İnsan vücudu; sindirim sistemi, kas sistemi, dolaşım sistemi, sinir sistemi gibi pek çok sistemin bir arada düzenli çalışması ile bir bütün olarak hayatta kalmayı başarmaktadır. Bu sistemlerden nöroendokrin sistem, aynı sinir sistemi gibi koordinasyondan sorumlu olup, sinir sisteminden farkı, görev sinyallerinin, görevi yapacak dokuya sinir kablosu ile değil de hormon denilen özel bir salgı ile iletmesi şeklindedir. Nöroendokrin sistem hücreleri; akciğer, barsak, böbrek üstü bezi, mide gibi pek çok organda bulunmaktadır.
#Kanserİnsanların uzun yaşamasına, mutlu olmasına veya hormonlarının düzenli çalışmasına katkı sağlayan bakteriler üzerine araştırmalar yapan Ali Rıza Akın bilim dünyasında ‘bakterilere fısıldayan adam’ olarak biliniyor. Mikrobiyota alanında çalışan sayılı biliminsanından biri olan Akın, bakteri çeşitliliğinin önemini hatırlatıyor: “Bağırsaklarımızda çeşitlilik istiyoruz ama makarnanın üzerinde, iskenderde, mantıda, cacıkta her gün yoğurt yiyoruz. Bu da bağırsaklarımızdaki bakterilerin çeşitliliğini azaltıyor.”
#Hazan Aköz IşıkUzmanlar kanserin, dünyada ve Türkiye’de sebebi bilinen ölümler arasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer aldığını belirtiyor. Doç. Dr. Ozan Akıncı “50 yaş altı kanser vakaları son 30 yılda daha da artmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre ülkemizde 50 yaş altı kanser vakası oranı yüzde 66’dır” dedi.
#Ozan Akıncı2023’te bilim ve teknoloji alanında birçok gelişmeye tanık olduk. Yapay zekâyı her zamankinden çok konuştuk. Kimi gelişmeler distopik bilimkurgu filmlerini aratmadı. Belki bu yıl da uzaya turistik gezi yapacağız ama doğaya verdiğimiz hasarın önüne bir türlü geçemiyoruz. Bilim insanlarından geçen yılı değerlendirmelerini ve 2024’e dair öngörülerini bizimle paylaşmalarını istedik.
#Hazan Aköz IşıkSevgili Hürriyet okurları... Dünya genelinde kanser hastalığının görülme oranı giderek artıyor. Artan kanser vakalarının aksine güncel tanı ve tedavi yöntemleri umut verici durumda. Kanserde uygulanan tedaviler hasta için en az yan etki oluşturmayı amaçlasa da genel sağlığı korumak ve bağışıklığı desteklemek için beslenmeye mümkün olduğunca dikkat etmek gerekiyor. Beslenme konusunda artan bilgi kirliliği nedeniyle hasta ve hasta yakınları ne yapılması gerektiği konusunda yetersiz kalıyor. Onkoloji hastaları için sağlıklı beslenmenin önemini Gazi üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Coşkun ile konuştum. İşte verdiği detaylı bilgiler.
#Şenol KalyoncuSağlığımız her şeyden önce gelir. İşler yapılır, evler değişir, insanlar gelir geçer ama sağlık yoksa bunların hiçbirinin üstesinden gelmeye gücün olmuyor. Yeni çağ tıp anlayışı, genel kavramdan kişiye özel formüller bulmaya yöneldi. Bu da DNA ve genetik yapımızın keşfi ile gerçekleşti. Ülkemizde ve yurt dışında genetik alanında hem akademik, hem bilimsel çalışmaları ile değerli katkıları olan, Amerika’da genetik alanında yaptığı çalışmalar ve kanser tedavisinde bulduğu buluşları ile kendisine ödüller verilen Prof. Dr. Uğur Sezerman ile bu çok önemli konu hakkında sohbet ettik.Yüzde Yüz İlham Veren Sohbetler’de yetiştirdiği yüzlerce öğrencisi ve kişiye özel tedavi yöntemleriyle alanında kendini adamış çok kıymetli biri olan Uğur Sezerman’ın okuyucularımıza ilham olacağına yürekten inanıyoruz.
#Gözde Yener BirmanSağlığımız her şeyden önce gelir. İşler yapılır, evler değişir, insanlar gelir geçer ama sağlık yoksa bunların hiçbirinin üstesinden gelmeye gücün olmuyor. Yeni çağ tıp anlayışı, genel kavramdan kişiye özel formüller bulmaya yöneldi. Bu da DNA ve genetik yapımızın keşfi ile gerçekleşti. Ülkemizde ve yurt dışında genetik alanında hem akademik, hem bilimsel çalışmaları ile değerli katkıları olan, Amerika’da genetik alanında yaptığı çalışmalar ve kanser tedavisinde bulduğu buluşları ile kendisine ödüller verilen Prof. Dr. Uğur Sezerman ile bu çok önemli konu hakkında sohbet ettik.Yüzde Yüz İlham Veren Sohbetler’de yetiştirdiği yüzlerce öğrencisi ve kişiye özel tedavi yöntemleriyle alanında kendini adamış çok kıymetli biri olan Uğur Sezerman’ın okuyucularımıza ilham olacağına yürekten inanıyoruz.
