ABD gazetesi New York Times, Rusya ve Ukrayna arasındaki 3 yıla yaklaşan savaşın sona yaklaştığını ifade etti. Gazete, savaşın sonunun nasıl gelebileceğini ve tarafların müzakere masasına oturması için nasıl bir yol izlenilmesi gerektiğini değerlendirdi. Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD'nin emriyle yeni askeri ve politik ittifaklar kurulduğunu söyledi.
#RusyaPiyasalarda iyimserlik rüzgârı esmeye devam ediyor. Borsa İstanbul’da bir ayı aşan süreçteki prim yüzde 15’i geçti. Birbiri ardına gelen haberler moralleri ve işlem hacmini yükseltti. BIST100 Endeksi ve hisseler üzerindeki atalet kalktı. Faizdeki düşüş olasılığı, şimdiye kadar mevduat gibi sabit getirili yatırım araçlarında kalan bazı tasarruf sahiplerinin alternatif arayışını hızlandırabilir.
#Borsa İstanbulCumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "2025 yılında 17 bin 28 dolar olmasını beklediğimiz kişi başına gelirin 2027 yılına gelindiğinde 20 bin dolar seviyesinin üzerine çıkması tahmin edilmektedir." dedi. Yılmaz, "Dünya ile kıyaslandığında, Türkiye ekonomisi bu zorlu koşulların üstesinden gelerek çok daha etkileyici bir büyüme performansı sergileyerek kümülatif olarak yüzde 25,9 oranında büyüme kaydetmiştir. 2025 yılında ekonomimizin üretim ve talep yönüyle dengeli görünümünü koruyarak, net ihracat ve sabit sermaye yatırımlarının ağırlığının arttığı, sürdürülebilir bir yapıyla yüzde 4 oranında büyüme kaydedilmesi beklenmektedir. Güçlü yapısı ve yüksek büyüme oranlarıyla milli gelir büyüklüğümüz Cumhuriyet'in 100’üncü yılı itibarıyla ilk defa 1 trilyon dolar eşiğini aşarak, 1,1 trilyon dolara ulaşmıştır." diye konuştu.
#Cevdet YılmazAlmanya'da ağustosta 48,4 puan olan bileşik PMI eylülde 47,2 puana geriledi. HCOB Başekonomisti Cyrus de la Rubia "İmalat sektöründeki gerileme yeniden derinleşerek Alman ekonomisinde erken bir toparlanma umudunu buharlaştırdı. Üretim son bir yılın en hızlı düşüşünü yaşarken yeni siparişler de azaldı" dedi.
#AlmanyaGeçen hafta ABD’den gelen ÜFE ve TÜFE verileri ile Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararı sonrası rekor üstüne rekor kıran altın fiyatlarında ‘zirveye tırmanış’ sürüyor. Dün itibarıyla ons altın 2 bin 585 dolara; yurt içinde gram altın ise 2 bin 825 TL’ye yükselerek rekor tazeledi. Bunda, Fed’in bu hafta 25 yerine 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin etkili olduğu belirtildi. Aynı zamanda, Husilerin İsrail’e füzeli saldırısı ve Netanyahu’nun misilleme sözüyle tırmanan jeopolitik gerilim de altındaki artışı destekledi. Bu hafta altında geri çekilme yaşanabileceğini söyleyen uzmanlar, Fed’in 50 baz puanlık indirime gitmesi durumunda ise rallinin süreceğini öngörüyor.
#Gram AltınTelafi edilen Japonya olayı dışında piyasa bozucu önemli bir haber akışı olmamasına rağmen, yabancı yatırımcıların hisse satışları, yerli yatırımcıların azalan ilgisi gibi nedenlerle ağustos ayı kayıtlara ‘kayıp ay’ olarak geçti. Ancak, eylül ayı itibarıyla farklı bir gündem söz konusu. 6 Eylül’de Fitch’den gelecek Türkiye’nin kredi notuna ilişkin haberler ve Fed’in faiz indirim sürecini başlatması borsada farklı fiyatlamalara konu olabilir.
#EnflasyonGeçen hafta Fed başta olmak üzere dünyanın önemli merkez bankalarının yöneticilerinden gelen faiz indirimi sinyalleri, altın fiyatlarındaki yükselişe hız kazandırdı. Düşük faiz oranları, dolar gibi faiz getirisi olan varlıkların cazibesini azaltacağı için, yatırımcılar nezdinde altını öne çıkarıyor. Bu yüzden, Fed’in gelecek ay faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin kuvvetlenmesiyle altın fiyatları rekor kırdı. Dün ons altın 2 bin 525 dolara yükselirken, yurt içinde fiyatı ons altın ve dolar kuruna göre belirlenen gram altın 2 bin 763 liraya çıkarak rekor tazeledi. Altın fiyatlarındaki yükselişin sürmesini bekleyen uzmanlar, yıl sonunda gram altının 3 bin 750 TL’ye çıkabileceğini söylüyor.
