Yabancının gayrimenkul iştahı kesildi

Artan fiyatlar yabancıya gayrimenkul satışında da etkisini gösterdi. Yabancı yatırımcıların Türkiye’de gerçekleştirdikleri tüm gayrimenkul cinsinden alımları mercek altına alan EVA Gayrimenkul Değerleme, 2024 yılının ilk 3 ayı itibariyla 2023 yılının aynı dönemine kıyasla metrekare bazında yüzde 71, işlem sayısında ise yüzde 45 düşüş olduğunu belirledi.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Yabancı İşler Daire Başkanlığı verilerine göre; 2023 yılı ilk 3 ay sonunda 1 milyon 628 bin 744 metrekare olan yabancıların gayrimenkul edinimleri, 2024 yılı aynı döneminde yüzde 71 azalarak 471 bin 116 metrekare oldu. Yine 2023 ilk çeyrekte 12 bin 756 adet olan alım sayısı, bu yıl ilk çeyrekte yüzde 45 azalarak 7 bin 37’ye geriledi. Konut satışı özelinde ise TÜİK tarafından açıklanan verilere göre; adet bazında, 2024 ilk 3 ayı itibariyle Türkiye genelinde, toplam 5 bin 685 adet konut satıldı. 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 48 düşüş görüldü.

IRAK VE RUSYA LİDER

Tüm gayrimenkul yatırımları incelediğinde, Türkiye’den alım yapan yabancılar arasında yüzölçümü bazında ilk sırada Irak yer aldı. Irak’ı Afganistan, İran, Rusya Federasyonu, Almanya, Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Kazakistan, Çin ve Ukrayna takip etti. 2024 yılı ilk 3 ay itibariyle Türkiye genelinde yabancılara yapılan toplam gayrimenkul satış adetinde ise geçtiğimiz sene de ilk sırada yer alan Rusya ilk sırayı aldı. Rusya’yı İran, Ukrayna, Irak, Almanya, Kazakistan, Azerbaycan, Afganistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin izledi.

Toplam hisseye isabet eden yüzölçümü bazında 2024 yılı ilk 3 ay itibariyla yabancıların gayrimenkul yatırımlarında en çok tercih ettiği il İstanbul olurken, İstanbul’u Bursa, Mersin, Yalova, Antalya, Sakarya, Muğla, İzmir, Ankara ve Kocaeli takip etti. Satış adeti bazında da ilk sırayı İstanbul aldı. İstanbul’u sırası ile Antalya, Mersin, Ankara, Bursa, Yalova, Muğla, İzmir, Kocaeli ve Sakarya izledi.

KÖRFEZ’İN PAYI GERİLEDİ

Yabancı gayrimenkul yatırımlarında önemli bir ağırlığa sahip olan Körfez ülkelerinin, 2023 yılı ilk 3 ayında 377 bin 606 metrekare büyüklüğündeki tüm gayrimenkul cinsinde metrekare bazında yaptıkları yatırımlar, 2024 yılı aynı döneminde yüzde 74 oranında azalarak 99 bin 429 metrekareye düştü. 2023 yılı ilk 3 ayında metrekare bazında toplam yabancı yatırım içinde payı yüzde 23 olan Körfez ülkelerinin, 2024 senenin aynı dönemindeki payının yüzde 21’e gerilediği tespit edildi.

İSTANBUL’DA ESENYURT VE BEYLİKDÜZÜ İLK SIRADA

İstanbul’da, 2023 yılı ilk 3 ayında 186 bin 382 metrekare olan yabancıların gayrimenkul edinimleri 2024 yılı aynı döneminde yüzde 67 azalarak 60 bin 600 metrekare oldu. 2024 yılı ilk 3 ay sonu itibariyla, yabancıların adet bazında İstanbul genelindeki gayrimenkul yatırımlarında, ilk sırada İran yer aldı. İran’ı Rusya, Irak, Çin, Filistin, Afganistan, Azerbaycan, Mısır, Cezayir ve Suudi Arabistan takip etti. Konut satış adedi özelinde ise yılın ilk 3 ayında İstanbul genelinde 2 bin 612 adet konut satıldı. Böylece 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 42’lik bir düşüş tespit edildi. İstanbul’da yabancılar tarafından adet bazında en çok tercih edilen ilçeler sırasıyla Esenyurt, Beylikdüzü, Başakşehir, Küçükçekmece, Avcılar, Bağcılar, Büyükçekmece, Kağıthane, Şişli ve Sarıyer oldu.

ORTALAMA FİYATTA SERT DÜŞÜŞ

Gayrimenkul Hizmet İhracatçıları Derneği’nin (GİGDER) araştırmasına göre; bir önceki çeyrekte 268 bin 368 dolar olan, uluslararası yatırımcıya konut satış fiyatı ortalaması, 2024 yılı ilk çeyrekte sert düşüşle 170 bin 719 dolara geriledi. Dernek üyelerine ‘Uluslararası yatırımcıya konut satışlarıda adet ve ciro bazında gelecek 3 ay için öngörünüz nedir?’ sorusu da yönlendirildi. Yüzde 47.6’sı düşüş beklerken yüzde 28.6’sı aynı seviyede kalır, yüzde 23.8’i ise artar dedi. Öte yandan gayrimenkul sektöründe yabacıya satış
konusunda aracılık hizmeti veren kurumlara göre; yabancıya satışta düşüş olduğu gibi, geçtiğimiz yıllarda alım yapanlar, vatandaşlık için gerekli 3 yıl şartını tamamladığı için elindekini de satmaya yöneldi.