Otoda sert fren
Güncelleme Tarihi:
2018’de matraha dayalı ÖTV sistemi, yükselen kurlar ve faizlerle mücadele eden otomotiv pazarı, haziran ayında seçimlerin ve bayram tatililin de etkisiyle yüzde 39 kayıp yaşadı. Haziran ayındaki şok düşüşle birlikte 2018’in ilk 6 ayındaki toplam kayıp ise yüzde 12’ye yükseldi.
HAZİRAN ayında otomotiv pazarı yüzde 39 düşerek 52 bin adedin altına geriledi. Geçtiğimiz yıl 84 bine yakın otomobil ve hafif ticari aracın satılırken, yaşanan bu büyük düşüşte artan kurlara bağlı olarak zamlanan fiyatlar ve artan taşıt kredisi faiz oranlarıyla seçimlerin ve bayram tatilin etkisi görüldü. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarı haziran ayındaki büyük kayıpla birlikte yılın ilk yarısını da yüzde 12 daralmayla kapattı. Sektör yetkilileri otomotiv sektörünün çok zor bir süreçten geçtiğini, matraha dayalı ÖTV sistemi, artan kurlar ve faizler nedeniyle kayıpların devam edeceğini belirterek, eylülden önce toparlanma beklemediklerini dile getiriyorlar. Bu temponun devam etmesi halinde 2018 yılı sonunda otomobil satışlarının 550-600 bin adetlerde, toplam satışların ise 700-750 bin adetler civarında olacağından endişe ediliyor. 2017 yılında toplam otomobil ve hafif ticari araç satışları 956 bin adet olarak gerçekleşmişti.
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre haziran ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı 51 bin 37 adet oldu. 83 bin 658 adet olan 2017 yılı Haziran ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar %38.99 oranında azaldı. 2018 yılı Haziran ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 37.69 azaldı ve 41 bin 225 adet oldu.
Geçen sene 66 bin 164 adet satış gerçekleşmişti. 2018 yılı Haziran ayında hafif ticari araç pazarı 2017 yılının Haziran ayına göre yüzde 43.91 azaldı ve 9 bin 812 adet olarak gerçekleşti. Geçen sene 17 bin 494 adet satış yaşanmıştı.
6 AYDA 353 BİN SATIŞ
2018 yılı altı aylık dönemde ise otomobil ve hafif ticari araç satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11.92 azalarak 353 bin 348 adet olarak gerçekleşti. 2017 yılı altı aylık dönemde ise 401 bin 158 adet toplam pazar gerçekleşmişti.
Otomobil satışları, 2018 yılı Haziran ayı sonunda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9.82 oranında azalarak 275 bin 870 adet oldu. Geçen yıl aynı dönemde 305 bin 924 adet satış yaşanmıştı.
Hafif ticari araç pazarı, 2018 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18.64 azalarak 77 bin 478 adet oldu. 2017 yılı aynı dönemde 95 bin 234 adet satış gerçekleşmişti.
ÖTV'DE MATRAH ORANLARI ARTMALI
MALİYE Bakanlığı, Kasım 2016’da otomobillerin ÖTV sistemini değiştirmiş, yıl ve motor hacmine dayalı vergileme hesabına bir de otomobillerin vergisiz (matrah) satış fiyatını eklemişti. O tarihten bugüne Euro yüzde 58.1 değer kazanırken, matrah limiti sadece 1 Ocak 2018’de yüzde 14 artırıldı. Böyle olunca da bugün pazardaki toplam otomobillerin sadece yüzde 2-3’ü en düşük yüzde 45’lik ÖTV diliminde kaldı.
Yani otomobil fiyatlarına sadece kur artışı değil, otomatik ÖTV artışı da eklendi. Sektör yetkilileri Maliye Bakanlığı’nın artan kurları göz önünde bulundurarak ÖTV’deki matrah sistemini yeniden gözden geçirmesi gerektiğini belirterek, “ Ya eski sisteme dönülmeli ya da matrah oranları ciddi şekilde artırılmalı. Yoksa sektörü zor günler bekliyor” açıklamasını yapıyor.
LÜKSTEKİ DARALMAYI BMW VE VOLVO ENGELLEDİ
BU yılın ilk 6 ayında toplam otomobil satışları yüzde 10 düşerken, lüks sınıftaki daralma ise yüzde 1.5’ta kaldı. Bunda da satışlarını yüzde 13 artıran BMW ve yüzde 66 artıran Volvo’nun etkisi görülüyor.
BMW 6 ayda 7 bin 781 adetlik satışa ulaşırken, geçtiğimiz yıl aynı dönem 6 bin 916 adet araç satmıştı. Volvo ise geçtiğimiz yıl aynı dönemde bin 714 adet araç satarken, bu yılın 6 ayında bu rakamı 2 bin 853 adede çıkardı.
Mercedes ve Audi’nin satışlarında ise yüzde 12’lik kayıp var. Mercedes, geçtiğimiz yıl ilk yarı 10 bin 517 adet otomobil satarken, bu yıl bu rakam 9 bin 347 adede geriledi. Audi’nin satışları ise 6 ayda, 8 bin 573 adetten 7 bin 521’e indi.
BMW haziranda uzun bir aranın ardından aylık olarak lüks sınıfta liderliği Mercedes’in elinden aldı. Ancak hem BMW hem de Mercedes için yılın ikinci yarısı daha zor geçecek. Mercedes, en çok sattığı C Serisi dizelin satışını Almanya’dan gelen talimatla durdurken, eylül ayında gelecek yeni nesil C Serisi’ne kadar bu sınıfta dizel satamayacak. BMW ise darbeyi Türkiye’nin ABD’den ithal otomobillere koyduğu ek yüzde 60’lık gümrük vergisiyle aldı.
Çünkü BMW’nin bu yıl büyük ümitler bağladığı 1.6 litre motora kavuşan X3’ün üretimi ABD’de yapılıyor.