×
Ağaçlar taşındığı, aynı büyüklükte başka bir zeytinlik yaratıldığı takdirde, elektrik enerjisi üretmek adına yapılan maden çalışmalarında zeytinlikler kullanılabilecek. Okuduklarımdan bunu anladım.
Ama yine de aklım takıldı...
Bu zeytinlikler zaten her şeye açık değil miydi?
Daha iki üç hafta önce İbrahim Tatlıses’in Burhaniye’de yapacağı AVM için sökülecek zeytin ağaçlarını konuşmuyor muyduk?
Hafızamızı çok değil bir üç dört yıl zorlarsak Muğla’da bir dolu köy ve zeytinliğinin madene dönüştürüldüğünü hatırlarız. Ya da hatırlamayız.
Muğla’da olduğu halde Türkiye’nin en başarılı Gemlik çeşidi zeytinyağlarından birini üreten Granpa’nın sahibi İbrahim Tokuç sessiz sedasız, karşı koyamayacağı bu yıkıma ilaç olmaya çalışmıştı.
Çevre köylüler “ağaçları söküp atıyorlar” diye haber verince İbrahim Bey kendi imkanlarıyla maden olan bu zeytinlik alandaki yaş ortalamasın 200’ü bulan, 200 Memecik, Domat, Dilmit çeşidi ağacı budayıp, söktürüp, kendi topraklarında hayata döndürmeye çalışmıştı.
Ne çok ihtiyaç varmış.
Daha düzenli, kapsamlı, yılda en azından iki üç kez böyle buluşmalar yapmanın yolunu bulacağım.
Üretici ya da şef olmayan zeytinyağı severler de haklı olarak biz ne olacağız diyor...
Herkesi buluşturacak, zeytinyağı tadılıp konuşulacak bir buluşma şekli geliştireceğiz hep birlikte. Yeter ki bu heyecanı koruyalım.
Her fırsatta yerli çeşitlerin korunup, zeytinyağı haritasının genişlemesi gerektiğini dile getiriyorum.
Biyolojik çeşitlilik açısından, sofralarımızın renklenmesi, mutfağımızın yükselmesi için ne kadar çok yerel çeşit olursa o kadar iyi.
Son tadımda daha önce karşılamadığım kadar farklı yerel çeşit vardı.
Gelen yağlar arasında ciddi sorunu olan iki ürün vardı.
Maçakızı Otel’deki odamın önünde kocaman bir zeytin ağacı var ve ardında harika bir deniz.
Roma’dan uçağa bindiğimde kış günü buralara geleceğimi bilmiyordum. Beni buralara zeytinyağı attı. Ne de güzel yaptı.
Geçen perşembe İstanbul’da bir gerilla tadım düzenledim.
Gerilla olmasının sebebi son anda, hiçbir ön hazırlık yapılmadan, çok kısa zamanda gerçekleşmesi ve de nihai amacının zeytinyağının yolundaki taşlarla el verdiğince savaşmak olması.
Sabahtan bir grup şef ve gazeteci/yazar arkadaşlarımla tadım yaptık.
Onu da götüreyim bunu da derken 10 şişeden fazla İtalyan yağ getirmişim.
Uzun, zevkli, zeytinyağına dair çok ciddi şeylerin konuşulduğu bir tadım oldu.
Burhaniye’ye AVM yapılcakmış.
24 dönümlük zeytinlik arazi bu amaçla ihaleye çıkarılmış. İhaleyi de İbrahim Tatlıses kazanmış.
Burhaniye Çevre Platformu (Burçep) isyanda.
“AVM’ye ihtiyaç yok, bırakın Burhaniye sahil kasabası olarak kalsın” diyor.
CHP’li Belediye başkanı Ali Kemal Deveciler, “Sadece 175 ağaç sökülecek, zeytin ağacı ölmez” diyerek kendini savunuyor.
Haberi görür görmez Tatlıses’in bir zamanların Türkiye’sinin gerçeklerini çok zekice özetlediği, tarihe geçen cümlesi aklıma geldi: “Urfa’da Oxford vardı da biz mi okumadık...”
Urfa’da Oxford hâlâ yok ama artık Harran Üniversitesi var.
Bölgede zeytinciliğin gelişmesi için ciddi araştırmalar yapan, eğitimler veren bir üniversite.
