Yalçın Bayer

‘Marx İstanbul’da’

22 Haziran 2022
Hafta sonu hava aşırı sıcaktı... Gerçi Özden Terli günler öncesinden uyarmıştı... Özden Terli, Almanya’da yarı kamu statüsünde İkinci Televizyon Kanalı’nın meteoroloji uzmanı bir genç... Her akşam ana haberlerden sonra hava raporunu sunuyor. Kuzey Afrika’dan gelen bir kavurucu sıcak vardı... Yaşar Kemal’in Çukurova romanlarını okuyanlar bilirler. Rahmetli, Çukurova’nın sıcağını insana hissettirip yaşatırcasına anlatırdı uzun tasvirlerinde; ‘sarı sıcak’ derdi...

Neyse günü bir şekilde atlatıp akşam da tiyatroya gittik eşimle; Frankfurt Uluslararası Tiyatro’ya... Burası ilginç bir sanatevi diyelim. Yirmi yıllık serbest bir sahne, çok çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapan bir mekân... 2018’den beri de yönetimi Frankfurt Güneş Tiyatrosu devraldı... Tülay Yongacı, Cüneyt Sezer ve Müjdat Albak’tan oluşan Güneş Tiyatrosu ekibi, 1991’de Ankara’da ‘Can Şenliği Oyuncuları’ adıyla sanatsal faaliyetlerine başlamış bir ekip...

Akşam bize ev sahipliğini Cüneyt Sezer yaptı. Akşamki oyun, ‘Marx’ın Zaman Yolculuğu - Marx İstanbul’da’ isimli tek kişilik, 70 dakikalık tek perde bir oyundu. Semih Çelenk’in yönettiği oyunu Hamit Demir oynuyor. Oyunu Howard Zinn 1999’da ‘Marx in Soho’ adıyla yazmış. Hatta 2009’da Genco Erkal orijinal haliyle sahneye koymuş. Daha sonra Prof. Dr. Semih Çelenk tarafından Türkiye’ye uyarlanmış.

Oyunun özeti: Karl Marx ölümünden sonra kendisi hakkında yapılan spekülasyonları, yanlış anlamaları düzeltmek için kısa bir süreliğine de olsa dünyaya geri dönmek üzere dilekçe verir. Öte dünya bürokrasisi tarafından yanlış anlaşılan dilekçesi nedeniyle ölmeden önce yaşadığı yer olan Londra Soho yerine İstanbul Beyoğlu’nda aynı adlı bir eğlence mekânına gönderilir.
Hamit Demir’i ilk kez izledik. Oyun sonrası kısa da sohbet imkânı bulduk. Trabzon doğumlu. AÜ DTCF Coğrafya Bölümü mezunu. Oyunculuğa 1984’te Ankara Metropol Tiyatro’da başlamış. 1991’den sonra İzmir’de sürdürmüş. 1996’da Prof. Dr. Semih Çelenk ile birlikte ‘Gölge Tiyatro’ dergisini çıkarmış. O günlerde kurdukları Gölge Tiyatro’yu 2001’den sonra Tiyatroevi adıyla sürdürüyorlarmış.

Tiyatroevi de İstanbul Kadıköy-Bahariye’deki Halk Eğitim Merkezi’nin karşısındaymış. Biz Altunizadeliyiz; Üsküdar’a bağlıysak da Kadıköylü sayılırız. Bahariye ve civarında pek çok sahne var. Birçoğuna gitmişliğimiz var. Daha martta, karşısındaki Halk Eğitim Merkezi’nde Rutkay Aziz’i izlemiştik.

Tiyatro seyirlik veya eğlencelik bir etkinlik değil; bir kültür... Ama emek, çaba, özveri, gönül isteyen bir kültür. Her adımı büyük fedakârlık isteyen bir kültür. Yakın bir aile dostumuzun kızı ile damadı tiyatro sanatçıları. Onlardan biliyorum... Onlarla her görüşmemde yeni bir şey öğreniyorum bu sanat hakkında... ‘Uzak, hava sıcak, soğuk, yağmur, kar yağıyor, pahalı’ gibi şeyleri bahane edip tiyatroya da gitmeyi lütfen ihmal etmeyin derim. Sanatçı Hamit Demir’e, ev sahibi Cüneyt Sezer’e (fotoğraftaki) teşekkürler.

