Tarkan Özvardar

Köpekler tıpkı bizler gibi sosyal canlılardır. Türdeşleriyle birlikte yaşamayı, gezmeyi, oynamayı ve bir arada barınmayı severler.

Sürü olarak hareket etmek ve sürünün içerisindeki dinamiklere bağlı olarak rütbe ve mertebe sahibi olmak yaradılışları gereğidir. Bizlerle birlikte evlerimizde yaşayan dostlarımız ise türdeşleriyle bir sürü oluşturamadıkları için ağırlıklı olarak onlar için tür dışı canlılar olan bizlerle diyolog geliştirirler. Ancak her köpek gibi onlar da
köpek arkadaşlara ve birlikte interaksiyon halinde olmaya ihtiyaç duyarlar. Bizim sorumluluğumuzda yaşattığımız dostlarımızın genel olarak arkadaşlarının kimler olacağına karar verecek olan da bizler oluruz. Köpeğimize arkadaş seçerken dikkat etmemiz gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:

Köpek sahibi olmak, birçok sorumluluğu beraberinde getirir. Birlikte yaşadığınız dostunuzun alışkanlıklarını, ihtiyaçlarını, vücut dilini ve sağlığı ile ilgili sinyalleri anlayabilmeniz ve onu iyi okuyabilmeniz önemlidir. Hayatı paylaştığımız arkadaşlarımız olan köpeklere en iyi şekilde bakabilmek için  bazı pratik bilgilere ihtiyacınız olacak...

*Köpeğimin ateşi olduğunu nasıl anlarım?
Birçok köpek sahibinin zannettiği gibi köpeğin burnunun kuru ve kulaklarının sıcak olması her zaman ateşi olduğunun bir göstergesi değildir. Köpekler ateşlendiklerinde iştahları kaybolur hareket etmek istemez ve neşesiz görünürler. Vücut ısılarının net tesbiti için medikal bir termometre yardımıyla rektal olarak ölçüm yapmak bize en doğru sonucu bildirecektir. Vücut ısılarının normal ölçüsünün 38-38.5 aralığı olduğunu unutmamamız gerekir.

*Köpeğimi günde kaç kez beslemeliyim?
Eğer köpeğiniz yavru bir köpek ise sık beslenmeye ihtiyaç duyacaktır. Onu günde üç-dört kez beslemeniz gerekir. Yetişkin köpeklerin ise günlük beslenmesi ikiden az olmamalıdır.

*Köpeğimi ne sıklıkta yıkamalıyım?

Tüm dünya coğrafyasına ve bu coğrafyalarda yaşayan insanlara yakınlığıyla en çok bilinen evcil tür köpeklerdir.

Farklı din, ahlak, gelenek görenek ve alışkanlıkları olan toplumların dostumuz köpeklere olan bakış açıları ile yaklaşımları birbirinden farklı olabilmekle birlikte onlara hurafeler ve şehir efsaneleriyle beslenen ön yargılı yaklaşımlarda da bulunabilmektedirler.
Gelin bu yanıltıcı önyargılara şöyle bir göz atalım:
-Köpeğin mekruh hayvan olması: Bazı dinlerde ve mezheplerde köpek pis ve uzak durulması gereken bir hayvan olarak tanımlanır. Aynı yaradan tarafından yaratıldığını ve dünyada hiçbir canlının amaçsız dünyaya getirilmediğini bildikleri halde bu tip hurafelerin dikte ettiklerine inanmak ve uygulamak altı boş bir önyargıdan başka hiçbir sey değildir.
-Köpeğin insan sağlığı için tehdit edici olduğu: Köpekler de ilişkide olduğumuz diğer tüm canlı türleri gibi bizimle iletişim halindedirler. Bu etkileşim esnasında bir takım zoonoz (hayvandan insana bulaşan) hastalıkların insana bulaşma ihtimali olsa da düzenli sağlık kontrolü yapılan köpeklerin sizi hasta etmesi bir uçak kazasında hayatınızı kaybetme ihtimalinden çok daha düşüktür.

