Borsa İstanbul’da 23 Temmuz’dan bu yana düşen bir trend var. Bir gün yükseliş, ertesi gün düşüş, öngörülemez bir görünüm hakim. Adeta sabır sınıyor. Bu ortamda hisse seçiminde kârlılık analizleri kadar bilançoların borçluluk yapısına daha yakından bakılması gereken bir süreçten geçiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “BIST 50’deki açığa satış yasağını kaldırmayı değerlendiriyoruz” açıklaması bir tepki yükselişi getirse de borsadaki yaraya tek başına merhem olması zor.
#Borsa İstanbulTCMB verilerine göre yapılan kabaca bir hesapla yılbaşından bu yana tahvil bonoya yabancı girişleri 25 milyar dolar civarında. Bu ilgi artarak devam ediyor. Tahvil bonoyu tercih etmelerinin arkasında halen yüksek olan faizde sonbahar veya yıl sonu gibi enflasyondaki düşüşle birlikte indirim beklentisi var. Talep yetersizliği ve beklenti ihtiyacına bağlı olarak Borsa İstanbul’da temkinli görünüm korunuyor. Umutlar eylül ayına kalmış görülüyor.
#BonoMoody’s’in not artırımı geride kaldı, şimdi iç piyasaların yeni bir beklentiye ihtiyacı var. Gündem bulmakta zorlanan borsadaki düşüşün bir nedeni de kâr satışları. Öte yandan para girişlerinin azalması ve dış borsalardaki satıcılı seyir de düşüşe katkı yapıyor. Yabancı yatırımcı ise borsada bir hamle yapmak için banka bilançolarını görmek istiyor olabilir.
#Borsa İstanbulBorsa İstanbul’da çıkış rallisi kâr satışlarıyla karşılaştı. Satışlar sakindi ve teknik düzeltme boyutunda kaldı. Bir yandan enflasyon muhasabesi uygulamasının bilanço açıklamalarını aksatması bir yandan da bilanço kârlarının genel olarak beklentilerin altında gelmesi bazı lokomotif hisselerde satışa neden oldu. TCMB’nin ek sıkılaştırma kararıyla da piyasalardan 600-700 milyar TL’lik likidite çekilmesi bekleniyor.
#BorsaPiyasalarda seçim sonrasında iyimser hava hâkim. Borsa’da haftalık bazda prim yüzde 2’yi aştı. Kurlarda hafif olsa da bir gerileme, gösterge tahvil faizinde ise düşüş var. Ekonomi yönetimi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ekonomik programın devam edeceğini altını çizerek vurgulaması iyimserlikle karşılandı. Özellikle yabancı yatırımcılar ve finans çevrelerinin bakışı olumlu. Bunu 300 seviyesinin altına inen CDS’lerde de görmek mümkün.
#Merkez BankasıDış piyasalarda son açıklanan verilerin beklentilerin üzerinde gelmesiyle olumlu hava sorgulanmaya başlandı. Özellikle ABD enflasyonunda düşüşün hafif de olsa yerini yükselişe bırakması, haziran sonrası Fed’den beklenen faiz indiriminin ertelenmesi kaygısını beraberinde getirdi. Bu durum borsalara kâr satışı olarak yansırken ABD tahvil faiz oranlarında yükselişe, dolarda değerlenmeye ve bu gelişmelere bağlı olarak altına kâr satışı olarak yansıdı. Faiz indirimiyle ilgili baz senaryo değişmese de zamanlaması konusunda tereddütler oluştu.
#FEDPiyasalarda iyimserlik hâkim. Dışarıdaki olumlu havaya iç piyasalar da uyum sağlamaya başladı. Bunda son haftalarda artan yabancı sermaye girişlerinin de önemli payı var. 8 Aralık ile biten haftada yabancı sermaye girişi uzun bir aradan sonra ilk defa toplamda 1 milyar dolar sınırını geçti. Yabancı alımları yerli tasarrufları da biraz tetiklemeye başladı. Bu talep yabancı ağırlıklı olmakla birlikte BIST100 Endeksi’ni 7.500’lerden 8.000 seviyesine yaklaştırdı. Çıkışın devamı yine yabancı yatırımcıya ve yerli yatırımcının çıkışa ne ölçüde katılacağına bağlı olacak.
#Yabancı YatırımcıSon dönemde Borsa İstanbul’da yabancı yatırımcı girişlerinde artış var. Daha yoğun giriş için hem programın uygulamasını biraz daha görmek hem de yerel seçimleri bekliyor olabilirler. Ön almak için küçük montanlı girişler de sürebilir. Bunu zamanla göreceğiz. Ancak şimdiye kadar gözlenen durum, küçük rakamlarla istikrarlı bir yönelimin başladığı şeklinde. Hisse senetlerinde son beş haftalık yabancı alımları 800 milyon doları bulurken, tahvil bonodaki alımlar 400 milyon doları geçti.
#Borsa İstanbulGeçen hafta Garanti Bankası’nın yüzde 49.85’ine sahip olan İspanyol banka BBVA, bankanın tamamını almak için harekete geçti. Yaşanan bu gelişmelerin ardından Garanti Bankası ve banka hisselerinde sert yükselişler görüldü. Bu satın alma haberi piyasalara güven açısından önem taşırken, borsaya da moral oldu.
#BorsaAvrupa Merkez Bankası (ECB), geçen haftaki toplantıda faiz oranını sabit tutarken, yapılan açıklamalar, bekle gör türünden ve ekonominin seyrini ölçmek açısından zaman kazanmaya yönelikti. ECB’den pandemi tahvil alım programının 1.85 trilyon Euro olarak kalacağı, alımların ılımlı yavaş bir politikada yapılacağı ifade edildi.
#YAZARMerkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre son dört haftada yabancı yatırımcı 275 milyon dolarlık hisse senedi aldı. Tahvil bonoda ise son 3 haftada 175 milyon dolarlık giriş gerçekleşti. Girişler düşük olsa da yabancı yatırımcının Türkiye sermaye piyasalarına tavrının değişmeye başladığı söylenebilir.
#YAZARDolar/TL’de kasımda başlayan düşüş trendiyle birlikte son 6 ayın en düşük seviyesi olan 6.9588 seviyesi görüldü. Döviz kurlarındaki düşüş, kur geçişkenliğine bağlı olarak başta enflasyon olmak üzere ekonomi üzerinde olumlu birçok etkiye sahip. Ancak aşırı değerlenme dış ticarette bazı olumsuzlukları da beraberinde getirebilir.
#YAZARGüvensizliği bir kenara bırakan yabancı yatırımcılar Türk piyasalarına dönüş yapıyor. Reuters’ın 12 yabancı yatırımcının görüşlerini alarak derlediği verilere göre kasımdan bu yana gelen 15 milyar dolarlık yabancı girişleri yıl ortasına kadar iki katına çıkabilir ve büyük yatırım fonları da daha uzun vadeli pozisyon almayı değerlendirebilir.
#GazetehaberleriABD’de geçtiğimiz hafta içi Trump taraftarlarının ABD Kongresi’ni basması ve kan dökülmesi dahi piyasalardaki olumlu havayı bozmadı. Risk iştahı yüksek olan piyasalar yeni para kokusunu alınca olaylara duyarsız kaldı. Dış piyasalardaki bu durum iç piyasalarda var olan olumlu havaya katkı yaptı.
#YAZARYılın son haftasına piyasalar mutlu giriyor. Salgın hastalığa ve reel ekonomilerdeki sıkıntılara rağmen para ve özellikle sermaye piyasaları kazançlı bir yılı geride bırakıyor. Son dönemde piyasa dostu kararlar gerek iç gerekse dış finans çevrelerinden olumlu tepkiler aldı. Dış bakışı gösteren parametrelerden biri olan Türkiye’nin 5 yıllık risk primi (CDS) oranı düşmeye devam ediyor.
#YAZARABD 980 milyar dolar teşvik paketi için hazırlanırken, Avrupa Liderler Zirvesi’nden 1.8 trilyon Euro’luk kurtarma paketi konusunda anlaşma kararı çıktı. Japonya’da açıklanan teşvik paketi ise 700 milyar doları aştı. Teşvik ve yardım paketleri reel ekonomiler için açıklanırken, para ve sermaye piyasalarına da olumlu etkileri oldu.
#YAZAR13 ve 20 Kasım haftalarında tahvil bono ve hisse senetlerine yaklaşık 1.5 milyar dolarlık yabancı girişi oldu. Borsa İstanbul’da da yaşanan yükselişle birlikte yabancı payı yüzde 51 seviyesine ulaştı. Borsa’daki yabancı payı mart ayında yerli yatırımcının yükselirken, yüzde 50’nin altına gerilemişti.
#ZEYNEL BALCIMerkez Bankası’nın faiz arttırımı yapması, yabancı yatırımcıların tahvil bonoda ve hisse senetlerinde 13 Kasım haftasında 908 milyon dolar alım gerçekleştirmesi iyimserliği artırdı. Bu rakam haftalık bazda 2017 yılından bu yana en yüksek alım tutarı olmasıyla dikkat çekiyor. Dış bakışı gösteren Türkiye’nin risk pirim de uzun süre 500’lü seviyelerin üzerinde seyrettikten sonra geçen hafta 370’li seviyeleri gördü.
#YAZARTürkiye’de atılan normalleşme adımları sonuçlarını vermeye başladı. 2 Ekim haftasında yabancı yatırımcı 131 milyon dolarlık hisse senedi, tahvil ve bonoda da 479 milyon dolarlık alım yaptı. Yapılan toplam 610 milyon dolarlık yabancı alımı, 2018’den bu yana ilk defa haftalık bazda en yüksek seviye anlamına geliyor.
#YabancıTürkiye’de atılan normalleşme adımları sonuçlarını vermeye başladı. 2 Ekim haftasında yabancı yatırımcı 131 milyon dolarlık hisse senedi, tahvil ve bonoda da 479 milyon dolarlık alım yaptı. Yapılan toplam 610 milyon dolarlık yabancı alımı, 2018’den bu yana ilk defa haftalık bazda en yüksek seviye anlamına geliyor.
#YazarTürkiye Merkez Bankası’nın faiz değişimine gitmemesi ve ‘Sıkı duruş sürecek’ açıklamasını yapması, ABD Merkez Bankası’nın da ‘kademeli faiz artışı’ ifadesini son toplantısında metinden çıkarılmasıyla doların zayıflaması TL’ye değer kazandırdı. Borsada da son yılların en parlak ocak ayı geride kaldı. Geçen ay borsa yüzde 14 primle ayı noktaladı.
#YazarEGE Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği'nin (ETİK) şubat ayı yönetim raporuna göre, 2018 yılına büyük bir ivmeyle giren İzmir turizmi büyümeyi sürdürüyor. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı ve ETİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler, "Yılın ilk iki ayındaki veriler İzmir turizminin toplarlanma sürecinde olduğunu gösteriyor" dedi.
#İzmit Körfez GeçişiFED başkanı Yellen’in açıklamaları sonrası 21 Eylül toplantısında faiz artış olasılığının yükselmesine karşılık Cuma günü açıklanan ABD Tarım Dışı İstihdam verileri beklentilerin çok altında geldi. Şimdi de FED’in Eylül’de faiz artırım olasılığının zayıfladığı ileri sürülüyor.
#Zeynel Balcı