Okullarda öğrenciler arasında artan şiddet olayları eğitim dünyasının kanayan yarasını tekrar gündeme getiriyor: Akran zorbalığı... ODTÜ’den Prof. Dr. Sibel Kazak Berument ile Doç. Dr. Başak Şahin Acar, Boğaziçi Üniversitesinden Doç. Dr. Deniz Tahiroğlu ve Ege Üniversitesi adına benim dahil olduğum ve Tübitak tarafından desteklenen Türkiye Aile, Çocuk ve Ergen Projesi (TAÇEP) kapsamında yapılan araştırmada 62 ilde yaklaşık beş bin çocuk ve ergen ile beş bin anne ve bin kadar baba ile görüşüldü. Okullarda yaklaşık her iki çocuktan birinin zorbalık yaptığı ve dört çocuktan üçünün zorbalığı uğradığı görülmekte.
#TAÇEPTıp dergisi Lancet'te yayımlanan bir araştırmaya göre dünyada bir milyardan fazla kişi obez. 2022 verilerine göre bu kişilerin yaklaşık 880 milyonunu yetişkinler ve 159 milyonunu ise çocuklar oluşturuyor. Uluslararası bilim insanları ekibi, obeziteyle acil mücadelede kapsamlı değişikliklere ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.
#Obezite15 günlük tatil arasından sonra 5 Şubat Pazartesi günü okullarda ikinci dönem başladı. Birinci yarıyılın son haftası da karne haftası olarak adlandırıldığı için, sınavlar çoktan bitmiş ve öğrenciler genelde akademik ortamdan kopmuş oluyorlar. Neredeyse bir aya yakın bir zamanı kapsayan tatil havası, neredeyse topyekün okul olarak, idareci, öğretmen ve öğrenciler akademik ortama ara veriyorlar ve yeniden, tabiri caizse kaldığı yerden veya silbaştan bir daha başlayacak. Farklı eğitim kademeleri açısından bakıldığında, okul öncesi, ilköğretim 1 ve 2’nci kademe, orta öğretim ve yüksek öğretimde farklılıkların olması kaçınılmaz. Ayrıca özellikle orta öğretimde okulun eğitim niteliğine bağlı olarak ( Mesleki, Anadolu, İmam Hatip, Sanat, Spor, Turizm vs.) ta öğrencilerin ve oğlun tepkileri farklılaşacak.
#Konuk YazarSon yılların popüler beslenme yöntemi aralıklı orucun kilo vermede etkili olduğu bilinse de yapılan araştırmalar tek öğün beslenmenin ve aç kalınan saatleri uzatmanın sağlık açısından riskleri olduğunu gösteriyor. Uzmanlar faydalarını da saydıkları bu diyetin bilinçli şekilde uygulanması gerektiğini söylüyor.
#Melis YILMAZOkulların tatil olmasıyla birlikte çocuklar artık evde ve maalesef ekran karşısında. Son yıllarda anne ve babaların en çok şikayet ettikleri konuların başında, internet, sosyal medya ve oyun bağımlılığı geliyor. Bundan ortalama 15 sene önce yazları çocuklar, ata yurdu köylere, yaylalara, büyükbaba, büyükanne yanlarına gönderilirdi.
#Konuk YazarEn genel tanımıyla sorumluluk, bireyin kendisine ait bir işi, görevi yerine getirmesi olarak belirtilebilir. Sorumluluk her yaşta yerine getirilmesi gereken bir iş ve bunlar yaşlara göre farklılık gösterir. Sorumluluk hem hissedilmesi gereken bir duygu, hem de gösterilmesi gereken bir davranış. Her yaştaki insanlardan gelişim görevlerine bağlı olarak sorumluluk duygusu ve davranışları beklenir. Sorumluluk duygusunun kazandırılmasında çocukluk dönemi kritik dönem olarak değerlendirilebilir.
#Konuk YazarKoronavirüs salgını sırasında çocuklar ve gençler arasında dijital bağımlılık ciddi anlamda artış gösterdi. Resmi sağlık sigortası DAK tarafından yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre reşit olmayanların yüzde 6’sından fazlası artık bilgisayar oyunlarına ve sosyal medyaya bağımlı hale geldi.
