Pandemi havacılık sektöründe çalışanları büyük ölçüde tembelleştirdi. Evden çalışmaya alışanların bir kısmı ofislere dönmedi. Sektörde işten çıkarılanlar ise başka işkollarında iş buldukları için havacılık dünyasından vazgeçti. Şimdi özellikle havayolları ve havalimanlarında yetişmiş personel sıkıntısı çekiliyor.
#Türk Hava YollarıDubai'deki gösteride 2 jet adam, 4000 fitte dünyanın en büyük uçaklarından Emirates Airbus A380 uçağıyla yan yana uçtu.Daha önce birçok kez hayatla dalga geçen atlayışa ve uçuşa imza atan Jet Adamlar Yves Rossy ve Vince Riffet bu kez yolcu uçağıyla yarıştı. Dubai'de yapılan müthiş gösteride jet adamlar helikopterden atladı ve akrobatik hareketler yaparak uçakla beraber bir süre havada kaldı.
#Jet AdamOrtadoğu’da hava iyice ısınınca dizginleri Amerika Birleşik Devletleri’nin elinde olan GPS sistemleri (Global Positioning System-Küresel Konumlama Sistemi) yine sapıtmaya başladı. Bunlardan biri de bizim hava sahalarında yaşandı. Adana’ya giden bir uçağın sistemi durup dururken Beyrut üzerinde olduğu bilgisini verdi. Pilotlar bu duruma alışkın oldukları için yollarını şaşırmadılar.
#ABDEskiden uçak alımlarında yapılan off set anlaşmaları tarihe karıştı. THY’nin 20 milyar dolarlık alımı ile Türkiye’de Airbus ve Rolls Rocye’un yatırım yapması ve parça alımı garanti altına alındı. Yani büyük paralar ödeyeceğiz ama aldığımız uçaklar ve uçak motorları Türk Havacılık sanayiine yeni bir kan getirecek, dolaşımı hızlandıracak.
#Türk Hava YollarıPandemiden sonraki en hızlı toparlanma bu yıl oldu. Hem yolcu sayıları arttı, hem de uçak sayıları. Elbette uçulan nokta sayısı, havalimanlarındaki uçak indi-kalktı grafikleri hızla yükseldi. Uçak fabrikalarının imalat hızları arttıkça sistem doruğa ulaşacak. Ancak uçak imalatlarının artması için yan saniyelerinde hıza ayak uydurması bekleniyor. Uçak bilet fiyatlarının yüksekliğine rağmen hemen her havayolu kapasitesinde ya da üstün de bir doluluk yakalıyor. Dünyada ortalama uçak dolulukları yüzde 70-80 hatta zaman zaman üstünde gerçekleşiyor. Dünyanın en çok noktasına uçan havayolları arasında liste başı olan THY taşıdığı 85 milyon yolcu ile bir rekora imza attı.
#THYDünyanın en büyük havacılık fuarlarından olan Dubai Air Show’a sayılı günler kaldı. 13 Kasım’da kapılarını açacak fuar, her yıl olduğu gibi firmaların kıran kırana rekabetine ev sahipliği yapacak. Öte yandan fuar, zaten yıllar sonrasının siparişlerini bile bugünden bitiren Boeing, Airbus gibi devlerin gösteri imza törenlerine de sahne olacak. Tok satıcılar Dubai’de hem şov yapacak hem de fiyat yükseltecek.
#Dubai Air ShowSipariş vermekte geciken havayollarının büyüme hızları da düşecek. Havayolu uçağı üreten Boeing, Airbus Embraer gibi şirketler bazı modeller için ancak 2027-2028 tarihlerine rezervasyon yapabiliyorlar. Bazı modeller için fabrika tezgahları 2037’ye kadar dolmaya başladı
#Havayolu ŞirketleriGökyüzüne çıkan ‘dron’ sayısı her geçen gün artıyor. Havalimanları çevresinde uçuş yasakları olmasına rağmen alçalma hatlarında sık sık ‘dron’lar uçakların yanına kadar sokuluyor. ‘Dron’lar havacılık için teknolojik bir mucize olsa da kuşlardan sonra yeni bir tehlikeyi de beraberinde getiriyor.
#DronBir uçuş için karar verirken dikkatli olun. Özellikle turizm amaçlı uçuşlarda bu daha da önemli. Bilet aldıktan sonra uçuş saati ya da gününü değiştirdiğinizde ciddi ödemelerle karşılaşabilirsiniz. Dikkatli olun. Ucuz diye alıp sonra değiştirdiğiniz uçak bileti size çok daha pahalıya mal olabilir.
