İlber Ortaylı’yı bilmeyen yok ve sanırım bu kadar geniş bir kitle tarafından tanınan ender tarihçilerden kendisi. Seviliyor ve sayılıyor olması boşuna değil. Sadece ülkemizde değil dünya çapında saygın bir yere sahip olan Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın yazdığı onlarca kitap, verdiği yüzlerce seminer, konferans, ana dili gibi konuştuğu beş dil ve bir çok diğer diller, durmadan anlattığı Türkiye’nin tarihi ve dünya tarihi ile olan o muazzam bilgi haritasından bizlere sunduğu perspektif ile bambaşka vizyonlar sunan çok değerli bir isim ile bir araya gelmekten mutluluk duydum. Çok kısa bir zaman diliminde, olabildiğince merak ettiklerimizi sormaya çalıştım. Ama her soruya kısa cevaplar yerine engin bilgi deryasından iç içe geçmiş onlarca sorunun yanıtları içinde buldum kendimi. Müthiş keyifliydi… Sınırlı zamanda, kısa bir sohbet oldu ama daha detaylı ve uzun bir röportaj için hem kendime hem sizlere buradan söz vereyim. Yüzde Yüz İlham Veren Sohbetler’de kıymetlimiz Prof. Dr. İlber Ortaylı ile sizleri baş başa bırakıyorum.
#Sponsorlu İçerikİlber Ortaylı’yı bilmeyen yok ve sanırım bu kadar geniş bir kitle tarafından tanınan ender tarihçilerden kendisi. Seviliyor ve sayılıyor olması boşuna değil. Sadece ülkemizde değil dünya çapında saygın bir yere sahip olan Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın yazdığı onlarca kitap, verdiği yüzlerce seminer, konferans, ana dili gibi konuştuğu beş dil ve bir çok diğer diller, durmadan anlattığı Türkiye’nin tarihi ve dünya tarihi ile olan o muazzam bilgi haritasından bizlere sunduğu perspektif ile bambaşka vizyonlar sunan çok değerli bir isim ile bir araya gelmekten mutluluk duydum. Çok kısa bir zaman diliminde, olabildiğince merak ettiklerimizi sormaya çalıştım. Ama her soruya kısa cevaplar yerine engin bilgi deryasından iç içe geçmiş onlarca sorunun yanıtları içinde buldum kendimi. Müthiş keyifliydi… Sınırlı zamanda, kısa bir sohbet oldu ama daha detaylı ve uzun bir röportaj için hem kendime hem sizlere buradan söz vereyim. Yüzde Yüz İlham Veren Sohbetler’de kıymetlimiz Prof. Dr. İlber Ortaylı ile sizleri baş başa bırakıyorum.
#1Türk Millî Eğitim Bakanlığı’nın vaziyeti iyi değil; ancak ne Bakanlığı ne memurları hatta ne de bakanları tek tek suçlamamız mümkün değil. Çünkü iki seneden fazla hiçbir Millî Eğitim Bakanı iş başında kalmadı. İnsanlar, çocuklarının aynı anda 2-3 dil öğrenmesini, spor yapmasını, iyi matematik ve Türkçe öğrenmesini istiyorlar. Bunları temin edemezseniz; yetişmemiş nesillerle ne demokrasiyi ne Türkiye’nin kalifiye sınıflarını yaratabilirsiniz.
#Türk Millî Eğitim BakanlığıYazar Ahmet Ümit, hikâyesi Berlin’de geçen ‘Kayıp Tanrılar Ülkesi’ adlı romanının Almanca baskılarının tanıtımını, 2 bin yıl öncesinin antik Bergama kentini 360 derece resmeden ‘Pergamon. Das Panaroma Müzesi’nde gerçekleştirdi. Romanın Almanca baskıları ‘btb Yayınevi’nden piyasaya çıktı.
