2023 yılı Türkiye otomotiv sektörü açısından önemli dönüm noktalarından birisi olacak. Togg öncülüğünde elektrikli araç satışları 40 bin adede yaklaşacak, Renault ve Tofaş yeni üretim stratejilerini duyuracak, araçlardaki bağlantı servisleri nihayet Türkiye’de de kullanılacak. Geçen yıla damgasını vuran araç bulunurluğu sorunu devam edecek. Fiyatlardaki artış ise hem küresel hem yerel etkilerden dolayı sürecek.
#Otomotiv SektörüBu hafta, İşin Peşinde köşesi için bir oto tamirhanesin-deyiz. Burada en ince işi boyacılar; en zor işi ise motor ustaları yapıyor. Gelen araçların büyük bölümü ağır hasarlı. Ustalar ince işçiliklerini konuşturarak en ağır hasarları bile tamir edebiliyor. Yükselen parça fiyatları ise araç sahiplerinin davranışlarını değiştirmiş görünüyor. Artık sıfır parça taktırmaya kimse yanaşmıyor. İlk tercih o parçaların tamir edilmesi. Bazı müşteriler ise fiyatı yüksek bulunca, bakım ve onarım yaptırmadan araçlarını kullanmaya devam ediyor.
#Oto TamirhanesiSon yıllarda otomotiv pazarının dinamosu olan filo kiralama sektörünün kur artışlarından olumsuz etkilenmesi, iç pazardaki satışları da önemli ölçüde etkiledi. Bankaların kredi musluğunu kapatması sonucu filo şirketleri araç alımını keserken, buna kurlara bağlı zamlanan fiyatlar ve uzun bayram tatili de eklenince ağustosta pazar 35 binin altına geriledi. Sektör temsilcileri durumun daha da kötüleşmemesi için acil vergi indirimi bekliyor.
#Otomotiv Sanayi DerneğiABD ile yaşanan rahip krizine, ekonomik ve siyasal yaptırımlar eklenince geçen hafta dolar ve Euro bir günde yüzde 15’in üzerinde yükseldi. Böylece zaten son 2 aydır yüzde 40’a yakın düşen, ocak-temmuz toplamında ise yüzde 16 daralan otomotiv pazarı ağustos ayında tam anlamıyla köşeye sıkıştı.
#HürriyetKur ve faizlerdeki artışa 3 aşamalı ÖTV sisteminin yarattığı negatif yansıma da eklenince haziran ayında yüzde 40’a yakın daralan otomotiv pazarı, temmuz ayında benzer kayıp yaşadı. Bu da pazarın 7 ayda şimdiden yüzde 16 küçülmesine neden oldu. Ağustos ayının yarısının da tatil olması nedeniyle işlerin kötü gitmeye devam edeceğini düşünen sektör temsilcileri acil önlem için çağrı yapıyor.
#ÖTVHaziranda yüzde 40, ilk 6 ayda yüzde 10 daralan otomotiv pazarının, acil önlemler alınmazsa yılı yüzde 20 kayıpla kapatması bekleniyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Bilaloğlu, ÖTV’de en düşük matrah limiti olan 46 bin TL’nin 60 bine çıkarılması gerektiğini belirterek, “Bu sayede hurda indiriminin etkisi de artacaktır” dedi.
#Ali Bilaloğlu2018’de matraha dayalı ÖTV sistemi, yükselen kurlar ve faizlerle mücadele eden otomotiv pazarı, haziran ayında seçimlerin ve bayram tatililin de etkisiyle yüzde 39 kayıp yaşadı. Haziran ayındaki şok düşüşle birlikte 2018’in ilk 6 ayındaki toplam kayıp ise yüzde 12’ye yükseldi.
#Otomotiv SektörüSON dönemde hükümetin ekonomide canlanma sağlanması için akaryakıt başta olmak üzere birtakım ürünlerin Özel Tüketim Vergisi’nde ( ÖTV) indirime gitmeye hazırlandığı söylentileri yine ortalığı karıştırdı. Kesin ve resmi bir açıklama yok. Sadece bazı danışmanlar piyasaların canlanması için bu konuda temennide bulununca, basında geniş yer buldu ve senaryolar oluşturulmaya başlandı.
#YazarlarMaliye Bakanlığı, Kasım 2016’da otomobillerin ÖTV sistemini değiştirmiş, yıl ve motor hacmine dayalı vergileme hesabına bir de otomobillerin vergisiz (matrah) satış fiyatını eklemişti. O tarihten bu yana Euro yüzde 40’a yakın değer kazanırken, matrah limiti sadece 1 Ocak 2018’de yüzde 14 artırıldı. Böyle olunca da bugün pazardaki toplam otomobillerin sadece yüzde 3.7’si, en düşük yüzde 45’lik ÖTV diliminde kaldı.
#Özel Tüketim Vergisi1 yıldır yüzde 45’lik en düşük ÖTV oranı sadece matrah (vergisiz) fiyatı 40 bin TL ve altındaki otomobillere uygulanıyor. Ancak kurların artmasıyla birlikte bu dilime giren otomobil kalmayınca otomotiv sektörü yetkilileri Ankara’ya çıkarma yaptı. Yetkililer araçların bir üst vergi dilimine girip zamlanmaması için matrah limitlerinin artırılaması gerektiğini düşünürken, Maliye Bakanlığı’nın da buna sıcak baktığı söyleniyor.
#Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu1 yıldır yüzde 45’lik en düşük ÖTV oranı sadece matrah (vergisiz) fiyatı 40 bin TL ve altındaki otomobillere uygulanıyor. Ancak kurların artmasıyla birlikte bu dilime giren otomobil kalmayınca otomotiv sektörü yetkilileri Ankara’ya çıkarma yaptı. Yetkililer araçların bir üst vergi dilimine girip zamlanmaması için matrah limitlerinin artırılaması gerektiğini düşünürken, Maliye Bakanlığı’nın da buna sıcak baktığı söyleniyor.
#MatrahGayrimenkule yönelik hükümet tarafından verilen desteklerin sayısı 6 ayda 12’yi aşarken, sanayinin ve ihracatın dinamosu olan otomotiv ise kasım sonunda ÖTV artışıyla karşı karşıya kaldı. Bu noktada temel sorunun otomotivin gayrimenkul sektörü gibi güçlü lobi gücüne sahip olmaması gösteriliyor. Maliye Bakanı Ağbal da, “Otomotiv sektörü organize olup derli toplu görüş ve önerilerle bana henüz gelmedi” diyerek bunu doğruluyor.
#Hükümet10 ayda toplam 553 bin otomobil satılırken bunun yüzde 24’ü yani 133 bin 896 adedi Türkiye’de üretilen yerli araçlardan oluştu. Bu yerli otomobillerden 61 bin adedi cuma günü yürürlüğe giren ÖTV artışından etkilenmezken, 71 bin 905 adedi ise zamlanan sınıftaki araçlardan oluştu. Yani söylenildiği gibi yeni ÖTV düzenlemesi ile yerli otomobile önemli bir avantaj sağlanmış olmadı.
#Emre ÖzpeynirciOtomotiv sektörü çağ dışı kaldığına inandığı mevcut ÖTV sisteminin değişecek olmasını memnuniyetle karşılarken, bazı hassas noktalara ise dikkat çekiyor. Sektör temsilcileri yeni sistem için geçiş süresi isterken, yine bir gece ansızın vergi artışının Türkiye’nin ‘yatırım yapılabilir ülke’ imajını bozacağına inanıyor.
#OtomotivOtomotiv pazarı ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 30, bir önceki ay olan eylüle göre ise yüzde 23 büyüdü. Bu artışla birlikte pazardaki kayıp 10 ay sonunda rekor yılı olan 2015’e göre sadece yüzde 1’e indi. Eğer ekim ayı sonunda tartışılan yeni ÖTV düzenlemesine göre bir vergi artışı olmazsa pazar yıl sonunda yeni bir rekora imza atacak.
#Otomotiv Distribütörleri DerneğiOtomotiv pazarı ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 30, bir önceki ay olan eylüle göre ise yüzde 23 büyüdü. Bu artışla birlikte pazardaki kayıp 10 ay sonunda rekor yılı olan 2015’e göre sadece yüzde 1’e indi. Eğer ekim ayı sonunda tartışılan yeni ÖTV düzenlemesine göre bir vergi artışı olmazsa pazar yıl sonunda yeni bir rekora imza atacak.
#ÖtvMaliye’nin ÖTV sisteminde değişikliğe gideceğini otomotiv sektörü için yaklaşık 150 bin stokla girilen yılın en kritik son 2 ayında açıklaması panik yarattı. Çünkü ÖTV’de hem indirim hem de artışın olacağı anlaşılan planlama kamuoyuna uygulama tarihinden önce yansıdığı için mevcut talebi beklentiye sokarak alım kararlarının ertelenmesine neden oluyor. Bu da 6 ayda 1 milyar dolar dış ticaret fazlası veren sektörü zora sokuyor.
#MALİYE Bakanı AğbalAsgari ücret ve emekli zammının kaynağını sigara ile alkollü içkilere yüklediği yeni vergilerden bulan Maliye, son operasyonuyla rakıyı ‘vergi rekortmenliği’ne doğru taşımaya başladı. Son operasyonla bir şişe rakıdaki vergi yüzde 64'e çıkıp, viskiyi bile geride bıraktı.<br>
Son 1.5 ayda sadece İstanbul’da sahte içki nedeniyle zehirlenen 73 kişiden 37’si öldü. Emniyet Müdürlüğü ekipleri merdiven altı imalathanelere baskınlar yapsa da sahte içki satışının internetten ya da el altından hızla devam etmesi nedeniyle yılbaşı öncesi ölümlerin artmasından endişe duyuluyor. Şimdi diyeceksiniz ki “Ama vergiler!” Bu konuda da muhakkak çalışma yapılmalı. Zira hem ölüyoruz hem devlet daha çok zarar ediyor. Sadece geçen yıl kaçak içki sebebiyle vergisel zarar 10 milyar lira civarında. Peki sahtesi ile gerçeğini ayırt etmenin bir yolu var mı? Biz ne yapmalıyız ve bu konuyu önemli bir halk sağlığı sorunu olmaktan çıkarmak için neler yapılmalı? Sordum.
#Sahte İçki