Mehmet Ali Birand

Davutoğlu'ndan Merkel ve Sarkozy'ye yanıt

15 Mayıs 2009
Bu işler böyledir.<br>Eğer siz gereken adımları atmakta gecikirseniz, karşıtlarınız harekete geçerler ve sizin yolunuza engeller çıkarırlar.

Türkiye, AB ile Tam Üyelik Müzakerelerinde gecikti ya, Merkel-Sarkozy ikilisi hemen harekete geçtiler. Açıktan açığa eski  “İmtiyazlı Ortaklık” formülünü yeniden piyasaya sürüverdiler.

Gerekçelerini çok açık : “Türkiye’ye Tam Üyelik yerine İmtiyazlı Ortaklık verilmesi, hem Avrupa, hem de Türkiye için daha yararlıdır. Zira, Avrupa kriz döneminden çıkabilmiş değil ve Türkiye gibi büyük bir ülkeyi hazmedecek durumda girmedi. Türkiye de, içerde zorluklar içinde. Reformlarını gerçekleştiremiyor.”

Merkel, müzakerelerin kesilmesini istemiyor. Berlin’in Ahde Vefa yaklaşımı sürüyor. Amacı, katılma sürecini mümkün olduğu kadar geciktirmek ve hedef konusunda da kuşku yaratmak.

Sarkozy ise, daha çok iç politika gerekçeleriyle hareket ediyor. Yani, politika yapıyor.

Bu yeni gelişme, Dışişleri Bakanı Davutoğlu tarafından, önce Ankara’da, AB ülkeleri Büyükelçileriyle yediği yemekte, ardından da dün Stokholm’de, İsveç Dışişleri Bakanı Karl Bildt ve Komisyon’un genişlemeden sorumlu Komiseri Olli Rehn ile yaptığı görüşme maratonunda net yanıtlarını buldu.

Davutoğlu bu temasları sırasında, kendisinin AB konusundaki kişisel duruşunu da hiçbir kuşku bırakmayacak şekilde, açıkça ortaya koydu. “…Türkiye’nin Stratejik önceliği Avrupadır”dedi. Yetinmedi “Tek hedefimiz de Tam Üyeliktir. Bundan başka bir formülü kabul etmemiz söz konusu değildir” diye, Sarkozy-Merkel ikilisini yanıtladı.

Ankara'daki Davutoğlu izlenimleri farklılaştı   

Yazının Devamını Oku

İstesek dahi, Bakü’den uzaklaşamayız

14 Mayıs 2009
Erdoğan’ın Azerbaycan ziyareti zamanlı oldu. Bizler de Azeriler de, alıngan insanlarız. Eğer ince ayar yapmakta gecikseydik, Azerilerin gönlünü almak çok daha zor olacaktı. Yine de herşeyin bittiği ve sorunların sonuna gelindiğini sanmayın. Daha gidecek çok uzun yolumuz var.

Başbakan Erdoğan en önemli dış gezilerinden birinin ilk etabını bugün tamamlıyor. Ardından da, Rusya’ya geçecek.

 

Azerbaycan lideri Aliyev ve Rusya Başbakanı Putin  ile  görüşmeler, hem Türkiye, hem de Kafkaslardaki dengeler açısından hayati derecede önemli.

 

Bu temaslar şu gelişmeleri etkileyecek:

 

-         Türkiye-Ermenistan sorununu rayına oturtacak veya içinden çıkılmaz derece zora sokacak. Ermenistan ile ilişkiler bozuldukça, Washington ile ilişkiler kötüleşecek ve uluslararası camianın Türkiye’ye baskısı artacak.

-        

Yazının Devamını Oku

Davutoğlu AB’yi 2 inci plana mı iter?

13 Mayıs 2009
Yeni dışişleri bakanı Davutoğlu hakkında dünya kadar komplo teorisi üretiliyor. En çok üstünde durulan nokta, Davutoğlu’nun Avrupa Birliği konusunda hiç heyecan duymadığı ve bu dosyayı rafta tutacağı ile ilgili. Acaba? Davutoğlu gerçekten, AB’ye ters bakan ve tüm çabasını Orta Doğu ve İslam dünyasına yönlendiren bir Bakan mı olacak?

Yeni kabinede en  çok üzerinde konuşulan isimlerin arasında Dışişleri Bakanlığına  atanan Ahmet Davutoğlu da var. Yapılan yorumların başında da, Davutoğlu’nun  önceliğinin Avrupa Birliği olmadığı, Orta Doğu ve İslam ülkelerinin  geldiği değerlendirmesi var.

 

Davutoğlu’nu, geçtiğimiz  yıllarda sık sık düzenlediği brifinglerde  tanıdım. Bizlerin paylaştığı dünyaya ilk adımını attığı dönemlerde, daha çok “öğretim üyesi” gibi düşünür,  soyut  kavramlar ve bilim adamı süzgecinden geçmiş değerlendirmeler yapardı. Saatlerce süren brifinglerden pek somut birşey  almadan çıkardık.