#Ahmet ÜmitTürkler tarihi yapan ama yazamayan, muhteşem tarihin girdapların, karanlık yollarından alnının akıyla çıkan ama bugün bunu aynı kesinlik ve başarıyla tartışamayan, günlük kaba siyasete tarih bilgisini alet ederek sözde tezler ileri süren bir toplum hâline dönüşmüştür. Milli Eğitim Bakanlığı’mızın tarih derslerini eskisi gibi tekrar geniş bir müfredat ve ustaca bir üslubla gençliğe aktarması gerekir.
#Milli Eğitim BakanlığıYunus Emre Enstitüleri’nin kuruluşunda Atilla Koç, Kültür ve Turizm Bakanı’ydı. Herkesin hakkını teslim ettiği gibi çok okuyan, çok bilen bir kişiliktir. Yunus Emre Enstitüleri’nde prensip olarak enstitü memurlarının ve müdürlerinin dış ülkelerde yaşayan ve yetişen Türk gençlerinden olmasına karar verilmişti, faydası görüldü. Arap ülkelerinde, Almanya’da, Avusturya Viyana’sında çok etkili müdürler vardı ve faaliyetler tertiplendi.
#Yunus Emre EnstitüleriBütün yaz devam eden seyahat rehberimizin son bölümüne geldik. Bu kez istikamet Kuzey Ege. Serin suyundan mı, tarihinden mi, Kaz Dağları’ndan mı yoksa zeytininden mi bahsetsem size, bilemiyorum. Bu coğrafya beni hep çok heyecanlandırıyor. O sebeple adım adım, tadını çıkararak gezelim.
#Saffet Emre TonguçKorunan eserlerin zaman zaman müzelerden çok iptidai bir şekilde götürüldüğü açık. Son olarak British Museum’un eksperlerinden birinin (Peter Higgs) uzun bir zamandır Yunan-Roma koleksiyonlarını ayıklayıp sattığı, hem de pazarlamayı internet yoluyla yaptığı açığa çıktı. Bu hırsızlık tespit edildi ama Türkiye’deki Britanya kazılarına dahi katılan bu uzmanın (Orada hangi küçük parçaları götürdüğünü Allah bilir) bir ceza bile almadığı açık.
#LaocoonBu hafta takvim yapraklarını normalden biraz daha gerilere saracağız; milattan önce üç binli yıllara, insanlık tarihinin en meşhur yazarlarından, yüzyılların ‘bestseller’ı (çok satan yazarı) Homeros’un, İlyada Destanı’nda anlattığı Troya’ya gideceğiz. Güzel Helen’le Paris’in aşkı uğruna çıkan kanlı savaşın, tahta atın içinde dönen entrikaların izini süreceğiz. Rehberimiz ise kendi hikâyesi de burayla özdeşleşmiş Troya Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Rüstem Aslan…
#TroyaNobel ödüllü İvan Bunin’in öyküleri insan ilişkilerine gerçekçi anlayışla odaklanırken çok sade ama şiirsel ve oldukça sakin bir anlatımla okuru kendine bağlıyor. ‘Güneş Çarpması’nı geç kalmış iyi bir başlangıç olarak saymalı ve yeni çevirileri de beklemeliyiz. Bir okurunun dediği gibi “Bunin’in yazdığı her şeyi okumak istiyorum”.
#İvan BuninGeçen hafta dört gün boyunca Kars’taydım. Kendimi iyi hissettim burada. Kars’ta gezerek tarihi kokuyu soluyabilirsiniz. Farklı lezzetleri de mevcut, kaz ve piti gibi... Kars insanını apayrı bir yere koymak gerekiyor. Rus işgali sırasında Kars’a yapılan binalar ve caddelerin güzelliği ise şehre anlam katıyor.
#Sayım ÇınarSarıkamış Harekâtı’nın 108’inci yıldönümünde anma etkinlikleri yapıldı önceki hafta. Ülkenin dört bir yanından binlerce gençle birlikte bu eşsiz iklimde, ‘yükseklerdeydik’... Dünyada benzeri az bulunan kristal karlarla örtülmüş ‘Serhat Şehri’nde iklimin davetine uyup yola çıkacaklara kısa bir rehber hazırladık.
