×
“Hiç göze gelmediler
Gözdesi de olmadılar kimsenin
Kimse farkına varmadı yalansız gözlerinin
Göz oldu mu yüreklerinin
Hiç anlamadılar
Oysa ne çoktular ne kadar çocuktular
……….
“Change my World in 1 minute” (1 Dakikada Dünyamı Değiştir) adıyla yürütülen kampanya için, www.tscv.org.tr ve www.worldcpday.org sitelerine, Eylül ayı boyunca, CP’li bireylerin hayatlarını kolaylaştıracak fikir ve öneriler gönderildi. Ardından, bu fikir ve öneriler oylamaya sunuldu. Türkiye’den ve dünyanın çeşitli ülkelerinden 5 bin 803 kişinin bir dakikasını ayırarak katıldığı kampanyada, en çok oylanan üç öneri arasında Türkiye’den “güneş enerjisi ile çalışan tekerlekli sandalye” proje fikri de yer alıyor.
Bu öneri, Bursa’dan Alper Şirvan tarafından gönderilmiş. CP’li bir birey olan Alper, akülü sandalye kullanımında şarj konusunun problem olduğunu ifade etmiş ve çözüm olarak güneş enerjisi ile çalışan motorize sandalye üretilmesini önermiş. Böylece, akünün biteceğinden korkmadan dolaşabileceklerini söylemiş.
En çok oyu alan ilk üç fikir arasında, katlanabilir akülü sandalye ve CP’li ünlü kişilerin tüm CP’li bireylere yol göstermesini amaçlayan bir belgesel film projesi de yer alıyor.
En çok oy alan birbirinden değerli her üç projenin de gerçekleştirilebilmesi için www.worldcpday.org sitesi üzerinden de hayırsever yatırımcılar aranıyor. Projeleri hayata geçirerek Cerebral Palsy’li bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak isteyen yatırımcılar, site üzerinden iletişim bilgilerini bırakabilecekler.
Yatırımcıların yanı sıra proje sahipleri tarafından da hazırlanan prototipler, Nisan 2013’de Amerika’da düzenlenecek CP Paneli’nde sunulacak. Panelde seçilen en iyi prototip uygulanarak satışa sunulacak. Fikir sahibine 25 bin Dolar para ödülünün yanı sıra projelerinin satışlarından da yüzde 10 pay verilecek.
Alper Şirvan’ın fikrinin uygulamaya geçirilmesi, muhakkak ki, pek çok engelli için büyük kolaylık sağlayacak. Ancak kendisinin bize sunduğu yalnızca kabul görmüş bir öneri değil bence. Alper bizi hayal etmeye özendiriyor. Peşinden koşarsak, hayallerimizin gerçeğe dönüşebileceğini ispatlıyor. Bizi umutlandırıyor…
Bugün, bir güzel haber daha vermek istiyorum, henüz duymamış olanlar için… 65 ülkeden 120 çatı kuruluşun katılımıyla 26 Kasım’da kurulan İstanbul merkezli Dünya Engelliler Birliği’nin (DEB) başkanlığına Metin Şentürk getirildi. Dünya Engelliler Vakfı iki yıldır bu birliğin kurulabilmesi için çalışıyordu. Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ni esas alan DEB’in yönetim kurulunda, Türkiye dahil 15 üye ülkeden temsilci bulunuyor.
Dünya Engelliler Birliği Başkanı Metin Şentürk, “Dünyanın neres?nde olursa olsun engellilerin destekçisi olacağız. İşe de z?h?nlerdek? engelleri yıkmakla başlayacağız.” diyor. Dünya engelsiz t?til köyü, çocuklar için r?habilitasyon merkezleri ve bedensel engell?l?ğ?n ?luşmasında en kritik ön?m? sahip omurilik hastanelerinin kurulması, DEB’e üy? ülkelerin BM desteğ?yle gerçekleştirecekleri projeler arasında yer alıyor.
Kongrenin amacı, ülkemizde artan yaşlı nüfusun gelişmiş ülkeler düzeyinde hizmet alabilmesi için gerekli politikaların oluşturulmasına katkı sağlamak idi.
2 Aralık 2011 günü ise, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Alanya Belediyesi , Alanya Ticaret ve Sanayi Odası ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği’yle ortaklaşa hazırlanan “Engelsiz Turizm Kenti Alanya Uygulama ve İşbirliği Protokolü” imzalandı. Bu protokol ile Alanya, ‘Engelsiz Turizm Kenti” olarak pilot şehir seçildi.
Bu proje ile, Alanya’ya gelen tüm ziyaretçilerin ulaşılabilirliğinin sağlanması ve engelsiz turizmin geliştirilmesine yönelik olarak yapılacak projelerin uygulanabilmesi amaçlanıyor.
