TEPAV Direktörü Prof. Güven Sak, 5-6 yıl boyunca uğraşmış, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça da desteklemiş, “Yeşil Hat”daki Chateau Status Restoran’da “4’lü Odalar Zirvesi” gerçekleşmişti:
- TOBB, Yunanistan Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği, Kıbrıs Türk Ticaret Odası, Kıbrıs Rum Kesimi Ticaret ve Sanayi Odası, 40 yıl sonra ilk kez buluştu.Uçak Ankara’ya doğru yola koyulunca Türkiye’nin gündemindeki konulara dönmek istedik. Hisarcıklıoğlu, siyasi tartışmalara girme yanlısı değildi. Ancak, şu mesajı verdi:
- Ankara’ya bakarsak elimizi kaldıracak gücü bulamayız.Cümleyi hükümete karşı söylenmiş söz olarak algılamamak gerektiğinin altını çizdi:
- Ben Ankara’daki genel havayı kastediyorum. Başka türlü yorumlamayın.Siyasetteki gergin havayı soraca olduk, seçim sonrası adımlarını anımsattı:
- Genelde birlikte hareket ettiğimiz sivil toplum örgütlerinin başkanlarıyla seçimden hemen sonra Sayın Başbakan’ı, CHP, MHP ve BDP genel başkanlarını ziyaret ettik. Siyasi gerginliğin ekonomiye negatif etkisine bir kez daha dikkat çektik.Ardından ekledi:
- Her zaman şu 3 kelimeyi tekrarlarım: Huzur, güven, zenginlik. Biz huzur isteriz. Gerginliği taşıyamayız.Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’ya yüklendiğine dikkat çektik. Yorum yapmak istemeyince, yasayı sorduk:
- Merkez Bankası Yasası’nın değiştirilebileceği konuşuluyor. Sizce değişmeli mi?
- CPhl India, CPhl China, CPhl Rusia vardı. Bunlara CPhl İstanbul eklendi. Bu yıl 4-6 Haziran’da Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda fuar gerçekleşecek. İstanbul’da ilk kez yapılacak fuarın sendikamızın 50’nci yılına denk gelmesi iyi rastlantı oldu.Barut, Türkiye’nin ilaç ihracatının 2013’te 818 milyon dolara çıktığını vurguladı:
- Fuarda Türkiye’den 48, Çin’den 32, Hindistan’dan 14, İtalya’dan 11 şirket standlarında ürünlerini sergileyecek. Fuar, yeni işbirlikleri ve ihracatı artıracak görüşmelere fırsat olacak.Tokgöz, 150 ülkeye ilaç ihraç edildiğine değindi:
- Türkiye’nin kilo başına ihracat geliri 1.5-1.6 dolarken, ilaçta 35 doları buluyor.Barut, ilaç ihracatının ithalatı karşılama oranına değindi:
- 2012’de ilaç ihracatımız, ithalatın yüzde 12.2’sini karşılıyordu. 2013’te yüzde 18.2’ye çıktı. Hedefimiz, başabaş noktaya ulaşmak. Bu da, Türkiye’nin ilaç üretim merkezine dönüşmesiyle olur. Yapılan yatırımlar, teknolojimizdeki gelişmeler, bunun olabilirliğini gösteriyor.Sağlık Bakanlığı’nın sektöre desteğinin altını çizdi:
- CPhl Worldwide 7-9 Ekim 2014’te Paris’te düzenlenecek. Bu fuara Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu ve Türkiye İlaç İhracatçıları Platformu olarak ortak standla katılacağız.Dünyada eşdeğer ilacın öne çıktığını ifade etti:
- Sendikamıza üye şirketler bir yandan eşdeğer ilaç geliştirirken, diğer taraftan “molekül” arayışına yönelenler de var. TÜBİTAK, bu çalışmalara öncülük ediyor.Kore’nin 1960’larda ilaçta Türkiye’nin gerisinde olduğunu anımsattı:
- Kore bizi geçti, yeni molekül bile buluyor. Onları gıpta ile izliyoruz. Bu, geçmişte bizim hep iç pazarı düşünmemizden kaynaklanıyor.50 yıl önce daha çok toplu sözleşmeye odaklanan İEİS, bugün “İlaç üretim merkezi Türkiye”yi hedefliyor...
- 1974’ten beri Kıbrıs Türk Ticaret Odası, TOBB, Yunan Odalar Birliği ve Kıbrıs Rum Kesimi Ticaret Odası 4’lü buluşmadı. Böyle bir buluşmayı gerçekleştirsek, Kıbrıs sorununun çözümüne de katkımız olur. Bunun üzerine TOBB’un düşünce kuruluşu TEPAV’ın Direktörü Prof. Güven Sak’a görev verdi. Prof. Sak’ın TOBB destekli girişimleri 5-6 yıl sürdü. KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Kıbrıs Rum kesimi Lideri Nicos Anastasiades’in 11 Şubat 2014’te yaptıkları ikili açıklama, 4’lü odalar zirvesine de kapıyı açtı. 5-6 yıldır siyasilerin de etkisiyle buluşmayı sürüncemede bırakan Yunanistan Odalar Birliği de bu adıma sıcak yaklaştı.
