YILIN ilk altı aylık döneminde yabancıların vatandaşlık almak amacıyla Türkiye’de yaptıkları gayrimenkul yatırımlarına mercek tutuldu. Bu dönemde yabancıların Türkiye’de yaptıkları 22 bin 350 gayrimenkul yatırımının yüzde 18.6’sının vatandaşlık edinimi amacıyla olduğu belirlendi.
#Konut AlımlarıBorsa İstanbul’da 23 Temmuz’dan bu yana düşen bir trend var. Bir gün yükseliş, ertesi gün düşüş, öngörülemez bir görünüm hakim. Adeta sabır sınıyor. Bu ortamda hisse seçiminde kârlılık analizleri kadar bilançoların borçluluk yapısına daha yakından bakılması gereken bir süreçten geçiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “BIST 50’deki açığa satış yasağını kaldırmayı değerlendiriyoruz” açıklaması bir tepki yükselişi getirse de borsadaki yaraya tek başına merhem olması zor.
#Borsa İstanbulFaiz indirimlerinin etkisiyle dış piyasada iyimserlik sürüyor. Avrupa tarafında gelişmeler beklendiği seyirde devam ederken, ABD için aynı şeyi söylemek zor. ABD tahvil faizlerinde yükseliş, dolarda değerlenme, Euro’da ise zayıflama korunuyor. Altın fiyatlarında ise ralli yeni zirve denemelerine devam ediyor. Dış piyasaların bu dönem için yumuşak karnı Ortadoğu. O yöndeki gelişmelere altın ve petrol fiyatları dışında duyarlılık zayıfladı. Borsalarda devam eden çıkış trendleriyle dışarıda bahar havası korunuyor.
#FAİZ İndirimiBIST100 Endeksi’nde zirveden itibaren yaşanan düşüşün yüzde 20’yi geçmesi nedeniyle karamsar hava olarak tanımlanan “ayı” piyasasına teknik olarak girilmişti. Bir nevi makas değişimi gibi. Fakat cuma günü tekrar 9.000 seviyesinin üzerine çıkılmasıyla bu bölgeden çıkılmış oldu. 9.000 bu açıdan önemli. Henüz yükseliş için bir güç görülmese de jeopolitik gelişmeler, yüksek faize bağlı yatırımcı ilgisinin azalması gibi nedenlerin önemli ölçüde fiyatlara dahil olduğunu söylemek mümkün. Bu açıdan, cuma günü olduğu gibi önümüzdeki günlerde de tepki alım denemeleri görülebilir.
#BIST100 EndeksiABD Merkez Bankası’nın (Fed) 50 puanlık faiz indirimi piyasalara moral verdi. Beklenti 25 baz puandı. Borsalarda yükseliş, tahvil faizlerinde düşüş, dolarda zayıflama, Euro’da değer kazanımı, altın ve gümüş gibi kıymetli madenler ile petrol ve emtia fiyatlarında çıkış görüldü. ABD ve Almanya borsalarında zirveler test edildi. Fed faiz indiriminin Türkiye’nin de dahil olduğu gelişen ülke piyasalarına olumlu yansıyacağına dair değerlendirmeler de gelmeye başladı.
#ABDTCMB verilerine göre yapılan kabaca bir hesapla yılbaşından bu yana tahvil bonoya yabancı girişleri 25 milyar dolar civarında. Bu ilgi artarak devam ediyor. Tahvil bonoyu tercih etmelerinin arkasında halen yüksek olan faizde sonbahar veya yıl sonu gibi enflasyondaki düşüşle birlikte indirim beklentisi var. Talep yetersizliği ve beklenti ihtiyacına bağlı olarak Borsa İstanbul’da temkinli görünüm korunuyor. Umutlar eylül ayına kalmış görülüyor.
#BonoYabancıların Türkiye’de yaptıkları tüm gayrimenkul yatırımları incelendi. Bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre; metrekare bazında yüzde 71, işlem sayısında yüzde 45 düşüş görüldü. Türkiye’yi tercih edenler listesinde yüzölçümü bazında Irak, adet bazında Rusya ilk sırada yer aldı.
#IstanbulBorsa İstanbul’daki yükselişte yabancı yatırımcılara yerlilerin de katıldıkları anlaşılıyor. BIST100 Endeksi’nde kâr satışlarına bağlı geri çekilmeler derinleşmeden alımların gelmesi ise yükseliş trendinin gücünü gösteriyor. Yani yükseldikçe güç kazanan bir borsa söz konusu. Psikolojik direnç noktası 10.000 seviyesinin üzerine yerleşen BIST100’de yılbaşından bu yana prim yüzde 37’yi aştı. “Prim var ama yükseklik korkusu yok” algısı güçleniyor.
