Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, bundan 86 yıl önce bugün hayata gözlerini yumdu. Her yıl rekor ziyaretçi sayısıyla artık bir anıt mezardan çok halkın Atatürk’e kavuşma alanına dönüşen Anıtkabir’in temeli de bundan 80 yıl önce bugünlerde atılmıştı… Ata’nın ebedi istirahatgâhını iki mimar, Emin Onat ve Orhan Arda tasarlamıştı. Anıtkabir’in mimari müellif vekili, Orhan Arda’nın oğlu yüksek mimar Ömer Arda ile buluştuk; Anıtkabir’in hikâyesini dinledik...
#AnıtkabirABD’de yaşayan Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve ekibi, 5,5 büyüklüğünün altındaki depremleri 30 gün önceden tahmin edebilen yapay zekâ tabanlı sistemle San Diego’da yüzde 98, İstanbul’da yüzde 91’e yakın başarıya ulaştıklarını duyurdu. Yavaş, çalışmanın detaylarını Hürriyet’e anlattı... Ayrıca Türk biliminsanlarına da sordum: Bu mümkün mü? Çalışmaya oldukça mesafeliler: “Depremler tahmin edilemez” diyorlar, ekliyorlar: “Tahminlere değil, deprem dirençli kentler yaratmaya odaklanın!”
#Cemil Emre YavaşRagıp Vural Tandoğan, geçtiğimiz ay Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Coronado Adası’nın etrafında bir tam tur yüzen ilk Türk oldu. Onun bu başarıyı elde etmesinde ise mezunu olduğu İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki (İTÜ) yüksek lisans öğrencisi Miraç Durhan’ın büyük katkısı var.
#İTÜİstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) AUV Takımı’nın geliştirdiği otonom sualtı robotu ‘Taluy’, suyun 300 metre altına inerek doğalgaz, enkaz ya da mayın arayıp, arama kurtarma çalışması yapabiliyor. Takım, geliştirdiği bu robotla ABD’de düzenlenen yarışmadan ödülle döndü.
#Taluy200 bin kişiyi evsiz bırakan, binlerce insanın hayatını kaybettiği, yaralandığı 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminin üzerinden 25 yıl geçti. O dönem depremin yaralarını sarmaya uğraşırken bir yandan da olası İstanbul depremi konuşulmaya başladı. Resmi kurumlar projeler hazırlıyor, çalıştaylar düzenleniyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeleri kentsel dönüşüme odaklandı; kamu binaları, köprüler, viyadükler güçlendiriliyor. Vatandaş riskli binasını yenilesin diye mali destek kampanyaları yapılıyor. Ama dönüşüm, olması gereken hızda değil. “İstanbul depreme hazır mı, neler yapıldı, yapılmalı” diye işin uzmanlarına, yetkililere sorduk.
#Necla BayraktarBu yıl 35 yaşına giren ÇEKÜL Vakfı’nda kurucu Prof. Dr. Metin Sözen’in kızı Ilgın Sözen ikinci kuşak olarak devrede. Genel Sekreter göreviyle vakfı gençleştirme iddiasında olan Sözen, tarihi Birgi Köyü gibi örnekleri artırmak için 465 belediye ile çalıştıklarını söyledi. “Kentlerin tarihi belleklerini canlı tutarak turizm ve yerel kalkınmaya destek veren bir ekosistem oluşturduk. Bu sayede 1.3 milyar dolarlık katkı sağlandı” diyen Sözen, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde daha çok Anadolu kenti olmasını hedefliyor.
#İzmirBirbiri ardına yeni, genç oyuncular hayatımıza girerken o bu sezonun yıldızı en çok parlayan isimlerinden biri oldu. Hızla bir hayran kitlesi edindi, sık sık sosyal medyanın gündeminde üst sıralarda yer buldu, yakaladığı başarı için “Yolculuk içinde olduğum bir durumdayım” diyor. Hakkında bilgi yok denecek kadar azdı. Biz de Demirhan Demircioğlu’yla buluştuk; hayatını, oyunculuk macerasının nasıl geliştiğini, İstanbul’a gelme hikâyesini ve aşkı konuştuk: “Aşk, çabasız anda kalmak.”
#Demirhan DemircioğluGalatasaray Başkanı Dursun Özbek; kariyeri, başkanlık süreci, Kemerburgaz projesi, Erden Timur'la ilişkisi, Okan Buruk'un geleceği ve futbol takımının genel durumu hakkında açıklamalar yaptı.
#GalatasarayGemi Mühendisleri Odası’nın ilk kadın başkanı, Şehir Hatları’nın ilk kadın genel müdürü ve 31 Mart yerel seçimlerinden sonra Üsküdar’ın ilk kadın belediye başkanı… Bu unvanların sahibinin ismini artık tüm Türkiye biliyor; Sinem Dedetaş. Onunla hem eski albümleri karıştırıp çocukluğunu ve gençliğini dinledik hem de siyasete girişini; ‘Kadın adayla zor’ denilen Üsküdar’ı nasıl kazandığını, ‘denizci’ bakışıyla ideallerinin neler olduğunu konuştuk.