Böylece ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’in ziyaretinden bir süre önce 4’lü odalar zirvesi kararı alındı. Yunanistan Odalar Birliği ile Kıbrıs Rum Kesimi Ticaret ve Sanayi Odası yönetimi ilk buluşma yeri olarak İstanbul’u istedi. Hisarcıklıoğlu, ilk buluşma için daha anlamlı bir noktayı savundu:
- İlk buluşmayı Kıbrıs’ta “Yeşil Hat”ta yapalım. İkinci buluşmayı İstanbul’a alalım.Bu adımların ardından dün sabah Lefkoşa’daki “Yeşil Hat”ta bulunan Chateau Status Restoran’da TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Başkan Yardımcıları Halim Mete, Faik Yavuz, Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adil Konukoğlu, Yunanistan Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği Başkanı Constantine Michalos, Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros ile Kıbrıs Rum kesimi Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Phidias Pilides’le biraraya geldi.
40 yıldır ilk kez gerçekleşen tarihi buluşma sonrası ortak deklarasyonu Fikri Toros ile Phidias Pilides okudu:
* İki taraf liderinin 11 Şubat 2014 tarihli ortak metnini destekliyoruz. Çözümün Ada ekonomisine önemli faydalar sağlayacağına, Kıbrıslı Türklerle Kıbrıslı Rumlar’ın refah ve zenginliğini artıracağına inanıyoruz.* Odalar, kapsamlı çözümün, tüm bölgeye, özellikle demokratik değerler, insan hakları ve temel özgürlüklerin hakim olduğu refah içinde ortak bir geleceğin sağlandığı genişlemiş bir Avrupa Birliği içinde Kıbrıs, Yunanistan ve Türkiye’nin de yer alacağı coğrafyaya da önemli yararlar sağlayacağına inanıyor.* Odalar, Kıbrıs sorununa bulunacak kalıcı, adil, yaşayabilir ve uygulanabilir bir çözümün, Doğu Akdeniz’de güç, istikrar ve güvenliği artıracağına, bölgedeki ülkeler arasındaki işbirliği ve ticaret için büyük fırsatlar sağlayacağına ve bunun da hem kendi piyasalarına hem de geniş Avrupa Birliği, Ortadoğu ve ötesindeki piyasalara yönelik olacağına inanıyor.* Mevcut durum kabul edilebilir değildir ve çözümsüzlüğün devamı tüm taraflar için olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Odalar özellikle de olumlu bir atmosferin yaratılması ve güven artıran önlemlerin uygulanmasına katkı yapmakla kalmayıp, ekonomik ve ticari işbirliğinin önünün açılmasına katkı sağlayabilirler.* Önümüzde Kıbrıs sorununu doğru bir şekilde çözmek için büyük bir fırsat vardır ve Odalar bu fırsatın kaçırılmaması için ellerinden geleni yapacaklardır.Ortak bildirinin sonunda diyalogun bundan sonra sürmesine dönük platformla ilgili mesaj yer aldı:
* Lefkoşa Ekonomi Forumu olarak isimlendirdiğimiz bu grup, 14 Eylül 2014’te İstanbul’da yeniden biraraya gelmeye karar verdi.Hisarcıklıoğlu, bildirinin ardından şu mesajı verdi:
- Bugün tarihi bir adım attık. Bu adım bile, Kıbrıs’ta çözüme dönük umutların güçlendiğini gösteriyor. Artık oyunun kurallarını değiştirecek bir diyalogu başlatmış bulunuyoruz.4’lü odalar zirvesinin 40 yıldır ilk kez gerçekleşmesi, Kıbrıs sorununun çözümüne güçlü bir işaret olabilir mi?
Michalos: Ben ilk kez çok umutluyum
- 35 yıl önce Gaziantep’ten ayrıldım. O günlerden buyana baklavanın paket ve sunumunda bir değişiklik görmedim. Oysa Kahramanmaraş, dondurmasını daha iyi tanıtmayı başardı. En azından daha başarılı paketledi.Savunmaya geçenler oldu:
- Gaziantep’teki İmam Çağdaş’ın baklava cirosu tek başına Kahramanmaraş’ın dondurma cirosundan fazladır.
