mRNA aşısı gündemde yer alan konulardan biri oldu. Koronavirüsle mücadele kapsamında aşılama süreci devam ediyor. Vatandaşlar farklı aşı çeşitlerini seçerek MHRS sistemi üzerinden randevularını oluşturuyorlar. Bilim insanları tarafından geliştirilen mRNA aşısı dünya çapında kullanılıyor. Peki, mRNA ne demek, nedir? İşte merak edilen soruların yanıtları
#Mrnaİnaktif aşının anlamı son günlerde gündemde yer alan tartışmalar dolayısıyla araştırılan konu oldu. Tıpta öldürülmüş m.o.ları içeren aşı anlamına gelen inaktif aşıların canlı aşılara kıyasla bağışıklık süresi daha kısa oluyor. Gündemde yer alan mRNA ise molekülü işlenmiş, redaksiyona uğramış olarak değerlendiriliyor. İşte, mRNA ve inaktif aşı ile ilgili merak edilen bazı bilgiler.
#BiontechYıllarca bilim çevrelerini ikna etmeye çalıştı ama bütün kapılar yüzüne kapandı. Bugün ise Covid-19’un sonunu getirebilecek kişilerden biri olarak Nobel’e layık görülüyor. Dünyanın umudu haline gelen mRNA teknolojisini ve bu teknolojinin ardındaki Katalin Kariko'yu daha yakından tanımaya ne dersiniz?
#Katalin KarikoDünya genelinde pek çok ülkenin sipariş ettiği ve uygulamaya başladığı Pfizer/BioNTech aşısının uygulanmasına 2 Nisan itibarıyla Türkiye'de de başlandı. İşte BioNTech aşısı hakkında kamuoyunun aklındaki sorular ve o soruların yanıtları...
#Biontechİnaktif aşının anlamı Sağlık Bakanı Koca'nın Bilim Kurulu Toplantısı sonrası yaptığı son açıklama ile beraber gündeme geldi. Koronavirüs pandemisinde Çin'den gelen aşılarla ilgili bilgi veren Koca, inaktif aşının klinik çalışmasının devam ettiğini ve Acil Kullanım Onayının bulunduğunu bildirdi. Tıpta öldürülmüş m.o.ları içeren aşı anlamına gelen inaktif aşıların canlı aşılara kıyasla bağışıklık süresi daha kısa oluyor. Gündemde yer alan mRNA ise molekülü işlenmiş, redaksiyona uğramış olarak değerlendiriliyor. İşte, mRNA ve inaktif aşı ile ilgili merak edilen bazı bilgiler.
#İnaktif Aşı NedirSosyal medya “Pfizer yöneticisinden itiraf” videosu ile çalkalanıyor. O videoda Avrupa Parlamentosu üyesi Rob Roos’un ‘Aşı piyasaya sürülmeden önce bulaşmayı durdurup durdurmadığı test edildi mi?’ sorusuna ilaç firmasının yöneticisi Janine Small, aşının kullanıma sunulmadan bu konuda test edilmediği, bulaşmayı önleyip önlemediğini bilmedikleri cevabını veriyor ve bunu da ‘Bilim hızında ilerlemek ve bu açıdan, her şeyi risk altında yapmak zorundaydık’ diyerek açıklıyor. Ancak hatırlarsınız ki o ilk dönem aşılar bulaşmayı engellediği söylemi ile de tavsiye ediliyordu. Bilim dünyası bu soru-cevap ardından ikiye bölündü. Gelin, madalyonun iki yüzüne de bakalım.
#PfizerBioNTech ve Pfizer, Omicron'un BA.4 ve BA.5 varyantlarına uyarlanan Covid-19 aşısının klinik denemesine başlıyor. Aşının Omicron'un diğer tüm alt varyantlarına karşı güçlü bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkardığı açıklandı. Peki yeni aşı nasıl bir farklılık yaratabilir? Şu ana kadar yapılan çalışmalardan nasıl sonuçlar elde edildi? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı.