Şehir içinde “Engelsiz Yaşam” koşulları hızla tamamlanırken, Kültür ve Eğitim Çalışmaları da hız kazanmış bulunuyor.
Alanya Belediyesi, bu bağlamda, engelliler konusunda toplumsal bilinci geliştirmek ve toplumun duyarlılığını arttırmak için, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde çeşitli etkinliklerden oluşan bir program düzenledi. Resim sergisi, konser ve bale gösterisinden oluşan etkinliklere Alanya halkı yoğun ilgi gösterdi.
Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen etkinlikler engelli ressam Ayşe Işık’ın resim sergisinin açılışını ile başladı. 5 yaşında geçirdiği bir kaza sonucunda kolunu kaybeden Ayşe Işık’ın ayakları ile yaptığı resimler herkesi hayran bıraktı. Bu güne kadar 29 sergi açmış bulunan Işık’ın en büyük hayali dünya çapında bir ressam olmak. Genç ressam, “Amacım ve hedefim engelli engelsiz herkese örnek olmak. Engelli çocukların topluma daha çok çıkartılması daha üretken olması evlere kapatılmaması gerekiyor.” diyor. Bana kalırsa, Ayşe Işık hedefine çoktan ulaşmış bulunuyor. Alanya Belediye Başkanı Hasan Sipahioğlu’nun da söylediği gibi, resimleri ve azmiyle herkes için bir ışık Ayşe Işık.
Etkinlikler, görme engelli sanatçı Hazel Kılınçay’ın söylediği şarkılarla devam etti. 2006 yılında geçirdiği trafik kazası sonucunda tekerlekli sandalyeye mahkûm olan balet Memet Sefa Öztürk, etkinliklere katkı veren bir diğer sanatçı idi. Opera sanatçısı Tenor Hakan Aysev, ve besteci, müzisyen ve şarkıcı Sinan Akçıl da şarkılarıyla ile destek verdiler Engelliler Günü Programı’na.
Bu güne özel olarak aldığım e-postalar arasında Manisa Milletvekili Sakine Öz’ün “3 Aralık Dünya Engelliler Günü” nedeniyle yayınladığı mesaj da yer alıyor. Sayın Öz söz konusu mesajında engelli haklarına saygının ileri düzeydeki toplumların temel özelliklerinden biri olduğunu vurguluyor. “Duyarlılık” ve “empati” kavramlarını bu haftada daha fazla önemsediğini ifade eden değerli milletvekilimiz, engellilere ilişkin yasal düzenlemelerin hayata geçebilmesi için, engellilerin sorunlarını engellilerle birlikte aşmayı, hayatı birlikte paylaşmayı öneriyor. Ve şöyle devam ediyor sözlerine:
“Engellilik, kendisini ‘sağlıklı’ olarak nitelendiren herkesin, bir gün karşılaşabileceği bir durumdur. Önemli olan, hepimizin birer ‘engelli adayı’ olabileceği gerçeğiyle hareket ederek gündelik yaşamını sürdürebilmesi ve engellilerin yaşamını kolaylaştıracak, temel haklarını tanıyıp, ‘engellilere engel olmayacak’ bir anlayışı geliştirebilmesidir.”
Sayın Öz’ün bu güzel temennilerine yürekten katılıyorum. Ancak biz, “vekilimiz” olarak T.Büyük Millet Meclisi’ne göndermiş olduğumuz kişilerden temenni değil çözüm bekliyoruz.
İlhan Gerim adlı okuyucumdan bir süre önce aldığım bir e-posta, çözüm bekleyen yüzlerce sorunun küçük bir örneğini içeriyor. Ancak yüzlerce sorun içinde küçük bir örnek olsa da, okuyucum için büyük bir sorun bu.
Bu Kanun Teklifi ile; engellilerin sağlık kurulu raporu ile belgelenmiş ihtiyaçlarının (her tür ortez/protez ve diğer iyileştirici araç/gereçler) herhangi bir katılım payı veya fark alınmaksızın ve kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanması amaçlanıyor.
Sayın Demirel’in Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunduğu Kanun Teklifi genel gerekçesinde de ifade etmiş olduğu gibi, Engelli Hakları Sözleşmesiyle engellilerin toplumla bütünleşmesi hedeflenmiş ve devlete bu hedef doğrultusunda bazı yükümlülükler getirilmiştir.
Engellilerin ayrımcılıktan korunmaları; engellilere sağlık, eğitim, istihdam ve kamusal hayata katılım konularında yasalar önünde eşitlik sağlanması; hizmetlerin engelliler için erişilebilir duruma getirilmesi bu yükümlülükler arasındadır.
