Bir hafta önce bütün bir tavuk alıp haşladınız. Kavanoza koyduğunuz haşlama suyunu sonradan çorba yaparım diye sakladınız. Bu tavuk suyunu dolapta kaç gün bekletebilirsiniz? Bir hafta sonra o tavuk suyu sizi zehirleyebilir mi? Dondurucudan çıkardığınız çiğ kıymadan köfte yapıp tekrar dondurabilir misiniz Çözdürdüğünüz et ya da tavuğunuzu pişirmeden ne kadar süre dolapta bekletebilirsiniz? Dondurucuda peynir, kaymak, peynir saklıyor musunuz? Son kullanma tarihi yaklaşan tavuk ya da eti dondurulduğunuzda hangi tarihe kadar saklıyorsunuz?
#Gıdaları DondurmaKısa sürede tüketemeyeceğimiz, pratik olsun diye önceden hazırladığımız bazı besinleribuzluk ya da derin dondurucuda saklarız. Et, ekmek, soğan, sarımsak, sebze, meyve ne bulursak buzluğa atıyoruz ama yaptığımız bazı hatalar bu gıdaların besin değerlerini yitirmelerine, lezzetlerini kaybetmelerine ve en önemlisi zararlı hale gelmemelerine neden oluyor. Biz de Prof. Dr. Nevzat Artık’tan bu konuda kafaları karıştıran soruların yanıtlarını aldık.
#Gıda DondurmaHava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üstünde seyretmesi besin zehirlenmesi vakalarını da tetikledi. Bulantı, kusma, karın ağrısı, halsizlik ve ishal ile kendini gösteren besin zehirlenmeleri, her ne kadar hafif seyreden bir hastalık olsa da bağışıklık sistemi zayıf olanlarda, çocuklarda ve yaşlılarda ölüme kadar götürebilecek tablolara neden olabiliyor.
#Buğra BuyrukcuTatilde çoğumuzun beslenme rutini ve alışkanlıkları değişir. İstisnalar olsa da ‘Nasıl olsa tatildeyiz eve dönünce düzene sokarız’ diye ipin ucunu kaçırıyor, normalde yemediğimiz şeyleri beslenmemize dahil ediyoruz. Tabii bu düzenin aniden değişmesi, vücudumuzun dengesini de bozuyor. Ayrıca hijyenik koşulların eksikliği, yetersiz su tüketimi, saklama koşulları gibi pek çok etken bağırsak floramızın dengesini bozabilir ve tatilimiz zehir olabilir.
#TatilTatil sezonundayız. Tatil deyince genelde diyetler bozuluyor, dışarıda yiyip içiliyor. Açık büfeler, çeşmeden doldurulan sınırsız içecekler, rengarenk dondurmalar bizi cezbediyor ama eğer dikkatli olmazsak tatilimiz yaşayacağımız mide-bağırsak hastalıkları yüzünden kâbusa dönebiliyor. Peki tatilde bağırsak sağlığı için nelere dikkat etmek gerekir? Bunu önlemek ve hastalandığımızda semptomları hızla hafifletmenin yolları neler?
#Gıda GüvenliğiABD Başkanı Joe Biden, İsrail’in ramazan ayı boyunca Gazze’deki askeri faaliyetlerini durduracağını ve haftaya bir ateşkes anlaşmasına varılabileceğini söyledi. Gazzeli çocuklar ölümle karşı karşıyayken Biden’ın dondurmacıda elinde külahla bu açıklamayı yapması tuhaf karşılandı.
#BidenSatın aldığımız paketli gıdaların üzerinde 'tüketici sembolleri' olarak bilinen birtakım işaretler vardır. Bunlar tüketicinin bilinçlendirilmesi amacıyla hazırlanır ve o ürün hakkında bilgi verir. Bu işaretlerden biri de son günlerde sosyal medyada karşımıza sıklıkla çıkan 'Radura’ işareti. 'Bu işareti gördüğünüzde o üründen uzaklaşın' paylaşımlarını görenler işin aslını merak ediyor. Işınlama işlemini temsil eden bu işaretin olduğu gıdaların tüketimi sağlığımız için zararlı mı? Bu ürünler radyasyon mu içeriyor? Işınlama besin değerlerini düşürür mü? Aklımıza takılan tüm bu soruların yanıtlarını konunun uzmanlarından dinledik.
