Rakı şişesine viskiden beter vergi yüklediler
Güncelleme Tarihi:
Emre ÖZPEYNİRCİ
Oluşturulma Tarihi: Mart 27, 2004 01:56
Asgari ücret ve emekli zammının kaynağını sigara ile alkollü içkilere yüklediği yeni vergilerden bulan Maliye, son operasyonuyla rakıyı ‘vergi rekortmenliği’ne doğru taşımaya başladı. Son operasyonla bir şişe rakıdaki vergi yüzde 64'e çıkıp, viskiyi bile geride bıraktı.
HÜKÜMETİN alkollü içkilerde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarlarını yükselten kararı kısa sürede yerli ve ithalatçı şirketler tarafından yapılan zamlarla tüketicilere yansıtıldı. Maliye Bakanlığı'nın ‘‘Avrupa Birliği (AB) normlarına uyma’’ gerekçesiyle alkollü içkilerde belirlediği yeni ÖTV sistemi, vergi liginde rakıyı ithal viskilerin bile önüne taşıdı.
Maliye, ÖTV oranlarını içerikteki alkol oranına göre düzenlenledi ve yeni düzenleme ile alkollü içkilerdeki ÖTV miktarının artışı da beraberinde geldi. 14 Mart'tan itibaren yürürlüğe giren düzenleme ile litre başına birada 750 bin lira olan ÖTV, 795 bin liraya, rakıdaki 10 milyon 200 bin lira olan ÖTV 12 milyon 750 bin liraya çıkarken, viskide 19 milyon lira olan ÖTV, 23 milyon 500 bin liraya, votka ve cinde ise 13 milyon 300 bin liraya çıkarıldı.
RAKIDA YÜZDE 64 VERGİ
Yeni düzenleme doğrultusunda hesaplamalarını yapan firmalar ÖTV artışını zamla hemen tüketiciye yansıttı. Alkol oranına göre yapılan düzenleme sonucunda en fazla zam viski ve rakıda gerçekleşti. ‘Beyaz içki’ diye tanımlanan votka ve cin gibi içkilerde ise zam oranı yüzde 1 ila 3 düzeyinde tutuldu.
Türkiye'de en çok tüketilen alkollü içki olan rakının fiyatının akşamcılar için dayanılmaz boyuta çıkması üzerine yaptığımız araştırma, rakının vergi yükü konusunda da ön sıralara yükseldiğini ortaya koydu.
70 cl'lik Yeni Rakı'nın 18.5 milyon liralık fiyatının 2 milyon 997 bin lirasını yüzde 18'lik KDV oluşturuyor. Yeni düzenleme ile birlikte yüzde 45 alkol derecesine sahip rakının satış fiyatı içindeki ÖTV tutarı ise 8 milyon 950 bin lirayı buluyor. Sonuçta 18.5 milyon lira olan 70 cl'lik rakının 11 milyon 950 bin lirası ÖTV ve KDV'den oluşuyor. Yani, bir şişe rakıya ödenen paranın yüzde 64'ü Maliye'nin kasasına gidiyor.
Yeni düzenlemelerle birlikte rakıdan sonra en fazla zammı viski gördü. Yüzde 11 zam görerek fiyatı 41.5 milyon liraya yükselen Johnie Walker'ın 75 cl'lik şişesinin 6 milyon 720 bin lirasını KDV oluşturuyor. Yüzde 40 alkol derecesine sahip Johnie Walker'ın ÖTV tutarı ise 17 milyon 625 bin lira. Sonuçta 41 milyon 500 bin liraya satılan viskinin içinde devlete ödenen vergi tutarı 24 milyon 345 bin lirayı buluyor. Yani, Johnie Walker'ın fiyatının yüzde 58'i vergiden oluşuyor.
Diğer viskilerde ise fiyatın yüksek veya düşük olmasına bağlı olarak vergi oranları bir iki puan oynayabiliyor. Ancak piyasada ‘ucuz’ diye tanımlanan 24-25 milyon liralık viskilerin vergi oranı yüzde 80'i de aşabiliyor. Ancak, bu viskilere her an zam beklendiği, vergi oranının da yine yüzde 60 düzeyine inebileceği belirtiliyor.
Votkanın yarısı vergi
BEYAZ içki olarak bilinen votka ve cin fiyatına rakıya ve viskiye oranla fazla zam yapılmadı. En çok tercih edilen ve alkol oranı yüzde 40 olan ithal votkalardan Absolute'nin fiyatı değişmezken Simirnof'un fiyatı ise yüzde 2 arttı. Yüzde 2 zamla 29 milyon 950 bin liraya yükselen Smirnoff'un fiyatının 4 milyon 850 bin lirası KDV, 9 milyon 975 bin lirası ise ÖTV olmak üzere 14 milyon 825 bini vergiden oluşuyor. Bu da fiyatın yüzde 49'nun vergiye gittiğini gösteriyor. Fiyatı 33 milyon 500 bin lira olan Absolute'nin içindeki vergi oranı yüzde 46. Yani fiyatlar yükseldikçe vergi oranları düşüyor. Efes Pilsen'in zamlanarak 1 milyon 350 bin lira olan 50 cl'lik şişe birasını baz aldığımızda toplam ÖTV ve KDV oranının ise yeni düzenlemeyle yüzde 44'ü buluyor.
