Yeni dönemde kentsel dönüşüm ve sosyal konut başlıkları öne çıkacak... İnşaatta öncelikli 5 gündem

1- DEPREM BÖLGESİ ÇALIŞMALARI

6 Şubat’ta meydana gelen depremlerle binlerce canımızı kaybettik. Yaşanan büyük acıdan sonra hayatta kalanların yaralarını sarmak için güvenli konut inşa süreci başladı. Eski Bakan Murat Kurum’un koordinatörlüğünde yürütülen çalışmalarda şimdi dümene yeni Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki geçti. Bölgede ilk yıl 319 bin toplam 650 bin konutun inşası planlanıyor. İlk etap projelerinin de bir yılda teslim edileceği açıklandı. Söz verilen sürede teslimlerin gerçekleşmesi için yeni bakanlık ekiplerini yoğun bir iş programı bekliyor.

2- DÖNÜŞÜM SEFERBERLİĞİ

Deprem felaketinden sonra kentsel dönüşümün ne kadar önemli olduğu bir kez daha görüldü. Bilim insanlarının İstanbul için yaptığı uyarılar sonrasında yeni bir kampanya başlatıldı. Yarısı Bizden kampanyasında, inşaat maliyetinin yarısını devletin karşılayacağı ve riskli evde yaşayanların uygun ödeme planı ile evini yenileyeceği belirtildi. Kampanyaya 1 milyon 19 bin 471 bağımsız birim için (konut ve işyeri), 269 bin 670 başvuru yapıldı. Kurum’un hayata geçirdiği projede yapım sürecini Bakan Özhaseki yürütecek. Bu aşamada da hız oldukça önemli. Çünkü İstanbul’da 1.5 milyon riskli konutun 5 yılda dönüşeceği açıklandı.

KİRACI VE EV SAHİBİ ÇÖZÜM BEKLİYOR

3- KİRA KRİZİ

Son yıllarda milyonlarca vatandaşın ortak sorunu kira artışları oldu. Yaşanan mağduriyeti önlemek için geçen yıl kira artışına yüzde 25 zam sınırı getirildi. 1 Temmuz’da sona erecek uygulamada sürenin uzatılması bekleniyor. Eski Adalet Bakanı Bekir Bozdağ kiralar için yeni taslak kanun teklifinin tamamlandığını açıklamıştı. Şimdi yeni Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve Bakan Özhaseki’nin ortak çalışmalarla sorunu çözecek yasal düzenlemelere son halini vermesi bekleniyor. Bu noktada önemli bir detay da şu; Kiracılar korunurken, kira geliri ile geçinen mülk sahiplerinin de mağduriyetleri önlenecek mi? Eski bakan Murat Kurum ev sahipleri için de yeni adımlar atılacağının sinyalini vermişti. Yasal düzenlemelerin yanında ‘kiralık sosyal konut’ üretimi önerisi de son aylarda sıkça gündeme geliyor. Sektör temsilcileri, kamu ve özel sektör işbirliği ile dar gelirliye kiralık konut üretmeye talip. Özhaseki’nin bu öneriye nasıl yaklaşacağı merakla bekleniyor.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olan Mehmet Özhaseki, Murat Kurum’dan görevi devraldı. Özhaseki bakan olarak yaptığı ilk açıklamada şehirleri depreme dayanıklı hale getireceklerini vurguladı.

250 BİN KONUT MÜJDESİ YOLDA

4- SOSYAL KONUT İHTİYACI

Türkiye’de konuta talep hep canlı. Ancak ihtiyaç kesiminin alabileceği fiyatta ev yok. Bu nedenle kamunun hayata geçirdiği sosyal konut projele-rine rekor talep geliyor. En son geçen yıl sonunda açıklanan 250 bin sosyal konuta 5 milyon 135 bin başvuru yapıldı. Kura çekimi ile hak sahipleri belirlendi ve inşa süreci başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023-2028 arasını kapsayan süreçte ‘500 bin sosyal konut’ yapmayı hedeflediklerini açıklamıştı. İlk 250 binden sonra bu yıl sonu ya da 2024 yılı başında yeni 250 bin konut müjdesi daha verilmesi bekleniyor. Ayrıca hem kamu iştirakleri TOKİ ve Emlak Konut hem de özel sektörün teşviki ile konutta arz sorununun çözümü hedefleniyor. Son yıllarda konut üretiminin ihtiyacın gerisin-de kaldığını belirten uzmanlar fiyat artışının dizginlenmesi için arzın artması gerektiğine dikkat çekiyor. Fiyat artışının önüne geçmek için konutun yatırım aracı olmaktan çıkarılması da yeni dönem planları arasında.

KÖKLÜ DEĞİŞİM HAMLELERİ

5- GÜVENLİ YAPILAŞMA TEDBİRLERİ

11 ili etkileyen deprem inşaat sektöründeki yapım ve denetim eksikliklerini gözler önüne serdi. Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli çalışmaları kapsamında uzmanların, bilim insanlarının ve akademisyenlerin katılımıyla oluşturulan kurul ‘inşaat sektöründe köklü değişim gerek’ mesajını verdi. İlk adım mühendisler için atıldı ve Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde değişiklik yapılarak inşaat mühendislerinin tecrübesine göre iş alması zorunlu hale geldi. Yapı denetiminin etkin olması için de bir başka düzenleme yapılacağı açıklandı. Denetim için atanan firma ile şantiyelerin birbirine uzak kalması aksaklıklara neden oluyordu. Düzenleme ile her firmanın kendi bölgesinde denetime atanacağı belirtildi. Bunun dışında yapılması beklenen düzenlemelerden bazıları şöyle; Türkiye Bina Envanteri hazırlanacak, Türkiye’deki tüm binalar araçlar gibi periyodik muayenelere tabi olacak, risk haritaları güncellenecek, riskli bölgelerde imara kapatılacak yerler belirlenecek ve kat yükseklikleri sınırlandırılacak, radye temel kullanımı gerekirse zorunlu hale gelecek, yapı denetime ek olarak zemin denetim uygulamaları mevzuata bağlanacak.