#SağlıkDonmuş çiğ etler uygun olmayan koşullarda çözülmeye bırakıldığında, tehlikeli bakterilerin üremesi için elverişli bir ortam oluşturur. Bu yüzden çiğ etin bakteri üretmesini önlemek için bazı riskli davranışlardan kaçınmak gerekir. Et çözdürme işlemi sırasında yapılan hatalar, sağlık açısından ciddi sonuçlara yol açabileceği gibi etin lezzetini de bozar.
#SağlıkEtin saklama koşulları kadar buzluktan çıkarıldığında nasıl çözdürüldüğü de sağlık için önemli. Bu konuda her kafadan bir ses çıkarken birçok kişi alışkın olduğu yöntemleri uygulamaya devam ediyor. Örneğin etleri çözdürme konusunda en yaygın yollardan biri olan ‘oda sıcaklığında bekletmek’ hataların en büyüğü. Üstelik yapılan yanlışlar bununla da sınırlı değil. Etleri çözdürürken sık yapılan hataları ve doğru yöntemleri uzmanlar anlattı...
#Gıda GüvenliğiBu sorunun cevabı mantıken 'evet' olsa da gerçekte aynı değil. Bilim insanları, lif bakımından zengin bir diyetin, işlenmiş gıdalardan oluşan bir diyete kıyasla kalori alımını etkili bir şekilde azalttığını söylüyor. Yani yediklerimizin kalori değerleri aynı olsa da vücudumuza etkisi aynı değil. İşte o araştırmanın detayları ve uzman yorumları…
#Kilo200 kalorilik bir sebze yemeği ile 200 kalorilik bir abur cuburun enerji değeri aynı mı? Bu sorunun cevabı mantıken 'evet' olsa da gerçekte aynı değil. Bilim insanları, lif bakımından zengin bir diyetin, işlenmiş gıdalardan oluşan bir diyete kıyasla kalori alımını etkili bir şekilde azalttığını söylüyor. Yani yediklerimizin kalori değerleri aynı olsa da vücudumuza etkisi aynı değil. İşte o araştırmanın detayları ve uzman yorumları…
#SağlıkDONDURMA, çeşidine göre içinde süt ve süt ürünleri, emülsifiyer, su, yumurta, stabilizatör, renklendirici, tatlandırıcı, farklı aroma ve meyveleri içeren bir karışım. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nde ise içinde -tat ve çeşidine göre- süt ve/veya süt ürünlerini, içme suyu, şeker ve izin verilen katkı maddelerini bulunduran, istenildiğinde salep, yumurta ve/veya yumurta ürünleri, aroma maddeleri ve çeşni maddeleri gibi bileşenleri içeren karışımının pastörizasyon sonrası tekniğine uygun olarak işlenmesi ve dondurulmasıyla elde edilen, yumuşak halde ya da sertleştirildikten sonra tüketime sunulan ürün olarak tanımlanıyor.
#İzmirYaz gelince akla ilk o geliyor, 7’den 70’e herkes severek yiyor ama gıda sahtekarları dondurmaya da hile bulaştırıyor. Merdiven altı firmalar dondurmaya daha ucuza mâl olsun diye öyle malzemeler katıyorlar ki insan sağlığını hiçe sayıyorlar. Dondurma ile birlikte neler yiyoruz neler...
#DondurmaRamazan Bayramı’nın olmazsa olmazı tatlılar… Bir ay boyunca uzun açlık sürelerinin ardından mideye ani yüklenmelerin önemsenmediği bayram günlerinde tatlılar da şekerli-şerbetli denilmeden, porsiyonuna dikkat edilmeden dilediğince tüketilebiliyor. Hele bir de pandemi sürecinin yol açtığı stres, endişe ve kaygı tatlı tüketiminde hepten ipin ucunun kaçmasına yol açabiliyor. Ancak dikkat! Beslenme ve Diyet Uzmanı Roksi Menase, pandeminin gölgesinde bayramda tatlı tüketiminin 8 önemli kuralını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu, bir de evde hazırlayabileceğiniz pratik ve sağlıklı tatlı tarifi verdi.
#BeslenmeBağışıklık sistemi ile ilgili bir rahatsızlık olan çölyak hastalığı tipik belirtiler gösterebileceği gibi hafif belirtilerle de ilerleyebilir. Peki çölyak hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? Çölyak hastaları beslenmede nelere dikkat etmeli? İşte çölyak hastalığı ile ilgili merak edilenler...
