Yerel seçimlerin sona ermesi ile gözler şehirlerin ihtiyaçlarına ve vatandaşların taleplerine çevrildi. Adayların da vaadleri arasında ilk sırada yer alan kentsel dönüşüm için özellikle İstanbul’un kaybedecek zamanı yok. 1.5 milyon riskli yapının yer aldığı megakent için uzmanlar ‘Her an deprem olabilir’ uyarısı yapıyor. Riskli binada yaşayan vatadaşların büyük kısmı da dönüşümü istiyor ama işin finansmanı noktasına takılıyor. Peki bakanlık ve yerel yönetim sürece nasıl destek veriyor, yeni dönemde hangi ek yardımlar planlanıyor.
#Yerel SeçimKira anlaşmazlıklarında arabulucuya gidenlerin yarısı uzlaşma sağlayamıyor. Evden çıktığında aynı bedelle yeni ev bulamayacağını bilenler tahliye konusunda anlaşamazken, ödenen kira ile yeni istenen rakam arasında uçurum olması kira tespit görüşmelerini sonuçsuz bırakıyor. Gayrimenkul hukuku uzmanları, “Kiracılar arabulucu sonrası açılan davanın ortalama üç yıl süreceğini biliyor. Bu avantajı kullanıp işi mahkemeye bırakıyor” diyor.
#Yılmaz TunçÜniversite hayatının vazgeçilmezi ve arkadaşlıkların başlama noktası olan fotokopiciler teknolojiye yenik düştü. İstanbul Üniversitesi çevresindeki esnafa göre artık sınıflarda öğrencilerin fotokopi notlarını alma oranı yüzde 20’ye kadar geriledi. Esnaf uzaktan eğitim nedeniyle dükkânını dönüştürmeyi düşünüyor. Onlara göre artık fotokopi ile sınavlara hazırlanılan son vize ve final dönemleri yaşanıyor.
#İstanbul ÜniversitesiFarklı işkollarından inşaat sektörüne gelen firmaların kentsel dönüşüm alanlarında vatandaşları hatalı yönlendirdiğini söyleyen Polat Gayrimenkul İcradan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Kaan Yücel, “Sermayesi, iş tecrübesi yetersiz müteahhitler dönüşümün önündeki en büyük engel. Ne yaptıkları, nasıl yaptıkları belli değil. Güvenli konutlardan bahsediyorsak önce bu firmaların ayıklanması gerek” dedi.
#MüteahhitÇevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, CNN Türk Tarafsız Bölge programında Ahmet Hakan'ın sorularını yanıtladı. "İstanbul'da kentsel dönüşümün önünde çok engel var" diyen Bakan Özhaseki, "3'te 2 yerine yüzde 50 hususunda ısrar edeceğim. Bir binanın kentsel dönüşüme tabii olması için hak sahiplerinin yarısı evet derse, işe başlayalım diyorum. Ben beş yılda İstanbul’u depreme hazır hale getiririm. Kentsel dönüşümü hızlandırırız. Yasayı çıkarırız. Rezerv alanlarda konut veririz" şeklinde konuştu.
#Mehmet Özhaseki‘Boş evlere vergi gelecek’ beklentisi ev sahiplerini tedirgin etti. Hem vergi ödemek istemeyen hem de kiralamaya sıcak bakmayanların evlerini satışa çıkaracağını belirten sektör temsilcileri, evi dolu göstermek isteyenlerin sahte sözleşmeler yapabileceği konusunda uyarıda bulundu.
#Boş EvKira krizinin çözümü için yeni bir model geliştirildi. Kamuya ait arsalarda özel sektörün kiralama amaçlı konut üretmesi öneriliyor. Kiralar için üst limit konulacak, kiralamalar devlet denetiminde olacak. GYODER Başkanı Mehmet Kalyoncu, “Bu modelle arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürebiliriz” dedi.
#KiraSon iki yılda milyonlarca kişinin ortak sorunu kiralar oldu. Yeni ev arayan bütçesine göre seçenek bulamaz hale gelirken, kiracılar zam ve tahliye baskısıyla uğraşmak zorunda kaldı. Kamu, kiracıları korumak için geçen yıl kira artışına yüzde 25 sınırı getirdi, bu yıl da süreyi uzattı. Ancak sınırlama sorunu çözmediği gibi ev sahibi-kiracı anlaşmazlıklarının daha fazla artmasına neden oldu. Peki kira krizi nasıl aşılacak? Bu soruyu inşaat sektörünün öncü üç sivil toplum kuruluşunun başkanına sorduk. Kiralık sosyal konut modeli, ev sahipliğinin artması için kamu-özel sektör işbirliği ile ucuz konut üretimi ve faiz indirimi, boş konut vergisi getirilmesi, çalışanlar için yurt gibi paylaşımlı ev projeleri geliştirilmesi öne çıkan başlıklar oldu.
#KiraSon yıllarda milyonlarca kişinin ortak sorunu hızla artan ve artık çoğu maaşı aşan kira bedelleri oldu. Yeni kiraya çıkacaklar bütçesine göre seçenek bulamazken, kiracılar ev sahiplerinin zam baskısıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Yaşanan kira krizi nedeniyle geçen yıl yasal düzenlemeye gidildi ve kira artışına bir yıl süreyle yüzde 25 zam sınırı getirildi. Uygulamanın sona ermesine sayılı günler kala Adalet Bakanı Yılmaz Tunç sürecinin uzatılacağını açıkladı. Peki yeni dönemde ev sahibi ve kiracıların yasal hakları neler? İşte 5 soruda merak edilenler...