#Altın FiyatlarıFed toplantısı sonrası yapılan açıklamalar ile Ortadoğu’da yaşanan gerginlik yatırımcılara altının ‘güvenli liman’ özelliğini tekrar hatırlattı. Altında mevcut parametrelerin çıkışı desteklediği görülüyor. İç piyasalarda da altının gram/TL fiyatında 2.643 seviyesi geçilirse tırmanış güçlenebilir. Genel tabloya bakıldığında çıkış hareketlerinin gücünü koruduğunu söylemek mümkün.
#AltınTürk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney "2024'ün ilk yarısında 10,5 milyar dolar kredi, 11,7 milyar dolar sigorta olmak üzere toplam 22,2 milyar dolar destek sağlanmıştır. 2024 sonunda ise 24 milyar dolar kredi, 26 milyar dolar sigorta olmak üzere ihracatçılarımıza toplam 50 milyar dolar destek sağlamayı planlıyoruz" dedi.
#Türk EximbankSon yıllarda yaşanan Kovid-19 salgını, tedarik zinciri kesintileri ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi çok sayıdaki kriz, Alman ekonomisinin zayıf yönlerini su yüzüne çıkarırken, yüksek enerji fiyatları, Çin’den gelen rekabet ve imalat sektöründeki kalıcı zayıflık ülke ekonomisinin büyümesini baskılıyor.
#AlmanyaAvrupa Merkez Bankası (ECB) 5 yıl sonra 25 baz puan ile faiz indirim sürecini başlattı ve faizi yüzde 4.25’e çekti. Şimdi faizi gevşeterek ekonomiye bir anlamda soluk vermek amaçlanıyor. ECB’nin temmuzda faizi sabit tutacağı, eylülde tekrar indirime gidebileceği öngörüleri öne çıkmış durumda. Temkinli duruş hâlâ var. Piyasalara etkileri zayıf kalsa da öncü merkez bankalarından birinin faiz indirim sürecini başlatmış olması olumlu bir gelişme. En büyük ticaret ortağımız olan Euro Bölgesi’nde, faizdeki düşüşle sağlanacak ekonomik canlılık, Türk ekonomisine orta ve uzun dönem olumlu yansıma gösterebilir.
#Avrupa Merkez BankasıBorsa İstanbul’da kâr satışlarına bağlı yorgunluk emareleri görülse de çıkış hareketi sürüyor. Döviz kurları ve tahvil faiz oranında gerileme söz konusu. Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yönelik portföy yatırımları sürüyor. İleriye yönelik beklentiler de iyileşmeye başladı. CDS’teki düşüş, notlardaki artış gibi tüm bu olumlu gelişmelerin arkasında ise ekonomik programa olan güven var.
#TCMBBorsa İstanbul’daki yükselişte yabancı yatırımcılara yerlilerin de katıldıkları anlaşılıyor. BIST100 Endeksi’nde kâr satışlarına bağlı geri çekilmeler derinleşmeden alımların gelmesi ise yükseliş trendinin gücünü gösteriyor. Yani yükseldikçe güç kazanan bir borsa söz konusu. Psikolojik direnç noktası 10.000 seviyesinin üzerine yerleşen BIST100’de yılbaşından bu yana prim yüzde 37’yi aştı. “Prim var ama yükseklik korkusu yok” algısı güçleniyor.
#Borsa İstanbulMerkez Bankası’nın mart enflasyonu ve yerel seçimleri beklemeden yaptığı faiz artırım hamlesi, ‘piyasa dostu’ olarak görüldü ve iyimserlikle karşılandı. Perşembe günü TCMB’nin faiz artırımıyla birlikte Borsa İstanbul’a gelen alım dalgasında yabancı yatırımcıların payının olması çok muhtemel. Ayrıca CDS’deki düşüş yabancı finans çevrelerinin olumlu tepkisi olarak da görülebilir. Seçim sonrası mevcut sıkı para politikasının devamı konusunda kararlı duruş mesajı gelirse ayrıca motivasyon sağlar.
#Merkez BankasıDış piyasalarda son açıklanan verilerin beklentilerin üzerinde gelmesiyle olumlu hava sorgulanmaya başlandı. Özellikle ABD enflasyonunda düşüşün hafif de olsa yerini yükselişe bırakması, haziran sonrası Fed’den beklenen faiz indiriminin ertelenmesi kaygısını beraberinde getirdi. Bu durum borsalara kâr satışı olarak yansırken ABD tahvil faiz oranlarında yükselişe, dolarda değerlenmeye ve bu gelişmelere bağlı olarak altına kâr satışı olarak yansıdı. Faiz indirimiyle ilgili baz senaryo değişmese de zamanlaması konusunda tereddütler oluştu.
