Önce iflas etti, ardından eşini kaybetti. Geçirdiği zor zamanları geride bırakmak üzereyken gizemli bir biçimde yaşamını yitirdi. Dünya edebiyatının en tanınmış isimlerinden birinin ölümü, aradan geçen bunca yıla rağmen bir türlü aydınlatılamadı. Üstelik bu durum gizem, yazarın ününün katlanmasını sağladı. İşte 175 yıllık gizemin ayrıntıları...
#GizemDünya ahalisi bu hafta New York’ta, Birleşmiş Milletler’in 79. Genel Kurul oturumunda buluşurken biz de uluslararası ilişkilerin adeta içine doğmuş bir isimle, Prof. Deniz Ülke (Arıboğan) Kaynak ile bir araya geldik. Hem eski albümleri karıştırdık hem güncel dünya meselelerine göz attık. Deniz Hoca, “21. yüzyılda üç küresel kriz yaşadık: 11 Eylül, 2008-2009 ekonomik krizi ve pandemi. Dördüncü kriz dijital, siber alanda yaşanacak. Siber dünya devlet dışı aktörler için serbest bir alan. Yeni bir ‘Magna Carta’ imzalanması konuşuluyor” diyor...
#Deniz ÜlkeAmerikalı usta korku edebiyatı yazarı H. P. Lovecraft, başyapıtı ‘Deliliğin Dağlarında’da, Antarktika’da Himalayalar’dan daha yüksek dağların ortasında yer alan garip, devasa yapıların uzaylı mimarisini keşfetmeye cesaret eden okurlarına delirmeyi vaat ediyor.
#Deliliğin DağlarındaEdgar Allen Poe’nun şiiri bir yandan düşüş halindeki eski dünya ile yeni ortaya çıkan ama henüz kurulmayan yeni dünya arasındaki boşlukta yazılmış gibidir. Yeni dünyanın, yani şehir hayatının gecesi ya da modernlerin gecesi Poe’da ortaya çıkar.
#Edgar Allen PoeDistopik zamanlar. Küresel koronavirüs salgını nedeniyle hepimiz evlere kapandık... İnsanların salgın hastalıklarla mücadelesi ilk yazılı metinlerden bu yana edebiyatın da konusu. Gılgameş destanıyla başlayan salgın edebiyatı ‘İlyada’ gibi antik metinlerden günümüze kadar ulaşır. Koronavirüs salgınıyla içine düştüğümüz durumun edebiyattaki en iyi ve en çarpıcı örneği Albert Camus’nün ‘Veba’sıdır. Camus, aniden ortaya çıkan ölüm üzerinden insanın varoluş sıkıntılarını ortaya koyar. Salgın edebiyatında kısa bir gezinti..
#Salgın EdebiyatıÖlümünün ardından yayımlanan haberler hep ‘Bilimkurgu ve fantastik edebiyatın önemli ismi Ursula K. LeGuin...’ diye başlıyordu. Evet, onun hikâyeleri başka dünyalarda geçerdi ama hep bu dünyayı; bizi, önyargılarımızı, önkabullerimizi, -oldu olacak Doris Lessing’i de analım- ‘İçinde yaşamayı seçtiğimiz hapishaneleri’ anlatırdı. Ve fısıldardı: “Başka bir toplum mümkün”.
#Ursula K. LeguinAlberto Manguel ‘Merak’ta “Merak nedir”, “Neyi bilmek isteriz”, “Dil nedir”, “Hakikat nedir” benzeri sorular geliştirerek, bunları dibe dalacaklara bir can simidi gibi hazırlamayı başarıyor. Merakın ana ateşleyicileri soru ve sorgulama, kitabın ana gerekçeleri...
#Kitap SanatAmerikan edebiyatının en önemli isimlerinden Edgar Allan Poe, kısa hikâyelerinden yola çıkılarak çekilen polisiye gerilim filmi Kuzgun’la beyazperdede. Ünlü yazarın Morg Sokağı Cinayeti, Kuyu ve Sarkaç gibi hikâyelerinden esinlenerek seri cinayetler işleyen katilin peşine düşen Edgar Allan Poe’yu John Cusack canlandırıyor. Poe’nun ölümünden hemen önceki günlerine odaklanan Kuzgun, kurgusal olduğu kadar otobiyografik öğeler de taşıyor. Yönetmen koltuğunda ‘V for Vandetta’ ile hatırı sayılır bir hayran kitlesi edinen James McTeigue var.
Türkiye’de polisiye deyince akla gelen ilk isim Ahmet Ümit, bu kez cinayet romanlarındaki sürprizleriyle değil, yeni çıkardığı şiir kitabıyla şaşırttı. 26 yıldır yazdığı 90 şiiri ‘Sokağın Zulası’ adlı kitapta toplayan Ümit, aşk, devrimler, korkular, kavgalar ve kadınlar üzerine duygularını mısralara döktü