Gila Benmayor

ULUSLARARASI Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Dr. Fatih Birol artık gelenek haline gelmiş “Dünya Enerji Görünümü” raporunu sunmak üzere TÜSİAD’ın davetlisi olarak İstanbul’daydı. TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner ile Enerji Bakan Yardımcısı Murat Mercan’ın konuşmalarından sonra “2012 Dünya Enerji Görünümü” raporunu paylaşan Fatih Bir+ol bizi her zamanki müthiş bir ufuk turuna çıkardı.
“Günümüzde kimsenin enerji konularına vakıf olmama gibi bir lüksü olamaz” diyen Fatih Birol’un bu yıl başrole “enerji verimliliğini” koymuş olması dikkat çekiciydi.
Cari açığının büyük bir bölümü enerji ithalatından gelen Türkiye’nin nedense üzerine fazla eğilmediği bir konu.
Nitekim Enerji Bakan Yardımcısı Murat Mercan’ın Türkiye’nin enerji politikasıyla ilgili sunumunda “enerji verimliliğine” değinmemiş olması da bunun kanıtı olsa gerek.
Oysa İMSAD’ın da hesaplamış olduğu gibi, sadece binalarda enerji verimliliğiyle yılda 15 milyar dolar tasarruf edileceğini binlerce kez dile getirmiş durumda.
Her neyse, Fatih Birol’a dönersek “enerji verimliliğinin” üç ana hedefi yakalamak için olmaz olmaz koşul olduğunu söylüyor:
· Enerji güvenliğini sağlamak.
· Ekonomik kalkınmayı desteklemek
· Çevre kirliliğini azaltmak.
Birol’a göre, son Time Dergisi’nin kapağında ikinci kez “Yılın Adamı” seçilmiş olan ABD Başkanı Obama’nın başarısında ardında “Enerji Verimliliği”nde atmış olduğu adımlar var.
“ABD ilk kez Obama döneminde yakıt verimliliğine belirli standartlar getirdi. Bu adımlar petrole bağımsızlığının azalmasını da beraberinde getirdi” diyor.
“Enerji verimliliği konusu iyi tasarlandığı takdirde hem makro ekonomi, hem tüketici için iyi” diye ekliyor.
Türkiye’nin bu stratejiyi dizayn ederken Enerji, Sanayi, Çevre başta tüm bakanlıkların koordineli çalışmalarını öneriyor.
ABD’nin yanı sıra Japonya’nın 2030 kadar, Çin’in ise 5 yıllık kalkınma planında “enerji verimliliğinde” koyduğu hedefler var.
Avrupa Birliği derseniz “enerji verimliliğiyle” ilgili yönetmelikleri çoktan uyguluyor.
Birol’a göre, enerji piyasalarında ciddi değişikliğe yol açan 3 faktörden biri “enerji verimliliği”.
Diğer ikisi ise petrol ve gazdaki artış ile Fukuşima.
Fukuşima sonrası İtalya, Almanya, Japonya gibi ülkelerin nükleere sırt çevirmeleri piyasaları etkilemiş.
Fatih Birol sunumundaki dikkat çeken bir diğer nokta ise ABD’nin enerji kartlarını iyi oynamış olması ve Ortadoğu kaynaklarına artık bağımlı olmaması.
Raporun diğer ara başlıkları özetle şöyle:
· Kaya gazı enerjide dengeleri değiştiriyor. ABD, Kanada, Avustralya, Polonya “kaya gazı” nedeniyle ihya olacak ülkeler.
· ABD önümüzdeki 10 yıl içersinde dünyanın 1 numaralı gaz ve 1 numaralı petrol üreticisi olacak. Suudi Arabistan’ın önüne geçecek.
· Petrol fiyatları en yüksek seviyelerinde
•En büyük dalgalanmalar doğal gaz fiyatlarında. Çarpıcı örnekler verelim: AB’deki fiyatlar ABD’den 5 kat, Japonya’daki fiyatlar ise 8 kat fazla.
· Doğal gaz ihracatçısı ülkeler doğal gazda indirim yapmak zorunda kalacaklar. En az 4 ülke fiyatları düşürdü. Tüm opsiyonları iyi değerlendirenler kazanır. (Türkiye’ye mesaj var)
•Doğal gazdaki fiyat farklılığı nedeniyle Avrupalı enerji yoğun birçok sanayi ABD’ye gidiyor. Almanya’nın bir petro-kimya deviyle, Fransa’dan demir-çelik devi bunların arasında.
· Enerji tüketiminin Batı’dan Doğu’ya kaymasıyla artık enerji piyasalarını Doğu yönlendirecek.
· Önümüzdeki yıllarda Ortadoğu petrolünün yüzde 90’ı Asya’ya gidecek. Pekin, Yeni Delhi ve Körfez ülkeleri ticaret bağlantısı yeni bir İpek Yolu.
Enerji Bakan Yardımcısı Murat Mercan’ın sunumuna ve enerji konusuna önümüzdeki Salı günü devam edeceğim.