#FEDAltında son günlerdeki yükselişin arkasında öncü merkez bankalarından faiz indirimi beklentisi var. Enflasyonda hedef seviyelere yaklaşılması ABD ve Avrupa merkez bankalarının faiz indirimi beklentisini kuvvetlendirdi. Bu durum altın fiyatına yükseliş olarak yansıdı. İç piyasalarda altının gram/TL fiyatına bakıldığında ise yeni zirve denemeleriyle çıkış trendi sürüyor.
#AltınDalgalı seyir izleyen piyasalarda yatırımcılar daha seçici davranmaya başladı. Yaklaşan yerel seçimler, yüksek enflasyondan korunmak için uygun adreste bulunma isteği ve dış piyasalardaki gelişmeler karar vermeyi zorlaştıran etkenler. İleriye yönelik daha net projeksiyonlar yapılacak ortamlar oluşana kadar güvenli limanlarda demirlemek de seçenek olarak öne çıkabilir.
#BIST100Borsa İstanbul’da ‘yeni yıl rallisi’ denilebilecek bir hareket var. Dış borsalarda ise durum uzun süredir böyle. ABD borsaları yeni zirveler deniyor, Avrupa’da da durum çok farklı değil. Bizde ise BIST 100 Endeksi’nde yılın ilk günlerinden itibaren yüzde 14’e ulaşan bir prim söz konusu. Bilançolar hisse bazlı hareketliliği artırabilir. Borsa istanbul’da olumlu hava korunabilir.
#FEDTürkiye Bankalar Birliği Başkanı Alparslan Çakar, ekonomi ve bankacılık sektörüne dair önemli açıklamalarda bulundu. Çakar OVP’deki hedefleri gerçekçi bulduklarını belirterek, “Sadece 2024 sonu enflasyonunun yüzde 40-45 bandında olacağını öngörüyorum. Bunun da yapışkan bir enflasyon olmaması için çaba gösterilmeli” dedi. Çakar, 2025’te istenilen çıkışın sağlanması için 2024’ün restorasyonla geçmesi gerektiğini vurguladı.
#Türkiye Bankalar Birliğiİç piyasalarda olumlu hava sürüyor. Yabancı yatırımcıların pozitif hareketleri dikkat çekici. 12 Ocak ile biten haftada yabancı yatırımcılar; hisse senetlerinde 157.4 milyon dolar, tahvil bonoda 424.9 milyon dolarlık alım yaptılar. Tekrar alıma geçmeleri olumlu bir gelişme. Bunda uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının son dönemde Türkiye ile ilgili açıkladıkları raporlar da etkili oldu. Bu aşamada yabancı yatırımcıların katkısıyla Borsa İstanbul’da olumlu havanın korunduğunu söylemek mümkün. Gelecek hafta ise 25 Ocak’taki PPK toplantısı dikkatle takip edilecek.
#PiyasaGaranti BBVA Genel Müdürü Bursa’da bir basın toplantısı düzenleyerek 2023 gerçekleşmelerini değerlendirdi, 2024’e ilişkin beklentilerini açıkladı. Önümüzdeki dönemin ana konusunun enflasyon olduğunu söyleyen Baştuğ, faizlerin yüksek seviyesini korumasını, enflasyonun yıl sonu yüzde 40-45 aralığında kalmasını bekliyor. Baştuğ’a göre, kredi kartlarında bazı yeni kısıtlamaların gelmesi ise sürpriz olmayacak.
#GARANTİ BBVABorsada tepki yükselişi banka hisseleri öncülüğünde devam ediyor. ABD’li bir yatırım bankasının dört özel Türk bankası için al tavsiyesi vermesiyle banka hisselerine gelen alımlar piyasanın geneline yansıdı ve BIST 100 Endeksi’ni 8 bin seviyelerine taşıdı. Cuma akşamı Moody’s’in Türkiye’nin kredi görünümünü yükseltmesi Borsa İstanbul’a olumlu yansıyabilir. S&P’den sonra Moody’s’den gelen bu değerlendirme ile 2024 yılı içinde Türkiye’nin kredi not artırım beklentileri daha da arttı.
#BorsaSanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye sanayisinin dünyanın bütün coğrafyalarına, bütün ülkelerine rekabetçi şekilde ihracat yapabilecek güçte olduğunu belirterek, “Özellikle son 5 yılda milli gelirimiz içerisinde hem toplam sanayinin hem imalat sanayinin payının yükseldiğini gözlemliyoruz. Tabii bizim için en gerek düşük, orta düşük, gerek orta yüksek, yüksek teknolojide 13 yıl boyunca pandemi dönemindeki 1-2 ay hariç neredeyse aralıksız bir yükseliş trendi var.” dedi.
#Mehmet Fatih Kacır