#DAKOkula başlamak, çocuklar ve ebeveynler için önemli bir dönüm noktasıdır ve hem eğlenceli hem de stresli olabilir. Okula başlangıç dönemi çocuklar için alıştığı düzenin değişmesi, yeni insanlar, yeni ortam ve en temel güvenli ortamından, ailesinden ayrılmak, uzaklaşmak anlamına gelir.
#Konuk YazarFacebook, Instagram, Twitter, Snapchat, TikTok... 7’den 70’e hepimiz her gün, günün belli bir bölümünü bu sosyal medya uygulamalarında geçiriyoruz. Gündemi, trendleri, yakınlarımızı, ünlü isimleri bu mecralar aracılığıyla takip ediyoruz. Bu uygulamalar sayesinde yeni şeyler öğreniyor, eğleniyoruz. Öte yandan kimi uzmanlar ‘fazla’ sosyal medyanın çocuklar ve gençler üzerinde olumsuz etkileri olduğundan söz ediyor. Twitter’da olan biteni kaçırmak istemediğinden uyumayan ya da TikTok’ta gördüğü cilde zararlı bakım önerilerini uygulayan gençlere sıkça rastlıyoruz. Bunların nedeni ne? Önlemenin yolu var mı? Uzmanlara sorduk, önerilerini aldık.
#Sosyal MedyaDijitalleşen ve hızlanan dünyada dikkatimizi günden güne kaybediyoruz. Sosyal medya uygulamalarının geliştiği, sınırların ortadan kalktığı bugünlerde sadece bir konu üzerine en fazla üç dakika odaklanabiliyoruz. Teknoloji bağımlılığından kurtulamayan, dijital cihazlara mahkûm olan insanlık çok geç olmadan benliğini kurtarabilecek mi? İşte uzmanların önerileri...
#TeknolojiUyku, fiziksel, zihinsel ve ruhsal gelişimimizde çok önemli rol oynuyor. Uykuda bağışıklık, iskelet ve kas sistemi için büyüme ve yenilenme gerçekleşir. Kaliteli bir uyku, bağışıklık sisteminizi güçlendirir, metabolizmanızı hızlandırır, hormonlarınızı dengeler, fiziksel enerjinizi artırır ve beyin fonksiyonlarınızı dengeler. Geceleri uyuyamama ve gün boyunca uykulu olma, çocukların sağlığının çeşitli yönleri üzerinde kısa ve uzun vadeli sonuçlar doğurur. Yeterli süre ve kalitede uyku uyuyan çocuklar, davranışsal ve akademik başarı, öz kontrol, mutluluk ve IQ testlerinde çok daha olumlu sonuçlar gösteriyor. Daha iyi bilişsel işlev, daha iyi psikolojik sağlık ve azalan duygusal / davranışsal problemler de dahil olmak üzere, düzenli uykunun çocuklar üzerinde birçok potansiyel faydası var.
#PandemiSosyal medya artık hayatımızın vazgeçilmezi. Yakın zamanda yapılan bir araştırma sosyal medya kullanımının 7 yaşındaki çocuklara kadar indiğini, ebeveynlerin ise bu durumu yönetmek istese de ne yapacağını bilemediğini gösteriyor. Biz de bu çaresizliği yaşayan ebeveynler için başlangıç noktası niteliğinde bir rehber hazırladık. İşte TikTok'tan Snapchat'e sosyal medyada çocukların güvenliğini artırmak için yapabilecekleriniz...
#SOSYAL MEDYAHenüz 8 yaşında ama karantina stresinden, önce kirpiklerini sonra da saçlarını yolmaya başladı. Bu rahatsızlığı yüzünden neredeyse kel kalan küçük kıza doktorlar trikotillomani teşhisi koydu. Gelin önce birlikte Amelia Mansie'nin yaşadıklarını annesinden dinleyelim sonra da bu hastalığın detaylarını konunun uzmanından öğrenelim.
#Ruh SağlığıPek çok insan zorbalıkla ilgili en kötü şeyin fiziksel etki olduğunu düşünür: Hakarete uğramak, tüm sınıf tarafından görmezden gelinmek, okul çantasının çalınması veya dövülmek gibi. Bu nedenle siber zorbalık, yani internette karşılaşılan zorbalık genellikle ciddiye alınmaz. Kaspersky'de çocukların çevrimiçi güvenliği konusunda uzman olan Andrey Sidenko, siber zorbalığın neden tehlikeli olduğunu, bundan kaçınılıp kaçınılamayacağını ve siber zorbalıkla karşılaşanların ne yapması gerektiğini açıklıyor.