#THYDünyanın sayılı uçak motoru üreticilerinden Pratt&Whitney’in özellikle Airbus A320 ve 321neo ailesi için yaptığı PW1100G motorlarda ciddi sorunlar çıkmaya başladı. THY dört uçağını yere indirmek zorunda kaldı. Şirketten yedek motor istendi. THY yalnız değil. Bunun gibi birçok havayolundan talep artınca Pratt&Whitney zor durumda bıraktı.
#Pratt&WhitneyYukarıdan bakıldığında depremi anlamak çok kolay değil. Uçağın süratini de düşünürseniz, aşağıda yerleşim yerleri yoksa depremi pilotların fark etmesi pek mümkün değil. Ancak aşağıdan, hava trafik kontrolörlerinden gelecek bilgi ile depremi öğrenen pilotlar böyle durumlarda ne yapacaklarını iyi bilirler. İşte bu süreçte yaşanacaklar...
#DepremSisli günler dünyanın değişik yerlerindeki havalimanlarını özellikle sabah erken ve gece geç saatlerde görünmez hale getiriyor. Uçak seferleri aksıyor. Sefer iptalleri yaşanıyor. Bazı havalimanlarında, uçak, yolcularını alıp kalkamadan uzun süre beklediğinde, pilotların mesaileri doluyor ve o havalimanı, o şirketin ana üssü değilse sefer iptal oluyor. Meteorolojik nedenlerle seferlerin gecikmesi ya da iptal edilmesine karşı yolcuların tahammülsüzlüğü de artıyor.
#İstanbul HavalimanıDünyanın en büyük yolcu uçakları Boeing 747 Jumbo ve Airbus A38’in yerini alacak 777X’deki motor sorunu yüzünden birçok havayoluna yapılacak teslimatlar gecikecek görünüyor. En büyük jet motorlarına sahip olacak uçak, motor imalatçısı GE yüzünden Boeing’i de sıkıntıya soktu.
#Boeing 777XHavalimanı otoriteleri sanki pandemi bitmiş gibi davranıyor. Hijyen şartlarının peşini bıraktılar. Çok yoğun olan havalimanlarında insanlar burun buruna dolaşıyor. Sosyal mesafe tümüyle unutuldu. Sadece yerlerdeki işaretler kaldı. Uçaklarda ise havayolu şirketleri maske zorunluluğu kalktıktan sonra işi gevşetti. Dezenfektan işlemleri savsaklanmaya başladı. Oysa COVID-19’un son varyantlarında bulaşıcılık doruğa çıktı.
#MaskeGünlerdir gerçek bir sinir harbi sürüyordu. Uçak imalatçıları, Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi FAA, 5G yayınlarının ertelenmesini istiyorlardı. Gerekçe özellikle havalimanlarının çok yakınındaki baz istasyonlarının, uçaklarda yüksekliği gösteren altimetreleri etkileyeceği, yaratacağı parazitlerle inişleri tehlikeli hale getireceği olarak açıklandı. Haklılık payı da vardı. Ancak, Amerika’nın en güçlü iki telekomünikasyon devi bunu pek kabullenmediler.
#5GEmirates Havayolları'nın Londra-Dubai seferini yapan EK-2 sefer sayılı Airbus A380 tipi uçağı yolculardan birinin kalp krizi geçirmesi üzerine İstanbul Havalimanı'na acil iniş yaptı. Yolcunun uçaktan indirilip hastaneye kaldırılması sonrasında, uçak Dubai'ye gitmek üzere İstanbul'dan havalandı.
#Emirates HavayollarıPandeminin etkisiyle havayolu yolcuları çok daha fazla sıkıntılı olmaya başladı. Kimsenin, yanındaki yolcuya tahammülü yok. Kabin tasarımcıları da bunun farkında. Şirketler her yolcuya bir özel alan oluşturabilmek için sınırları zorluyor. Yeni koltuklar ciddi bir rekabet oluşturabilir.
#THYMilyarlarca Euro harcanarak geliştirilen bir uçak A380. Ne yazık ki ömrü çok uzun olmadı. Hâlâ uçan çok sayıda 380 de var, hurdaya çıkıp parçalanan da... Değerli bölümleri, motorları, aviyonikleri ve daha nice parçaları yedek parça olarak alınıyor. Geriye kalan ise baktıkça içinizi sızlatan cinsten... O görkemli uçağın bu hale geleceği aklıma bile gelmezdi.
#YazarBirleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli havayolu şirketleri Emirates ve Air Arabia, Fransa, Almanya, İngiltere, İspanya ve Hollanda ortaklığındaki Avrupa şirketi Airbus ile uçak satın almak için 30 milyar dolarlık anlaşma yaptı.
#Emirates