Bir Suat Dervis Romani

‘Bugün çekilen acıların aynısını Suat Derviş de yaşadı’

Suat Derviş: Gazeteci, yazar, sosyalist ve kadın hakları savunucusu... Babıâli’nin öncü kadın gazetecilerindendi, makaleleri Avrupa basınında sıkça yer aldı; ‘Fosforlu Cevriye’ başta, kıymetli edebi eserlere imza attı, dönemin baskıcı ortamından nasibini de aldı... Osman Balcıgil’in ‘İpek Sabahlık’ adlı biyografik romanı bu güçlü entelektüel kadının ilham verici yaşamını okuyucuyla buluşturuyor. Balcıgil ile Suat Derviş’i konuştuk...

Bu eserlerde ‘kadının adı var’

Kadın hakları alanında çalışan, yazan, konuşan, eser üreten kadınlardan oluşan jürimize feminizmle ilgilenenlerin hem yeni başlayanların hem de bilgisini derinleştirmek isteyenlerin- okuması gereken kitapları sorduk. Tavsiyeleri arasında Virginia Woolf’un ‘Kendine Ait Bir Oda’sı ve Margaret Atwood’un ‘Damızlık Kızın Öyküsü’ de var.

‘Zübeyde, Analar ve Oğullar’ın İzmir galası

Geçen hafta, Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın hayatını konu alan “Zübeyde, Analar ve Oğullar” filminin İzmir galasına gittim.

Bu yaz da okumalı...

Günlük hayatın koşuşturmasında kitap okumaya vakit bulamayanlar için yaz tatili iyi bir fırsat. Yol boyunca, deniz kenarında, bir ağaç gölgesinde okunan kitaplar hayatımızı güzelleştiriyor... Yola çıkmadan bavulumuza atacağımız kitapları seçmek de önemli. Kitap eki editörleri, eleştirmen ve yazarlara favori yaz kitaplarını sorduk. Kimi roman, kimi bilimkurgu, kimi polisiye okumayı seviyor.

Harika'nın bağımsızlık yolculuğu

‘Körburun’ ve ‘Atmaca’da Türkiye tarihinin farklı dönemlerine yayılan hikâyeler kuran Hikmet Hükümenoğlu ‘Harika Bir Hayat’ta 1919-1950 yıllarının Türkiye’sinde nefes nefese bir yolculuğa çıkarıyor okuyucuyu. Romanın merkezinde ise olağandışı bir kadın var: Harika... Şair, tiyatrocu, istihbaratçı ve tutkulu bir âşık olan Harika’yı ve onu şekillendiren dönemi yazarından dinledik.

Suat Derviş'in izinde bir kadın...

İstanbul-Berlin arasında yaşayıp üreten Menekşe Toprak yeni romanı ‘Dejavu’da, ana karakteri olan kadın akademisyenle birlikte Suat Derviş’in izini sürüyor. Bu vesileyle günümüz kadınlarının da pek farklı bir yaşamı olmadığını, yaşam ve varlık mücadelelerinin benzer olduğunu anımsatıyor.

Kadını özgürleştiren yazar: Suat Derviş

Toplumcu gerçekçi kalemi, kadın özgürleşmesine sunduğu büyük katkı ve eserleriyle 1930’lardan itibaren Avrupa dillerine çevrilen Suat Derviş, ölümünün 50’nci yılında bir dizi etkinlikle anılıyor. Usta yazarı ve külliyatını bu vesileyle bir kere daha anımsıyoruz.

Ayrıntı Yayınları’nda eylül ayı

Ayrıntı Yayınları yeni dönem hazırlıklarını sürdürmeye devam ediyor. Eylül ayında çok çeşitli alanlardan çeviri eserlere yer verecek olan yayınevi “Dünyanın Bütün İşçileri” ve “Beauvoir Olmak” kitaplarını çıkaracak. Ayrıca Can Gürses’in son romanı “Bir Ömrün Takvimi” de bu liste içinde beklenenler arasında.

Türk edebiyatı roman özellikleri, yazarları, klasikleri ve öneleri nelerdir?

Türk Edebiyatı romanları sıklıkla okunan kitaplar arasında yer almaktadır. Özellikle Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra çok daha yaygınlaşmış ve Cumhuriyet edebiyatçıları romanlarına ağırlık vermiştir.

