Bebeklik, erken çocukluk, okul çağı ve ergenlik dönemlerinin tümünde uyku sorunlarına sık rastlanılmaktadır. Okul öncesi çocukların yaklaşık %25-50’sinde çeşitli uyku sorunları tanımlanırken okul çağı çocuklarının ve ergenlerin yaklaşık %20-30’unda uyku bozukluğu denilebilecek düzeyde sorun yaşadığı bildirilmektedir.
#Uyku SorunlarıMasaldakinin tam aksine! Sağlıklı uyuyamıyorsunuz. Bu yüzden güne kötü başlıyor, öyle de sürdürüyorsunuz. Hayatınızı etkiliyor, çalışamıyorsunuz. Akşam olunca eve dönüyor, deliksiz bir uykuya dalacağınızı umarken yine başaramıyorsunuz. Yalnız değilsiniz. Her 100 erişkinden 12’si uykuya dalmakta güçlük çekiyor
Son yıllarda özellikle okul öncesi dönemde yani 4-6 yaş arasında ve ilkokul çağında olan çocuklarda yapılan bilimsel çalışmalar “endişe verici” bir oranda okula başlamaya fiziksel olarak hazır olmadığını ortaya çıkardı. Buna göre çocukların hareket beceri düzeyleri tüm zamanların en düşük seviyesinde.
#Çocuklar Hareket EtmiyorUzun bir yaz tatilinin ardından yarın okullar açılıyor ve milyonlarca öğrenci ilk ders ziliyle birlikte yeni eğitim öğretim dönemine başlayacak. Ancak anne ve babaların çocuklarının okul başarısı kadar dikkat etmeleri gereken çok önemli bir konu daha var.
#Buğra Buyrukçuİki çocuk annesi Morgan Rachal, TikTok’ta öylesine gezinirken şok edici bir gerçeği öğreneceğinden habersizdi. Bir çocuğun videolarını gördüğünde genç anne, şu anda 20 aylık olan kızı Lydia ile çarpıcı bir benzerlik olduğunu fark etti. Bu benzerlik sonrası şüphelenen Morgan, çocuk doktoruna danıştı ve kızına çocukluk çağı Alzheimer'ı olarak da adlandırılan Sanfilippo teşhisi kondu.
#Çocukluk Çağı Alzheimer’IAlışveriş merkezlerinde dolaşırken birçoğumuz hem kısa bir dinlenme molası hem de rahatlama hissi için masaj koltuklarına oturmuşuzdur. Bu koltuklarda masaj yaptırmak kısa süreli rahatlama sağlasa da çoğumuz tehlikenin farkında değiliz. Uzmanlar, bu koltukların yanlış kullanımının felce kadar giden ciddi problemlere neden olabileceğini söylüyor. Peki, neden bu kadar zararlı? Doçent Doktor Mustafa Çorum ile konuştuk.
#SağlıkAğırlıklı battaniyeler, vücut üzerinde yarattığı rahatlatıcı baskı sayesinde uyku kalitesini artırdığı, uyku süresini uzattığı, uykusuzluk veya kaygı sorununu azalttığına inanan pek çok yetişkin tarafından kullanılıyor. Üretici firmaların birçoğu bebekler, hatta yeni doğanlar için giyilebilir battaniye ve kundaklar da dahil olmak üzere ağırlıklı uyku ürünleri pazarlıyor ama söz konusu çocuklar olunca çok daha dikkatli olmak gerekiyor. Yetişkinler için herhangi bir zararı olmayan bu ürünler, bebek ve çocuklar için olumsuz etkilere neden olabilir.
#Bebek Bebek SağlığıSon yıllarda oldukça popüler olan ve pek çok yetişkin tarafından kullanılan ağırlıklı battaniyeler artık giyilebilir battaniye ve kundak şeklinde çocuklar için de üretiliyor. Ancak bu ürünlerin güvenli olduklarına dair çok az kanıt var ve bu konu uzmanları alarma geçirdi. Çocuk doktorları bu ağırlıklardaki hafif baskının bile bebekler için tehlikeli olabileceği konusunda aileleri uyarıyor.
#BebekDijitalleşen dünyada çocukları ekranlardan uzak tutmak kolay değil. Kimi anne baba çocuklarını erken yaşta ekranla tanıştırmayı doğru bulurken kimisi bu süreci mümkün olduğunca ertelemeye çalışıyor. Uzmanlara göre çocukları ekranla tanıştırmak için en az 2 yaşına kadar beklemek gerekiyor ama günümüzde bunu uygulayabilen ebeveyn sayısı oldukça sınırlı. Peki bu konuda bir standart var mı? Çocuklar ekranla ne zaman tanışmalı? Kaç yaşında ne kadar süre ekrana maruz kalınmalı?
#Ekran MaruziyetiÇağımızın en büyük sorunlarından biri uykusuzluk. Kime sorsanız uyku problemi yaşıyor. Çareyi melatonin takviyelerinde bulanlar de eşine dostuna kullandığı takviyeyi tavsiye ediyor fakat uzmanlar bu takviyelerin gelişigüzel kullanımı konusunda herkesi uyarıyor.
#Sağlıklı UykuUyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen melatonin hormonu, vücudumuzda doğal yollardan üretiliyor. Salınımı karanlık olunca artıyor, aydınlıkla düşüyor ancak bunun yanında birçok etken melatonin seviyesini etkiliyor. Uyku bozukluğu yaşayan pek çok kişi eş dost tavsiyesiyle melatonin takviyesi alıyor fakat uzmanlar gelişigüzel kullanımının sakıncaları konusunda uyarıyor.
#MelatoninDijitalleşen dünyada çocukları ekranlardan uzak tutmak kolay değil. Kimi anne baba çocuklarını erken yaşta ekranla tanıştırmayı doğru bulurken kimisi bu süreci mümkün olduğunca ertelemeye çalışıyor. Uzmanlara göre çocukları ekranla tanıştırmak için en az 2 yaşına kadar beklemek gerekiyor ama günümüzde bunu uygulayabilen ebeveyn sayısı oldukça sınırlı. Peki bu konuda bir standart var mı? Çocuklar ekranla ne zaman tanışmalı? Kaç yaşında ne kadar süre ekrana maruz kalınmalı?
#Bir Sorudan FazlasıYaz aylarında yüksek olan enerjimizin kışın düşmesinin uzmanlara göre önemli bir sebebi var; gün ışığının azalması. Uzmanlar güneşin zararlı etkileri olduğundan da bahsediyorlar ama o ortada görünmediğinde bağışıklığımız düşüyor, uyku düzenimiz değişiyor ve ruh halimiz bozuluyor. Kısacası güneş girmeyen eve gerçekten doktor giriyor.
#Hazan Aköz IşıkDikkat eksikliği, kural benimsememe, akran zorbalığı gibi sonuçlar doğuran ekran bağımlılığının boyutlarını öğretmenlerden dinledik. “En ufak zorluk görünce pes ediyor” diyenler de var, makas kullanamayan, bağcığını bağlayamayan çocuklarla karşılaştıklarını anlatan da... Bazılarıysa ekran alışkanlığının ve saldırganlığın ebeveynlerden kaynaklandığı görüşünde.
#ÇocukDijital stres literatürümüze yeni girilen bir kavram olmakla beraber; bireylerin dijital tüketim alışkanlıklara buna bağlı örtük üretilen içerikler ve yoğun bilgi paylaşımına bağlı olarak birey üzerindeki vicdani ya da kalbi tatminsizliklerin kişi üzerinde bıraktığı etkileme veya etkilenme durumu olarak biliniyor.
#Konuk Yazar