Sofra tuzundan içme suyuna, temizlik ürünlerinden kozmetiklere mikroplastikler kafamızı çevirdiğimiz her yerde. Bununla kalmıyor, artık vücudumuzu ele geçiriyorlar. Biliminsanları mikroplastiklerin obezite, diyabet, alzheimer gibi hastalıklara ve üreme sorunlarına neden olabileceği fikrinde. Bu küçük ama çok büyük sorunumuzu uzmanlarla konuştuk.
#Hazan Aköz IşıkYaşlanmayı durdurduğu ya da yavaşlattığı iddia edilen ürün ve tedavilere her gün bir yenisi ekleniyor. Son olarak geçen hafta, bu konuya 'takıntılı' olmasıyla tanınan teknoloji milyarderi Bryan Johnson'ın Instagram'da paylaştığı bir yöntem gündem oldu. Peki normal koşullarda hayatı tehdit eden bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan bu yöntem yaşlanmayı durdurabilir mi? Uzmanlar ve araştırmalar ne diyor?
#SağlıkPlastiklerin sağlık üzerindeki zararları uzun süredir tartışılan bir konu. Yeni bir araştırma, bu sorunları daha da belirginleştirdi. Avusturya'da yapılan ve bilim dünyasında endişeye yol açan bu çalışmada, plastik şişelerden su ve diğer içeceklerin tüketilmesinin tansiyonu yükseltebileceği ortaya kondu. Araştırma ayrıca, plastiklere alternatif olarak önerilen cam şişelerde de benzer etkilere rastladı. Peki, plastikler tansiyonu nasıl etkiliyor? Plastik yerine kullanılması gereken güvenli alternatifler neler?
#SağlıkSon zamanlarda insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastiklerin keşfedildiği haberlerini duymuştuk. Şimdi de insan meni örneklerinde mikroplastiklere rastlandı. Erkeklerde sperm sayısı onlarca yıldır düşüyor ve birçok araştırma bunun önemli nedenlerden birinin kimyasal kirlilik olduğunu söylüyor.
#Erkek Üreme SağlığıÇin’de yapılan yeni bir araştırma kapsamında erkeklerden alınan meni örneklerinde mikroplastiklere rastlandı. Peki bu durum erkek üreme sağlığını nasıl etkiliyor?
#Erkek Üreme Sağlığı“Akşam yemeğinde ne kadar plastik alacaksınız efendim? Ya siz hanımefendi?” Bu cümle hicivli bir skeçten alınmış gibi görünse de araştırmalar bunun gerçeğe çok yakın olduğunu gösteriyor. İşte içerdiği plastik miktarını öğrenince çok şaşıracağınız besinler…
#PlastikAdana Çukurova Üniversitesi ile Danimarka Roskilde Üniversitesi'nde görevli akademisyenler, ortak çalışma ile tıbbi tedavilerde kullanılan serumları inceleyip, 1 litrelik serumlarda 65 adet mikroplastik olduğunu tespit etti. Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, "Bu çalışmayla damar yolu ile verilen sıvıların doğrudan mikroplastik maruziyetine neden olduğunu ortaya koyduk" dedi.
#Damar YoluAdana Çukurova Üniversitesi ile Danimarka Roskilde Üniversitesi'nde görevli akademisyenler, ortak çalışma ile tıbbi tedavilerde kullanılan serumları inceleyip, 1 litrelik serumlarda 65 adet mikroplastik olduğunu tespit etti. Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, "Bu çalışmayla damar yolu ile verilen sıvıların doğrudan mikroplastik maruziyetine neden olduğunu ortaya koyduk" dedi.
#Serumİklim krizinin etkileri çoktan denizlerimize yansıdı. Ecem Kodak bu gerçeği çocuklarımıza anlatıp gelecek kuşaklara farkındalık kazandırmayı kendine misyon edinmiş, görsel yönetmenimiz Serhat Gürpınar’ın resimleri eşliğinde bir kitap yazmış. Hikâyenin kahramanları lüferler, kalkanlar, ahtapotlar ve hatta fitoplanktonlar olmuş. Bilimsel gerçekler pek parlak değil belki ama bu kitap çocuklara umut veriyor. Çünkü ne yapmaları gerektiğini anlatıyor.
#Ecem KodakHer ne kadar pek çok kahve şirketi müşterilerini artık kendi bardağını getirmeye teşvik eden bir politika benimsemeye başlasa da itiraf etmek gerekiyor ki içeceği kâğıt bardakta alıp bitince çöpe atmak hala çoğumuzun kolayına geliyor. Peki tek kullanımlık bir bardağın çevreye etkisi nedir?