#KoronavirüsKanser geçmişi olan bir gazeteci olarak bu hafta arka arkaya gelen güzel haberler aynı kaderi paylaştığım kanser hastaları ve yakınlarına umut verdi hiç şüphesiz. Yakın bir gelecekte, kemoterapi-radyoterapi almadan ve hatta ameliyata gerek kalmadan sadece basit bir hap ya da aşının tedavi için yeterli olması ihtimalini bir düşünsenize! Muhteşem değil mi? Tüm bu gelişmeler aklıma üç soru düşürdü. Bir, nihayet kanserin sonu geldi mi? İki, bahsedilen hap ya da aşılar ne zaman piyasaya çıkar? Üç, herkese ve her çeşit kanser türüne uygulanabilir mi? Cevapların peşine düştüm.
#MrnaBağımlılık yapan maddelerin yanı sıra özellikle dikkat eksikliği tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, kişide genetik yatkınlık varsa şizofreniyi tetikleme riski barındırıyor. Bu tip ilaçların doktor gözetiminde kullanılması büyük önem taşıyor. Özellikle dopamin arttıran ilaçların çok dikkatli kullanılması gerekiyor. Beyinde dopaminin fazla artması demek, kişide yatkınlık geni varsa şizofreniyi çıkarıyor. Dopamin beyinde ödül/ceza sisteminin ödül kimyasalı. Beyin şizofrende dopamini aşırı fazla salgılıyor. Şizofreni hastaları hayal, rüya ve gerçek arasında ayrım yapmakta zorlanıyor. Sevgi yatırımını kendine yapıyor.
#Şizofreniİki yıldır hayatlarımızı altüst eden koronavirüsün son varyantı Omikron yeni bir tartışmanın kapısını araladı: “Salgında sona geliniyor mu?” Fikrini sorduğumuz 22 uzmandan 13’ü bunun mümkün olmadığını söylese de 9 isim için en azından bundan sonra virüsün etkisi hızla azalacak.
#OmikronCovid-19’un ilk çıktığı günden bu yana en az risk barından grup hep çocuklar oldu. Ta ki Omicron varyantına kadar… Dünyadan gelen veriler Omicron’un çocukları diğer varyantlara göre daha fazla enfekte ettiğini ve hastaneye yatış oranlarını da arttırdığını gösteriyor. Haliyle ebeveynlerin kafasında da sayısız soru var. İşte o önemli sorular ve 5 farklı uzmandan detaylı cevaplar…
#KoronavirüsBirçok kadın Covid-19 aşısı yaptırdıktan sonra adet düzensizlikleri yaşadıklarını dile getiriyor. Menopoza mı girdim acaba diye düşünenler bile var ama bilimsel olarak aşı ile adet düzensizliği arasında bir bağ olduğu kanıtlanmış değil. Hem arkadaşlar arasında hem de sosyal medyada geniş şekilde yer alan ve kafalarda soru işareti bırakan bu konuyu uzmanlarımızla konuştuk
#Covid 19Polonya 13, Macaristan 14, Almanya, İspanya, Yunanistan 15, İtalya 16, Fransa ise 22 Aralık’tan itibaren 5-11 yaş arası çocukları aşılamaya başladı. Amerika ise kasımdan bugüne kadar 5-11 yaş arası 8.7 milyon çocuğu aşılamış durumda. Türkiye’de ise bu yaş aralığı çocuklara henüz aşı hakkı tanınmış değil. Omikron varyantının korkuttuğu bugünlerde uzmanlar ve birçok ebeveyn küçük çocuklara da bir an önce aşı hakkı tanınması gerektiğini savunuyor. Peki, COVID-19 aşısı çocuklar için ne kadar güvenli? Kafamdaki 5 soruyu TTB Okul Sağlığı Çalışma Grubu Üyesi Dr. Tomris Cesuroğlu’na sordum.
