Güncelleme Tarihi:
Kadınların gebelik yaşını geciktirmesi doğurganlığı olumsuz etkileyen bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Yumurtlama ve adet kanaması devam etse bile oluşan yumurta hücresinin döllenebilme yeteneği azalabilmektedir. Kadınların yumurtalıklarında bulunan yumurta hücrelerinin ileride kullanılmak üzere dondurularak saklanması işlemi olan yumurta dondurma ise günümüzde kadınların imdadına yetişiyor.
Yumurta dondurma işlemi ile doğurganlık potansiyeli iyi iken alınan ve dondurularak saklanan yumurta hücreleri, ileri yaşlarda eşinin spermleriyle birleştirilerek tüp bebek yöntemiyle oluşturulan embriyo rahim içine yerleştirilmekte ve gebelik sağlanabilmektedir.
İleri yaş gebeliklerinin çok önemli bir kısmının yumurta dondurma işlemi ile yapıldığını belirten Kocatepe, "Yaşla birlikte yumurta kalitesi azalmakta lakin rahmin gebeliği taşıma özelliği çok ileri yaşlara kadar devam edebilmektedir. Sosyal medyaya yansıyan ve insanları hayrete düşüren ileri yaş gebeliklerin çok önemli kısmı ya önceden dondurulmuş kendilerine ait yumurtalarla veya başka bir kadından alınmış yumurtalarla oluşturulmuş gebeliklerdir." dedi.
Yumurta dondurmanın basit bir işlem olduğunu söyleyen Özel, "Yumurta toplama işlemi, genellikle genel anestezi altında ağrısız bir biçimde uygulanır. İşlem ortalama 15 dakika sürer. İşlem sonrasında hasta genellikle 1-2 saat içerisinde hastaneden taburcu edilir ve hastalar kısa sürede günlük hayatlarına dönebilirler. Süreç toplam 10-14 gün sürer." diyerek sözlerini sürdürdü.
"Dondurulma sonrası gebelik planlandığında dondurulmuş olan yumurta hücreleri çözdürülür, sonrasında tüp bebek tedavisi prosedürü uygulanır. Bu sayede, üreme potansiyelinin korunmuş olur."
Yumurta dondurma işlemi ile ilgili en çok merak edilenlerden biri de işlemi kimlerin yaptırabileceğidir. Bu konu ile ilgili Kocatepe, "Hamile kalma yaşının sosyal nedenlerle geciktirilme zorunluluğu yanında kanser nedeniyle radyoterapi ve/veya kemoterapi görecek olan veya yumurtalıklarına başka nedenlerle yumurtalık rezervinin azalmasına neden olabilecek cerrahi bir işlem yapılacak anne aday adayları da bu işleme başlamadan önce yumurta dondurma işlemi yaptırabilmektedir. Yani bekar olan kadınlar da yumurta dondurma işlemi yaptırabilirler." diyerek merak edilenleri yanıtladı.
Gebelik başarı şansını artırın
Bu işlemin bir çok avantaj sağladığını ifade eden Özel, "Ergenliğin başlaması ile yumurtalıklar çalışmaya başlar. Ergenlikte her iki yumurtalıkta yaklaşık 400.000 yumurta vardır. Her ay bunlardan 1000 tanesi gelişmeye başlar ancak 1-2 tanesi yeterli olgunluğa ulaşır ve ovulasyon (çatlama) ile sperm ile karşılaşıp gebelik oluşur. Yaklaşık 400 ayın sonunda yumurtalıklarda sağlıklı yumurta kalmaz ve menopoz gelişir. Başlangıçta en sağlıklı yumurtalar gelişir. 35 yaşından sonralara daha sağlıksız yumurtalar kalır, bu da gebelik başarı şansını ve sağlıklı gebelik oranlarını düşürür. Yumurta dondurma işlemi ile genç yaşta yumurtalar toplanır, yumurtalar donduruldukları yaştaki kalitelerini korur, buda sonrasında gebelik başarı şansını ve sağlıklı bebek şansını arttırır. Yaş ile birlikte yumurtalıklar, rahim ve vücut yaşlanır ancak, ancak burada belirleyici olan yumurtalıktır. Yumurta dondurma işlemi ile daha genç yaşta daha sağlıklı yumurtalar toplanır, böylece ileri yaşlarda dahi sağlıklı gebelik elde etme ihtimali artar. Sağlık sorunları olan ya da partneri olmayan kadınlarda çok iyi bir alternatiftir." dedi.
Birçok avantajının yanı sıra ufak yan etkileri de olan bu işlem olduğunu belirten Özel, "Yumurta geliştirme ve dondurma işlemi genellikle sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilir. Ovaryan hiperstimulasyon sendoromu en sık karşılaşılan ciddi yan etkidir. Ancak kalıcı bir hasar kalmadan genellikle tedavi edilir. Karın ağrısı, bulantı, hafif kilo alımı olabilir. Yumurtalık dondurma işlemi sırasında uygulanan tedavilerin yumurtalık rahim veya meme kanseri yaptığına dair kesin kanıt yoktur." dedi.
Yumurta dondurma işleminin süresi uzatılabilir
Yumurtaları kullanma işleminin tamamen kişinin kendi isteğine bağlı olduğunu söyleyen Kocatepe," Şu anki kanunlara göre yumurtalar 5 yıl saklanabilmekte, 5 yıl sonrasında ise saklama süresinin uzatılması için Sağlık Bakanlığından onay alınması gerekmektedir. Yumurtaların sahibi olan kişinin yalnız kendisinin izni ile dondurulma işlemi her yıl bir yıl daha uzatılmakta, kişinin kendi talebi ile de bu yumurtaları kullanmaktan vaz geçerse imha edilebilmektedir. Yumurtası dondurulan kişinin vefat etmesi durumunda o yumurtanın kullanılabilirliği konusunda dünya üzerinde çok az sayıda yargı kararı vardır. Bilinen tek şey, kişi evli olmadan dondurulmuşsa o yumurtanın hiç bir şekilde bir embriyo oluşumuna dahil edilemeyeceğidir, zira evlilik akti gerçekleşmemiştir. Evli olan ve kanser gibi bir nedenle yumurtasını dondurmuş olan bir kadının ölüm sonrası yumurtalarının eşinin spermiyle döllenip embriyo haline getirildikten sonra başka bir kadının rahmine yerleştirilmesi zorunluluğu nedeniyle olay daha karmaşık hale gelmektedir, ancak ülkemizde taşıyıcı annelik kanunen yasaktır." ifadelerini kullandı.
Menapoz sonrası hamilelik mümkün
Kadınların anne olma isteklerinin önündeki engellerden biri de menapozdur. Bazı kadınlarda geç yaşlarda görülürken bazılarında çok erken yaşta görülebilir. Yumurta dondurma işlemi sonrasında kişi menapoza girse bile hamile kalabileceğini ifade eden Özel, "Yumurtalar dondurulduklarındaki yaş kalitesinde olduğu için hasta menopoza girse dahi gebelik şansı devam eder. Rahim ve vücut yaşlansa dahi uygun hormonal uyarı ile gebelik sağlanabilir." dedi.