Kız ve erkek çocuklarında erken ergenlik, genetik faktörlerin yanı sıra son yıllarda yaşam ve beslenme tarzı, hava kirliliği, temiz gıdaya ulaşım gibi sorunlar nedeniyle giderek artıyor. Bireyleri fizyolojik ve psikolojik yönden etkileyen erken ergenlik sürecinin doğru atlatılması için ailelerin çocuklarını yakından takip etmeleri gerekiyor. Belirtiler konusunda bilinçli olmak ve eğer varsa vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmak önem taşıyor.
#ErgenlikOmurganın anormal şekilde yanlış hizalanması ve eğilmesi sonucunda meydana gelen rahatsızlık skolyoz adıyla biliniyor. Hafif omurga eğrilikleri genellikle belirgin bir soruna neden olmuyor ama ciddi dereceli olanlar şiddetli ağrılara, solunum zorluklarına veya kalp yetmezliğine yol açabiliyor. Uzmanlara bu hastalıkla ilgili merak edilenleri sorduk.
#OmurgaLeyla Kuşatman bir influencer ve aynı zamanda anne. Yıllar içinde yaşadığı sağlık sorunları aşırı kilo almasına neden olmuş. Ancak bir gün küçük kızı okulda, annesinin kiloları nedeniyle akran zorbalığına uğrayınca işler değişmiş. 8 ayda 40 kilo vermiş. İşte tam bir azim hikâyesi...
#Akran ZorbalığıKendini gizleyebilen ve anlaşılması pek de kolay olmayan otizmin yanında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülme sıklığı gün geçtikçe artıyor. Genellikle 2-3 yaş aralığında kendini belli eden bu iki hastalık, son yıllarda aynı anda görülmeye başladı. ‘AuDHD’ olarak adlandırılan bu durum, gençleri ve yetişkinleri de hedef alıyor. Peki nasıl oluyor da iki hastalık aynı anda ortaya çıkıyor? AuDHD'nin ülkemizde görülme sıklığı nedir? Nasıl bir tedavi yöntemi uygulanıyor? Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Semra Yılmaz ile mercek altına aldık.
#SağlıkOMAD diyeti, "One Meal A Day" yani günde sadece bir öğün yemek yemenizi öneren bir beslenme yaklaşımı. Son dönemde çok popüler olan ve ünlü isimlerin de uyguladığı bu beslenme şeklinde, herhangi bir kalori kısıtlaması bulunmuyor. Hatta dilediğiniz gıdayı günün bir saatinde tabağınız taşana kadar tüketebiliyorsunuz. En ilginç olanı da diyetin metabolizmayı hızlandırma amacıyla yapılıyor olması. Peki OMAD diyeti ne kadar sağlıklı? Zamanla yeme bozukluğuna neden olabilir mi?
#SağlıkVarikosel; erkek kısırlığının son derece yaygın görülen, aynı zamanda geri döndürülebilen nedenlerinden biridir. En basit tanımıyla, testisleri çevreleyen skrotum adlı torbadaki toplardamalarların varisleşmesi durumudur. Erken yaşta ortaya çıktığında ve/veya tedavi edilmediğinde spermlerin kalitesi ve fonksiyonları üzerinde belirgin bir düşüşe neden olabilir. Testislerin ısısını artıran ve normalden daha fazla kirli kana maruz kalmasına yol açan varikoselin, oksidatif stresi artırdığı yönünde genel bir görüş birliği mevcuttur. Bu haftaki köşe yazımda varikosel ve erkek kısırlığı arasındaki bağlantıyı ele alacağım. Faydalı olması dileğiyle…
#VarikoselGünümüzde çocukların teknoloji ve ekranla karşılaşma yaşları oldukça erken dönemlere çekilmiş durumda, oysa bazı ülkelerde bebek ve çocuk koruyucu ruh sağlığı adına ilk 3 ve4 yaşlarda ekran kullanımının sıfır düzeyde olmasına dair düzenlemeler oluşturduğunu da duyuyoruz. Bebek beyninin özellikle anne, baba ve sosyal çevre ile etkileşimi sayesinde geliştiğini, bu sayede sinir hücreleri arasında yeni bağlantılar oluştuğunu; çocuklarda, başkasını gözlem, taklit edebilme ve oyun sayesinde öğrenmenin gerçekleştiğini biliyoruz.