#KoronavirüsOmicron varyantı çıktığı günden bu yana o kadar hızlı bir şekilde yayıldı ki, bilim insanları dahi bu hızın karşısında şaşkın. Omicron’la ilgili her gün yeni bir bilgi gelmeye devam ederken bir yandan da bu yeni varyantı anlamak ve ondan korunmak için çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. Aşıların koruyuculuğu Omicron’a karşı düştü mü? Covid geçirenler Omicron’dan korunuyor mu? Ülkemizde durum ne? Çocuklar daha mı fazla enfekte oluyor? Prof Dr. Derya Unutmaz'ın "İnsanlığın karşılaştığı en bulaşıcı virüs' olarak tanımladığı Omicron hakkında merak edilen her şeyi konunun uzmanlarına sorduk
#KoronavirüsEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, 'Omicron' varyantında bazı semptomların değiştiğini belirterek, "Koku, tat kaybı biraz belirti gibiydi. Ne yazık ki yeni varyant biraz daha sinsi. Koku, tat kaybını çok yapmıyor. Koku, tat alabiliyorsunuz ama birden öksürük, ateş, solunum sıkıntısı ile seyredebilir. Gribal belirtiler, baş ağrısı, kas ağrısı, öksürük, solunum sıkıntısı, ateşi olan kişiler, mutlaka PCR testini yaptırsınlar" dedi.
#Koronavirüsİnsan başına kötü bir şey geldiğinde, bir tek kendisinin sınandığını düşünüyor ama gerçek öyle değil. Biliyorum ki herkesin sınavı başka. Birbirimize destek olmak, güç vermek önemli. Tüm bu süreçte öğrendiğim bir şey daha var. Genetik yatkınlık dışında, ne kadar inkâr etsek de kanseri sinir, stres, endişe, kaygı, sağlıksız beslenme-uyku, ölçüsüz sigara-alkol tüketimi, hava kirliliği gibi ‘kendi hatalarımız’ ile biraz da biz besliyoruz. ‘Erken teşhis hayat kurtarır’ diyerek farkındalık yaratmaya çalışıyoruz ama farkına varmamız gereken bir şey daha var; o da yaşam biçimimiz ve kalitesi...
#KanserYapılan çalışmalar, BioNTech aşısının üzerinden 6 ay geçtikten sonra koruyuculuğunun azaldığını söylüyor. Dünyada pek çok ülkeden sonra Türkiye'de de geçtiğimiz hafta BioNTech olan ve üzerinden 6 ay geçen 18 yaş üstü herkese hatırlatma dozu tanımlandı. Peki hatırlatma dozu neden önemli? Ne kadar koruyacak? Kimler, ne zaman olmalı? Farklı yan etkiler olur mu? Merak edilenleri Prof. Dr. Derya Unutmaz'a sorduk
#Koronavirüs6 milyon çift doz Sinovac olmuş kişi hatırlatma dozunu yaptırmaya yanaşmadı. Ülkemizde her gün 200 binden fazla çift doz aşılı kişi bağışıklığını kaybederken sadece günde yaklaşık 30 bin kişi 3. doz aşısını yaptırıyor. Kasım ayında ise bizi bambaşka bir risk bekliyor. İşte 5 soruda salgınla mücadelede son durum
#KoronavirüsBaykar Teknoloji Lideri ve Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Selçuk Bayraktar, Ahmet Hakan'ın moderatörlüğünde gerçekleşen Tarafsız Bölge programında Türkiye'nin yüksek teknoloji alanındaki geleceği hakkında merak edilen soruları yanıtladı. Bayraktar, AKINCI'ların atasının 16 yıl önce drone'lar bile ortada yokken maket uçaklara benzeyen ama kendi uçabilen teknolojiyle yola çıktıklarını anlattı. Ayrıca Selçuk Bayraktar, 'muharebede devrim' diye nitelendirdiği insansız savaş uçağı gemi projesiyle dünyada bir ilki başararak, keşif ve vuruş gücü anlamında büyük bir kuvvet çarpanı oluşturulacağını belirtti.