#Gözde Yener BirmanSevgili Hürriyet okurları... Meme kanseri dünyada genelinde kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Meme kanserinde erken teşhis ile hayatta kalma oranı büyük ölçüde artmaktadır. Her yıl ekim ayı meme kanseri farkındalık ayı olarak belirlenmiştir. Meme kanseri farkındalık ayı nedeni ile daha önce de köşemde sık sık konuk ettiğim Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Coşkun ile meme kanseri tanı ve tedavisindeki yeni gelişmeleri ile konuştum. Coşkun, önemli bilgiler verdi.
#Şenol KalyoncuEn ölümcül hastalıklar arasında yer alan kanserle ilgili son yıllarda çok önemli gelişmeler yaşanıyor. Teknolojinin her geçen gün biraz daha ilerlemesiyle kanserin hem tanısında hem de tedavisinde ciddi adımlar atılıyor. Son günlerde yapay zekâ ile kanser tespiti yapılması, bir Türk fizik mühendisi tarafından icat edilen elektronik sütyen ile meme kanserinin hızlıca teşhis edilebilmesi ve yalnızca kanser taşıyan hücreleri hedef alan bir ilacın geliştirilmesi gibi dikkat çeken adımlar peş peşe geldi. Dünyada da çok konuşulan bu gelişmeler akıllara tek bir soruyu getirdi: Kansere karşı savaşı kazanıyor muyuz? Konunun uzmanı 6 isim kanserle ilgili gelişmeleri ve hastalığın 10-15 yıldaki geleceğini yorumladı...
#KanserVücudu meme kanseriyle savaşacak şekilde eğitmeyi amaçlayan deneysel bir aşı, klinik denemelerin ilk aşamasını geçti. Uzmanlar, bu gelişmeyi aşının meme kanserine karşı çözüm olabileceği yönünde önemli bir adım olarak yorumluyor. Peki aşı hastalıkla mücadelede nasıl bir rol oynayabilir? Ne zaman kullanıma sunulabilir? Uzmanlara sorduk...
#SağlıkSevgili Hürriyet okurları... Ketojenik diyet yüzyıllar önce epilepsi tedavisinde kullanılan bir beslenme biçimi. Son yıllarda yapılan çalışmalar ketojenik diyetin bazı kanser türleri üzerinde olumlu etkileri olabileceğini düşündürmüştür. Ancak bu konuda internette çok fazla bilgi kirliliği var.
#Ketojenik Diyetİngiltere'de yaşayan 44 yaşındaki Geoffrey Seymour, kendisini her zaman zinde ve sağlıklı hissetmesine rağmen fark ettiği küçük bir belirti sonrası 4. evre kolon kanseri teşhisi aldı. Kanserin karaciğerine de sıçradığını öğrenen adamın kemoterapiye alerjisinin çıkması ile hayatı kabusa dönüştü.
#Kolon Kanseri43 yaşındaki öğretmen Ros Atkins, vücudunun sağ tarafında uzun süredir devam eden ağrıları 'kas ağrısı' sandı ancak ağrıların gerçek sebebinin 'kolon kanseri' olduğu ortaya çıktı. Hastalığı yenmek için aylarca mücadele eden öğretmen 3 Ekim'de hayatını kaybetti.
#Kolon KanseriBir bilginin popüler olması ve çok paylaşılması onun doğru olduğu anlamına gelmiyor. Kanser hakkında sürekli konuşulan şehir efsaneleri de hastaları ölüme kadar sürükleyebiliyor. İşte kanser hakkındaki 13 efsane ve kanser uzmanlarının altını çizdiği 'doğrular'...
#Sağlıkİnsan başına kötü bir şey geldiğinde, bir tek kendisinin sınandığını düşünüyor ama gerçek öyle değil. Biliyorum ki herkesin sınavı başka. Birbirimize destek olmak, güç vermek önemli. Tüm bu süreçte öğrendiğim bir şey daha var. Genetik yatkınlık dışında, ne kadar inkâr etsek de kanseri sinir, stres, endişe, kaygı, sağlıksız beslenme-uyku, ölçüsüz sigara-alkol tüketimi, hava kirliliği gibi ‘kendi hatalarımız’ ile biraz da biz besliyoruz. ‘Erken teşhis hayat kurtarır’ diyerek farkındalık yaratmaya çalışıyoruz ama farkına varmamız gereken bir şey daha var; o da yaşam biçimimiz ve kalitesi...
#KanserAmerikan Ulusal Kanser Enstitüsü'nün verilerine göre son 30 yılda kansere bağlı ölüm oranı toplam yüzde 31 geriledi. Amerika ölçekli yapılan çalışmada en yaygın görülen dört kanser türü olan akciğer, kalın bağırsak, meme ve prostat kanserlerindeki olumlu gelişmelerin, uzun vadeli bu düşüşlerde rol oynadığı vurgulanıyor. Peki Avrupa ve ülkemizde de aynı durum geçerli mi? Türkiye'de en çok görülen kanser türü hangisi? Uzmanlar hurriyet.com.tr'ye anlattı.
#KanserKanserden ölümlerin yüzde 90'ı metastaz sonucu gerçekleşiyor. Yeni araştırmalar, palm yağında bulunan bir yağ asidinin kanser genomunu etkilediğini ve hastalığın insanlarda yayılma olasılığını artırdığını keşfetti. Severek yediğimiz birçok gıdada bulunan palm yağı kanserin yayılımını etkiliyor mu? Prof. Dr. Kerem Okutur sorularımızı yanıtladı...
#Palm Yağı