Köpek sahiplerinin birçoğu, köpeklerinin zaman zaman kötü kokmasından şikâyetçi olurlar. Tüm memeli canlıların türe özel kokuları olmakla birlikte bu kokuların yoğunluğu ve niteliği, hem bireysel hem de çevresel faktörlere göre değişkenlik gösterebilir. Köpeğinizin ağır ya da kötü koktuğundan şikâyetçiyseniz göz ardı etmemeniz gereken konular şunlar:

* Bireysel duyarlılık: Bazı insanlar kokulara karşı diğer bireylere göre daha hassas ve duyarlı olabilir. Köpeklerin türe özgü olan normal kokuları bile bu tip insanları rahatsız edebilir.
* Cinsiyet farklılığı: Tıpkı insanlarda olduğu gibi köpeklerde de erkek bireyler testosteron hormonunun aktivitesine bağlı olarak daha yoğun kokabilirler. Erken dönemde yapılacak olan kısırlaştırma müdahalesi bu duruma engel olabilir.
* Tüy yapısı: Alt tüy yapısı yoğun olan Alman çoban köpeği, Sibirya kurdu (Siberian husky), Kangal gibi köpekler türdeşlerine göre daha yoğun bir kokuya sahip olabilirler.
* Islanmak: Yağmurlu bir havada köpeğinizle yaptığınız gezintide tüyleri ıslanan köpeğinizin ağır kokusunu kapalı bir mekânda ağır hissedersiniz. Köpeğinizin ıslanarak nemlenen tüylerinin üzerinde bulunan mikroorganizmalar nemle birlikte aktive olarak bu kokunun oluşmasına neden olurlar.
* Beslenme: Beslenmede kullanılacak olan gıdaların niteliği bizlerde olduğu gibi köpeklerin de vücut kokularını etkiler. Yoğun miktarda kırmızı et ya da balık içeren rasyonlarla beslenen köpekler daha ağır bir kokuya sahip olurlar.
* Yetersiz tüy bakımı: Zaman zaman yıkanmayan, fırçalanmayan kıtıklaşmış tüyleri açılmamış ve kötü ve pis ortamlarda muhafaza edilen köpekler doğal olarak kötü kokarlar.
* Deri hastalıkları: Özellikle mantar, uyuz, piyoderma gibi deri hastalıkları ve derinin açık ve enfekte olmuş yaralanma durumlarında köpeklerde ağır ve yoğun kötü koku ciddi seviyelerde artabilir.

Köpek sahiplerinin birçoğu, köpeklerinin defalarca yaptığı hatalı davranışlardan şikâyetçi olur ve bu istenmeyen davranışları önlemenin kısa yollarını ararlar.

Ancak çoğunlukla kendilerinin tür dışı olan dostumuz köpekleri doğru tanıyamamak kaynaklı hataya düştüklerini fark etmezler. Köpeğinizi yaptığı hatalı davranışlardan yargılamadan önce şunları göz ardı etmeyin...



YÖNLENDİRİLMELERİ GEREKİYOR

*Köpeğim eve tuvaletini kaçırıyor: Özellikle yavru köpekler, gün içerisinde defalarca tuvalet ihtiyacı hissederler. Bebeklik dönemlerinde aşı programları tamamlanmadan önce eğer köpeğinizin alanını sınırlamaz ve istediğiniz bölgeye yönlendirmezseniz tabiki evin her yerini tuvalet ihtiyacı için kullanacaktır. Ayrıca yavru köpeklerin tıpkı bebekler gibi bilişsel algıları sınırlı ve kısıtlıdır. Öğretileri ve yönlendirmeleri kavramaları zaman, yardım ve toleranslı olmanızı gerektirir. Eğer yetişkin olan köpeğiniz hâlâ eve tuvaletini kaçırıyorsa; yeterli sıklıkta dışarı çıkıp çıkmadığı, yeterli süre gezip gelmediği ve mama düzeni konusunda hata yapıp yapmadığınız sorularını kendinize sorun.

Ülkemizi etkisi altına alan yoğun kar yağışı bizler için olduğu kadar dostlarımız köpekler için de bazı önlemleri almayı gerektiriyor.

Her ne kadar köpeklerimiz karda gezmek ve oynamaktan keyif alsa da tatsız olaylar yaşamamak adına onlar için dikkat etmemiz gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz...