#Konuk YazarYürüyüş ve koşunun beden ve ruh sağlığımıza faydaları saymakla bitmiyor... Uzmanlar düzenli yapılan bu egzersizlerin hayat kalitemizi arttırdığını, stresimizi azalttığını anlatıyor. Hazır havalar güzelleşmeye başlamışken açık havanın tadını çıkarmanın vakti de geldi.
#Sağlık2022’de Nobel Ödülü’nü alan, cesur ve sarsıcı dili, feminist ve politik duruşuyla apayrı bir yere sahip olan Annie Ernaux, İstanbul Film Festivali’nde gösterilen, oğlu David-Ernaux-Briot’yla gerçekleştirdiği belgesel filmi ‘Les années Super 8’in gösterimi için İstanbul’daydı. Ernaux ile kadın ve yazar kimliğini anlamak için olsa olsa giriş niteliğinde bir söyleşi yaptık... ‘Bir Kadın’ ve ‘Olay’ adlı iki kitabı Can Yayınları tarafından eşzamanlı yayımlanan Annie Ernaux, "Utancı yenmenin yegâne yolu benim için yazı" diyor.
#Annie ErnauxErgenler içinde bulundukları gelişim dönemi itibarı ile keşfetmeyi yeni denemeler yapmayı oldukça severler. Özellikle daha dürtüsel yapıda, macera ve hareketi seven gençler bu yeni denemelere çok heveslidir. Bu denemelerde olası riskleri görme konusunda da gençler daha duyarsız olabilir. Çoğu ergenin kendisine hiçbir şey olmayacağı gibi yanılsamalı bir düşünce yapısı bulunabilir.
#Konuk Yazarİstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, hareketsiz yaşam ve obezitenin oluşturduğu tehlikeye dikkat çekti. Prof. Dr. Memişoğlu, "Belki şu anda çok göz batmıyor olabilir ama 20-30 sene sonra sağlıkla ilgili özellikle obezite ve hareketsizliğin neden olacağı hastalıklarla boğuşur hale geleceğiz" dedi.
#Prof. Dr. Kemal MemişoğluSon dönemde bazı gençler maskelerini çıkarmamakta ısrar ediyor. Kendilerince yüzlerinde buldukları kusurları kapatıyorlar. Uzman psikolog Sena Sivri “Ailenin yargılamadan ve eleştirmeden, etkili iletişim kurması, dinlemesi çok önemli” diyor.
#Uzman Psikolog Sena Sivriİzmir’de doğan ve yaşamını Bodrum’da sürdüren estetik uzmanı Özgür Özer, Ege’de vücut çatlağı sorunuyla baş başa kalan insanların fazla olduğuna dikkat çekerek, “Derinin hemen altında bulunan dermis tabakasında lif bağlarının kopması ve eski hale gelmesi imkansız olan çatlakların tek çözümü deri rengimiz olan melanin eşitlemesi ile mümkün” dedi.
#1Çağımızda toplumda gittikçe artan saldırganlık sorunlarının ilk nüveleri aslında çocukluk döneminde başlar. Saldırganlığın nedenleri tanınamazsa, uygun çevre ve ebeveyn tutumları sağlanamazsa sorun erişkinlikte daha da kemikleşip suç davranışına kadar giden bir gidiş gösterebilir. Saldırganlık bazen biyolojik yatkınlık nedeniyle bazı psikiyatrik bozuklukların bir parçası olabilir.
#Prof. Dr. Neslihan İnalÇatlak probleminin asıl nedeni deride yaşanan elastin kaybıdır. Cildimizde bulunan çatlakların rengi ve derinliği çevresel ve genetik faktörlerle azaltılabilmektedir. Normal bir ciltte %80 kolajen ve %4 elastik fiberler bulunur. Kolajenlerin parçalanmasıyla deri elastin kaybı yaşar ve çatlak görüntüsü oluşur. Çatlak olarak gördüğümüz aslında cildimizde oluşan yara izidir. Derinin orta tabakası ergenlik dönemi, hamilelik süreci, sık kilo alıp verme nedenleriyle gerilerek yırtılmaktadır. Yırtılma sonrası vücut kendini iyileştirmeye çalışırken çatlaklar oluşur.
#ÇatlakÇölyak nedir sorusu, pek çok kişinin araştırdığı konu olmaya devam ediyor. Çölyak hastalığı genetik yatkınlığı olan kişilerde glutene maruz kalma sonucu gelişen, kronik, immün aracılı bir ince bağırsak enteropatisidir Çölyak hastalığı temelde ince bağırsağı etkilese de, klinik özellik yelpazesi hem intestinal hem de ekstraintestinal semptomlar ile çok geniştir. Her yaş grubunda, her ırkta ve her iki cinste de görülebilir. İşte, Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı bilgiler ışığında Çölyak hastalığı hakkında detaylar..