#Gemi Mühendisleri Odasıİstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Akıllı Şehirler İnovasyon Merkezi’nde Türkiye’deki şehirlerin birer dijital ikizi kurulacak. Bu sayede şehirleri ve insan yaşamını etkileyen ulaşım, doğal afet, çevre kirliliği veya iklim koşulları gibi soruna neden olabilen birçok faktör önceden saptanacak ve bunların neden olabileceği sorunlar çözüme kavuşturulacak.
#İTÜİbrahim Sayın 20 yılı aşkın süredir eğlence hayatının içinde bir isim. 15 yıl önce Beyoğlu’nda başlayan Jolly Joker macerasıysa 22 mekânda yılda 4 bine yakın konserle devam ediyor. Sırada Azerbaycan’da açılacak Bakü Jolly Joker var. Sayın’la hem kendi kariyer hikâyesini hem de geçmiş ve günümüzdeki eğlence hayatını konuştuk: “Gece hayatından hâlâ sıkılmadım. Hatta olmazsa ne yaparım diye düşünüyorum.”
#Meltem FıratlıTeknoparklarda birbiriyle kıyasıya mücadele eden ve yeniliklerle dolu bir atmosfer var. Bu atmosferin merkezi, Teknoparklar desem ne derdiniz? Evet sıkıcı iş merkezleri canlandı kafanızda biliyorum. Ancak Teknoparklar iş merkezi algısını yıkalı çok oldu ve üretken genç girişimcilerin, öğrencilerin yani inovasyona yön verenlerin öncüsü olarak karşımıza çıkıyor.
#Konuk YazarEvvelsi gece saat 23.50 sularında Yalova’nın Çınarcık ilçesi açıklarında, İstanbul’da da hissedilen 4.1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Ne ben ne ailem bu depremi hissettik. Bundan önce 4 Aralık’ta Gemlik Körfezi’nde meydana gelen 5.1 ve 4.5 büyüklüğündeki iki depremi de aynı şekilde hiç hissetmedik. Ancak hem mahalle komşum hem de gazeteci arkadaşım Emre Eser her 3 depremi de oturduğu 4 yıllık, 8 katlı yeni binasında sanki “İstanbul yıkılıyormuşcasına” hissettiğini söyleyince, dahası birçok arkadaşımdan da “Nasıl yani hiç mi hissetmedin” tepkisi alınca “Acaba” dedim, “Emre, 4 yıllık yeni binada depremi böylesine büyük hissederken ben 40 yıllık binada aynı depremi neden hissetmedim? Yoksa binamız çok mu sağlam?” Ve anladım ki bu durum çoğumuz için hayli yanıltıcı olabileceği gibi kafa da karıştırıyor. Ben de durumu uzman hocalarımıza sordum. İşte yanıtlar...
#DepremGeçen pazartesi merkez üssü Gemlik Körfezi olan 5,1 büyüklüğünde bir deprem yaşandı ve biz yine gafil avlandık. Bu yüzden “Her an deprem gerçeğiyle yaşamamıza rağmen neden hâlâ sarsıntı esnasında doğru refleks gösteremiyoruz” sorusunun peşine düştük. Bursa dışında, İstanbul dahil birçok ilde hissedilen depremde bazı telefonlara da uyarı mesajları gitti. Saniyelerle bile olsa depremi önden haber veren bu yeni teknolojilerin afet anında ne kadar etkili olabileceğini uzmanlarla konuştuk.
#DepremTürkiye ziyaretinde farklı illerdeki üniversitelerde öğrencilerle bir araya gelen NASA’dan emekli astronot Dorothy Metcalf-Lindenburger’in son durağı İstanbul Teknik Üniversitesi oldu. İTÜ Ayazağa Kampusu’nda öğrenciler, emekli astronota olağanüstü ilgi gösterdi, etkinlik merkezinin önünde uzun kuyruklar, konferans salonununda ise izdihamı andıran görüntüler oluştu.
#Dorothy Metcalf-Lindenburger“Kanalizasyon patlayacak, içme suyuna karışacak”, “Yollarda araç kuyrukları oluşacak”, “Her yer toz duman olacak”, “Aç ve susuz kalınacak”... Uzmanların olası büyük Marmara depremi sonrası İstanbul’da yaşanacaklara ilişkin anlattığı senaryolar korkutucu. Görünen o ki; gerekli önlemler ivedilikle alınmadığı takdirde depremden sağ olarak çıkmak kadar sonrasında hayatta kalmak da zor olacak. Uzmanlardan neler yaşanabileceğini dinledik. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kızılay’a “Olası İstanbul depremine ilişkin hazırlıklar ne aşamada” diye sorduk.
#İstabulSon yılların bize kazandırdığı en iyi erkek oyunculardan. Yılmaz Erdoğan, Serra Yılmaz, Cem Yılmaz ve Özcan Deniz gibi isimlerle çalıştı, rüştünü ispat etti. Oyunculuk yeteneği kadar yakışıklılığı da konuşuldu, hayranları onu ‘Yunan heykeli’ gibi sıfatlarla tanımladı. Şükrü Özyıldız’la buluştuk, hayatındaki değişimleri, ayurveda master (usta) olma hikâyesini ve aşkı konuştuk: “Yalandan aşk yaşamak gibi bir şey yapamam, yapsam bile sürdüremem.”