‘Benim adım Fosforludur, vurduğumun gözü mordur’

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in, hakkında başlayan ‘Fosforlu Cevriye’ kampanyasına yönelik sözleri, siyasetin en önemli gündem maddesi oldu. Peki kimdir Fosforlu Cevriye? İşte Suat Derviş’in romanında anlattığı Fosforlu Cevriye’nin edebiyat ve popüler kültürümüzdeki yeri ve macerası.

Yeşilçam'ın en ünlü Fosforlu Cevriye'si

Sinema ve dizi oyuncusu Neriman Köksal, vefatının 20. yılında anılıyor.

Selim İleri'den 70 yaş armağanı

‘Bir Gölge Gibi Silineceksin’ büyük bir ustadan, Selim İleri’den okurlarına ve belki kendine de bir 70 yaş armağanı. Keyifle okunan, Selim İleri’nin okuduklarını, aldığı notları, değerlendirmelerini birer deneme bütünlüğünde edebi tad alarak okurken yazar ve eserleri hakkında yeni bilgiler edindiğimiz nadide bir eser.

Bir aşk senfonisi

Tahir Musa Ceylan imzalı ‘Diri Aşk’ hayatın kendisi gibi dinamik; inişleri, çıkışları, gürültüleri ve sessizlikleriyle adeta bir senfoni... Kimi yerde şair yazarın cümle kolyelerini takmak, kimi yerde şıngırdayan bilezikler gibi titreşen duyguların ritmiyle dans etmek istiyorsunuz.

‘Kitapsız asla’ diyenler için yeni sezon

Yayın dünyasında yeni sezon için geri sayım başladı. Eylülden itibaren merakla beklenen kitaplar art arda raflardaki yerini alacak. Peki yeni sezonda bizleri neler bekliyor? Jo Nesbo’dan Selim İleri’ye, Haruki Murakami’den, Gündüz Vassaf’a onlarca yazar, yeni kitaplarını okuyucunun beğenisine sunacak. İşte yeni sezondan en heyecan verici kitaplar...

Gençler için roman tadında biyografiler

Nazım Hikmet’in annesi Celile, Tezer Özlü, Sabahattin Ali, Suat Derviş ve Halikarnas Balıkçısı’nın sıra dışı yaşamları Genç Destek’in ‘Gençler için biyografik roman’ serisi kapsamında okurla buluştu.

Anılar gerçekten paramparça!

Suat Derviş’in kendi hayatını anlattığı ‘Anılar, Paramparça’yı okumanızı, mutlaka okumanızı isterim. Edebiyatımızın yitik yazarlarını, hiç değilse şimdiden sonra koruyabilmek için. Koskoca bir çağdaş edebiyatı güncel şöhretli iki-üç yazarla sınırlama hastalığından belki kurtulabiliriz.

Hep genç kalan romanlar

Joseph Roth’tan ‘Savoy Oteli’, Suat Derviş’ten ‘Çılgın Gibi’ ve ‘Kara Kitap’, Fatih Baha Aydın’dan bir ilk roman: ‘Bihaber’. Bu hafta ‘romanların arasında’ dolaşıyoruz...

Buruk bir aşk hikâyesinde Türkiye okuması

Can Gürses, üçüncü romanı ‘Ölüyordum, Geçerken Uğradım’la, çarpıcı bir aşk hikâyesini, kitabın önsözünde de dile getirdiği gibi “yüzyıllık bir zaman dilimi” içinde anlatıyor; çünkü “âşıkların her bir günü on yıla bedel…”

‘Utanmaz Adam’ nasıl unutulur arkadaş?

SIRASI ancak geldi, Hürriyet Pazar’ın roman jürisine gecikmeli bir itirazım var.