OECD’nin hafta başında yayınladığı önemli bir raporu var.

17 Aralık’ta yayınlanan raporun başlığı “Kadın-Erkek Eşitsizliği- Harekete Geçmenin Vakti”.OECD bakın ne diyor raporunda:

“Kadınların istihdama katılması büyümenin olmazsa olmaz koşuludur.  Kadın ve erkeğin çalışma hayatına eşit katılımı gerçekleşirse küresel GSYİH 20 yılda yüzde12 oranında artar”.Le Monde Gazetesi’nde bu haberi okuduğum gün Danone Grubu’nun Türkiye’deki bebek maması şirketi Numil’in Genel Müdürü Gamze Çuhadaroğlu ile konuşuyorduk.

Çuhadaroğlu, Milupa ve Bebelac markalarıyla tanıdığımız Numil’e 2004 yılında pazarlama müdürü olarak girmiş.

2009 yılından beri Genel Müdür ve üç yılda Numil’i iki kat büyütmeyi başarmış.

TÜRKİYE Aile Sağlığı ve Planlama Vakfı (TAP Vakfı) 1996 yılında kaybettiğimizVehbi Koç’un gözbebeklerinden biriydi.

Kırdan şehirlere hızlı göçün beraberinde getirdiği sorunları zamanında fark eden Vehbi Koç, 1985 yılında bir grup iş insanı, akademisyenle birlikte vakfı kurmuş ve uzun yıllar vakfın yönetim başkanlığını üstlenmişti.

Daha sonra bayrağı Feyyaz Berker’e devretmişti.

Caroline Koç ise altı yıldan beri TAP Vakfı’nın Yönetim Kurulu Başkanı.

Vakfın çalışmalarına hem dikkat çekmek, hem kaynak yaratmak için geçenlerde Rahmi Koç Müzesi’nde düzenlenen davetten önce Caroline Koç, TAP Vakfı Genel Sekreteri Nurcan Mütfüoğlu, vakfın yönetim kurulu üyesi Oya Ünlü Kızıl ile buluştuk.

SARKOZY’nin gitmesiyle birlikte Türk-Fransız ilişkilerinin rayına girmeye başladığının ilk işaretleri ekonomiden geliyor.

Geçtiğimiz kasım ayında Paris’te Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ı ağırlayan Fransız Dış Ticaret Bakanı Nicole Bricq önümüzdeki 15-16 Ocak tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret etmeye hazırlanıyor.

Ziyaretini İstanbul’daki “Fransız Lüks Ürünler Festivali”ne denk düşüren Fransız Bakanın İstinye Park ve Nişantaşı Abdi İpekçi Caddesi’ndeki Chanel, Hermes, Louis Vuitton gibi butikleri ziyaret etmesi gündemde.

Bu bilgileri benimle paylaşan kişi, Çağlayan ile Nicole Bricq ziyaretlerinin arasına Fransız Senatosu’nda Türk ekonomisiyle ilgili kapsamlı bir toplantıyı sıkıştırmayı başaran  Fransız Uluslararası İş Geliştirme Ajansı UbiFrance’ın Türkiye sorumlusu Eric Fajole.