#Hakan GENCETürkiye, günlerdir kayıp olan Korhan Berzeg hakkındaki haberleri ve son durum gelişmelerini yakından takip ediyor. Tam 15 gündür kayıp olduğu bilinen ve arama çalışmaları devam eden Berzeg son olarak tatil için geldiği Balıkesir’de görüldü. Korhan Berzeg hayatı ve biyografisi de bu bağlamda araştırılıyor. İTÜ'de profesör olarak ekonomi üzerine öğretim üyeliği yapan Berzeg’in Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in üniversitede hocası olduğu biliniyor. Peki, Korhan Berzeg kimdir, kaç yaşında ve nereli? Kaybolan Profesör Korhan Berzeg bulundu mu, nerede kayboldu?
#Korhan BerzegYaşadığımız 6 Şubat depremlerinden sonra birçoğumuz bazı önlemler almaya çalıştık. Şehir dışına taşınan da hızla oturduğu binayı kontrol ettiren de oldu. Deprem gerçeğiyle yaşamamız gerektiğini acı bir yolla hatırladık ama önlem almak yerine bazı bahanelerin arkasına sığınanlar da var. ‘Binamız yeni’, ‘Fay hattına uzağız’, ‘Alt kattayız, hemen kaçarız’... Uzmanlara depremle ilgili önlem alma konusunda bizi durduran cümleleri sorduk...
#6 Şubat Depremleri‘Sürdürülebilir’ tarım, enerji, turizm gibi birçok alanda karşımıza çıkan bir tanım. Son 10 yılda gündelik hayata kadar indi, artık gardırobumuzun veya tatilimizin bile sürdürülebilir olmasını konuşuyoruz… Pek çok işkolunda da sürdürülebilirlik uzmanları görev yapıyor. Peki bu uzmanların tam olarak işleri ne, ne yapıyorlar?
#EğitimJaponya’da afetzedelerin son durumu ve çevredeki olanakları öğrenecekleri bir sohbet botu geliştiriliyor. Hava araçlarıysa termal kameralarla donatıldığında enkaz altındakileri tespit etmeye destek olabiliyor. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin raporunda afet süreçlerine yönelik pek çok öneri mevcut.
#Uluslararası Telekomünikasyon BirliğiTürkiye’nin duayen mimarlarından Doğan Tekeli ile hem dertleştik hem de yeniden yıkımların yaşanmaması için neler yapılabileceğini konuştuk. 70 yılı geçen mesleki hayatında 120’den fazla yapıya imza atmış olan Tekeli, “Benim gözlemim deprem bölgelerinde binaların çok hızlı ve alelade yapılmış olduğu” diyor ve ekliyor: “Dikkatli olunması gereken onay süreci çok hızlı ilerlemiş. Beton kalitesinin nasıl olduğu yıkık bina görüntülerine bakınca hemen anlaşılıyor; bütün demirler açıkta, sulanmamış, ya çimentosu az ya iyi karıştırılmamış…”
#Doğan TekeliEn yüksek can kaybının yaşandığı binalardan biri olan Hatay’daki Rönesans Rezidans’ın sakinlerinden Zekiye Barutçu Yiğitbaşı, 2022 yılında binanın koridorunda çatlak olduğunu, temelinin kaydığını söyledi: “Yöneticiye temelin kaydığını söyledim, alay edermişcesine güldü. Komşularıma anlattım, herkes duyarsız kaldı. Ben de korkup geçen yıl taşındım.”
#Rönesans Rezidansİstanbul Cezeri Müzesi, Ortaçağ'ın en büyük mühendisi unvanı olan Cezeri'nin zekasından ilham alınarak kurulmuş bir müzedir. Müze bilim severler tarafından oldukça ilgi görmektedir. Müze nerededir, tarihi, eserleri, giriş ücreti, ziyaret saatleri gibi konular hakkında detaylı bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.
#İstanbulAĞRI'da Nuh'un Gemisi'ne ait kalıntıların olduğu düşünülen alandan alınan numuneler İstanbul Teknik Üniversitesi Laboratuvarı'na getirildi. Sonuçların ardından alanda Nuh'un Gemisi'nin izleri var mı, yok mu belli olabilir. Çalışma süreçleriyle ilgili de açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Mustafa Kumral, "Bir tufandan çıktık, bunların izleri var mı, yok mu? Bunu ortaya koymamız lazım. Göbeklitepe keşfedildi, dünya tarihi sıfırlandı. Biz de acaba bu keşifle böyle bir yola gidebilecek miyiz" dedi. Prof. Dr. Emin Çitfçi de, "Yapacağımız bir keşifle sonuçlanacaksa bu büyük bir keşif olacak. Jeokimya ve minerolojiye dayalı çalışma olacağı için tartışma getirmez sonuçlar bulacağını ümit ediyorum" dedi.
#Nuh'un Gemisi