Türk edebiyatının en iyi 100 eseri

Roman, Türk edebiyatına Fransızcadan yapılan basit çevirilerle girdi. Yıl 1862’ydi, Fénelon’un romanı Türkçeye Yusuf Kâmil Paşa’nın çevirisiyle ‘Terceme-i Telemak’ olarak çevrildi. Sonra Victor Hugo geldi... İlk Türk romanıysa bundan 10 yıl sonra yayımlanacaktı. Şemseddin Sami’nin ‘Talat ile Fitnat’ın Aşkı’ adlı eseri, ana-babasının zorlamaları sonucu istemediği biriyle evlendirilen ve sonunda kendini öldüren genç bir kızı anlatıyordu. Sonra Ahmet Midhat Efendi’ler, Recaizade Mahmut Ekrem’ler geldi. Türk edebiyatı akımlardan etkilendi ve yazıldığı döneme ışık tutan eserler üretildi. Kimi yazar insanı öne çıkardı, kimi tarihi, siyasi tutumunu, kimi cinselliği... Hepsi biricikti, hepsi bize masa başında yazılmış gibi görünen ‘gerçek hayatlar’ı anlattı. Okuyana ‘hayatın anlamı’nı sorgulattı. Bir liste yapıp romanlara gömülsek insanların, ülkelerin, psikolojinin, siyasetin nasıl değiştiğine dair tarih dersi almamız da kaçınılmaz. İşte biz de bu büyük fotoğrafa bakalım istedik. Hürriyet Pazar olarak ‘sinema’ ve ‘müzik’ soruşturmalarının ardından eleştirmenler, yazarlar, akademisyenler, edebiyat öğretmenleri ve yayıncılardan oluşan 100 kişilik bir jüriyle ‘Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı’nı çalıştık. Tavsiyemiz bu listeyi alın ve onun izinden bir kütüphane oluşturun.

Değişen okur, değişen yazar.

Oylum Yılmaz ikinci romanı ‘Gerçek Hayat’ta geçmişin üç yazarına göndermelerle bir yapı kurmuş: Fatma Aliye, Suat Derviş, Cahit Uçuk. Günümüzün bir yazarının, geçmişe terk ettiğimiz romancıları gündeme getirmek çabası bir okur olarak beni mutlu kıldı.

Yarın da Refik Halid…

Refik Halid Karay ‘Hep İstanbul’dan ‘Atatürk’e Eğilen Bir Sürgün’e artık 18 kitaba ulaşmış denemeleriyle bize inanılmaz güzellikte, mutlulukta zamanlar yaşattı. Gündelik olaylarda bile Refik Halid’in kalıcı yazarlığına, itiraf edeyim, kıskançça bakakalıyorum.

Sahi nerede kaldı şu 15 Temmuz'un tiyatrosu

BAK Dünya Tiyatro Günü de geldi geçti, hâlâ ses çıkmadı FETÖ’nün sinsi yüzünü teşhir edecek oyun hazırlıklarından.

Geleceğin 10 yazarı

Edebiyat dünyasının alanında yetkin 10 ismine ‘İlk kitabıyla dikkatlerini çeken, yeni çalışmalarını merakla bekledikleri yazarları’ sorduk. Ortaya Türkiye edebiyatının yeni yıldızları çıktı...

Yeni sezonda kim hangi oyunda?

Taptaze ve heyecan verici oyunlarla tiyatro sezonu başladı. Sahneler; Shakespeare metinlerinden kadın öykülerini başrole koyan müzikallere, klasiklerden çağdaşlara merak uyandıran yapımlarla dolu. Sinemadan ve televizyon ekranından aşina olduğumuz bir dolu oyuncuyu bu sene de tiyatroda izleyeceğiz. Aralarında tiyatrodan hiç kopmamış olanlar da var, sahneye ilk kez sahneye çıkacak olanlar da...

Fosforlu müzikali başlıyor

Tiyatrokare, haftasonundan itibaren uzun süredir üzerinde çalıştığı “Fosforlu” müzikalini sunmaya hazırlanıyor. Türk edebiyatının en çok tanınan karakterlerinden biri olan Fosforlu Cevriye rolünü bu kez Ayça Varlıer oynayacak.

Unutulmaz yayıncılar

Benim sahneye koyduğum gerçek Fosforlu Cevriye

Suat Derviş’in 1940’larda yazdığı ünlü romanı Fosforlu Cevriye, Gülriz Sururi’nin oyunlaştırması ve yönetimiyle tiyatro sahnesine taşındı. Geçmişte yapılan sinema uyarlamaları ve "Karakolda Ayna Var" şarkısıyla bilinen Fosforlu Cevriye’ye, şimdi Devlet Tiyatrosu sanatçıları hayat veriyor. Provalar esnasında söyleştiğimiz Sururi, ünlü yazarın oyunu 40 yıl önce kendisine ithaf ettiğini, yazara karşı borcunu ödediğini anlatıyor ve ilk defa gerçek Cevriye’nin bu oyunla ortaya çıktığını söylüyor. Devlet Tiyatroları Akün Sahnesi’nde bu hafta sahnelenmeye başlayan müzikali hafta sonu (cuma, cumartesi, pazar) seyredebilirsiniz.