Deprem kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde en son İzmir’de yaşanan, can ve mal kayıplarının olduğu şiddetli depremin ardından yaşam alanlarında alınabilecek güvenlik önlemleri yeniden gündemde. Olası bir depremde yaşamsal güvenliği sağlayabilmek ve kayıpların önüne geçebilmek için depreme karşı iç mekanlarda alınabilecek önlemleri İç Mimar Özlem Algül açıkladı.
#Deprem Önlemleriİstanbul’da büyük bir deprem olacağı artık su götürmez bir gerçek. Tartışılan ise ‘ne zaman olacağı’, ‘olduğunda kaç binanın yıkılacağı’ ya da ‘kaç kişinin zarar göreceği’... En önemlisi de zarar görmemek için neler yapmamız gerektiği... Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Türkiye genelinde 7 milyon binanın sağlam olmadığını söylüyor. İstanbul’da 19 ilçede yaklaşık 1 milyon 600 bina var. 7 büyüklüğünde bir deprem olduğunda, bu binaların yüzde 60’ı hasar alacak. Peki ne yapmalıyız? “Oturduğumuz evin depreme dayanıklı olup olmadığını nasıl anlarız?”, “Nereye başvurmalıyız?”, “Çocuğumuzun gittiği okul depreme dayanıklı mı değil mi?” Aklınızdaki tüm soruları, yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe ile AKUT Basın İlişkileri biriminden Çiğdem Tan yanıtladı.
#Deprem200 bin kişiyi evsiz bırakan, binlerce insanın hayatını kaybettiği, yaralandığı 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminin üzerinden 25 yıl geçti. O dönem depremin yaralarını sarmaya uğraşırken bir yandan da olası İstanbul depremi konuşulmaya başladı. Resmi kurumlar projeler hazırlıyor, çalıştaylar düzenleniyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeleri kentsel dönüşüme odaklandı; kamu binaları, köprüler, viyadükler güçlendiriliyor. Vatandaş riskli binasını yenilesin diye mali destek kampanyaları yapılıyor. Ama dönüşüm, olması gereken hızda değil. “İstanbul depreme hazır mı, neler yapıldı, yapılmalı” diye işin uzmanlarına, yetkililere sorduk.
#Necla BayraktarSite ve apartmanlarda daire giriş kapılarının bulunduğu sahanlıklara bisikletler, kaykaylar hatta ayakkabılık, sandalye, koltuk gibi eşyalar bırakılıyor. Kapıların önüne ayakkabı koymak ‘ortak alan işgali’ sayılır mı? ‘Ortak alan işgali’ nedeniyle yaşanan yaralanma veya ölümden kim sorumlu? Bu sorularınızı kat mülkiyeti bilirkişisi Murat Erdoğan yanıtladı...
#ApartmanDemans hastasını depremle ilgili bilgilendirmek ona fayda sağlamayacağı gibi, kaygısını da arttırıyor. Otizm spektrumundaki kişilerin aralıklarla deprem provası yapması gerekiyor. Özel gereksinimli kişiler için deprem öncesi ve sonrasında planlanması gerekenleri uzmanlarla konuştuk.
#DepremKahramanmaraş depremlerinin ardından beklenen İstanbul depremine hazırlanmamız gerektiğini söylüyor tüm uzmanlar. Şehri deprem gerçeğiyle tekrar yüzleştiren bir süreç yaşanıyor. Siyaset, sivil toplum örgütleri harekete geçti. Herkes kendince depreme hazırlanmaya çalışıyor. Biz de Hürriyet Ekler ekibi olarak kendi toplanma alanlarımızı bulduk, inceledik ve bir afet anında oraya nasıl ulaşacağımızı test ettik.
#Toplanma AlanıYaşadığımız felaketin ardından sadece deprem bölgelerinde değil, ülkenin her yanında deprem korkusu had safhada. Deprem olmasa bile yatağın, sandalyenin, koltuğun hafif bir şekilde sallanmasını deprem oluyor diye algılayıp panikleyen pek çok insan var. Çoğumuzun gözü tavana asılı lambalarımızda; her an tetikte bekliyor, endişeleniyor, uyuyamıyor ve sürekli sallanıyormuş hissi yaşıyoruz. Peki bu duyguyu yaşamak normal mi?