GÜNÜN SÖZÜ

“İnsan mı paraya bağlı, para mı insana bağlı? Bu tamamen insana bağlı...” 

Yazının Devamını Oku

Projeler rafta seller sokakta

21 Haziran 2022
Son bir haftadır, Türkiye’nin bazı illerinde yine şehir selleri oldu, maddi zarar oluştu ancak Ankara’da maddi kayıpların yanı sıra 4 vatandaşımız da hayatını kaybetti. Uzmanlar yağış rejimindeki değişikliğin süreceğini söylüyor. Bunun anlamı kısa süreli, şiddetli yağışlar tekrar olacak.

Su Politikaları Derneği bu konuda bir açıklama yapmış. Açıklamada kısaca şöyle denmiş: “Dünyanın birçok ülkesinde şehir selleri oluşuyor. Ülkemizde de yaşanıyor. Ama artık can kayıplarına da neden oluyor. ‘Aşırı yağışlar’ normalleşti ve kentlere ölüm riski taşıyor. Bu nedenle konu daha kapsamlı bir şekilde ele alınmalı. Öncelikle can kaybının oluşması önlenmeli.

Sorun bir dönemin sorunu değil, yılların ihmali ve birikimi var. Sorun yapısal bir sorun. Risk artıyor. Bu nedenle artık siyasi polemik konusu olmamalı. Bütüncül bir plan ve uygulama gerekli. Ankara’ya baktığımızda kentleşmenin çarpık, ‘BAKAY Projesi’nin tamamlanmamış ve yağmur suyu altyapısının eksik olduğunu görüyoruz.

1990 yılında büyük umutla Büyük Ankara Kanalizasyon ve Yağmursuyu Projesi (BAKAY) hazırlanmış. Dünya Bankası kredili olarak başlanmış. Sonra rafa kaldırılmış. Aradan 32 yıl geçmiş. Nüfus artmış, yağış rejimi de değişmiş. Altyapı yetersiz kalmış, bir şeyler yapılmış ama sonuç ortada.

Şimdi “Ankara İli İçmesuyu, Atıksu ve Yağmursuyu Yönetimi Master Planı (2024-2054)” hazırlanıyor. Bu planda yağmur sularının uzaklaştırılması ve sellerin önlenmesi de var. Şimdi umutlar yeni master planının tamamlanması ve uygulanmasına kaldı.

Türkiye’de su yönetimi konusunda birçok plan yapıldı ancak uygulama karnemiz zayıf. Ayrıca yerel yönetimler yerin altına yapılacak yatırımı çok sevmiyor. Tüm kentlerimizde şebeke su kayıplarının önlenmesi ve aynı zamanda yağmur suyu uzaklaştırma projeleri “Acil Uygulama Planı” kapsamına alınmalı.”

GÜNÜN SÖZÜ

“2018 Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde Muharrem İnce’ye CHP Genel Merkezi tarafından mobbing uygulandı. Ben o zaman Halk TV Genel Müdürü idim, bana telefon açılıp niye bu kadar çok yayınlıyorsun diye soruluyordu.” Şaban SEVİNÇ

ERMENİ VAKIFLARI ‘SEÇİM’ İSTİYOR

Yazının Devamını Oku

Johnson Türk zeytinyağına yoklama çekiyor

17 Haziran 2022
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Türkiye’den ithal edilen zeytinyağına 93 peni vergi alınmakta olduğunu belirterek “Neden Türk zeytinyağına 93 peni vergi var?” diye sormuş ve Türk zeytinyağı ithalatında vergilerin kaldırılabileceğini belirtmiş...

