Ergenlik döneminde görülen takıntılar

11-21 yaşlar arasında gelişen, kişilik oluşurken ve bireyin hayata bakışı değişirken duygusal dalgalanmalara yol açan, bedensel ve ruhsal gelişimin hızlandığı süreç ‘ergenlik’ olarak tanımlanır. Bu dönemde ansızın oluşan bedensel değişiklikler ve düşünce yapısındaki değişmeler bireyi hazırlıksız yakalayabilir.

DIŞ GÖRÜNÜŞÜNDEN HOŞNUT OLMAYAN PEK ÇOK ERGEN VAR

Fiziksel değişimin hızla arttığı bu dönemde ergenin ilgisi bedenine yönelebilir. Ergenlik dediğimizde akla gelen ilk şeylerden biri de sivilce problemleridir. Görünüşünü beğenmeyen bireyler kendini kötü hissedebilir, kendilerini güzel bulmayabilirler. Duygusal ilişkilerin ve arkadaşlık ilişkilerinin sıklıkla rol aldığı bu dönemde dış görünüşünü takıntı haline getiren bireyde içe kapanıklık ve kendini toplumdan soyutlama görülebilir. Bu durum yaşıtlarıyla olan ilişkisine yansıyabilir. Günümüzde bunu sürekli olarak evde zaman geçirip özellikle bilgisayar başında gereğinden fazla vakit harcayan gençlerde görüyoruz. Değişikliğe uyum sağlandıkça ergen üzerindeki gerilim ve takıntıda azalma olabilir.

Bunun yanı sıra dış görünüşünden hoşnut olmayan ergenlerde oluşan takıntılar sağlıksız beslenmeye yol açabilir. Kilo almamak için yapılan bilinçsiz diyetlerin hem bedensel hem de psikolojik sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Ergenlikte sağlıklı beslenme alışkanlığını edinmek çok önemlidir çünkü bu dönemde kazanılan alışkanlıklar kişinin yaşamı boyunca devam edebilir.

GERGİN DAVRANIŞLAR, BAĞIMSIZ OLMA İSTEĞİ, KENDİNİ İSPATLAMA ÇABASI…

Ergenlik döneminde bir diğer önemli süreç ise kimlik arayışına bağlı olarak ortaya çıkan davranış değişiklikleridir. Bu dönemde ergenlerde takıntı derecesinde kontrol etme dürtüsü olabilir. Özerklik ihtiyacı oluşan ergen kararlarını ailesinden bağımsız vermeye çalışır, yaşamı üzerinde sadece kendisi kontrol sahibi olmak ister. Kararlarına ve davranışlarına müdahale edildiğinde gergin davranışlar gösterebilirler. Bunun altında yatan neden ise kendini ispatlama gereksinimidir. Ergenler ve aileler arasındaki çatışmalar da bu noktada başlayabilir.

BU DÖNEM AİLELER İÇİN DE SIKINTI VERİCİ OLABİLİR

Ergenler arkadaşlarıyla veya gruplarıyla özdeşleşirken eş zamanlı olarak ailelerinden uzaklaşabilirler. Ergenlik dönemindeki birey yeni kimliğiyle sosyal çevresinde yer edinme ve ait olma çabasındadır. Öyle ki bir gruba kabul görme ihtiyacı takıntı haline geldiğinde kimlik bunalımı yaşamaları söz konusu olabilir. Bu dönem aileler için oldukça sıkıntı verici olabilir. Eve gelmeme ya da geç gelme davranışları, arkadaşlarıyla daha sık zaman geçirme veya dış görünüşünden dinlediği müziklere kadar çevresindeki insanlara göre şekillenme davranışları sıklıkla görülebilir. Aileden uzaklaşıp arkadaş çevresine yaklaşmasının sebebi de kim olduğu ve kim olmak istediğiyle ilgili çabası olabilir. Yine de tüm bu bağımsızlık arayışlarının yanında ailesinin sevgi ve desteğine ihtiyaç duyması duygusal birtakım çelişkilere yol açabilir.

Ergenlik döneminde olan bir birey kimsenin onu anlamadığını düşünebilir, yalnız hissedebilir. Sürekli anlaşılamadığına yönelik takıntılı düşünceleri artabilir. Ailedeki problemler sonucu gideremediği anlaşılma, kabul görme, kendini gösterme ve takdir ihtiyacını karşılamak için arkadaşlarına yönelebilir.

Ergenlik dönemi bireyin kendini dünyanın merkezi gibi hissettiği ve bu sebeple duygularını çok yoğun ve uç noktalarda yaşadığı bir dönem olabilmektedir. Bu dönemde yaşanan duygusal iniş çıkışlar normal ve insanidir. Ancak birey ruhsal ya da fiziksel olarak kendine zarar verebilecek davranışlar sergilerse bir uzmandan destek alınması gerekebilir.