Homo Sapiens

Sokaktaki hayvanları değil içinizdeki kötülüğü temizleyin

4 Ekim Hayvanları Koruma Günü, 1931 yılından itibaren insanları hayvanlara karşı sevgi ve şefkat duygularını uyandırmak onları korumalarını sağlamak amacıyla tüm dünyada kutlanmaktadır. Ben de bu özel gün için bağlı olduğum hayvan gruplarımdan gelen bazı yazıları sizlerle paylaşmak istedim.

Felsefe tarihini çizgi romandan öğrenmek

Birçok okurumuz felsefe tarihini Jostein Gaarder’ın “Sofie’nin Dünyası” kitabından öğrenmiştir.

Tolga Karaçelik: Ben zoru sevdiğim için delirdim!

‘Gişe Memuru’, ‘Sarmaşık’ ve ‘Kelebekler’le birçok ödül kazandı. Adını uluslararası arenada duyurdu. Yeni filmi ‘Bir Seri Katil Hakkında Yazmaya Karar Veren Bir Yazarın Sığ Hikâyesi’ New York’ta İngilizce çekildi. Dünya prömiyerini geçen günlerde New York’ta düzenlenen Tribeca Film Festivali’nde yaptı. Ve ‘Seyirci Ödülü’nü kazandı. Tolga Karaçelik’le buluştuk. Filmlerindeki meteor, araf ve Kenan ismine takıntısını, neden Amerika’da film çektiğini, cinayet ve ilişkiler arasında nasıl bağ kurduğunu konuştuk.

Kızıldeniz kadim deniz

Alexis Wicks ‘Kızıldeniz’ ile geniş literatür bilgisini tarih felsefenin içinde yoğururken merkezde tuttuğu amaca kolaylıkla dönme refleksine sahip bir çalışma sunuyor. Kızıldeniz üzerinden bir tarih felsefesi yanında Osmanlı tarihyazıcılığının imkânlarını düşünmek için çıtası yüksek, hayli zengin bir kitap...

Buket Uzuner: ‘Benim çığlığım hikâyeler’

Yazar Buket Uzuner, son yüzyılda gezegene, doğaya, hayvanlara, çocuklara, kadınlara gösterdiğimiz saygısız tavra duyduğu öfkeyle 2008 başında yazmaya başladığı ‘Tabiat Dörtlemesi’nin son romanı ‘Ateş’ ile karşımızda. Yazar “İnsan haksızlıklara karşı isyan etmez, çığlık atmazsa çıldırıyor. Benim çığlığımsa yazarak anlatmak” diyor.

Herkes akraba, herkes farklı...

Guido Barbujani’nin detaylı incelemesi ‘Irkların İcadı/Irkçılığa Karşı Bilim’, ‘ırk’ meselesinin icat edilmiş bir kavram olduğunu ispat etmeye girişiyor. “Irklar yoktur, yüzyıllardır birbirine geçmiş insan türü vardır” diyen çalışma, bilimsel bir açıklaması olmayan ırk kavramının, keyfi bir etiketleme malzemesi olarak kullanıldığını öne sürüyor.

Dr Ceren Kabukçu ve ekibi, dünyanın en eski pişirilmiş yemek kalıntılarını keşfetti

Bilimsel çalışmalarına İngiltere merkezli Liverpool Üniversitesi’nde devam eden Türk bilim insanı Dr. Ceren Kabukçu ve ekibi, tarihteki en eski pişirilmiş yemek kalıntılarını keşfetti. Keşif, dünya basınının manşetlerinde yer alırken Dr. Ceren Kabukçu, yaklaşık 70 bin yıllık örneklerin keşif sürecini Demirören Haber Ajansı’na (DHA) anlattı.

Gezgin'in gözüyle Gılgamış: Tabletler Ne Anlatır?

Arkeolog ve yazar İsmail Gezgin’in Gılgamış: Tabletler Ne Anlatır? adlı kitabı okurla buluşuyor.

Hepimizin tatlısı dondurma: 4 mevsim mutluluk kaynağı

TOPRAK Ana (Terra Madre) Rotary Kulübü, ilk temalı toplantısını, “Homo Sapiens’ten Günümüze Dondurma” başlığıyla, Kulüp Başkanı Şan Eylem Doğan’ın organizasyonunda Alaçatı’da gerçekleştirdi.

