Yeni bir araştırma DEHB’li bireylerin yaşam beklentisinin sağlıklı bireylere göre önemli ölçüde daha kısa olduğuna, kadınların dokuz erkeklerin ise yedi yıl daha az yaşandığına işaret ediyor. Peki, DEHB neden bir süredir artış gösteriyor? Nasıl belirtilerle ortaya çıkıyor? En önemlisi neden yaşam süresini kısaltıyor? Uzman Psikolog Deniz Mutlu, hurriyet.com.tr’ye anlattı.
#SağlıkBugüne kadar yapılan pek çok araştırma denizden soframıza gelen deniz ürünlerinde mikroplastik tehlikesine dikkat çekti. ABD’da yapılan yeni bir araştırma kapsamında 1800'den fazla deniz canlısı incelendi ve örneklerin yüzde 99'unda mikroplastikler bulundu. Peki en çok hangi balık türünde mikroplastik var? Ülkemizde durum ne? Hangi balık türleri daha riskli? Sağlığımızı nasıl etkiliyor?
#MikroplastikSon yıllarda okullarda veliler, üniversitelerde gençler, ofislerde iş arkadaşları arasında sıkça konuşulan ortak şikayetlerden biri de ‘Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’ (DEHB). Herhangi bir nedenle dikkat dağınıklığı yaşayan kişiler, sosyal medyada birkaç belirtinin sıralandığı kısa ve yüzeysel videolarla kendilerine hemen DEHB tanısı koyuyor. Bu videolar her geçen gün yaygınlaşıyor ve çeşitleniyor. Öyle ki bu videolarda söz konusu bozukluğa ilişkin sloganların yazıldığı kahve kupaları ve tişörler pazarlanıyor, hatta DEHB üzerine yazılmış bir marş bile karşımıza çıkıyor. Peki günlük yaşam pratiklerini sekteye uğratacak kadar ciddi bir norögelişimsel bozukluk olan DEHB, konuşulduğu kadar yaygın mı yoksa özellikle gençler arasında ‘ben DEHB’liyim’ demek bir moda, farklı olma çabası ya da başarısızlığa karşı bir kılıf mı? Uzmanlara sorduk.
#DEHBÇin tuzu Pakistan’da yasaklandı, birçok ülkede kullanımı kısıtlandı, Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘en zararlı yiyecekler’ listesi içeriklerinde yer alıyor. Peki Çin tuzunu bu kadar sağlıksız hale getiren şey ne? Sağlığa ne gibi etkileri var ve en önemlisi Türkiye’de kullanımı ne durumda?
#Çin TuzuHenüz 17 yaşında olmasına rağmen milyonlar tarafından izlenen dizilerde rol alan genç yıldızın TikTok’tan paylaştığı video gündeme bomba gibi düştü. Çok zor durumda olduğunu ve evsiz kaldığını söyleyen Jack Veal hayranlarından yardım istedi.
#Jack Veal“Game of Thrones”ta Jon Snow rolüyle unutulmaz karakterler arasına giren Kit Harington, HBO’nun sevilen dizisi “Industry”nin kadrosuna dahil oldu. Dizinin 3’üncü sezonunda dramatik, sinir bozucu ama bir o kadar da çekici olan Sir Henry Muck’u canlandıran Harington ile Zoom üzerinden görüştük. Ünlü oyuncu, “Dizinin tamamen benzersiz olduğunu düşündüm ve bu yüzden bu işin içinde olma şansını kaçırmak istemedim” dedi.
#Game Of ThronesÇözümsüz görünen birçok hastalığın temelinde iyot eksikliğinin yattığını söyleyen ortomoleküler tıp danışmanı Dr. Hasan Hüsnü Eren’le ‘İyot Giren Eve Doktor Girmez’ isimli yeni kitabını ve bu konudaki doğru bildiğimiz yanlışları konuştuk.
#Gizem CoşkunardaBüyük bir aşk yaşayıp evlenmişler, bu evlilikten doğan oğullarını ve güzel yıldızın önceki ilişkisinden doğan kızını mutlu mesut büyütüyorlardı. Gıptayla bakılan bu aşk ve evlilik sadece 3 yıl sürdü.