#DepremŞehir plancısı ve kentsel dönüşüm uzmanı Pelin Pınar Giritlioğlu’na Kahramanmaraş merkezli depremler akabinde şahit olduklarımızı sorduk. Yarılan yollar, yıkılan hastaneler...... Giritlioğlu uyarıyor: “Erişilebilirlik çok mühim. Sadece acil durumlarda kullanılacak, halkın koornideli bir şekilde afet alanından tahliye edilebileceği yollar olmalı. Ayrıca kentsel boşluk diye tanımladığımız açık alanlar çoğaltılmalı.”
#DepremÜlke genelinde geçen hafta ‘Deprem Anı Ülke Tatbikatı’ yapıldı. Fakat hâlâ depremle ilgili aklımıza takılanlar var. Üstelik her kafadan ayrı bir ses çıkıyor ve bilgi kirliliğine maruz kalıyoruz. Deprem anında nasıl davranmalı, kendimizi ve sevdiklerimizi nasıl korumalıyız? Böyle bir kötü senaryoya hazır olmak için ne gibi önlemler alabiliriz? “İşin doğrusu nedir” diye konunun uzmanına sorduk.
#DepremÜlkenin dört bir yanında büyük korkuya sebep olan İzmir depremi, psikolojik travmaları da beraberinde getirdi. Halk arasında deprem fobisi olarak bilinen "seismophobia" anlık bir korkudan öte kişinin yaşamını da etkileyebiliyor. Deprem öncesi ve sonrasında bu korkularla nasıl baş edebiliriz? Çocukları deprem gerçeğine nasıl hazırlayabiliriz? Tüm merak edilenleri Uzman Psikolog Dilara Sayar ve Psikolog Sena Karabiber yanıtladı...
#Deprem KorkusuHemen her büyük sarsıntıdan sonra depreme nasıl hazırlanmak gerektiğiyle ilgili haberler çıkar. Hürriyet Pazar olarak biz de defalarca binamızı nasıl test ettirebileceğimizi, deprem çantasında neler olması gerektiğini, toplanma alanlarının durumunu sayfalarımıza taşıdık. Geçen hafta Elazığ, Sivrice merkezli 6.8 büyüklüğündeki, 41 vatandaşımızı yitirmemize neden olan depremden sonraki ilk yazıişleri toplantısında çalışma arkadaşlarımız arasında benzer konuları tekrar işlemekle ilgili tereddüdü olanlar vardı. Büyük bir çoğunluksa hâlâ pek çok kişinin depreme hazır olmadığını düşünüyordu. Bu durumda geriye yapılacak tek bir şey kalıyordu; insanlara sormak. İstanbul, Yalova, Gebze, Bartın, Bursa, Malatya, Elazığ, Adana ve Ankara’dan 100 kişiye depreme ne kadar hazırlıklı olduklarını sorduk. Sonuç vahim; 43 kişinin evinin güvenli olup olmadığıyla ilgili hiçbir fikri yok, 16 kişi güvenli olmadığını bildiği halde oturmaya devam ediyor. 64’ünün deprem çantası yok. 39’u depremden sonra nereye gideceğini bilmiyor. Bu durumda yeniden bir depreme hazırlık rehberi hazırlamak şart oldu.
#DepremMarmara depreminin en önemli sonuçlarından biri de bu büyüklükte bir felakete hazır olmadığımız gerçeğiyle yüzleşilmesiydi. Peki geçen 20 yılda deprem bilinci ve önleyici hazırlık konularında ne kadar yol alındı? Riskli yapılardan tamamen kurtulabildik mi? 1999’dan beri bu alanda pek çok çalışma yapan İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe’den durum raporu aldık.
#Serkan OcakAnkara'da 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü nedeniyle Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD) tarafından Deprem Simülasyon Merkezi’nde düzenlenen eğitim programına katılan başbakan yardımcıları Recep Akdağ ile Hakan Çavuşoğlu, gazetecilerle birlikte oluşturulan 7.2 büyüklüğündeki depremi yaşadı.
#Deprem AnıGaziantep vahşeti… İnsanın kanının donduğu yer. Ötesi yok… Yani yok böyle bir kahpelik, kalleşlik! Kına gecesi dediğin şey, daha çok kadınların ve çocukların toplandığı bir eğlence. Belli ki, kadınları ve çocukları hedef almışlar. Bombayı patlatan da 12-14 yaşında bir çocuk. Öldürdükleri de kadın ve çocuk. İşlerin geldiği bu nokta, gerçekten akıllara ziyan. Delirir insan. Bir anne olarak da çıldırmamak mümkün değil.
#Ayşe Arman