#Borsa İstanbulTÜİK, Şubat ayında konut satışlarının yüzde 17 arttığını açıkladı. Gayrimenkul uzmanları konut fiyatlarındaki gerilemenin ev almak isteyenleri bu dönemde harekete geçirdiğini, konut kredi faizlerindeki düşüş ile ev satışlarının artacağını belirtti. Uzmanlar ayrıca kredi faizlerinin düşeceği ve gayrimenkul sektörünün canlanacağı tarihle ilgili tahminde de bulundu.
#TÜİKBorsa İstanbul’da iyimser hava devam ediyor. Yılbaşından bu yana BIST100 Endeksi, getiride alternatif yatırım araçlarıyla arayı açtı. Yüzde 25’lere varan getiri ve yükselen prim söz konusu ama henüz borsada ‘yükseklik korkusundan’ söz etmek için erken denilebilir. Olağan dışı bir gelişme olursa piyasa şartları ve yatırım araçlarının durumu tekrar gözden geçirilebilir.
#BIST100 EndeksiBorsa İstanbul’da yeni yılın ilk günlerinden itibaren başlayan ralli devam ediyor. Yabancı yatırımcıların devam eden alımlarına yerli yatırımcıların da katılımıyla BIST100 Endeksi 9.000 puan seviyesine ulaştı. Yılbaşından bu yana yüzde 25 prim oluştu. Konut, döviz, faiz, altın gibi yatırım araçlarıyla karşılaştırıl-dığında BIST100 Endeksi’nin getirisi açık ara önde. Elbette henüz ‘zirve oluştu’ demek için erken ama Borsa İstanbul’da iyimserlik sürebilir.
#TCMBPiyasalar yılın son haftasına dalgalı bir seyirle girdi. Borsa İstanbul yön arayışını sürdürüyor. Toparlanmaya çabaları güç kazanamadı. İki ana neden öne çıkıyor; yüksek faiz ve yerli yatırımcının piyasaya zayıf katılımı. Öte yandan uygulanan ekonomik program ve parasal sıkılaşma politikası dış finans çevrelerinden sermaye çekmeye başladı. Yabancının ilgisi artmaya devam ederse bu durum Borsa İstanbul’a katkı sağlayabilir.
#Borsa İstanbulPiyasalarda iyimserlik hâkim. Dışarıdaki olumlu havaya iç piyasalar da uyum sağlamaya başladı. Bunda son haftalarda artan yabancı sermaye girişlerinin de önemli payı var. 8 Aralık ile biten haftada yabancı sermaye girişi uzun bir aradan sonra ilk defa toplamda 1 milyar dolar sınırını geçti. Yabancı alımları yerli tasarrufları da biraz tetiklemeye başladı. Bu talep yabancı ağırlıklı olmakla birlikte BIST100 Endeksi’ni 7.500’lerden 8.000 seviyesine yaklaştırdı. Çıkışın devamı yine yabancı yatırımcıya ve yerli yatırımcının çıkışa ne ölçüde katılacağına bağlı olacak.
#Yabancı YatırımcıKredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin takvim dışı bir kararla Türkiye’nin görünümünü “durağandan pozitife” yükseltmesi sürpriz ve olumlu bir gelişme. Eylül ayında hatırlanırsa negatiften durağana revize etmişti. Bunun bir sonraki adımı not artırımı olabilir. 15 Aralık’ta Moody’s’den takvim gereği Türkiye’nin kredi notu açıklaması bekleniyor. Büyük bir olasılıkla S&P benzeri bir açıklama oradan da gelebilir. Olumlu görünümün korunduğu Borsa İstanbul’da çıkışın devamı için yabancı yatırımcıların ilgisinin sürmesi daha önemli hale geliyor.
#TCMBMerkez Bankası’nın sürpriz faiz kararı piyasada küçük çaplı bir dalgalanmaya neden oldu. “Parasal sıkılaştırma hızı yavaşlatılacak ve sıkılaştırma adımları kısa bir zaman diliminde tamamlanacaktır” ifadesi faiz artışının gelecek ayki toplantıda son kez olacağı ve miktarsal parasal sıkılaşmanın süreceği şeklinde değerlendirildi. TCMB’nin bu kararıyla mevduat, kredi, tahvil faiz oranlarının daha da artması muhtemel bir gelişme olacak. Bu durum faizin hisse senetleri ve Borsa İstanbul için daha ciddi bir alternatif ve rakip olarak güç kazanması demek.