#Halle BerryKat Brown’ın yaşadığı sorunlar çok uzun yıllar önce, çocukluğunda başladı. Kendini hiçbir zaman bir yere ait hissetmeyen Kat, kızıl saçları ve henüz 13 yaşındayken 1.80 olan boyu ile okulda zorbalığa maruz kaldı. Uzun boylu olduğu için bir üst sınıfa alındı ama bunun da yaşadığı zorbalığa ya da ait hissetmeme duygusuna bir faydası olmadı.
#Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite BozukluğuŞu sıralar başrolünü oynadığı Reacher dizisiyle konuşulan ünlü oyuncu yıllar önce yaşadığı kâbus dolu günlerle ilgili itirafıyla adeta gündeme bomba gibi düştü. Sektörün karanlık yüzüyle en korkunç şekilde karşılaşan yıldız isim ölümünü kıyısından nasıl döndüğünü anlattı.
#Alan RitchsonBüyük üzüntüleri, özellikle de aşk acısını tarif ederken kullandığımız “kırık kalp” tabiri gerçekte fiziksel karşılığı olan bir durum. Bilim insanları kişilerin yaşanan bu tür büyük üzüntülerin ardından gerçekten de yaşadıkları üzüntüyle hastalanabileceğini kanıtlayan çalışmalara imza attılar…
#Helen FlanaganKendini hiçbir yere ait hissetmeyen, çocukluğunda zorbalığa maruz kalan ve uzun yıllar boyunca yaşadığı şeyin depresif bir uykusuzluk hastalığı olduğunu sanan Kat Brown’ın hayatı, sosyal medyada tesadüfen gördüğü bir paylaşım sayesinde konan teşhis ile kökünden değişti
#(Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite BozukluğuKendini gizleyebilen ve anlaşılması pek de kolay olmayan otizmin yanında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülme sıklığı gün geçtikçe artıyor. Genellikle 2-3 yaş aralığında kendini belli eden bu iki hastalık, son yıllarda aynı anda görülmeye başladı. ‘AuDHD’ olarak adlandırılan bu durum, gençleri ve yetişkinleri de hedef alıyor. Peki nasıl oluyor da iki hastalık aynı anda ortaya çıkıyor? AuDHD'nin ülkemizde görülme sıklığı nedir? Nasıl bir tedavi yöntemi uygulanıyor? Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Semra Yılmaz ile mercek altına aldık.
#SağlıkDr. Hatice Banu Kenar, “Neurofeedback, Türkçe adıyla nöro geribildirim zihinsel sağlığı anlamamıza ve geliştirmemize hattatedavi etmemize yardımcı olan bir yenilik olarak öne çıkmaktadır” dedi. Dr. Hatice Banu Kenar yöntem hakkında bilgiler verdi.
#1Aşırı konuşan biri genelde girişken ya da öz güveni yüksek olarak nitelendirilir ancak uzmanlar bunun kaygı bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, otizm gibi bazı zihinsel hastalıkların bir işareti olabileceğini söylüyor. Sohbet sırasında karşısındakine söz hakkı vermeyen ve aşırı konuştuklarının farkında bile olmayan bu insanların hangi nedenlerle bu davranışı sergilediklerini Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik ve Uzman Klinik Psikolog Selin Erekli ile konuştuk.
#SağlıkErken çocukluk dönemi, 0-8 yaşı kapsayan, gelişimin en hızlı olduğu, temel tutum ve davranışların kazanıldığı insan yaşamı için önemli süreçlerden biri. Bu dönemde çocukların yaşlarına uygun gelişim ölçütlerine uygun özellikler gösterip göstermediklerini takip etmek önemli.
#Konuk YazarDERİN, çok derin bir ruh... Öyle olmasa nasıl çıkar yüzlerce şiir, şarkı? Ama başarının sadece incelikli bir ruhla olmayacağını, disiplinli ve çok çalışarak, durmadan kendini yenileyerek, katarak, üreterek gösteriyor Can Bonomo... O, gerçek bir sanatçı! Ben oldum olası kendisini çok beğenerek takip ederdim, tanışınca daha da sevdim ve artı olarak saygım arttı. Bizi Çeşme Alaçatı’daki mütevazı ama oldukça zevkli dekor edilmiş evlerinde ağırladılar. Kendisi gibi sanatçı olan eşi oyuncu Öykü Karayel, arkadaşları, köpekleri ile sıcacık bir yuva izlenimi oluştu bende. Sehpada birkaç kitap, en üstte Spinoza’nın eseri. Ben bir yorum yapıyorum (sadece soru sormuyorum). O yorumuma yorumunu katıp, üzerine daha bilimsel bilgilerle donatıyor. Dövmeleri, kendine ait stiliyle kolay ve kestirme yargılara varılsa da Can Bonomo kendi tarzını oturtmuş, saygı duyulması gereken ve sanata, şarkılara kalıcı eserler bırakan genç ama kökleri sağlam biri. Bu hafta 6’ncı albümü çok yakında çıkacak olan Can Bonomo’yla bir araya geldik. Keyifli okumalar...