#Ev SahibiCumhurbaşkanlığı Kabinesi’nin açıklanması ile gözler yeni dönemde atılacak adımlara çevrildi. Vatandaşı en çok ilgilendiren çalışmaları yapacak bakanlıklardan biri de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olacak. Deprem bölgesindeki yapılaşmadan, kentsel dönüşüm seferberliğine, kira sorunundan sosyal konut ihtiyacına kadar birçok başlıkta önemli hamleler bekleniyor. İşte yeni dönemin öncelikli gündem maddeleri:
#Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği BakanlığıMilyonlarca kişi deprem bölgesindeki vatandaşların yaralarını sarmak için canla başla çalışırken, ne yazık ki bu acı üzerinden para kazanmak isteyenler de boş durmuyor. Başka illere göç eden mağdurların konut talebini gören fırsatçılar ev ve kira fiyatında yüzde 300’e varan artış yaptı. Emlak odaları ve sektör temsilcileri fahiş artış yapanlara aracılık etmeme kararı aldı. Tespit edilen artışlar da ihbar ediliyor.
#DepremÜlke genelinde riskli yapıların yenilenmesi için kentsel dönüşüm seferberliği başlatıldı. Kamu öncülüğünde 3.2 milyon konutun dönüşümü sağlanırken, sahada 250 bin konut için çalışmalar sürüyor. Ancak yaşadığımız felaket gösterdi ki bu çalışmalar hızlanmalı, dönüşümün önündeki engeller kaldırılmalı.
#Depremİstiklal Caddesi’ndeki Fransız Başkonsolosluğu ve Fransız Kültür Merkezi’nin kafesini 7 yıldır işleten Robela Turizm, kira sözleşmesini tek taraflı fesheden büyükelçilik adına Fransa’ya tazminat davası açtı. Davaya bakan mahkeme Fransa Büyükelçiliği’ne iki kez tebligat gönderdi. Büyükelçilik tebligatları almadığı için mahkeme Fransa’ya tebligat çıkartılmasına karar verdi.
#İstiklal CaddesiCHP, Meclis’in kira krizine el atması için araştırma önergesi verdi. CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç imzalı önergede, iktidarın bu konuda “ihbar hattı kurma” önerisi dışında bir adım atmadığına dikkat çekilerek, çözüm ve önerileri belirlemek üzere bir araştırma komisyonu kurulması istendi.
#KiraCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'ne katıldı. Erdoğan, yurda dönüşte uçakta beraberindeki gazetecilerin sorularını yanıtladı. İBB ve ABB'ye yönelik soruşturmayı değerlendiren Erdoğan, "Eğer bir yanlış yapmışlarsa bunun bedelini ödeyecekler, bundan kimse rahatsız olmamalıdır." dedi. Erdoğan, Biden'ın füze kararı ile ilgili " Tüm bunlar bölgeyi ve dünyayı yeni ve büyük bir savaşın eşiğine getirebilir." ifadelerini kullandı. Asgari ücret konusunda da açıklama yapan Erdoğan, "Toplumun hiçbir kesimini enflasyona ezdirmeyeceğiz" dedi.
#Recep Tayyip ErdoğanArnavutköy sınırları içinde tahsis edilen dört büyük özel endüstri bölgesinde çalışan sıkıntısı nedeniyle yatırımcılar beklemede. Toplam 3.7 milyon metrekarelik alana yayılan dört bölgede 830 fabrika kapasitesi var. Ancak sanayici, ulaşım ve barınma sıkıntısı yüzünden yüzde 20 daha fazla maaşa rağmen kimsenin gitmediğinden şikâyetçi. TESKOOP Başkanı, “İzin verin konut projeleri yaparak çalışanların barınma sorununu çözelim” çağrısında bulundu.
#ArnavutköyCHP Genel Başkanı Özgür Özel, emeklilerle buluşmasında hükümete “Bugün en düşük emekli maaşını asgari ücret yapsın, söz veriyorum Tayyip Bey’e teşekkür edeceğim. Sen emekliye zammı ver, teşekkürü al ama emekliye zam vermiyorsan, emeklide geçim yoksa senin karşında seçim var” diye seslendi.
#CHPÇevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görevine getirilen Murat Kurum’un ajandasında 4 önemli başlık var; deprem konutlarının teslimi, İstanbul öncelikli kentsel dönüşüm seferberliği, sosyal konut ile kira sorunu ve iklim krizi. Koltuğun yabancısı olmayan Kurum bu alanlarda ilk adımları atan isim olmuştu, şimdi sıra tamamlamaya geldi.
#Murat KurumCHP Lideri Özgür Özel, önceki gün partisinden Yalçın Karatepe’yle bir araya gelen Bakan Şimşek’e ‘nezaketli ve devlet adamlığına yakışır tutum’ için teşekkür ederken “Doğru bir dilin kullanıldığı ama maalesef aynı dilin konuşulamadığı bir görüşmeydi” dedi.
#CHPBeş yılı geçen kiracılar ev sahipleriyle davalık olmamak için anlaşma yoluna gidiyor. Taraflar yeni zam oranını belirleyip ek protokol yapıyor. Ancak kimi ev sahipleri hem uzlaşma ile kirayı yükseltiyor, hem de dava açıyor. Hukukçular kiracıları uyarıyor; Yargıtay ek protokolü değil kira sözleşmesi tarihini dikkate alır. Bir yıl önce protokol yapılsa dahi, asıl sözleşme beş yılı geçtiyse ev sahibi tespit davası açabilir.
#Kiracı