TEKNOLOJİNİN hızla geliştiği çağımızda özellikle çocukların bilgisayar, tablet gibi aletlerle erken tanışması ve sık kullanması anne, baba ve öğretmenleri zaman zaman tedbir almaya sevk ediyor. Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz danışmanlığında, doktora öğrencisi Canan Oğuz tarafından ‘Çocuklarda Bilgisayar Bağımlılığı İle Depresyon ve Anksiyete Arasındaki İlişkinin İncelenmesi’ başlıklı tez hazırlandı.
#GazetehaberleriSon yıllarda dünyada ve ülkemizde cep telefonu, tablet ile bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak çocuklarda teknoloji bağımlılığı giderek daha sık görülüyor. Gün boyunca adeta ellerinden düşürmedikleri teknolojik cihazlar maalesef çocuklar için büyük bir tehdit oluşturabiliyor.
#Teknoloji Bağımlısı ÇocuklarYaz tatilinde telefon ve bilgisayar başında fazla zaman geçiren çocukların ebeveynlerine uzmanlardan uyarı geldi: “Okul döneminde çocuklara ‘pat’ diye internet yasağı getirmek öfke patlaması yaratır. Ebeveyn-çocuk ilişkisini bozar...”
#Uzman Dr. Gencay Koç4 Mart Dünya Obezite Günü yaklaşırken, Dünya Sağlık Örgütü obezite haritası yayınladı. Haritaya göre Türkiye yüzde 66.8’lik bir oranla Avrupa’nın en obez ülkesi. Yetişkinlerdeki obezitenin yanı sıra artık çocuklarda da oran yükseliyor. Peki neden birinciyiz, ne yapmalıyız? Uzmanlar Hürriyet’e anlattı...
#ObeziteGünümüzün en büyük sorunlarından biri ekran. Hem yetişkinler hem de çocuklar ekransız gün geçirmiyor ama ebeveynler kendi ekran sürelerini görmezden gelirken çocukların ekran karşısında geçirdikleri zaman gözlerine batıyor. Oysa okullarda bile dersler artık akıllı tahtalarla işleniyor. Peki ekranı nasıl kullanmalıyız? Prof. Dr. Selçuk Şirin’e sordum.
#AnneTelevizyon, bilgisayar, tablet, telefon... Eğer çocuğunuz ekrana bağımlıysa dikkat! Ankara Medipol Üniversitesi Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Emel Arslan Sarımehmetoğlu, çocuklarda ekran bağımlılığını “Çağın vebası” olarak nitelendirerek, ebeveynlere şu uyarıyı yaptı: “Erken yaşlarda ekrana maruz kalan çocuklarda iletişim, konuşma, dikkat ve duygu kontrol becerilerinde yetersizlikler oluşuyor.”
#Ankara Medipol Üniversitesi Dil Ve Konuşma Terapisi BölümüErgenlerin neredeyse dörtte biri uykusuzluk problemiyle boğuşuyor. Uzmanlar ise küçük değişikliklerin büyük bir fark yaratabileceğini belirtiyor. Gelişme çağındaki gençlerde dikkat dağınıklığı, yorgunluk ve kimi fiziksel sorunların yaşanmasına yol açan uyku bozukluğunu tersine çevirmek mümkün mü? Çocuk Nörolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ebru Kolsal, merak edilenleri cevapladı. İşte yanıtları…
#Uyku BozukluğuÇocuklarda ve gençlerde pek çok faydaları olduğu araştırmalarla kanıtlanan dijital oyunlar, ‘bağımlılık’ haline gelince kişiye zarar vermeye başlayabiliyor. Bir Sorudan Fazlası serimizin bu bölümünde çocuklarının oyun bağımlılığından şikayetçi anne-babalar ve oyun oynamadan yapamayan yetişkinlerle konuştuk. Bağımlılığa neden olan etkenleri ise Uzman Klinik Psikolog Buse Akçil'le mercek altına aldık.
#Oyun BağımlığıÇocukların kullandıkları bilişim teknolojileri konusunda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen “Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’ sonuçlarına göre internet kullanımı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2013 yılında yüzde 50,8 iken 2021 yılında yüzde 82,7’ye yükseldi.
#Konuk YazarÇocukların kullandıkları bilişim teknolojileri konusunda Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından gerçekleştirilen “Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’ sonuçlarına göre internet kullanımı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2013 yılında yüzde 50,8 iken 2021 yılında yüzde 82,7’ye yükseldi.
#Konuk YazarEkran bağımlılığı yaşı pandemi döneminde geriledi. Yani artık çocuklar daha erken yaşta ekran bağımlısı oluyor. Bu durumda pandeminin yanı sıra dijital oyunlar ve sosyal medyanın giderek yaygınlaşması da etkili. Okul öncesi öğretmenleri , 36-48 aylık uyum sürecindeki çocukların akranlarıyla oyun oynamak yerine tablet ya da telefon istediğini söylüyor. Hatta kreşlerde öğretmenler 24 aylık çocukların da ekran bağımlısı hâle gelmesinden şikayetçi. Ülkemizde yapılan son çalışmalar gösteriyor ki ekran kullanım yaşı 6 aylık bebeklere kadar geriledi. Diğer yandan okul öncesi dönem çocuklarının önerilen süreden 5 kat daha fazla ekrana maruz kaldıkları saptandı. Velilerse durumdan şikayetçi. Ancak evden çalıştıkları için ekranları hayatlarının bir parçası hâli getirmekten başka bir yol bulmakta zorlanıyorlar. Peki ekran bağımlılığı yaşı düşerken neler yapmalı? Nelere dikkat etmeli?