İlgili haber, birçok haber sitesinde yer almasına karşın yazılı medyada gözümüze ilişmedi. Haber Bloomberg’de ve Haber Aktüel’de karşımıza çıkıyor. Bloomberg HT’de Ceren Dilekçi Köseoğlu’nun imzasıyla yayınlanmış. Bu haber AB’den ayrılan İngiltere ile Türkiye arasında çok ilginç ticaret ilişkilerinin kurulabileceğini gösteriyor. Ve bu durum sanırım öncelikle Türk zeytinyağının ihracatı için çok büyük bir olanak sunacak. Türk zeytinyağı sektörünün önde gelenleri, TOBB Başkanı hatta Ticaret Bakanı’nın bu konuda ivedilikle İngiltere Başbakanı ile acil temas kurması gerekiyor.

GÜNÜN MİZAHI

OYUNCU: Sen aday mı olmak istiyorsun?”

İmamoğlu’nu canlandıran oyuncu: “Sayın Genel Başkan’ım var ama kendimi taca atacak değilim.”

(Güldür Güldür’ün Altılı Masa Skecinden)

ALAN VE HAZAR TÜRKLERİ KİMDİR

DEPREM uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, ‘Türkiye Batıyor mu?’ (Doğu Kitabevi) başlıklı derleme kitabının çıktığını duyurdu. Ercan’ın sosyal medyadaki bazı mesajları dikkat çekiyor:

“Ruslar ile kan kardeşiyiz. Çünkü Ruslar; Alan Türkleri, Slav ile Viking karışımından oluşmuştur. Rusya’daki tüm Museviler ise Hazar Türkleridir.

Yazının Devamını Oku

Yeni bir gazetecilik türü mü yaratılıyor

16 Haziran 2022
Bazı siyasi parti sözcülerinin basın kartını tanımlamakta ‘çarpık’ görüşler öne sürmesi üzerine Çağdaş Gazeteciler Derneği’nin yaptığı açıklamada, “Gazetecilik, etik kurulları ve kendine özgü pratikleri olan bir meslektir” denildi.

Adalet Komisyonu’ndaki görüşmelerine devam edilen Basın Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik içeren kanun teklifi tepki yarattı. MHP’li Av. Feti Yıldız’ın, basın kartlarının gazetecilere mahsus olmadığını belirterek basın kartının gazetecilik yapanların dışındakilere de verilmesi gerektiğini öne sürmesi de dikkat çekti.

Basın kartını keyfe göre tanımlama çabası bilgisizlikten değilse gazeteciliğe, basın özgürlüğüne duyulan ‘hasımlıktandır’ diye cevap veren ÇGD, daha sonra şu görüşlerini kamuoyuna yansıttı:

“Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara amirlerinin keyfine göre basın kartı sağlama yolunu açanların, doğrudan gazetecilikle ilgili olduğu tartışmasız basın kartını niteliksizleştirme, kullanışlı hale getirme, ‘makul ve makbul’ gazetecilik yaratma amaçlarına karşı, halkın haber alma ve olma hakkının yolunda, görünen gerçekliğin sözcüsü ve güç odaklarını denetleme bilinciyle yapılan gazeteciliği savunmaya devam edeceğiz.”

GÜNÜN SÖZÜ

“Güzel sözler sıcak demir gibidir; vaktinde söylenmezse soğur, taş gibi olur.” Cengiz AYTMATOV

İmamoğlu’nun vekil ataması İBB Meclisi’nde gerginliğe neden olduATAMA, İTTİFAKLARI KARIŞTIRDI

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, şehir dışında olması sebebi ile teamüllere aykırı olarak vekâletini İYİ Partili Meclis üyesi Akın Gürkan’a verdi ya... Konu dün İBB Meclisi’nde tartışıldı. AKP İBB Grup Sözcüsü Murat Türkyılmaz, bundan sonra soru önergelerini İmamoğlu yerine Akın Bey’in cevaplamasını isteyen bir konuşma yaptı. Daha sonra AKP Meclis üyesi Yavuz Selim Tuncer, “Demek CHP Grubu’nda bu kalibrede bir üye yok ki, İmamoğlu İYİ Partili üye atadı. İyi ki CHP Grubu üyesi değiliz, böyle bir zulüm yaşamadık” dedi.