Şarapta sistem aynı
MALİYE Bakanlığı ÖTV oranlarının bundan böyle içeceklerin içerdiği alkol derecesine göre düzenlenmesini karşın, şarabı bundan ayrı tuttu. Şaraba daha önce toptan fiyat üzerinden yüzde 63 oranında ÖTV uygulayan Bakanlık, bu uygulamasına devam ederken, diğer taraftan sadece asgari vergi sınırını litre başına 1 milyon liradan 1 milyon 500 bin liraya yükseltti. Yani ucuz şaraplar litre başına yeni uygulamadan etkilenirken, bu sınırı geçen şaraplar eski uygulama olan yüzde 63'lük ÖTV üzerinden vergilendirilmeye devam edecek. Bu durumda Petrus gibi pahalı ithal şarapların üzerindeki vergi de yüzde 70'ten aşağı düşmüyor.
Maliye, ÖTV oranlarını içerikteki alkol oranına göre düzenlenledi ve yeni düzenleme ile alkollü içkilerdeki ÖTV miktarının artışı da beraberinde geldi. 14 Mart'tan itibaren yürürlüğe giren düzenleme ile litre başına birada 750 bin lira olan ÖTV, 795 bin liraya, rakıdaki 10 milyon 200 bin lira olan ÖTV 12 milyon 750 bin liraya çıkarken, viskide 19 milyon lira olan ÖTV, 23 milyon 500 bin liraya, votka ve cinde ise 13 milyon 300 bin liraya çıkarıldı.
RAKIDA YÜZDE 64 VERGİ
Yeni düzenleme doğrultusunda hesaplamalarını yapan firmalar ÖTV artışını zamla hemen tüketiciye yansıttı. Alkol oranına göre yapılan düzenleme sonucunda en fazla zam viski ve rakıda gerçekleşti. ‘Beyaz içki’ diye tanımlanan votka ve cin gibi içkilerde ise zam oranı yüzde 1 ila 3 düzeyinde tutuldu.
Türkiye'de en çok tüketilen alkollü içki olan rakının fiyatının akşamcılar için dayanılmaz boyuta çıkması üzerine yaptığımız araştırma, rakının vergi yükü konusunda da ön sıralara yükseldiğini ortaya koydu.
70 cl'lik Yeni Rakı'nın 18.5 milyon liralık fiyatının 2 milyon 997 bin lirasını yüzde 18'lik KDV oluşturuyor. Yeni düzenleme ile birlikte yüzde 45 alkol derecesine sahip rakının satış fiyatı içindeki ÖTV tutarı ise 8 milyon 950 bin lirayı buluyor. Sonuçta 18.5 milyon lira olan 70 cl'lik rakının 11 milyon 950 bin lirası ÖTV ve KDV'den oluşuyor. Yani, bir şişe rakıya ödenen paranın yüzde 64'ü Maliye'nin kasasına gidiyor.
Yeni düzenlemelerle birlikte rakıdan sonra en fazla zammı viski gördü. Yüzde 11 zam görerek fiyatı 41.5 milyon liraya yükselen Johnie Walker'ın 75 cl'lik şişesinin 6 milyon 720 bin lirasını KDV oluşturuyor. Yüzde 40 alkol derecesine sahip Johnie Walker'ın ÖTV tutarı ise 17 milyon 625 bin lira. Sonuçta 41 milyon 500 bin liraya satılan viskinin içinde devlete ödenen vergi tutarı 24 milyon 345 bin lirayı buluyor. Yani, Johnie Walker'ın fiyatının yüzde 58'i vergiden oluşuyor.
Diğer viskilerde ise fiyatın yüksek veya düşük olmasına bağlı olarak vergi oranları bir iki puan oynayabiliyor. Ancak piyasada ‘ucuz’ diye tanımlanan 24-25 milyon liralık viskilerin vergi oranı yüzde 80'i de aşabiliyor. Ancak, bu viskilere her an zam beklendiği, vergi oranının da yine yüzde 60 düzeyine inebileceği belirtiliyor.
Votkanın yarısı vergi
BEYAZ içki olarak bilinen votka ve cin fiyatına rakıya ve viskiye oranla fazla zam yapılmadı. En çok tercih edilen ve alkol oranı yüzde 40 olan ithal votkalardan Absolute'nin fiyatı değişmezken Simirnof'un fiyatı ise yüzde 2 arttı. Yüzde 2 zamla 29 milyon 950 bin liraya yükselen Smirnoff'un fiyatının 4 milyon 850 bin lirası KDV, 9 milyon 975 bin lirası ise ÖTV olmak üzere 14 milyon 825 bini vergiden oluşuyor. Bu da fiyatın yüzde 49'nun vergiye gittiğini gösteriyor. Fiyatı 33 milyon 500 bin lira olan Absolute'nin içindeki vergi oranı yüzde 46. Yani fiyatlar yükseldikçe vergi oranları düşüyor. Efes Pilsen'in zamlanarak 1 milyon 350 bin lira olan 50 cl'lik şişe birasını baz aldığımızda toplam ÖTV ve KDV oranının ise yeni düzenlemeyle yüzde 44'ü buluyor.
Şarapta sistem aynı
MALİYE Bakanlığı ÖTV oranlarının bundan böyle içeceklerin içerdiği alkol derecesine göre düzenlenmesini karşın, şarabı bundan ayrı tuttu. Şaraba daha önce toptan fiyat üzerinden yüzde 63 oranında ÖTV uygulayan Bakanlık, bu uygulamasına devam ederken, diğer taraftan sadece asgari vergi sınırını litre başına 1 milyon liradan 1 milyon 500 bin liraya yükseltti. Yani ucuz şaraplar litre başına yeni uygulamadan etkilenirken, bu sınırı geçen şaraplar eski uygulama olan yüzde 63'lük ÖTV üzerinden vergilendirilmeye devam edecek. Bu durumda Petrus gibi pahalı ithal şarapların üzerindeki vergi de yüzde 70'ten aşağı düşmüyor.