#Selçuk BayraktarYoğun Bakım Derneği'nin açıkladığı, hastanelerde Covid-19 tedavisi görenler içindeki yüzde 39,4'lük 'çift doz Sinovac'lı verisi tartışmalara neden oldu. Kafa karışıklığına neden olan istatistikleri yorumlayan uzmanlara göre çözüm, hatırlatma dozu sırası gelenlerin aşılarını acilen yaptırmasından geçiyor
#KoronavirüsmRNA aşısı nedir, sorusu koronavirüs salgın sürecinde öne çıkan konulardan oldu. Bilim insanları tarafından geliştirilen mRNA aşısı dünya çapında kullanılıyor. Son olarak Çin merkezli Sinopharm yeni koronavirüs varyantlarına karşı mRNA tabanlı aşı geliştirdiklerini duyurdu. Çin Ulusal Biotec Grubundan bir yetkili, Çin Merkez Televizyonu'na verdiği bir röportajda, Sinopharm'ın halihazırda iki inaktive, bir mRNA aşısı ve bir rekombinant olmak üzere dört aşı geliştirdiğini söyledi. Peki, mRNA aşısı nedir ne demek? mRNA aşısının yan etkileri var mı? İşte mRNA aşısı ile ilgili bilinenler...
#MrnaSağlık Bakanı Fahrettin Koca, rutin seyrin dışında akşam saatlerinde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Koronavirüsle mücadelede 100 milyonuncu doz aşıya ulaşıldığını belirten Bakan Koca, tablonun ise buna rağmen neden böyle olduğunun gerekçelerini tek tek anlattı. Yerli aşıda da son durumu aktaran Bakan Koca, "Sizlere müjdem var" diyerek TURKOVAC'ın acil kullanım onayına müracaat edebilecek aşamaya geldiğini söyledi. Bakan Koca, TURKOVAC aşısının onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçilebileceğini ifade etti. Ayrıca Bakan Koca, son dönemde adından çok fazla söz ettiren MU varyantıyla ilgili Türkiye'de 2 vaka olduğunu ve 2 vakanın da İstanbul'da tespit edildiğini açıkladı.
#Bakan Kocaİnaktif aşı ve mRNA aşısı koronavirüs pandemi sürecinde hayatımıza giren terimlerden oldu. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de aşılama hızı sürerken Bakan Koca yaptığı açıklamada, inaktif aşı ve mRNA aşılarının koruyuculuk özelliklerine değindi. Tıpta öldürülmüş m.o.ları içeren aşı anlamına gelen inaktif aşıların canlı aşılara kıyasla bağışıklık süresi daha kısa oluyor. mRNA ise molekülü işlenmiş, redaksiyona uğramış olarak değerlendiriliyor. Peki, inaktif aşı ve mRNA aşısı nedir? İşte, inaktif ve mRNA aşı türleri hakkında detaylar.
#Mrnaİnaktif aşı ve mRNA aşısı koronavirüs pandemi sürecinde hayatımıza giren terimlerden oldu. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de aşılama hızı sürerken Bakan Koca yaptığı açıklamada, inaktif aşı ve mRNA aşılarının koruyuculuk özelliklerine değindi. Tıpta öldürülmüş m.o.ları içeren aşı anlamına gelen inaktif aşıların canlı aşılara kıyasla bağışıklık süresi daha kısa oluyor. mRNA ise molekülü işlenmiş, redaksiyona uğramış olarak değerlendiriliyor. Peki, inaktif aşı ve mRNA aşısı nedir? İşte, inaktif ve mRNA aşı türleri hakkında detaylar.
#İnaktif Aşısı NedirBioNTech aşısı 2'nci dozunda yan etki görülme ihtimali daha yüksek. Türkiye'de aşılama ölçeğinin arttığı bugünlerde söz konusu yan etkiler hemen hemen her Whatsapp grubunun konusu. Mevzu konuşuldukça tereddütler de artabiliyor, hatta ilk dozu olup ikinci randevuya gitmeyenlerin sayısı da yükselmekte. Ancak konuştuğumuz uzmanlar 2'nci doz ile ilgili çok net: 'Yan etkiler kısa sürede kayboluyor ve hiçbir yan etki hastalığın kişilere yaşatacağı klinik tablo ile yarışamaz'
#2. Doz