#Seyahat‘Amadeus’ sahnelendiği her yerde ses getiren bir oyun. Türkiye’de de birçok ödül aldı. Kapalı gişe oynuyor. Bu sezon kadroda yenilikler de var. Selçuk Yöntem oyundaki şahane performansına devam ederken Tansu Biçer ve Dilan Çiçek Deniz ekibe dahil oldu. Üç başrolle bir araya geldik, oyundan yola çıkarak kıskançlığı, dâhi olmayı ve tiyatroyu konuştuk.
#AmadeusRusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptığı son dakika açıklamasında Batı'nın tehlikeli ve kanlı bir oyun oynadığını belirtti ve ABD ve müttefiklerinin eninde sonunda Rusya ile görüşmek zorunda kalacağını söyledi. Moskova'nın Ukrayna'da nükleer silah kullanmaya niyeti olmadığını belirten Putin, "Nükleer silahlar var olduğu sürece onların kullanılma tehlikesi var" dedi. Putin, Avrupa’daki gaz boru hatlarının imha edilmesiyle kırmızı çizginin aşıldığını vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın güçlü ve sağlam bir lider olduğunu söyleyen Putin şöyle devam etti:Türk halkı, ekonomisi ve Türkiye'nin çıkarları doğrultusunda hareket ediyor.
#PutinSonbahar serin rüzgârları ve yağmurlu günleriyle kendini artık iyice hissettiriyor. Bu demek değil ki evlere kapanıp oturacağız. İlk akla gelen şehirlerden değil, güze en yakışan farklı rotalardan bir liste hazırladım size. Yazın bittiğini kabul etmekte zorlananları veya “Biraz daha güneşe ihtiyacım var” diyenleri de unutmadım tabii. Kısacık bilgilerle biraz ilham vermek istedim size. Şimdi tek dileğim; bu satırların bir hayalden başlayıp gerçek bir yolculuğa dönüşmesi…
#HürriyetMarina Tsvetayeva, 1941’de, 49 yaşında kendini astı. Çok acı çekti, çok sevdi, çok şiir yazdı. Osip Mandelştam ile tanıştı. Osip Mandelştam’ın 1938’de, 47 yaşında, Sibirya’da bir toplama kampında cesedi bulundu. Mandelştam Tsvetayeva’ya âşıktır, Tsvetayeva ise pek çok ilişki yaşamasına karşın ömür boyu Pasternak’a tutkulu bir aşk besleyecektir. Venus Khoury-Ghata, Paris’te yaşayan Lübnanlı şair ve yazar, iki şair üzerine şair romanı olarak da okunabilecek iki roman yazdı. ‘Mandelştam’ın Son Günleri’ (YKY, 2020), ‘Marina Tsvetayeva ya da Alabuga’da Ölmek’ (YKY, 2022).
#Marina Tsvetayeva210 sene önce, Fransızların imparatoru Napoléon Bonaparte’ın orduları Moskova’ya girmişti. Bu milletler koalisyonu Rusya için yeniydi. Aristokratlar, daha Tilsit Antlaşması’nın (1807) mürekkebi kurumadan Çar Alexander ile İmparator Napoléon arasındaki uzlaşmanın bozulmasına şaşıradursunlar; medeniyetlerinin ruhu Fransa’yı topraklarında görmekten şok geçirdiler. Beethoven veya bütün ihtilalci Avrupa, Napoléon karşısında nasıl sükûtuhayale uğradıysa Rusya’nın direnci de o derecede şiddetli olacaktı.
#Napoléon BonaparteMelih Uslu’nun yeni kitabı ‘Doğu Seyahatnamesi’ geçtiğimiz günlerde raflardaki yerini aldı… Gazetemizde de yazılarını okuduğunuz Uslu’yla Anadolu’yu keşfetme macerasını konuştuk: “Taşların dilini öğrenme hevesiyle çocukların peşine takılıp dev bir labirenti andıran Doğu şehirlerinin sokaklarına dalmak gerek.”
#Hürriyet