Engellilerin veya ailelerinin, ödemek zorunda bırakıldıkları sağlık katılım paylarının yüksek olması, onların hayatlarını kolaylaştıracak malzemelere ulaşmalarını zorlaştırıyor. Bu nedenle, adı geçen Kanun Teklifi gerekçesinde; “Engellilerin topluma kazandırılması ve insan haklarının tam ve eşit ölçüde sağlanabilmesi için vücut dışı kullanılan protez/ortez, görmeye yardımcı malzemeler ve ağız protezlerinden alınan katılım payının kaldırılması ve bu tür malzemelerin kurum tarafından karşılanması” gerektiği ifade ediliyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde biz engellilerin haklarını savunan milletvekilleri olduğunu bilmek çok güzel. Umarız ki bu vekillerin sayısı gün geçtikçe çoğalır ve gün gelir engelliler de bu ülkenin diğer vatandaşları ile eşit haklara kavuşurlar.
Bugün, bir güzel haber de çocukluğumdan beri severek yaşadığım Kadıköy’den vereceğim sizlere. Kadıköy’de yaşayan, ekonomik durumu yetersiz, engelli ve dezavantajlı gençlere ücretsiz “üniversiteye hazırlık eğitimi” çalışmaları başladı.
Kadıköy Belediyesi, gençlere yönelik olarak sürdürdüğü faaliyetlerde maddi durumu yetersiz gençlerin en büyük talebinin Üniversiteye Hazırlık Eğitimi olduğunu görmüş. Belediye, bunun üzerine, maddi durumu yetersiz olan gençlere ve kendi ihtiyaçlarına yönelik uygun eğitim imkânı bulamayan engelli gençlere 2012 -2013 Eğitim Dönemi’nde Üniversiteye Hazırlık Eğitimi verilmesini planlamış. Bu çerçevede bir araya gelen Kadıköy Belediyesi, Kadıköy İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Uğur Dershaneleri, 150 gence ücretsiz Üniversiteye Hazırlık Eğitimi sağlamaya karar vermişler.
On gün kadar önce üzücü bir haber yayınlandı bazı televizyon kanallarında ve gazetelerde: “Ankara’da akülü aracıyla evine dönen engelli Nevzat Özyavuzer yüksek kaldırıma çıkamadı. Çöp kamyonu şoförü karanlıkta göremediği araca çarptı. Özyavuzer yaşamını yitirdi.”
Çoğunuzu olduğu gibi, beni de çok üzdü bu haber. Hatta, belki de kendimi onunla özdeşleştirdiğim için, beni kahretti. Bu gibi durumların önlenebilmesi için çabalayan biri olarak, amaçlarıma ulaşmak için daha çok yol kat edilmesi gerektiği çok acı bir şekilde çarpıldı yüzüme bu haberle.
Bugünkü yazımı yazmak için hazırlanırken, Kas Hastalıkları Derneği’nin bir önceki Yönetim Kurulu üyelerinden olan Sayın Hakan Özgül’den aldığım bir e-posta yazı konumu değiştirmeme neden oldu. Onun içtenlikle kaleme aldığı mesajını sizlerle paylaşmak istedim.
Bugün, söz onun. Aslını isterseniz, onun kalemi kanalı ile, tüm engellilerin…
“Nevzat’ın Ardından…
Anne ve babasını 15 yaşında kaybetmişti. Yaşam dolu bir gençti, gezmeyi seviyor, tespih koleksiyonu yapıyor ve geçimini CD satarak sağlıyordu. Yanıktı, bir sevgilisi vardı. Sosyal devletin alamadığı akülü sandalyesini Semiramis Pekkan almıştı. Akşam evine dönerken engelli dostu (!) Ankara, Keçiören, Tevfik Sağlam Caddesi’nde bir çöp kamyonu O’na çarparak yaşamına son verdi. Ateş düştüğü yeri yaktı, bir yıldız daha kaydı semalarda.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü 15-16 Kasım tarihlerinde, EASPD işbirliği ile, ülkemizde ilk kez düzenlenen bir forum gerçekleştirdi. Ülkemizde ve dünyada alanında uzman çok sayıda kurum ve kuruluş temsilcisinin sunumlar gerçekleştirdiği “Özürlü ve Yaşlı Alanında Uluslararası Hizmet Sağlayıcılar Forumu” izleyicileri arasında ben de vardım. Aslında bu yazıyı geçtiğimiz Pazartesi günü yazmayı planlamıştım. Ancak geçirdiğim ağır bir enfeksiyon buna engel oldu. Pazartesi günü köşemi boş bırakmak zorunda kaldığım için özür diliyorum sizlerden.