#1Berkeley Üniversitesi’nden Prof. Dr. Özge Hacıfazlıoğlu ile öğrencilerin ve eğitimcilerin geleceğe nasıl hazırlanması gerektiğini konuştuk. Başarılı akademisyen, hem çocuklara hem de öğretmenlere altın niteliğinde tavsiyelerde bulunurken, pandemi ve deprem gibi travmaları atlatmanın yollarını da anlattı.
#Berkeley ÜniversitesiÇizgi filmler günümüzde çocuklar için vazgeçilmez bir unsur. Hem çizgi filmlerdeki süper kahramanlar hem de ekranda geçirilen kontrolsüz süreler çocuğun gelişimini ve psikolojisini nasıl etkiliyor? Çocuk-Ergen Psikoloğu Ece Erkan ve Çocuk Gelişim Uzmanı Emel Seri ile ekrandaki süper kahramanların çocuk üzerine etkilerini konuştuk.
#Emel SeriSanılandan daha fazla insanı etkiliyen 'Tıkınırcasına yeme bozukluğu' hastalığının çoğu insan varlığından bile habersiz. Halbuki toplumun yüzde 2’si bu sorunla mücadele ediyor. Ancak sürekli yemeğe saldıran, bir türlü doymak bilmeyen herkes bu kategoriye girmiyor. Peki bu hastalığın belirtileri ve etkileri neler? İşte 7 soruda 'tıkınırcasına yeme bozukluğu' hakkında bilmemiz gerekenler...
#Yeme BozukluğuEn yaygın ama en çok gözden kaçan yeme bozukluğu olan ‘tıkınırcasına yeme bozukluğu’ sanılandan daha fazla insanı etkiliyor ama çoğu kişi tanı almadığı için problemin farkında değil. Ülkemizde ise klinik araştırmalar dışında bilinmiyor bile... Halbuki toplumun yüzde 2’si bu sorunla mücadele ediyor. Ancak sürekli yemeğe saldıran, bir türlü doymak bilmeyen herkes bu kategoriye girmiyor. Peki bu hastalığın belirtileri ve etkileri neler? İşte 7 soruda 'tıkınırcasına yeme bozukluğu' dosyası...
#Yeme BozukluğuKUMARIN daha çok kazanç elde etmek amacıyla eldeki para ya da kazancı riske atmak olarak tanımlanabileceğini belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Bora, günümüz şartlarında teknolojinin de etkisiyle sanal bahis, iddia, farklı şans oyunları oynayan kişi sayısının ciddi oranda arttığını açıkladı.
#1Dünya tarihinin en yalnız çocuklarını yetiştirdiğimize dikkat çeken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Handan Sarımehmet Kılınç, “Yapılan araştırmalarda ekran süresi ile otizm ve dikkat eksikliği, hiperaktivite arasında bağlantı kanıtlandı. Ne olur çocuklarınızı ekrandan uzak tutun ve onlara zaman ayırın” diye uyardı. Kılınç, çağımızda ebeveynlerin de yalnızlıktan kaynaklı bir krizde olduğunu ve ciddi anlamda ebeveyn rehberliğine ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
#Sibel BAĞCI UZUNGeçen eylül ayında hayata veda eden İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in tahta çıkışının 70'inci yıl dönümü için düzenlenen etkinliklerden aklınızda en çok ne kaldı? Ya da soruyu şöyle soralım. O törenler sırasında, giyinip kuşanıp halkın karşısına çıkanlar arasında hangi aile üyesini hatırlıyorsunuz en fazla?
#Prens Louis