#Ekran BağımlılığıBodrum Amerikan Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Pediatri Bölümü’nden Dr. Tuba Gezgin Akhan, Kovid-19 pandemisinin ortaya çıkmasıyla hayatımıza giren uzaktan eğitim, evden çalışma, sosyal mesafe gibi kısıtlamaların yetişkinler kadar çocukların sağlığını da olumsuz etkilendiğini söyledi.
#İzmirBazı video oyunlarının çocukları şiddete yönlendirdiği uzun yıllardır dillendirilen bir iddia. Ne yazık ki bu iddiayı güçlendiren olaylar da yaşıyoruz. Ancak Oxford Üniversitesi’nin bir araştırması video oyunu oynayan kişilerin oynamayanlara göre kendilerini daha iyi hissettiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar oyuncak seçer gibi oyunlarda da yaş aralığına dikkat edilmesi gerektiği fikrinde... Doğru oyun çocuğun gelişimine katkı sağlar. Ayrıca büyüklere de yarar.
#GazetehaberleriÖğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, çocukların bilgisayar oyunlarına bağımlılığının şiddet ve cinayetleri beraberinde getirdiğine dikkat çekerek, ailelere uyarıda bulundu. Prof. Dr. Türk, "Kilo kaybı varsa, sürekli ağrılardan şikayet ediyorsa, gözlerinde kızarma varsa, aile içinde yalnızlığı seçmesi, karanlıkta kalmayı tercih etmesi çocuğun dijital oyun bağımlılığını gösterir" dedi.
#ÇOCUKPandemi dönemiyle birlikte evde geçirilen zaman arttı. Özellikle çocuklar eğitim sisteminin de online olması nedeniyle ekran başında daha çok zaman geçirmeye başladı. Buna bir de bilgisayar oyunları eklenince anne ve babalar sorun yaşamaya başladı.
#ÇOCUKPandemi nedeniyle gerçekleştirilen uzaktan eğitim sisteminde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan çocukların zorlanabileceğini belirten uzmanlar, alınabilecek bazı önlemlerle yaşanabilecek olası sorunların azalabileceğine dikkat çekiyor. Bu süreçte tedavinin aksatılmaması gerektiğini ifade eden uzmanlar, özellikle ders çalışılacak ortamın sade olmasını, dikkat dağıtan unsurların ortadan kaldırılmasını tavsiye ediyor.
#ÇocukÇocuklarımız özellikle korona günlerinde sürekli olarak evde oturdukları için aileler onların oyalanmaları adına bilgisayar, telefon ve tablet ile zaman geçirmelerine çok fazla ses çıkarmadılar. Çünkü bunlar olmasa sıkıldıklarını, okulda olmadığı için yapacak bir şeylerinin olmadığını biliyorlardı.
#ÇOCUKBilgisayar oyunları, çocuklar için tehlike oluşturmaya devam ediyor. Momo, Mavi Balina ve Mavi Bebek derken şimdi de Gangster oyunu çocukları olumsuz etkileyerek şiddete yönlendiriyor. Uzmanlardan oluşan Hürriyet Aile yazarları, aileleri uyararak bu tarz şiddet içerikli oyunların çocukları sosyopat yapabileceği yorumunda bulundular.
#ÇocukBeynin haz merkezi ve dopamin ile ilişkili olan bağımlılık, çocuklarda oyunlara yönelik olarak görülebiliyor. Oyunlardaki ışıklar, renkler, sesler ve hızlı geçişler çocuklarda uyaran etkisi yaparken oyun bağımlılığı zamanla çocuğun hayat kalitesini de düşürüyor. Çocuğun çok uzun zaman bilgisayar başında zaman geçirmesi, özbakımını ihmal etmesi halinde bağımlılıktan söz edilebileceğini belirten uzmanlar, oyun oynarken yemek yemeyi unutmanın ve okula geç kalmanın bağımlılık belirtisi olabileceğine dikkat çekiyor.
#ÇocukEkran bağımlılığı son zamanların en büyük sorunlarından biri. Üstelik ‘ekran’ denilince de aklımıza ilk gelenler çocuklar. Oysaki yetişkinler de en az çocuklar kadar ekran bağımlısı. Remzi Yayınevi’nden çıkan ‘Ekran Çocukları’ kitabının yazarı Meltem Küskü Schmidt ile buluştuk hem ekranı hem de bağımlılıklarımızı konuştuk.
#YazarGÖZ Hastalıkları Uzmanı Opr. Dr. Yusuf Ziya Kaya, koronavirüs salgını nedeniyle evde kalan çocukların telefon, tablet ve bilgisayar ekranında çok fazla vakit geçirdiğini, bunun da 'miyopi' gibi göz hastalıklarında artışa neden olabileceğini söyledi.
#Opr. Dr. Yusuf Ziya Kaya