CHP Grup Sözcüsü

Yazının Devamını Oku

‘Nobel için yola çıkmadım’

15 Haziran 2022
Azerbaycan’da geçen hafta yapılan TEKNOFEST’te Nobel ödüllü Türk bilimadamı Dr. Aziz Sancar’ın yaptığı konuşmanın, sosyal medyanın dışında yazılı basında da yer alması için Mardinli ve de memleketi Savurlu bazı okurlarımızın talebini yerine getirerek gençlere hitaben yaptığı konuşmayı köşemize alıyoruz:

“Sevgili gençler, Bakü’de TEKNOFEST’le sizlerle buluşmaktan dolayı çok bahtiyarım. Sizlerin bilim ve teknoloji alanında çalışma yapma isteğiniz beni çok memnun ediyor. Ben kanserle ilgili çalışırken Nobel kazanayım diye yola çıkmadım, bu hastalığa karşı bir çare bulabilir miyiz diye yola başladım. Hayatta ödül almak için yola çıkmayın. Yaptığınız her işte hep en iyi olmaya çalışın. Daha da önemlisi, insanlığa ve memleketinize değer katmaya çalışın. Dürüst, ahlaklı ve adaletli olun. Bu şekilde çalışırsanız mutlaka ödülünü alınırsınız. Ayrıca yaptığınız işlere karşı duyduğunuz tutkunun sönmesine izin vermeyin. Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethederken ‘Ya ben seni alacağım ya sen beni’ dediği gibi tutkuyla ve gayretle çalışın.

‘MİLLETİMİZE GÜVENİN’

Sancar sözlerine şöyle devam ediyor: “Sevgili gençler... Benim için en önemli olan şeylerden biri Türk dünyasının kalkınması ve Türk gençlerinin bilimde en ön sıralarda yer alması. Mardin Savur’dan gelen ve okuma yazma bilmeyen bir ailenin çocuğuna bu şansı veren milletimize güvenin.

‘ÇOK ÇALIŞIN’

Memleketimizin... Memleketimiz dediğim zaman ben hem Türkiye hem Azerbaycan’ı kast ediyorum. Memleketimizin yükselmesi için çok ama çok çalışın. İşler yolunda gitmediğinde düzeltmek için inatçı olun ve yenilgiyi asla kabul etmeyin. Ben 40 yaşıma kadar günde en az 18 saat çalıştım. Gençliğimde çoğu geceyi laboratuvarda geçirdim. Şimdi de 12 saatten az çalışmıyorum. Unutmayın... Çalışmak ve insanlığa faydalı olmak size kendinizi hep daha iyi hissettirecek. İnsanlığa ve ülkenize yararlı bir iş yapmanın verdiği huzur hep daha mutlu olmanızı sağlayacak.

Siz gençleri bilime yönlendiren bu festivalleri düzenleyen ağabey ve ablalarınıza çok teşekkür ediyorum. Bu bilim festivallerine destek veren Cumhurbaşkanlarımız Recep Tayyip Erdoğan ve İlham Aliyev’e de şükranlarımı sunuyorum. Hepinizi sevgiyle selamlıyorum. Allah yardımcınız olsun.

Tanrı Türk’ü korusun.”

ANTALYA’NIN TURİZMDE YÜKSELEN PAZARLARI

Yazının Devamını Oku

Turizmde bir model

14 Haziran 2022
Kötü bir havada Antalya Kemer’e gittik. Kemer Antalya’nın en güzel yeridir. Akdeniz’de Toros dağları denize paralel uzanır ve denizden yükselen nemli hava ‘pamuk dumanlı’ sahil şeridine kadar iner. Akdeniz iklimine yakışan çam ve makiler doyumsuz güzelliklerini pırıl pırıl denize yansıtır. Beydağları’ndan Akdeniz’e eşsiz kokuları yansırken, Kemer Belediye Başkanı Necati Topaloğlu ve Sherwood Oteli’nin sahibi Şükrü Ceylan ile karşılaştık, bizi Beydağların tepesine götürerek Akdeniz’i seyrettirmek istediler. Yakın dostla; bir çay içiminde ikilinin anlatımları bize geziden daha ilginç geldi. Başka bir zamana bıraktık o yayla gezisini.