Sahnelerin bağımsız ruhu İstanbul’u ziyaret ediyor

Dünyadan ve Türkiye’den alternatif sahne performanslarını bir araya getiren Istanbul Fringe Festival dördüncü kez izleyiciyle buluşuyor. 24 Eylül’e kadar devam edecek festival programından; dört oyun ve iki atölyeden oluşan küçük bir seçki hazırladık.

Bayramda okunacak 10 kitap

Uzun bayram tatili bugün başlıyor.

İnsanlık tarihini değiştirebilecek keşif: En eski atalarımız düşündüğümüzden 1 milyon yıl daha yaşlı

Yapılan yeni araştırmalar, insanlığın en eski atalarından bazılarına ait fosilleşmiş kalıntıların bilim insanlarının düşündüğünden çok daha eski olduğunu söylüyor. Bu muazzam keşif insanlı tarihinin baştan yazılmasına bile sebep olabilecek kadar çarpıcı.

Birbirimize düşmanız doğuştan pişmanız

Birbirimize düşmanlık edip, pişman oluyoruz. Pişman, aklı sonradan gelen gibi bir anlama sahip. Düşman ise kötü düşünen. Oysa seçeneğimiz var. Dünyayı cehennem yerine cennete çevirmek mümkün. Hâlâ!

Neandertal atalarımızı biz yok etmedik... İnsanlık tarihini değiştirecek keşif!

"Neandertallerin soyu neden tükendi, köklerini modern insanların ataları mı kuruttu?" soruları uzun yıllardır bilim insanlarının cevabını aradığı bir soruydu. Bulunan yeni fosiller bu sorunun cevabını bulurken insanlık tarihinin de baştan yazılmasına sebep olabilir...

Ruh tufanı

Bu bir kişisel gelişim yazısı değildir ama kişiliği ciddi anlamda geliştirebilir!

Yapay zekânın ‘kara maddesi’ keşfedildi

Yapay zekânın insan zekâsına yaklaşabilmesi için ‘kara maddenin’ yani sosyal etkileşimin şart olduğu belirtiliyor. Ancak sosyal etkileşim söz konusu olduğunda insana yetişemeyeceği de bir gerçek. Öyleyse yapay zekâya karşı hayatta kalma mücadelemizde ne kadar sosyal ve birlik halindeysek o kadar varız!

Beynimiz küçüldü... Nedeni obezite mi

ABD’de yapılan araştırmaya göre, modern insanın beyin kütlesi son 50 bin yılda yüzde 5’ten fazla küçüldü. İnsanların zekâ seviyisinin de düştüğüne dikkat çeken bilim insanlarına göre, bunun ana sebeplerinden biri obezitedeki artış.

Nefes peşinde nefes nefese

"Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi / Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi...”

Bilgisayar oyunları eğitici olarak kullanılabilir mi?

İnsanları diğer canlılardan ayıran en temel özellikler olarak kullanılan “Alet Yapan İnsan (Homo Faber)” ve “Düşünen İnsan (Homo Sapiens)” tanımlarına ek olarak Hollandalı Felsefeci Johan Huizinga “Oyuncu İnsan (Homo Ludens)” özelliğini de ortaya atmıştır. Huizinga oyunun insanı insan yapan önemli bir özelliği olduğunu ve insanlarda kültürün oluşumu sürecinde temel öneme sahip olduğunu söyler. Oyun çeşitli kültür biçimlerinin doğuşunda başlıca etkendir. Bilişim teknolojilerinin hayatımıza girmesiyle oyun da bir değişim geçirmiş ve bilgisayar oyunları her yaştan insanın hayatına girmiştir. Bilgisayar oyunlarının yeni edebiyat, sanat, medya, kültür olduğu artık kaçınılmaz bir gerçek oldu.

Akılcılık kazansın

Homo Sapiens. Cinsinin yaşayan son türü. “Akıllı Adam” ya da “Modern İnsan” olarak da dilimize çevriliyor.

Harari görse şaşırırdı

21. yüzyılın en çok konuşulan ve tartışılan tarihçisi Yuval Noah Harari pandeminin ilk günlerindeki röportajlarında şöyle diyordu:“Covid-19 sonrası sosyalleşme her zamankinden daha yüksek seviyelere çıkacak.”