#ÇölyakDondurulmuş gıdaların değeri yeterince bilinmiyor. Günlük hayatın yoğun temposu içinde hayat kolaylaştıran dondurulmuş gıdaları değerlendiren Gıda Mühendisi Ebru Akdağ, taze ürünün sofraya ulaşana dek besin değeri kayıpları yaşadığını buna rağmen dondurulmuş gıdaların ‘Tek Tek Hızlı Dondurma’ yöntemi ile besin değerlerini koruduğunu vurguluyor.
#Dondurulmuş GıdaDünyayı derinden sarsmaya devam eden yeni tip koronavirüs(COVID-19) sonrası yaz döneminde sağlıklı beslenme için tavsiyelerde bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Fatmagül Yılmaz Öztürk, “Zeytinyağlılar vücudun serin kalmasına destek olur. Günlük 5-8 porsiyon sebze ve meyve tüketmeye dikkat ediniz. Yağlı gıdalardan, hamurlu tatlılardan uzak durulmalı” dedi.
#Beslenme Ve Diyet UzmanıÇölyak hastalığının tek tedavisi ömür boyu buğday, arpa, çavdar yulaf tahıllarında bulunan glutenden uzak sıkı bir diyettir.Çölyak hastaları, buğday, arpa, çavdar, yulaflı gıdalar tüketmedikleri gibi ayrıca marketlerde satılan hazır gıdaların içeriklerine dikkat etmelidirler. Mutlaka gluten içermeyen gıdalar tüketmeliler.
#Çölay Hastalığı Nedir?Çölyak hastalığı dönem dönem internette aranan konular arasındaki yerini almaya devam ediyor. Çölyak hastalığı buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli bir maddeye vücut bağışıklık sistemi tarafından verilen anormal yanıt sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Peki Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir?
#Çölyak HastalığıSağlıklı tüketim için yiyeceklerin kışa saklanmasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini, hangi gıdaların hangi koşullarda ne kadar süreyle tazelik ve besin değerlerini koruduklarını anlatan Gastronomi Bölümü Öğr. Görevlisi Gökhan Taşpınar, “Donmuş gıdaları saklamak için plastik veya alüminyum folyo, plastik torba, kapalı alüminyum kaplar, içi mumlu özel kaplar veya dayanıklı plastik ve cam kaplar kullanılması gerekir” dedi.
#Dondurulmuş Gıdalar Nasıl ÇözdürülürSebze ve meyvenin tazesinin bollaştığı yaz mevsimiyle birlikte besinler taze taze tüketilirken bir yandan da kışın da tüketilebilmeleri için uygun koşullarda saklanır. Anadolu’da yüzyıllardır çeşitli yöntemlerle yapılan kışlık yiyecek depolanması, gıdaların uzun süreler korunabilmesine imkân veren bugünün derin dondurma teknolojisiyle daha da kolay. Ancak sağlıklı tüketim için yiyeceklerin kışa saklanmasında nelere dikkat edilmeli? Hangi gıdalar hangi koşullarda ne kadar süreyle tazelik ve besin değerlerini korurlar?
#MutfakSağlıklı tüketim için yiyeceklerin kışa saklanmasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini, hangi gıdaların hangi koşullarda ne kadar süreyle tazelik ve besin değerlerini koruduklarını anlatan Gastronomi Bölümü Öğr. Görevlisi Gökhan Taşpınar, “Donmuş gıdaları saklamak için plastik veya alüminyum folyo, plastik torba, kapalı alüminyum kaplar, içi mumlu özel kaplar veya dayanıklı plastik ve cam kaplar kullanılması gerekir” dedi.
#SağlıkYanlış, eksik ve bilgisizce hazırlanmış diyet programları uygulayarak aç kalmanın zayıflamaya yardımcı olmadığını belirten Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut, “Güne sağlıklı, besleyici bir kahvaltıyla başlayın ve öğün atlamayın. Şekerli ürünleri hayatınızdan çıkarmaya çalışın. Et, tavuk, balık, yumurta, peynir, süt, yoğurt ve kefire günlük beslenmenizde mutlaka yer açın. Yaza fit girmek için yemek yiyin” dedi.
#Diyet