Büyükekşi, daha sonra İmam Çağdaş’a yemeğe gittiğinde Naksan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Nakıboğlu’nun Burhan Çağdaş’la konuştuğunu gördü. Nakıboğlu, Çağdaş’a Büyükekşi’nin eleştirisini anlatıyordu. Büyükekşi, Çağdaş’a sordu:
- Baklavada ne fark yarattınız?Ardından Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Eyüp Bartık’a döndü:
- Naksan Holding ambalaj konusunda önde gelen şirketlerden biri. Onlar destek versin, siz Gaziantep Ticaret Odası olarak baklava ve Antep Fıstığı ambalajı konusunda tasarım yarışması düzenleyin. Ambalajda fark yaratmayı deneyin. Ortaya çıkacak tasarımı Ekim 2014’te Gaziantep’te düzenleyeceğimiz “İnovasyon Haftası”nda sergileyelim.
Büyükekşi, İzmir’deki İnovasyon Haftası sırasında TİM Başkanvekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Burhanoğlu ve Muhasip Üye Tahsin Öztiryaki’nin katıldığı sohbette Gaziantep örneğinden Türk Ekonomi Bankası’yla (TEB) birlikte atacakları adımlara geçti:
- TEB’in İstanbul’da bir “Girişim Evi” var. TEB Holding Yönetim Kurulu Üyesi Varol Civil’le birlikte gidip gördüm. Yeni girişimciler yaratmak için iyi bir model. Anlaştık, “TİM-TEB Girişim Evi” adıyla 11 merkez açacağız.Yeni “Girişim Evleri”nin İstanbul, İzmir ve Gaziantep’te olacağını vurguladı:
- İstanbul’dan memnun musunuz?
- Eataly’i İstanbul’da da açmak bizim için çok önemli adım oldu. Memnunuz.
- Cironuz ne durumda?
- Cirodan memnunuz. Haftasonları iyi doluluk yaşıyoruz. Hafta içinde de ziyaretçi sayısı giderek yükseliyor.
Zülfikar Bekar’ın ilk günlerde koyduğu 30 milyon dolarlık ciro hedefini anımsadım:
- İstanbul’daki cironuz, dünyadaki diğer şubelere göre hangi noktada?
Bekar yanıtladı:
- 3D (3 boyutlu yazıcı) ile kırıklara yeni çözüm. İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi öğretim görevlisi Deniz Karaşahin, tasarladığı delikli kol alçısı modeliyle kırıklara yeni çözüm kapısı açtı.Hemen haberi kesti, Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk’e iletti:
- İzmir’deki İnovasyon Haftası’nın konuşmacıları arasına Deniz Karaşahin’i de alalım.Karaşahin, TİM’in inovasyon bilincini Anadolu’ya yayma planıyla İzmir’de gerçekleştirdiği toplantıda kürsüye çıktı, tasarladığı delikli kol alçısını anlattı:
- DK Design olarak kırıkların tedavisini hızlandıran ve kolaylaştıran delikli alçı modelini geliştirdik. Osteoid Medical Cast adını verdiğim ürünün delikleri ilk aşamada ödem riski taşıyordu. Onu da LIPUS (Düşük yoğunluklu ultrason teknolojisi) ekleyerek çözdüm.Konuşmasını noktalarken can alıcı noktaya değindi:
- Yurt dışında ödül alan bu tasarımımla ilgili yerli ve yabancı basında çıkan haberler üzerine benimle ilk bağlantı kuran ABD’li doktorlar oldu. Benimle çalışmak istediklerini söylediler. Ardından ABD’den kamu kurumları ve özel sektörden bağlantıya geçenler sordu: Ne kadar paraya ihtiyacın var?Daha sonra ilgi gösteren ülkeleri sıraladı:
- Rusya, İsrail ve İngiltere’den de bana birlikte çalışma önerileri geldi. Türkiye’den ise tek ilgi gösteren çalıştığım üniversite oldu. KOSGEB desteği sağlayıp seri üretime geçme konusunda önümü açma amacıyla adımlar attılar.Türk yatırımcılardan hiç ilgi görmediğinden yakındı:
- Türkiye’deki bazı doktorlar, “Olmaz öyle şey” tepkisi gösterdi. Bir-iki kişiden de, “Ben bunu 6 ay önce yapmıştım. Tasarımımı çaldın” tepkisi geldi. Oysa ben bu ürünü tasarlayıp resmen kayda aldırana kadar, kimse resmi kurumlara böyle bir ürün geliştirdiği başvurusu dahi yapmamıştı.Bir yandan delikli kırık alçısında seri üretime geçmek üzere yatırımcı ilgisi beklerken, diğer taraftan yeni tasarımlar üzerinde çalıştığını kaydetti:
- Önümüzdeki dönemde kısmi omurilik felci ile kalça çıkıklarına çözüm olacak ürünler geliştirmek için çalışmalarımı sürdürüyorum.Karaşahin’in sunumunu TİM Başkanı Büyükekşi, Başkanvekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Burhanoğlu, Muhasip Üyesi Tahsin Öztiryaki, Sabri Ünlütürk, Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Jak Galiko’nun da aralarında bulunduğu ihracatçılar dikkatle izledi.