#KasperskyHenüz koronavirüs salgınını atlamadan muhatap olmak zorunda kaldığımız iklim değişikliğine bağlı afetler, insanlardaki 'kaygıyı' da artırdı. Araştırmaya göre insanlarda geleceğe dair kaygılar artıyor. Hatta gençlerde 'gönüllü çocuksuzluk' adı verilen 'çocuk yapmamak...' gibi kaygılar öne çıkıyor. Peki bu hali normal mi? İşte bizzat 'birinci kaynaktan' kaygılar ve uzmanın önerileri...
#Afet PsikolojiÇinli ilaç firması Sinovac tarafından yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı üretilen CoronaVac aşısının iki dozunun, 3-17 yaş arası çocuk ve ergenlerde güçlü antikor yanıtı oluşturduğu bildirildi. Aşılama sonrası kaydedilen çoğu hafif ve orta şiddetli yan etkilerden en çok görülenin enjeksiyon bölgesinde ağrı (yüzde 13) olduğu bildirildi.
#Sinovacİzmir Seferihisar’da meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin toplumun her kesimini derinden üzdüğünü, psikolojisini olumsuz etkiledi. Rehberlik ve Liseler Koordinatörü Sibel İzgiman, depremin çocuklar ve ergenler üzerindeki etkilerine yönelik açıklamalar yaparak, ailelere uyarılarda bulundu.
#Deprem Korkusuİzmir Seferihisar’da meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin toplumun her kesimini derinden üzdüğünü, psikolojisini olumsuz etkilediğini söyleyen İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Rehberlik ve Liseler Koordinatörü Sibel İzgiman, çocukların psikolojik iyi oluşlarına dikkat çekerek, “Çocuklar bu süreçte okula gitmek istemeyebilirler, ya da dikkat toplayamama ve okul başarısında düşüş gibi durumlar oluşabilir. Küçük yaş grupları aileden ayrılmak istemeyebilir, ebeveyn ile birlikte uyumak isteyebilirler. Eğer bu tepkilerle baş edilmezse korku ‘travma sonrası stres bozukluğuna’ dönüşebilir. Duyguların ifadesi çok önemli, aileler iletişim ve paylaşımda bulunmaya dikkat etmeliler” dedi.
#Sibel İzgimanPandemi sürecinin devam etmesiyle birlikte çocukların okul süreçleri, alışkanlıkları, ailede kurulan düzen oldukça değişti. Bazı ebeveynler evden çalışmaktayken çocukların çoğunun da online eğitimle devam etmeleri ev içi yeni bir düzeni gerektirirken, evden çalışamayan ebeveynler için çocuklarının uzaktan eğitime devam etmesi onlar için farklı endişelere sebep olabilmektedir.
#Covid-19 Sürecinde EbeveynlikTikTok, özellikle ergen ve 8-12 yaş grubunda çok popüler olan bir uygulama, ancak pek çok ebeveyn çocuklarının burada yaşına uygun olmayan içeriklerle karşılaşabileceği konusunda kaygılı. TikTok, tam da bu nedenle “TikTok Aile Eşlemesi“ adlı özelliği kullanıma sundu. Siber güvenlik uzmanlarına göre bu özellik, ebeveynlere daha geniş seviyede kontrol sağlıyor.
#TiktokDünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarının yüzde 10'undan azının ve virüs kaynaklı ölümlerin yüzde 0,2'sinden azının 20 yaşın altındaki kişilerde görüldüğünü belirterek okulların açılmasından yana olduklarını söyledi.
#DSÖPandemi döneminde çocuk ve ergenler önce yetişkinlerin yaşadığına benzer bir şok yaşadı. Sağlığı korumak adına getirilen tedbirlerin çeşitli ruhsal etkileri oldu. Çok uzaklarda yaşanan ve de ‘bize etki etmez’ diye düşünülen bu sağlık problemini enselerinde, yakınlarında hissettiler. Bu hissediş tahmin edileceği üzere sosyal ve görsel medya aracılığıyla öğrendikleri kısıtlamalarla oldu. Okullar kapandı. İlk dönemlerde tatil gibi algılandı. Kısa zamanda klasik bir tatil olmadığını çoğu hissetti. Ekşimsi-acımsı bir tatlıydı bu tatil.
#Koronavirüs