 

Davutoğlu yıllar içinde en hızlı şekilde bizlerin dünyasına uyum  sağlayan insan oldu. Perde  arkasında kalmaya özen gösterdi. Kendini ön plana atmayan ve başarı hikayeleriyle  etrafını etkilemeye çalışmayan bir kişiliği vardı.

 

Bir süre sonra, yavaş yavaş her konuda etkin olmaya başladı.yıllar içinde, Başbakan’ın güven duyduğu bir kişilik çıktı.

 

Yazının Devamını Oku

Gelin, bir defalık farklı davranalım…

12 Mayıs 2009
Kemikleşmiş sloganlarla yaşamaya devam edebiliriz. Ezberimizi bozmayız ve eski söylediklerimizi tekrarlarız. Pkk’nın terörist olduğu gerçeğini tekrarlar ve başkaca hiçbir adım atmayız. Silahlar yine çekilir ve birbirimizi öldürme temposunu arttırırız. Masum insanlar hayatlarını kaybederler. İntihar saldırıları başlar. Şehitlerimizi kalbimize basarız. Veya karşımızdaki soruna biraz farklı bakmaya çalışırız. Bir defalık bir deneme yaparız. Tutarsa, kazanırız.

Toplumları hareketlendirmek çok zordur.

           

Bir defa hareketlendi mi, aynı toplumu durdurmak veya yaklaşımını değiştirmek, farklı yaklaşımları  kabul ettirmek de çok zor olur.

           

Bu toplum 25 yıldır Pkk terörüyle yaşıyor.

           

Binlerce şehidini kalbine gömdü.

           

Yazının Devamını Oku

Nihayet, bir komutan “Andıç hata idi” dedi…

9 Mayıs 2009
Büyükanıt’ın Perşembe gecesi yayınlanan 32.GÜN programındaki açıklamaları çok yankı yaptı. İlk defa emekli bir Genelkurmay Başkanı, sorulan soruları hiç alınmadan ve kendi doğru bildiği şekliyle yanıtladı. Herkes yanıtları kendine göre değerlendirebilir, ancak benim açımdan en önemlisi, üzerinden 12 yıl geçtikten sonra bir Komutan, kendi dönemindeki ANDIÇ olayı hakkında “hata olmuştur” demesiydi.

Eski Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt görevinden ayrıldıktan sonra ilk defa kamera karşısına geçti. Rıdvan Akar ile benim sorularımı yanıtladı. Söyleşiye başlarken de çok açık söylemişti: “…Bana istediğiniz soruyu sorabilirsiniz.” Demişti.

           

Doğrusu bu ya, başka askerin göstermediği kadar şeffaf davrandı. Hiç alınmadı ve görüşlerini bizimle paylaştı.

           

Büyükanıt’ın yanıtları sizi tatmin etmemiş olabilir.Daha farklı yanıt beklemiş olabilirsiniz, ancak hakkını da vermek gerekir ki, hiçbir sorudan kaçmadı.

           

Beni en çok etkileyen bölümü, hayatımın en önemli travması olarak gördüğüm ANDIÇ olayı konusundaki tutumuydu.

           

Yazının Devamını Oku

Silah bırakma pazarlığı başladı …

8 Mayıs 2009
Hasan Cemal’in Kandil dağında Karayılan ile yaptığı söyleşinin en önemli yanı, PKK’nın yeni yaklaşımı ve silahların susturulması için ortaya attığı yol haritasının ayrıntılarıdır. Bu sözleri “Bir terörist başının Türk halkını aldatma çabaları” olarak nitelemek yerine, önümüzdeki bir fırsatı somut bir çözüme dönüştürebilir miyiz diye okumak daha doğru olur. Bazı mesajlar var, bazı bilgiler var. Bunları sağlıklı bir şekilde değerlendirmek gerekiyor.

Hasan Cemal’in bir haftadır Kuzey Irak ve Kandil dağından yansıttığı izlenimler, tabii en sonunda Pkk’nın 1 nolu yöneticisi Murat Karayılan’ın açıklamaları, Türkiye’nin en önemli sorunu sayılan Kürt sorununda yepyeni bir dönemin başladığı sinyalleriyle dolu.

           

Geçtiğimiz haftalarda Genelkurmay Başkanı Org.Başbuğ’un sözlerini, Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarını, başta Başkan Obama olmak üzere Washington’daki yeni yönetimin konuşmalarını , Avrupa Birliğinden kaynaklanan görüşleri bir araya koyun ve bunun üstüne Karayılan’ın demecini ekleyin karşınıza son derece net bir manzara çıkıyor.