Özellikle Fransız KOBİ’lerin, Türkiye’nin sunduğu fırsatların farkına varmaları için “Türkiye-Avrupa’nın En Hızlı Büyüyen Pazarı” toplantısını düzenleyen Fajole çalışmalarının meyvelerini almış.

İLAÇ sektörü zor bir sektör.

Pahalı yenilikçi kanser ilaçları kadar son derece ucuz ilaçların da bulunmadığını artık sıklıkla duyuyorum.

Örneğin, her gün tiroit ilacı kullanmak zorunda olan yakınımdan biliyorum.

3-4 lira tutarındaki ilaç son zamanlarda eczanelerden yok olmuş.

ŞİŞLİ Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ile ekim ayında kapılarını açan Şişli Meslek Yüksekokulu’nu konuşmak üzere buluştuk.

Politikadan da söz ettik elbet ancak Sarıgül bu okul ile ilgili çalışmalarına fazlasıyla önem verdiğinden politika bir başka yazı konusu.
Çeşitli sektörlerin faaliyet gösterdikleri bir yer Şişli.
Tekstil, moda, finans, sağlık ve hatta 80’nin üzerinde oteliyle turizmde de iddialı.
Şişli olsun, İstanbul’un diğer bölgelerinden olsun insanların yıllardır Mustafa Sarıgül’ün kapısını “Başkanım bir iş” diye çaldıklarını iyi biliyorum.
Sarıgül’ün kapısını çalıyorlar zira sosyal ilişkileri güçlü olan Şişli Belediye Başkanı’nın ne yapıp edip kendilerine iş bulacaklarını biliyorlar.
“Yıllarca bana müracaat eden gençleri geri çevirmedim. Ama genellikle başvuranlar mesleksiz oldukları için iyi performans gösterdiklerini de söyleyemem” diyor Sarıgül.
Öte yandan üniversite mezunu gençler de işsiz.

VİNKARA Şarapları’nın hikâyesi, Kiska Holding ve The Marmara Otelleri’nin kurucusu Oğuz Gürsel’in 1960’lı yıllarda Ankara, Kalecik köyünde araziler almasıyla başlıyor.

Köy, artık adını iyi bildiğimiz Kalecik Karası üzümüyle meşhur.
Kalecik Karası, Anadolu topraklarında yüzyıllar boyunca yetişmiş 400 üzüm çeşidinden geriye kalan nadir türlerden biri.
Oğuz Gürsel’in satın aldığı arazilere yıllar sonra 2003 yılında ilk bağlar ekiliyor.
Ne ki inşaat ve otelcilikte yoğunlaşmış grubun içinde şarapçılığa dört elle sarılan pek kimse yok.
Vinkara markasıyla Kalecik köyünde üretilen şarap ancak 2007’de Oğuz Gürsel’in küçük kızı Ardıç Gürsel’in devreye girmesiyle dikkat çekmeye başlıyor.
Vinkara Yönetim Kurulu Başkanı Ardıç Gürsel, 18 milyon liralık yatırıma rağmen 2017 yılından önce kâr beklentisinde değil.

1990’lı yılların ortalarına doğru Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nde Şölen Çikolata’nın fabrikasını ziyaret etmiştim.

Orta halli bir tesis ile karşılaştığımı hatırlıyorum.

O günleri Şölen CEO’su Elif Çoban ile konuşurken “Nereden nereye geldik. Şimdi Gaziantep’te dört, İstanbul’da bir üretim tesisimiz var. AB ülkeleri, ABD, Orta Asya, Ortadoğu başta dünyada 100’den fazla ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz” diyor.

2011 yılında 420 milyon liralık ciro gerçekleştiren Şölen’in bu başarısının ardında kuşkusuz, teknoloji, marka ve Ar-Ge’ye yapmış olduğu yatırım var.

Çoban “Sürekli arayış içersindeyiz. Ezber bozanın kazandığı bir dönemdeyiz” derken haklı.