#Tek Kullanımlık BardakEvde kahve makineniz olsa da ofisinizde kahve demlense de eğer siz de milyonlarca kişi gibiyseniz, muhtemelen haftada en az bir kez bir kafeye gidip bir bardak kahve alıyorsunuz. Bu kahve genellikle kâğıt, plastik ya da polistiren köpükten yapılmış tek kullanımlık bir bardakta servis ediliyor. Biz de içeceğimizi içtikten sonra bu bardakları çöpe atıyor ve unutuyoruz. Ancak bizim unutmamız, tek kullanımlık bardakların çevresel etkilerinin yok olduğu anlamına gelmiyor.
#Tek Kullanımlık BardakBanyonuza dikkatle baktığınızda iki şey dikkatinizi çekecek. Birincisi, neredeyse her şeyin plastik bir kap içinde yer alması, ikincisi ise üzerinde sabun, saç kremi ya da şampuan yazmasına rağmen çoğu ürünün başlıca malzemesinin su olması. Peki neden suyla dolu plastik ambalajlar bu kadar yaygın? Plastik şişelerde sıvı formda satılan banyo ürünleri korkunç bir atık üretimine neden olurken sağlığımızı da tehlikeye atıyor. Uzmanlar, her yıl 20 milyon ton plastik çöpün denizlere aktığını söylüyor. Alternatifi ise aslında çok uzun yıllardır var olan ama plastiğe yenik düşerek ortadan kaybolan ‘katı’ ürünler…
#Katı ŞampuanBanyonuza dikkatle baktığınızda iki şey dikkatinizi çekecek. Birincisi, neredeyse her şeyin plastik bir kap içinde yer alması, ikincisi ise üzerinde sabun, saç kremi ya da şampuan yazmasına rağmen çoğu ürünün başlıca malzemesinin su olması. Peki neden suyla dolu plastik ambalajlar bu kadar yaygın? Plastik şişelerde sıvı formda satılan banyo ürünleri korkunç bir atık üretimine neden olurken sağlığımızı da tehlikeye atıyor. Uzmanlar, her yıl 20 milyon ton plastik çöpün denizlere aktığını söylüyor. Alternatifi ise aslında çok uzun yıllardır var olan ama plastiğe yenik düşerek ortadan kaybolan ‘katı’ ürünler…
#Katı ŞampuanRİZE’de fen lisesi öğrencileri, bölgedeki yüksek rakımlı yaylalara geçen yıl yağan kardan aldıkları numuneleri, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) laboratuvarında mercek altına aldı. İncelemelerde yağan karda 5 milimetreden küçük mikroplastik parçasına rastlandı. RTEÜ Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Ülgen Aytan, “Yeni yağan karda mikroplastik varlığı aslında bu kirleticinin ne kadar sınır tanımaz olduğunu, kaynağından nasıl çok uzağa taşınabildiğini ortaya kondu. İnsan kanına kadar mikroplastiklere rastlanıyor. Bu çalışma bizi tekrar düşünmeye sevk ediyor. Sentetik tekstilden ne şekilde korumalıyız, bunun yollarını acilen bulmalıyız” diye konuştu.
#Rize YaylalarıRİZE’de fen lisesi öğrencileri, bölgedeki yüksek rakımlı yaylalara geçen yıl yağan kardan aldıkları numuneleri, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) laboratuvarında mercek altına aldı. İncelemelerde yağan karda 5 milimetreden küçük mikroplastik parçasına rastlandı. RTEÜ Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Ülgen Aytan, “Yeni yağan karda mikroplastik varlığı aslında bu kirleticinin ne kadar sınır tanımaz olduğunu, kaynağından nasıl çok uzağa taşınabildiğini ortaya kondu. İnsan kanına kadar mikroplastiklere rastlanıyor. Bu çalışma bizi tekrar düşünmeye sevk ediyor. Sentetik tekstilden ne şekilde korumalıyız, bunun yollarını acilen bulmalıyız” diye konuştu.
#RizeABD’deki bilim insanları, belli bir şekilde işlenmiş yumurta akının denizlerdeki mikroplastikleri ve tuzu yüzde 99 verimlilikle temizleyebildiğini keşfetti. Araştırmacılar yumurta akı kullanarak büyük miktarlarda suyu arıtabilmek için çalışmalarını sürdürüyor. Peki yumurta akı nasıl böyle bir etki yapabiliyor? Yumurta mikroplastiğin sonunu getirebilir mi?
#Plastik