PATİDEKİ BUZLAR TEMİZLENMELİ

- Karlı günlerde dostunuzla yapacağınız sabahın erken saatleri ve akşam gün batımı sonrası gezintilerinde üşütme riskine karşı özellikle kısa tüylü köpekleri soğuk havanın etkilerinden koruyacak kıyafetler giydirmeniz gerekli olacaktır.

Her canlının yavru olanının daha fazla ve sık ilgiye ihtiyaç duyduğu gibi yavru köpekler de fazla mesai gerektirecek yoğunlukta ilgiye ihtiyaç duyarlar.

Çoğunlukla köpeğin yavruluktan itibaren yetiştirildiğinde sahibine bağlı olabileceği yanılgısıyla birçok yavru köpek sahiplenenler bu sorumluluğu kaldıramayacaklarının farkına varmazlar. Yavru bir köpeğe bakmak tıpkı bir bir bebeği büyütmek gibidir. Tüm bu sebeplerden dolayı bir yavru köpeği sahiplenmeden önce bazı konuları dikkate almanızı öneririm...

SIK SIK BESLENME İHTİYACI VAR

- Yavru köpekler sık beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Onları günde 4-5 defa besleyebilecek bir mesai programına sahip olup olmadığınızı gözden geçirin.

Tarım ve Orman Bakanlığı, 7 Aralık 2021’de ‘Tehlike Arz Eden Hayvanlar’ konulu bir genelge yayınladı.

Genelge ile farklı uygulama ve sorumlulukları gerektiren ‘tehlikeli ırklar’ konusu gündemde kalmaya devam ediyor. Bu ırkların mensuplarına ya da melezlerine sahip olan ve besleyenlerin kafaları oldukça karışık... Aldığım duyumlar ile gözlemlerime göre, genelgenin uygulayıcıları, otör kabul edilen yetkili mercilerin ve bazı idari personellerinin de uygulamalarda farklı yaklaşımlarda, yorumlarda bulunması bu durumun algılanmasını daha da zorlaştırmaktadır. Genelgenin dikkat çeken bölümlerine göz atmakta fayda var:
“Bu genelge ile söz konusu hayvanların, 7332 sayılı kanun gereğince 14.07.2021 tarihi öncesinde sahiplenilmiş olmaları ve 14.01.2022 tarihine kadar kısırlaştırılarak kayıt altına alınmaları kaydıyla sahiplerince bulundurulmasına imkân sağlanacak. Amerikan Pitbull Terrier, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa ırklarına ek olarak sahipli American Staffordshire Terrier ve American Bully ırkı köpeklerin de söz konusu tarihe kadar veteriner kliniklerinde kısırlaştırılmaları, mikroçip ile işaretlenmeleri, sahiplerince kısırlaştırıldıklarına dair belge ile birlikte PETVET sistemine kaydettirilmek üzere il/ilçe tarım müdürlüklerine başvuruda bulunmaları gerekiyor. Aksi takdirde söz konusu hayvan sahiplerine 28. maddenin birinci fıkrasının (j) bendinde öngörülen idari yaptırım hükümleri uygulanacaktır. Yine kısırlaştırılan ve kayıt altına alınan bu hayvanlar kayıt belgesiz, ağızlıksız ve tasmasız olarak dolaştırılamaz, halkın yoğun olarak bulunduğu yerler ile çocuk oyun alanları ve parklarına sokulamaz. Ağızlık ve tasma takma zorunluluğu ile halkın yoğun olarak bulunduğu yerlere ve çocuk oyun alanları ve parklarına girme yasağı, genelgenin yürürlüğe girmesiyle birlikte uygulanmaya başlanacaktır. Bu fıkra hükümlerine aykırı hareket edenlere, 11 bin TL idarî para cezası verilecektir. Bu fıkrada belirtilen yasaklara aykırılığın tekrarı halinde, idarî para cezası verilecek ve hayvanlara el konulacak ve hayvan, konulabileceği bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından hayvan bakımevine götürülecektir. Söz konusu hayvanların sahibi olanlar, hayvanlarını en yakın bakımevine bırakabilirler. Bu hayvanların sokağa terki halinde 30 bin TL idarî para cezası verilecektir. Yerel yönetimler tarafından kurulan hayvan bakımevleri, bu madde uyarınca teslim edilen hayvanları kabul etmek zorundadır.”



AKILLARDA SORU İŞARETLERİ