Başkan Topaloğlu bize dağların eşsiz kokularından ardıç ağacı ve portakal çiçeği kolonyasını ikram ederken, geçen şubatta DSP’den CHP’ye geçiş öyküsünü (Daha önce CHP’den 2 dönem Göynük Beldesi Belediye Başkanı’ydı) anlattı, öğretmen kökenlilerin belediye başkanlıklarında daha başarılı olduklarını anlattı ve kendisini örnek olarak gösterdi.

Başkan bize Burdur’un Çavdır ilçesinin bir köyünde doğan bugün turizmci ve inşaatçı olan Şükrü Ceylan’ın yaşamöyküsünü dinlememizi salık verdi.

Zaten sayıları 7’yi bulan Sherwood otellerinin kuruluşunun 30. yılını kutlamak için kalabalık bir işinsanı ve turizmci ile medya mensuplarını, Şevval Sam konserine davet etmişlerdi. (Sam, hep Karadeniz türküleri kadar diğer bölgelerden özellikle de Balkan türkülerinden de programına almalı.)

Burdur’lu Şükrü Ceylan’ın bugünlere gelen başarı öyküsünü özetlersek:

Sanat okulunda elektrik teknisyenliği okumuş. Okurken, Vakıflar Öğrenci Yurdu’nda kalmış. Askere gittiğinde, TRT’nin verici istasyonu kurma işi için açılan tekniker sınavında Türkiye birincisi olmuş. Tayini Diyarbakır’a çıkmış. Ancak babası karşı çıkmış ve “Bak biz 6 kardeşiz. Bize geçim lazım, bak 5 bin lira nohut param var, al bununla bir iş kur” diye onu ikna etmiş. Kendine elektrikçi dükkânı açmış; Burdur’da köylere elektrik götürme işinden epey para kazanmaya başlamış. Şükrü Bey, “Babam bir kıyak daha yaptı bana, Antalya’daki arsasını verdi ve kendine ev yap, kardeşlerinin hakkını da ver” dedi.

Bununla Lara’da 21 odalı Prens Prize Oteli’ni yapmış. Sonra yap-satcılığa başlamış, Antalya’da tam 4 bin konut inşa etmiş.

“Onun için turizmcilikten daha çok inşaat işini severim” diyor. Yarattığı bu kaynakla da turizmcilik yapmaya karar vermiş. İki oğlu ve kızını anadolu lisesinde okutmuş, üç yıl öncesine kadar 7 otellik zincir olmuşlar. Aydın Doğan’ın ilk turizm yatırımı olan 140 dönüm üzerinde Göynük’teki Milkan’ı satın almış Ceylanlar... Turizmde kriz yaşanmasaymış, elindeki arsa stoku ile bir bu kapasite kadar otel yatırımı yapacaklarmış ancak şimdi biraz frene basmışlar!

Aile şirketinin başında büyük oğlu Kanada’da ekonomi okuyan

Yazının Devamını Oku

Korkak ve ilkesiz muhalefet

10 Haziran 2022
Dağ başında değil, ‘mega kent’ İstanbul’da, kendi evlerinin bahçesinde içki içen kadınları hastanelik edecek kadar döven erkekler, bu ülkede başkalarının yaşam tarzına müdahalenin bir başka örneği olmuş.

Ne acıdır ki bu ve benzeri faşizan girişimlere siyaseten müdahale eden bir muhalefet de yok artık bu ülkede!

Aman bize de içkici derler bahanesinin ardına saklanan korkak ve de ilkesiz muhalefet anlayışı, ‘endişeli muhafazakârların endişesi’ ile meşgul olurken, içki üzerinden estirilen düşmanlığın mağdur ettiği insanların endişelerini ne duyan var ne de gören! (Bu ve benzeri saldırıları görmeyen, duymayan medyaya da ne demeli bilmem ki!) Meselenin içki içmenin de ötesinde siyasi bir anlamı olduğunu görmemekte ısrar edenler, Türkiye, ‘Afganistan-Pakistan’ kırması bir ülke olunca konuşacaklarını sanıyor herhalde.

