın bütün coğrafyalarına, bütün ülkelerine rekabetçi şekilde ihracat yapabilecek güçte olduğunu belirterek, “Özellikle son 5 yılda milli gelirimiz içerisinde hem toplam sanayinin hem imalat sanayinin payının yükseldiğini gözlemliyoruz. Tabii bizim için en gerek düşük, orta düşük, gerek orta yüksek, yüksek teknolojide 13 yıl boyunca pandemi dönemindeki 1-2 ay hariç neredeyse aralıksız bir yükseliş trendi var.” dedi.
#Mehmet Fatih KacırBirçok sınıf öğretmenine göre pandemi sonrası çocukların çoğunun özgüveni eksik ama aynı zamanda kibirliler. Çantalarını toplayamıyor, montlarını giyemiyor, hatta kaşıklarını bile tutmakta zorlanıyorlar. Sanki hâlâ bebekliklerini yaşıyorlar. Çünkü pandemi süresince her istedikleri yapılmış, “hayır”ı bilmeyen paşa, prenses ve prensler haline gelmişler. Evet tablo iç açıcı görünmüyor ama çözümsüz de değil. İşte yeni nesil prens ve prenseslerle baş etme yolları...
#ÖĞRETMENİzmirli, Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden mezun, mesleğinin 20. yılında başarılı bir psikolog. Ergenlerle iletişim, aile danışmanlığı, engelli ve ailesi ilişkileri, sınav kaygısı, kişisel gelişim ve motivasyon alanlarında çalışıyor. “Elim Sende” isimli kitabın yazarı... Genç stajyer meslektaşlarıyla kendisine ait Köprü Kişisel Gelişim Merkezi’nde aile danışmanlığı, evlilik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri veren İlknur Peder, kişisel gelişim, ilişkiler ve hayata dair psikolojik içerikli seminer ve eğitimler düzenliyor. Özellikle engelliler ve kadınlarla ilgili projelerle, dernek ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde devam ediyor. Kadın sorunları konusunda Celal Bayar Üniversitesi Kadın Çalışmaları Bölümü’nde yüksek lisansı olan İlknur Peder, hayatın her alanında var olabilmiş, var olan engellerini yok edebilen güçlü kadınlardan... Tiyatro çalışmalarına katılıyor, resim yapıyor, kitap yazıyor, seyahatlere katılıyor ve işini yapıyor. Doğuştan engelli İlknur Peder’in iki kolu ve bir bacağı yok ama sanıyorum onu makyajsız, bakımsız fönsüz gören de yoktur. Her daim bakımlı, kırmızı topukluları ile görmeye alıştığımız, kocaman gülüşe sahip bu aktivist kadın, Türkiye Sakatlar Derneği İzmir Şubesi’nin uzun yıllardır başkanlığını da yapıyor.
#1Değerli okurlar... Öncelikle hepinize sevdiklerinizle birlikte geçireceğiniz mutlu bir pazar günü diliyorum. Bugün köşemde hem klinik çalışmalarıyla hem de yaptığı bireysel ve aile danışmanlığı çalışmalarıyla başarılar elde etmiş uzman klinik psikolog, sosyolog ve aile danışmanı Betül Uysal’ı konuk ettim.
#Serenad AltanMaster milli atlet Çiçek Solon Şensoy, tam 63 yıldır koşan 80 yaşında bir rekortmen. Son olarak 100 metrede 20.49’la Balkan rekorunu kıran Şensoy, “Biz master atletlerde yaşlanma endişesi yoktur, yıllar bir an önce geçse de 85’te de rekor kırsam, 90’da da rekor kırsam diye bekliyorum” diyor.
#Çiçek Solon ŞensoyDepremin etkilediği 11 ilde çocuklar ve veliler okula hazırlanıyor. Bu kez evinde değil konteynerinde hazırlanıp okul yolunu tutacak, yanındaki sıra arkadaşını gözleri arayacak çocuklar bu travmayla nasıl başa çıkacaklar... Bu sorunun yanıtını Türkiye’de çocuk travmalarını iyileştirme iddiasıyla kurulan Maya Vakfı’ndaki gönüllü travma uzmanları veriyor. MEB ile sınıflarda öğrenci ve öğretmenlere, konteyner kentlerde ailelere ulaşacaklar.
#DepremSosyal medyada gezinirken gördüğü bir paylaşım sayesinde hayatı değişen ve 46 yaşında otizm teşhisi konan Jane McNeice, asıl şoku çocuklarının da otizmli olduğunu öğrendiğinde yaşadı. Üstelik teşhis konduğunda kızı 26, oğlu ise 10 yaşındaydı. Peki nasıl oldu da otizm kendini bu kadar uzun zaman saklayabildi? Kadınlarda otizmi anlamak daha mı zor ve en önemlisi dikkat edilmesi gereken kritik belirtiler neler?
#OtizmDış görünüşüne önem vermeyen yok denecek kadar azdır. Peki bunun sınırı ne olmalı? Dünyanın en güzel kadınlarından biri olarak kabul edilen Megan Fox’un geçtiğimiz günlerde yaptığı “Çok uzun yıllardır vücut dismorfik bozukluğu ile yaşıyorum” açıklaması, bu sorunu gündeme taşıdı. Biz de konuyu uzmanlarla mercek altına aldık. Haberler maalesef kötü: Bu bozukluğu yaşayanların sayısı Türkiye’de de giderek artıyor. İşte ayrıntılar...
#SağlıkPsikiyatrist, Psikoterapist Dr. Aslı Aktümen depremin sadece yaşanan şehirlerde gerçekleşmediğini, tüm toplumun korku ve kaygı duygusunda olduğuna dikkat çekerek, “Tekrar toparlanmamız zaman alacak. Çünkü sosyoloji ve psikoloji birbirinden ayrılamaz” dedi. Ruh sağlığımızın sağlam kalması için toparlanma sürecinde yaşama odaklanmamız gerektiğini anlatan Aktümen, şu an ihtiyacımız olan tek şeyin sadece sevgi ve umut olduğunun altını çizdi.
#Sibel Bağcı UzunMilli Eğitim Bakanlığı tarafından Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınava katılacak 8’inci sınıf öğrencileri için maraton şimdiden başladı. Tarihi henüz açıklanmamış olsa da katılacağı sınavın ardından hayal ettiği liseye geçmek isteyen öğrencileri, bu yıl neler bekliyor? Sınavda başarılı olmak için neler yapmak gerekiyor?
#Konuk Yazar