16 yıl önce kurulan.EASPD’nin engellilik alanında hizmet sağlayıcıları bir araya getirmekteki amacının; yaratılacak sinerji ile, sunulan hizmetlerin kalitesini ve etkisini sürekli olarak arttırmak olduğu bu toplantıda bir kez daha vurgulandı. Hizmeti sunanlar ve hizmetten yararlananların, hizmetin geliştirilmesi aşamasından itibaren birlikte hareket etmelerinin çok önemli olduğu ifade edildi.
Özürlü ve Yaşlı Alanında Uluslararası Hizmet Sağlayıcılar Forumu’nda, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün engelli ve yaşlılara ilişkin çalışmaları ve ülkemizde engelli ve yaşlılar için sağlanan hizmetler hakkındaki en yeni bilgileri edinme fırsatı bulduk. Ayrıca, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi’den, EASPD’ye benzer bir ağın Türkiye’de de kurulacağı müjdesini aldık.
Bu forumun benim için diğer bir önemi de Dolunay Yetişkin Engelliler Derneği’ni tanımak oldu. Eskişehir’de 2007 yılında kurulan bu dernek; Zihinsel Engelli ve Otistik bireylerin yaşamlarının -özellikle yetişkinlik dönemlerinde- iyileştirilmesine yönelik çalışmalarda bulunuyor. Bu konuda özel eğitim programları, iş ve eğitim merkezleri oluşturmak; örnek projeler ve çözümler üretmek derneğin temel amaçları arasında. Vizyonları ise:“Toplum içindeki tüm zihinsel engelli ve otistik bireylerin kendilerine tanınan haklardan ve fırsatlardan eşit şekilde ve en üst düzeyde yararlanması; bu bireylerin yaşam kalitelerini yükseltecek maddi, manevi ve kanuni imkânlara sahip olmalarının sağlanması”.
Dolunay Yetişkin Engelliler Derneği, engelli hakları ve bu hakların sağlanması noktasında son yıllarda kaydedilmiş olan büyük gelişmenin sağlıklı bir “engelli veritabanı” olmaması nedeni ile gölgelendiğini düşünüyor. Dernek, bu nedenle, yeni bir proje geliştirmiş.
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi sınırları dahilinde yaşayan zihinsel engelli envanterinin çıkarılması bu projenin ana amacı.. Bu amaca bağlı olarak; sağlık ve eğitim hizmetlerinden yeterince yararlanamayan zihinsel engelli bireylere bir program dahilinde bu hizmetlerin ulaştırılması, engelli bireylerin istihdamına yönelik projeler uygulanması ve yapılan çalışmaların model haline getirilmesi planlanıyor. Projeyi tanıtan Dolunay Derneği temsilcisi Sayın Mesut Günebakanlı’yı dinlerken, onunla aynı heyecanı paylaşmamak mümkün değildi. Bu derneğin biz engelliler için yeni ufuklar açacak gelişmelere büyük katkı vereceğine yürekten inandım. Bana da bir görev düşerse bu konuda, seve seve yaparım.
Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...
“Sihrin Fikrin Olsun!” gibi çok güzel bir slogana sahip olan Proje’nin öncelikli amacı; üniversitelerdeki engelli öğrencilerin sosyalleşmesi sürecine katkı sağlayacak yeni çözüm önerileri geliştirilmesi ve üniversitenin engelli öğrencilerin akademik gelişimlerinin yanı sıra bireysel gelişimlerine de katkı sağlayan bir kuruma dönüştürülmesi. Bundan başka, üniversitelerde okuyan tüm öğrenciler arasında engellilere yönelik genel bir farkındalık oluşturulması.
Türkiye’deki üniversitelerin tüm lisans öğrencilerine açık olan yarışmanın ilk üç derecesini paylaşanlar şöyle sıralandı:
1) Özlem Mine Ceylan ve Gülsüm Gücük, Marmara Üniversitesi - Engel’Sizsiniz
2) Gökçe Kırmacı ve Edina Bekteseviç, ODTÜ - Alternatif Üretim Programı
3) Muhammed Emin, Büşra Nur Bedir ve Merve Erdoğan, Ondokuz Mayıs Üniversitesi CommunicatEasy
Birinciliği kazanan “Engel’Sizsiniz” adlı proje, “Türkiye’deki sosyal yaşam koşullarının engelliler için elverişli olmaması ve toplumun bu konuya yeterince duyarlı hale gelmemiş bulunması” sorununa çözüm getirmek üzere tasarlanmış. Proje amaçları:
- Üniversitedeki engelli öğrencilerin sosyalleşmesi