Eğer öyleyse, uyumaya devam edebilirler! Yaşar ALTINTARTI

TARTIŞILMASI GEREKEN

CHP eski Genel Başkan Yardımcısı Yılmaz Ateş, “Cumhurbaşkanlığı adaylığı, birliğimizi zedelememelidir” başlıklı açıklamasında şöyle diyor:

“Değişik inanca mensup CHP’lilerin ve bu milletin, sayın Kılıçdaroğlu’nun mezhebiyle bir sorunu yoktur. Sayın Kılıçdaroğlu’nun CHP’nin ideolojisiyle, kuruluş değerleriyle, ulusal sorunlarımızla sorunu vardır.

GÜNÜN SÖZÜ

Yazının Devamını Oku

Blok zincir teknolojisi nedir?

9 Haziran 2022
Dün sabah Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde bir tanıtım etkinliğine katıldık. Herkesin bildiği kripto para ve NFT dünyasıyla ilgili bir etkinlikti bu. ICRYPEX isimli Türk kripto para şirketi tarafından düzenlenen tanıtımda birçok proje sunuldu. Finans, teknoloji ve medya dünyasının temsilcileri bu çalışmayı ilgi ile izledi. Bu teknolojinin üzerinde oluşan heyecan, internetin başladığı günlerinde gördüğümüz heyecana benziyordu.

Etkinliğin başlangıcında sektörün akademik isimleri Ebru Güven, Vedat Güven ve Bora Erdamar sunumlar gerçekleştirdi. NFT ve ‘blokzincir’ teknolojilerinin akademik altyapısına değinen bu sunumlar gerçekten ufuk açıcıydı. Dijitalleşmenin ne kadar değerli bir noktaya evirileceğini de bu sunumlarda görmüş olduk. Bu sunumların ardından ICRYPEX’in genç CEO’su Gökalp İçer yeni NFT projelerini anlattı.

DEVRİALEM BAŞARISI DİJİTALE TAŞINDI

Benim en çok ilgimi çeken NFT projesi Erden Eruç ile geliştirecekleri proje oldu. Erden Eruç kim mi? Dünyayı kas gücüyle kürek çekerek turlayan ilk ve tek Türk unvanına sahip bir doğa sporcusu. Hayatının 1168 gününü denizlerde kürek çekerek geçirmiş rekortmen bir sporcu! Tam 17 Guiness Rekoru’nun sahibi olan Erden Eruç’un ilk NFT projesi olacak olan koleksiyonda, kendisinin ekipmanları ve anıları NFT olarak satışa sunulacak.

Diğer yandan edebiyatımızın usta ismi Aziz Nesin’in de NFT’lerinin yakında ICRYPEX NFT Marketplace’te yer alacağını öğrendik. Yani Aziz Nesin’in kaleminden taşan eserler ‘blokzincir’ teknolojisi ile günümüze taşınıyor. Bu sunuşta Aziz Nesin’in oğlu matematikçi Ali Nesin de yer aldı.

CUMHURİYET’İN ARŞİVİ GÜVENDE

Cumhuriyet Gazetesi’nin 1924 yılından bu yana olan arşiv değerindeki tüm baskılarının da NFT olarak satılacak olması takdir edilecek bir proje oldu. Lansmanda ICRYPEX CEO’su Gökalp İçer’e şunu sordum “Bugün Cumhuriyet ile bir çalışma yapıyorsunuz. Peki ya farklı gazetelerle de projeler geliştirebilecek misiniz?”

Kendisi şu yanıtı verdi:

“Elbette! Her şeyden önce ICRYPEX NFT Marketplace bir pazaryeri ve bu anlamda birçok farklı proje geliştirebiliriz.”

Yazının Devamını Oku