Bilim insanlarından şaşırtan keşif: Boyumuz ve beynimizin büyüklüğü sıcaklığa göre değişiyor!

Evrim araştırmacılarının yeni yayınladıkları bir çalışma oldukça ses getireceğe benziyor. Bilim insanlarının yaptığı yeni keşif iklim şartlarının insanın beden ve beyin büyüklüğü üzerinde etkili olduğunu ortaya çıkardı.

Çinli bilim insanları keşfetti... İnsanlık tarihi baştan yazılabilir!

Çinli bilim insanları, 146 bin yıl önce yaşamış büyük bir kafatası fosili üzerinde analiz çalışması yaptı. ‘Ejderha Adam’ ismi verilen kafatasının, yeni bir insan soyuna ait olabileceği ileri sürüldü. Bu keşif insanın evrimiyle ilgili tüm bilinenleri değiştirecek kadar önemli görülüyor.

Bir hayat refleksi olarak: Azalmak

“Her Sayfada Adım Yazılıydı” başlıklı yeni sergisini Galeri Nev Ankara’da açan Necla Rüzgar, 2018 tarihli en son sergisi “Çok Kalpli Varlık”ta yürüdüğü yolu takip etmeye devam ediyor. Türleri taksonomik olarak birbirinden ayırmaya inat, tek bir bedende, çoğu zaman tek bir kafada birleştirmekten vazgeçmiyor. Tek bir kalbi olduğunda bile hayli kırılgan varlıkları birleştirip, çok kalpli tekil bir varlığa evriltip, kendini de kattıktan sonra kucaklayan Necla Rüzgar, böylece ‘adım’ dediği tek bir sözcüğü her yere yazarak, sadece insanlığın değil, bütün varlıkların öyküsünü anlatan bir yapı oluşturuyor: “Böylesi bir yapı güçlüdür, zengindir ve bizi güvende tutar. Farklılıklar birbirini var eder, biri olmadan diğeri de var olamaz.”

Ey Homo Sapiens!

İbn Sina’yı yetiştiren kültürle Takiyüddin’in rasathanesini yıkan kültür aynı mı şimdi?

Çatalhöyük’ün gizemlerine yolculuk

Londra'da yaşayan Kıbrıslı yazar R. Shener’in sondan başa doğru 12 kitap olarak kurguladığı, tarihi-polisiye ve bilimkurgu öğelerini içeren ‘Ghods of Zargon’ serisinın ilk romanı ‘Çatalhöyük-12’ yayımlandı. Kitapta arkeolog Ryan, 2015’te Çatalhöyük’te bir kazı sırasında yaşanan şaibeli ölümün izini sürerken bilinen tarihin bilinmeyen yüzünü de keşfetmeye başlıyor. R. Shener, “Çatalhöyük’ün gizemli bilinmezliğinin verdiği ilhamla yaptığım kurguda, binlerce yıl önce buraya gizlenmiş bir sırrı ortaya çıkartarak hikâyeme başlamak istedim. Kahramanımız, tarihin derinliklerinde yapacağı yolculuğuna Çatalhöyük’te başlıyor, eski medeniyetlerin bıraktığı izleri takip ederek alternatif bir bakış açısıyla bugünü anlamaya çalışıyor” diyor.

Geleceğin üçlüsü: insan, doğa ve yapay zeka

Moderatörlüğü öğrencilerin üstlendiği, dönüşen yaşam alışkanlıkları ve gelişen teknolojileri konu alan ‘Daha Yeni Başlıyoruz: İnsan, Doğa ve Yapay Zekâ’ konferansı düzenlendi. Konferans, YouTube üzerinden herkesin erişimine açıldı.

‘Tanrılardan çaldığımız bu ateşle ne yapacağız?’

Tartışmalı CRISPR teknolojisi kes-kopyala-yapıştır yöntemiyle her tür genin modifiye edilmesine imkân sağlıyor. Tekniği geliştiren, Nobel ödüllü Jennifer Doudna’nın biyografisini yazan Walter Isaacson çekinceleri olduğunu anlatıp Prometheus benzetmesiyle başlıktaki soruyu soruyor...