- LC Waikiki’nin ortakları Vahap Küçük ve Mustafa Küçük’ün babaları Vahap Küçük, AK Parti’den Doğanşehir Belediye Başkanı seçildi. “Hayırlı olsun”a gidelim.MİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Yüksel Çengel ve Akdaş’la baba Vahap Küçük’e konuk olduk. 72 yaşındaki Küçük’e ilk izlenimini sordum:
- Göreve başlayalı 50-55 gün oldu. Gelen gidenden henüz başımı kaldıramadım.Çengel, kendi deneyimini anımsattı:
- Ben İstanbul Avcılar Belediye Başkanlığı yaptım. Marmara Belediyeler Birliği’ni yönettim.Küçük iç geçirdi:
- Malatya büyükşehir oldu, ilçelerde yapı değişti. 6 belde belediyemiz kapandı. Beldelerin borcu da eklenince, Doğanşehir’in borcu14.5 milyon lirayı buldu. Bu borçla nasıl hizmet olur? Merkezi idareden gönderilen paramızın yüzde 40’ı Büyükşehir’e kalıyor. Su parasını bile Büyükşehir topluyor.Şu hesabı ortaya koydu:
- Doğanşehir’in nüfusu 10 binken merkezi idareden gönderilen kaynak 350 bin liraydı. Beldelerle birleşince nüfusumuz 41 bine çıktı. Merkezden yönelen kaynak 900 bin lira oldu. Büyükşehire kesilen sonrası kalan parayla personel maaşı ve günlük masraflar karşılanıyor. Oysa 41 bin nüfusa göre merkezden 1.3 milyon lira gelmeli.Personel sayısından yakındı:
- 6 beldeden devrolan kadrolarla birlikte işçi sayımız 170’i, memur 46’yı buldu. Bu kadar personel bizim için çok fazla.Belediyeden maaş almadığının altını çizdi:
- Maaşım için ayrı hesap açtırdım, hayır işinde kullanacağım. Makam arabasına değil, şahsi aracıma biniyorum. Yakıtını cepten alıyorum. Allah bana belediyenin bir kuruşunu nasip etmesin.Kendi aracı bakıma gittiğinde makam aracını sorduğunu belirtti:
- Türkiye’de temsil ettiğim fuarcılık şirketi Dubai’de mobilya fuarı düzenliyor. MOBDER’e 12 metrekarelik ücretsiz yer ayıralım, kendinizi tanıtın.Çoklar, teklifi MOBDER Başkanı Murat Tunç’a aktardı:
- Dubai’deki mobilya fuarında bize ücretsiz stand teklif ettiler.- Stand büyüklüğü ne kadar olacak?
- 1000-2000 metrekare, ne istersek.Tunç, Çoklar ve derneğin Sayman’ı Serdar Ufuk, TGExpo ile ilk görüşmeyi yaptı. Ücretsiz alanın 12 metrekare olduğu anlaşıldı:
- 12 metrekare bize yakışmaz.MOBDER, Dubai’deki fuara 3 yıl önce 300 metrekarelik standla katıldı. Avşar, sözünde durdu:
- 300 metrekarenin 12’si ücretsiz olacak.MOBDER’in marka danışmanı Brand Anatolia’nın ortakları Şebnem Atay ile Murat Tolga Eser, Dubai’de bizi Murat Tunç, Kadri Çoklar ve Serdar Ufuk’la buluşturdu. Birlikte fuarı ve 17 üyeli MOBDER’in 8 üyesinin ürünlerini sergilediği ortak 800 metrekarelik alanı gezdik. Tunç, MOBDER’in başlangıçta ithalatçıları da kapsadığını belirtti:
- Zamanla üretim odaklı olmayı yeğledik. Üyelerimizin toplam cirosu 200 milyon dolar. Bunun yüzde 40’ı ihracat. İhracatımızda Rusya, Türki Cumhuriyetler ve Ortadoğu ülkeleri ön sıralarda. Dubai’deki fuara katılımla Ortadoğu’ya ihracatı artırmayı hedefliyoruz. Bunun işaretlerini de aldık.Türkiye’nin toplam mobilya ihracatını anımsattı:
- Sektörümüz 2013’te 2.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2023 hedefi de 10 milyar dolar.MOBDER üyelerinin ihracatının katma değeri daha yüksek ürünlerden oluştuğunu şöyle örnekledi: