×
Avrupa başta olmak üzere herkesi şoke etti. “Güney Akım Boru Hattı Projesi’ni iptal ediyoruz” diyerek.
Ardından ise şapkasındaki asıl tavşanı çıkardı: “Onun yerine Türkiye’den geçecek yeni bir boru hattı inşa edeceğiz.”
*
“TÜRK Akımı” diye adlandırılan bu yeni hat, Avrupa’nın ve dünyanın enerji haritasını değiştirecek. Zira Güney Akım, Rus gazını Karadeniz üzerinden Bulgaristan’a, oradan da Avrupa’ya taşıyacaktı. Bu yeni hat ise, aynı miktardaki Rus gazını Ukrayna yerine Türkiye üzerinden taşıyacak.
Uluslararası basın bu gelişmeyi, “Rusya Avrupa’ya Türkiye üzerinden rest çekiyor” diye yorumladı. Malum, Ukrayna krizi nedeniyle Rusya bir süredir Batı ile sıkıntı yaşıyor. New York Times da haberi manşetten verdi. “Eğer bir kazanan varsa, o da Türkiye” yorumunu yaparak.
Gavrilo Princip adında Bosnalı bir Sırp milliyetçisi tarafından. Princip, Bosna-Hersek’i Avusturya-Macaristan’dan kurtarmak isteyen Mlada Bosna (Genç Bosna) adlı örgüte mensuptu. Ve bu suikast, 1’nci Dünya Savaşı’na giden yolu açtı.
*
TARİH: 20 Mart 1995. Aum Şinrikyo adlı dini tarikat, Tokyo metrosunda eylem yaptı. Birçok istasyona aynı anda kimyasal sarin gazı sıktı. 12 kişi hayatını kaybetti. Binlerce kişi uzun süre tedavi gördü. Böylelikle ilk kez bir terör örgütü kitle imha silahı kullandı. Örgütün siyasi amacı ise önce Japonya’yı, sonra dünyayı ele geçirmekti.
*
*
HER şeyden önce bu, örgüt için bir “örtbas” operasyonuydu. Daha geçtiğimiz hafta IŞİD’in Kobani’de yenilgiye uğradığını hatırlayan var mı? Örgüt barbarlığını bir üst seviyeye çıkararak, daha büyük bir şok yaratarak yenilmezliğini tekrar hafızalara kazıdı.
Bir diğer amacı da, etkisini daha da yayarak dünyanın her yerinden daha fazla cihatçı çekmek.
*
Bunda ülkenin gelmiş geçmiş en genç başbakanı olan, partinin 41 yaşındaki lideri Alexis Çipras’ın payı da büyük.
Tepkiler ise iki uçta kümelendi. Bir uçta, umutla dolanlar ve kutlama yapanlar. Diğer uçta ise, “bu hükümet Yunanistan’ın saplandığı ekonomik krizi daha da derinleştirecek” diyenler. Ve karalar bağlayanlar.
Oysaki biraz daha inceleyince, hem tepkinin bu iki ucun ortasında olması gerektiği anlaşılıyor. Hem de meselenin aslında Syriza’dan başka olduğu.
*
HER şeyden önce Syriza, zaferini Yunan halkının öfkesine borçlu. Yani tepki oylarına. Yunanlılar 2009’dan beri maruz kaldıkları kemer sıkma politikasından bunalmış vaziyette. Geçtiğimiz beş yıl içinde de 4 seçim geçirdiler. Ve 6 farklı başbakan denediler.
Bunun üzerine paparazziler menajerine sormuştu: “Britney bunu uzun zamandır planlıyor muydu?” Menajeri şöyle cevap vermişti: “Hayır. Britney asla strateji yapmaz!”
ABD’nin Suriye politikasını da herhalde en iyi bu özetliyor. ABD “strateji yapmıyor.”
*
GEÇEN hafta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Suriye politikasını asla değiştirmeyeceğini söyledi. Ve ABD’nin Suriye politikasını değiştirmesi gerektiğini.
Ne var ki bir politikayı değiştirebilmek için, önce bir politikanız olması gerekiyor. Oysaki Suriye savaşı başladığından beri, ABD’nin bir Suriye stratejisi hiç olmadı. Washington kendisi bir strateji kurgulamadı. Kendisini tamamen gelişmelere teslim etti. Ve Suriye ve etrafındaki gelişmeler, Suriye politikasını şekillendirdi.
Bundan tam 70 yıl önce bugün, Sovyetler Birliği Auschwitz kampını kurtardı. Yani Nazilerin 1 milyondan fazla Yahudi’yi öldürdüğü, en büyük toplama kampını. Bu yüzden Birleşmiş Milletler 2005’te bu günü “Uluslararası Holokost Anma Günü” ilan etti.
Artık 27 Ocak, Türkiye için de tarihi bir gün. Zira bu tarih, bugün ilk kez Ankara’da anılıyor. Hem de Meclis Başkanı Cemil Çiçek’in katıldığı, Dışişleri Bakanlığı himayesinde düzenlenen bir törenle.
*
BU “resmiyet”in ilk adımı ise geçtiğimiz yıl Kadir Has Üniversitesi’nde atılmıştı. İlk kez bu tören bir sinagogda değil, kamuya açık bir alanda yapılmıştı. Ve yine törene ilk kez bir devlet yetkilisi, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Naci Koru katılmıştı.
Bunu dolaylı olarak söyleyen, Kadir Has Üniversitesi’nin yaptığı “Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması”. Dört yıldır yapılan araştırmanın sonuncusu, bu hafta açıklandı. Bizzat rektör Prof. Mustafa Aydın tarafından.
*
ARAŞTIRMAYA göre, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyeliğini destekleyenlerin oranı bu yıl 20 puan artmış. 2013’te yüzde 51,8’ken, bu yıl yüzde 71.4’e çıkmış. “NATO üyeliğine devam” diyenler de yüzde 72’den 76.2’ye yükselmiş.
ABD’nin müttefik olduğunu düşünenlerde de müthiş bir artış var: 2013’te bu oran yüzde 14.4 iken, bugün 30,8.
En büyük sıçrama ise “ABD ile işbirliği yapılsın” diyenlerde. Bu yüzde geçen yıldan beri üçe katlanmış. Daha ilginci: ABD ile işbirliği, Müslüman ülkelerden çok daha fazla tercih ediliyor. ABD bugün en yakın partner olarak görülüyor.
Tam da bu açıklamaların yapıldığı sırada Ankara’daydım. Üst düzey yetkililerle görüşerek anlamaya çalıştım: Türk dış politikasında neler oluyor?
‘İSRAİL’İN TAZMİNATI BİR AN ÖNCE ÖDEMESİ LÂZIM’
ÖNCE İsrail. Malum, geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu eleştirdi. Netanyahu Paris’te düzenlenen birlik yürüyüşüne katıldığı için “Hangi yüzle oraya gitti, anlamakta zorlanıyoruz” sözleriyle.
Buna karşılık Netanyahu da Erdoğan’ın açıklamasının uluslararası toplumca kınanması çağrısında bulundu. İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman da topa girdi. Erdoğan’ı “Yahudi düşmanı bir kabadayı” diye niteleyerek.
Peki bu sert açıklamalara rağmen, Türkiye İsrail ile ilişkilerini normalleştirmeyi düşünüyor mu?
Görüştüğüm üst düzey bir yetkili, topun tamamen İsrail’in sahasında olduğunu söylüyor. Belli ki İsrail’den, 17 Mart’ta yapacakları erken seçimden sonra bir adım bekleniyor.