#Merkez BankasıUluslararası denetim şirketi açıkladı: Türkiye’de site yönetimlerinde ciddi usulsüzlükler yapılıyor. Hiç çalışmayan birinin güvenlik elemanı gibi gösterilip maaşa bağlanması, temizlik giderlerine fahiş bedeller yazılması, piyasa rayicinin katbekat üzerinde alımlar yapılması bunlardan birkaçı... Tüm bu oyunlar hanelere fahiş aidat olarak dönerken, sektöre çeki düzen getirecek yeni düzenlemede son aşamaya gelindiği belirtiliyor.
#Site AidatlarıPiyasalar Ortadoğu kaynaklı gelişmelere odaklandı. Öncü merkez bankalarının faiz kararları baskı altındaki piyasalarda bir rahatlama sağlasa da İsrail-Hamas savaşı konusundaki belirsizlikler iyimserliği sınırlayan bir gelişme olarak geçerliliğini sürdürüyor. Borsada ise bilanço değerleme rasyolarına göre oldukça iskontolu bir görünüm var.
#OrtadoğuPiyasalar İsrail ve Filistin çatışmasına odaklandı. Son hamlelerle savaşın bölgeye yayılma riski biraz daha arttı. Ortadoğu’daki gerginlik piyasalarda ekonomik gelişmelerin de önüne geçti. Borsa İstanbul da yaşananlardan payına düşeni aldı. BIST100 Endeksi’nin 8.000 seviyesinin üzerinde tutunma çabası sürüyor.
#İsrailEkonominin başrolünde bir süredir para politikasını belirleyen merkez bankaları var. Geçen hafta Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranını 25 baz puan arttırmasından sonra bu hafta da gözler Türkiye, Amerika ve İngiltere merkez bankalarında olacak. Merkez bankaları bir tarafta enflasyon, diğer yanda zayıflayan ekonomiler nedeniyle ikilem içerisinde. Bu durum doğal olarak stagflasyon söylemlerini de beraberinde getiriyor.
#Avrupa Merkez BankasıBorsa İstanbul’da çıkış hareketiyle birlikte yatırımcı ilgisi devam ediyor. Yüksek hacim ve yabancı alımlarının sekiz haftadır aralıksız devam ediyor olması bunun bariz göstergeleri. Hisse senetlerinde yabancı payı da tekrar yüzde 30’un üzerine çıktı. Diğer taraftan Bakan Şimşek, enflasyonda düşüş için 2024 yılının ortasını işaret etti. Enflasyon hatırı sayılır bir süre daha yüksek kalacak. Bu da yüksek enflasyonu yenecek yatırım aracı arayışı devam edecek demek.
#ABDEnflasyon raporu sunumunda ciddi ve gerçekçi revizyona işaret, iyi bir sözlü yönlendirme ve piyasalarla sağlıklı iletişim kurma kredibilite açısından olumlu algılandı. Başkan ayrıca, parasal sıkılaşmanın devam edeceği yönünde mesajlar verdi. Kadro ve yasal düzenlemelerle yapılan hazırlık sonrası artık sıra icraatlarda demek yerinde olacak. Devamlılığı konusunda uygulamalar önem kazanacak. Ayrıca faiz artışları ve sıkı para politikasının genel ekonomi üzerinde yavaşlatıcı bir etkisi olması muhtemel.
#TCMBMalum; piyasalar belirsizliği sevmez. 14 Mayıs seçimlerinin ardından Borsa İstanbul’da dalgalı seyir hâkim. Kararsız yatırımcılar seçim gibi çok önemli bir gündemi geride bırakıp önüne bakmak istiyor. Bunun için de 28 Mayıs bekleniyor. Öte yandan sanayi hisselerindeki primler ve hisse bazlı hareketlilik de yakından izleniyor.
#BorsaTasarrufları koruyacak, enflasyonu yenecek yatırım aracı arayışı sürüyor. Borsa İstanbul doğru hissede olmak şartıyla bu adreslerden biri. Ancak yaklaşan seçim, yatırımcıları bekle gör anlayışına yöneltiyor. Seçim sonrası ekonomi politikalarının da nasıl şekilleneceği konusunda henüz net bir görüş yok. Özellikle faiz politikası, buna bağlı olarak döviz kurlarının seyri, konut fiyatları, yabancı yatırımcının tavrı konusunda bu aşamada çok belirgin görüşler mevcut değil. Şimdilik tavan faiz sınırının kalkmasıyla “kur korumalı mevduat (KKM)” ilgi görüyor.
#Borsa İstanbul