Zeytin çeşitleri üzerine yapılan genetik araştırmalarından bahsederken Mehmet Bey, “Zeytin ve zeytinyağı hepimizin gözünün bebeği” dedi...
Türkçe’nin en güzel hallerinden biri bu deyim.
Gözümün bebeğisin yani dünyamın merkezisin...
Zeytin ve zeytinyağı gerçekten gözümüzün bebeği olmalı.
Bir araştırmacının araştırma konusu hakkında böyle bir şey söyleyebileceği ender alanlardan biri zeytin, zeytincilik.
Öyle bir ağaç ki medeniyetle yaşıt.
Medeniyetin başladığı yer hatta. Ağaçların en insanı. İnsana en yakını.
Zeytinciliğimize büyük emek veren Ankara Üniversiteli hocamız Mücahit Taha Özkaya bu yazı üzerine bir mesaj gönderdi, kullandığım bir cümleyi çok beğendiğini söyledi. Mücahit Hoca’nın takdir ettiği cümleyi tekrar etmemek olmaz:
“Dışardan zeytin çeşidi getirilip de, bu topraklara alışmasını sağlamaya çalışmaktansa bu toprakların zengin biyolojik çeşitliliğinin değerlendirildiği, bu topraklarda doğmuş zeytinlerin itibarlarının iade edildiği seçimlerden yanayım.”
Tam da tadım yolundayken hocayla sohbet ettik biraz. Yerel çeşitlere yatırım yapılması gerektiği konusunda hemfikiriz. Benim elimden gelen düşündüğümü dile getirmek, mümkün olduğunca çok üreticiye, tüketiciye ulaşabilmek.
Mücahit hoca ve onun gibi akademisyenler, araştırmacılar ise Türkiye’nin zeytin çeşitlerini hayatta tutabilmek, kaybolmaya yüz tutanları tekrar hayata döndürmek için ciddi çalışmalar yapıyor. İyi ki varlar.
Hoca, Çanakkale’nin yeni tescil alan çeşidi Hanım Parmağı’na dair çok güzel bir haber verdi.
Hanım Parmağı, Ezine ve civarına özgü bir zeytin çeşidi. Adı gibi kendi de hanım hanımcık.
Yaprakları eliptik, meyvesi oval, sarısı bol, yumuşacık bir yeşili var, çok zarif bir zeytin.
Çanakkaleli emekli öğretmen,
Bu hafta Puglia bölgesinin yağlarındaydı sıra.
Puglia İtalya’nın en çok zeytinyağı üreten bölgesi.
Son on yıldır xylella bakterisi salgınıyla mücadele ediyor Puglia.
Kelimenin tam anlamıyla ağacın iliğini emen bir bakteri, ölmez bildiğimiz asırlık zeytinlerin içini kurutup ağaçları hayalete çeviriyor.
Zeytinlerdeki bu bakteri salgının hız kazandığı 8 yıl içinde Salento’da 20 milyonu aşkın ağaç salgından etkilendi.
Tarım bakanlığı, üniversiteler, çiftçi birlikleri elbirliğiyle salgını kontrol altında tutmaya çalışıyor yıllardır.
Xylellaya karşı en hassas olan zeytin çeşitlerinden Cellina büyük tehlike altında.
6 Ocak gecesi Befana denilen cadı, çocuklara hediyeler bırakır. Cadı olduğu için biraz da muzip.
Yaramaz çocuklara kömür, yıl boyunca uslu duranlara para şeklinde çikolatalar, şekerlemeler bırakır.
Noel, yeni yıl derken, cadı tatil rehavetini süpürür, Epifani sonrası okullar açıldığında yeniden hayata dönülür.
Bu sene de aynen öyle oldu. Epifani geçer geçmez ara verdiğimiz tadımlar hızla başladı.
Bu hafta uzun uzun Sicilya bölgesinin zeytinyağları tadıldı.
Sicilya geçen sene çok kötü bir sezon geçirmişti, sinekti, kuraklıktı çok belirgin bir sorun olmadığı halde son yılların kalite açısından en renksiz sezonuydu.
Bu sene geçen seneye nazaran daha çok ürün var.
Genel olarak bölge daha iyi durumda fakat Sicilya yine Sicilya gibi değil.