           

Benim gördüğüm manzara çok açık:

           

Bölgedeki koşullar ve dengeler ,geçen yıllara oranla çok değişti. Bugün ,Washington ve AB’den kaynaklanan Uluslarararsı bir ortam oluştu. Pkk ’nın silah bırakması ve görüşlerini siyasi alanda ve barışçı eylemlerle ortaya koyması için örgüte baskı yapılıyor.

           

Yazının Devamını Oku

Kandil de durumun farkında...

7 Mayıs 2009
Hasan Cemal muhabir doğmuş. Kuzey Irak-Kandil röportajları son derece zamanlı ve son gelişmelere inanılmaz oranda ışık tutuyor. Tam bir gazetecilik başarısı. Hasan’ın yansıttığı izlenimler, iki gündür bu köşe’de yayınlanan yazılarla da örtüşüyor. PKK da, silah bırakma zamanının geldiğinin farkında. Ancak, örgütün tümüyle dağ’dan inmesi güç görünüyor. Bu söyleşinin en çarpıcı yanı ise Karayılan’ın ortaya attığı yol haritası...

Hasan Cemal kadar bu mesleğin üst düzeyine çıkmış, köşe yazarlığı ve kitaplarıyla kendini taçlandırmış bir gazetecinin hala muhabir gibi çalışmasını doğrusbu hem hayranlık, hem de gizli bir kıskançlıkla izliyorum. Burnu, muhabir gibi koku alıyor, kalemi tüm birikimini ortaya koyup, çok gerçekçi değerlendirmeler yapıyor.

Kuzey Irak üzerinden Kandil’e çıkması ve dağdakilerin nabzını tutması, en güncel bir sorunun (PKK’nın silah bırakması) nereye gidebileceği konusunda ipuçlarıyla dolu.

Herşeyden önce, sürecin hızla yürüdüğü apaçık ortada. Genelkurmay Başkanı Başbuğ “PKK terörünün bitmesi için elimize bir fırsat geçmiştir. Bundan mutlaka yararlanmamız gerekiyor” derken, hem Kandil dağındakiler, hem de Kandilin eteklerinde yaşayanlar da, kendi açılarından “Silahların bırakılma zamanının geldiğini, ancak bunun yönetiminin sorgulandığını” açıkça söylüyorlar.

Eski Dep Genel Başkanı Yaşar Kaya’dan tutun, Osman Öcalan’a kadar, Hasan Cemal’in temas ettiği hemen herkes, artık Pkk ’ nın silah bırakma zamanının geldiğini, silahla bir yere varılamayacağının anlaşıldığını anlatıyor.

PKK’nın içindeki büyük değişim kolaylıkla fark ediliyor.

Ancak iş dönüp dolaşıyor ve bu işin nasıl çözümleneceğine geliyor.

Cemal’in söyleşi ve izlenimlerini okumamış olabileceğinizi düşünüp bu köşede özetlemek istiyorum. Zira bu yazı dizisi, Türkiye’nin en önemli sorununun adeta taslak bir yol haritasını çiziyor.

PKK’nın halktan aldığı desteği ve dağdakilerin aşağı inme koşullarını bence en gerçeğe yakın şekilde Osman Öcalan anlatmış:

Yazının Devamını Oku

DTP’yi sıkıştırdıkça PKK’yı güçlendiriyoruz

6 Mayıs 2009
Bir yandan PKK’ya silah bıraktırmaya ve Kürt sorununu barışçı ve siyasi bir raya oturtmaya çalışıyoruz, öte yandan DTP’yi iteleyip kakalıyor ve yanlızlaştırıyoruz. Bu partiyi boykot ettikçe, daha fazla PKK’nın kucağına itiyoruz. Aynı zamanda. Siyasi açılımları imkansızlaştırıyoruz.

Dünkü yazımı okuduysanız,  sorun yok. Okumadıysanız, özetlemem gerekecek. Zira bugünkü ve dünkü yazım birbirini tamamlıyor.

 

Dün, PKK ile mücadelede özellikle Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK)  değerlendirmelerini aktarmıştım.

 

PKK, tam anlamıyla bir yol kavşağında. Gidebileceği her iki yol da örgütün etkinliğini gösteriyor. Bunlardan biri Kandil’in kapanması ve silahlı mücadelenin bitmesiyle sonuçlanacak. Diğeri ise, etkinliğini tamamen yitirmeyeceği, ancak yine de dağılma sürecini gündemde  tutacak bir sürece götürecek.

 

PKK üstünde uluslararası bir baskı var ve giderek artıyor. Başta Washington olmak üzere¸ Brüksel, Irakta da Erbil ile Bağdat silahlı mücadelenin bırakılmasını istiyor. Terör sürdükçe bir yere varılamayacağı, artık herkes tarafından kabul ediliyor.

 

Yazının Devamını Oku