#ÇölyakAnne-babalar ergenlik dönemindeki çocuklarıyla konuşmaya, onlara fayda sağlayacak öğütler paylaşmaya, geleceğine ilham olabilecek sohbetleri etmeye çalıştıklarında, birkaç yıl öncesindeki gibi sarılmaya, öpmeye yeltendiklerinde çoğunlukla buz gibi bir tavır ve büyük bir direniş ile karşılaşırlar. Bir süre sonra da birkaç yıl öncesinde rahatlıkla yapabildikleri her şeye özlem duymaya başlarlar. Çoğunlukla ‘Artık çocuğumu tanıyamıyorum!’ isyanı içindedirler.
#EbeveynDünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünyada 650 milyon, Türkiye’deyse 20 milyondan fazla obeziteli var. 4 Mart Dünya Obezite Günü vesilesiyle uzmanların ‘çağın pandemisi’ dedikleri obeziteyi mercek altına aldık; bu dertten mustarip olanlarla konuştuk. Haberler sevindirici: Bu derdin dermanı var ancak ameliyatlı ya da ameliyatsız, psikolojik destek almak şart.
#Dünya Obezite GünüBoynumuzun ön kısmında kelebek şeklinde olan tiroit bezi metabolizmamız için orkestra şefi gören tiroit hormonlarını üretir. Tiroit hormonları vücudumuzda ki tüm hücrelerin metabolizmasını, büyümesini ve enerji üretimini düzenlemektedir. Tiroit bezi bu etkileri için t3 ve t4 hormonlarını üretir ve depolayıp gerekli miktarda kana verir. Tiroid bezinin az çalışmasına veya vücut için gerekli hormonları yeterli miktarda üretememesine hipotiroidi denmektedir.
#İyot EksikliğiErgenlikle birlikte gençlerde; cinsel istek, uyarılma ortaya çıkar. Gençlerin cinsel istek ve arayışları yetişkinlikten farklı değildir. Bununla birlikte; gençler cinsellikte deneyim ve yeterince bilgi sahibi olmadıklarından, çeşitli sorunlar çıkar. Psikiyatrist/Psikoterapist Yrd. Doç. Dr. Rıdvan Üney konu hakkında bilgiler verdi.
#Erken Yaşta CinsellikGünümüzde kadınların anne olma yaşı git gide artıyor. Yaşın artması da beraberinde hamile kalma ihtimalini de düşürüyor. Bu duruma çözüm olarak kadınlar ise yumurta dondurma işlemini tercih etmeye başladı. Özellikle ünlü isimlerin de bu yöntemi tercih etmesi geç anne olmak isteyenleri bu yöntemi tercih etmeye yöneltti. Biz de yumurta dondurma işlemi ile ilgili tüm merak edilenleri uzmanlarımız Dr. Kağan Kocatepe ve Op. Dr. Mehmet Özel’e sizler için sorduk…
#Yumurta Dondurmaİnsanlarda büyüme ve gelişmeyi etkileyen faktörler genetik, çevresel ve beslenme olarak üç gruba ayrılır. Bu faktörler insanların fiziksel, psikolojik ve zihinsel arak gelişmesini sağlar. Erkek ve kız çocukların büyüme hızları ve gelişim aşamaları birbirinden farklıdır. 7. sınıflar için büyüme ve gelişmeyi etkileyen faktörleri maddeler halinde anlattık.
#7. Sınıf Fen Bilimleri Büyüme Ve Gelişmeyi Etkileyen Faktörler Konu AnlatımıErgenlik döneminde yapılan diyetler, gelecek yıllarda kemik sağlığını tehlikeye atarak kemik kütlesinin azalmasına sebep oluyor. Vitabiotics Türkiye’nin Edu20 zirvesinde bir konuşma yapan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu “Ergenlik döneminde yapılan diyetler, gelecek yıllar için büyük risk oluşturuyor” dedi.
#ErgenlikHemen hemen herkesin ergenlik döneminde deneyimlediği birtakım güçlükler vardır. Ergenlik döneminden bahsedildiğinde hepimizin aklına beden takıntısı, ilişkiler, kimlik ve bağımsızlık arayışı gibi öne çıkan süreçler gelir. Özellikle beden takıntıları, davranış sorunları ve kim olduğumuzla ilgili sorular bu dönemin zor bir şekilde geçmesine neden olur.
#Ergenlik