×
İSTANBUL Su ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, Brüksel’deki Seafood Expo Global’de yer alan 600 metrekarelik “milli katılım standı”nda bizi karşıladığında fuarın önemine şu ayrıntıyla dikkati çekti:
45 yaş altı genç akademisyenlerin katıldığı “Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü”ndeki makaleler Başbakanlığın da ilgisini çekti. Nisan 2013’teki yarışmanın ardından Başbakanlık’tan üniversiteye, “O makaleleri bize verin” telefonu geldi.
NİSAN 2013’te o yılki “Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü” sonuçlarının açıklandığından bir gün sonraydı. Sabancı Üniversitesi’nde yarışmanın sekreteryasını yürüten birimin telefonu çaldı:
- Başbakanlık’tan arıyoruz. Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü’nün bu yılki konu başlığı ilgimizi çekti. Yarışmaya giren makaleleri bizimle paylaşır mısınız?Yarışmada o yıl konu başlığı, “Demokraside Denge ve Denetleme: Karşılaştırmalı Bir Perspektiften Türkiye” şeklinde belirlenmişti. Ödül töreninden bir gün sonra Başbakanlık’tan aranmak, yarışmanın yakından izlendiğinin önemli kanıtıydı. Bu durum Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı ve üniversitede yarışmayı organize eden ekibi sevindirdi.
59 sektörel meclis, Kadın Girişimciler Kurulu ve Genç Girişimciler Kurulu ile birlikte toplam 61 “başkan veya sözcü” tek tek 3’er dakikalık sürede sorunlarını anlatmaya çalışıyor.
Sahnedeki masada Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin ile TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu var.
Başbakan Davutoğlu, 5 saatlik “sorun dinleme” maratonunun ortalarında salondan izin istedi:
- Önemli bazı uluslararası telefon görüşmelerim olacak. Onları takiben yeniden aranıza katılacağım. Bakan arkadaşlarım burada. Onlar sizleri dinlemeyi sürdürecek. Davutoğlu, söz verdiği gibi 2 saatlik arayla salona döndü. Sektör meclislerinin sorunları sıraladığı bölüm tamamlanınca TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Davutoğlu’na sordu:
- Bu aşamada nasıl bir yol izlememizi istersiniz?
- Bakan arkadaşlarım da aldıkları notlar çerçevesinde 3’er dakika konuşsun. Sonra, benim verebileceğim bazı çözüm mesajları olacak.Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gelir kaybı içeren talepleri zamanla mali olanaklar çevçevesinde değerlendirebileceklerini belirtip, Yüksek Öğrenim Meclisi Başkanı Bekir Okan’ın dile getirdiği konu üzerinde durdu:
- Bekir Bey, burslu öğrencilerin ücretinden KDV alındığını gündeme getirdi. Bizim ekibe burada bir kez daha sordum. Öğrenciye verilen burstan KDV alınması söz konusu değil. Hatta üniversite kapasitesinin yüzde 50’sine kadar burslu okutulması halinde hiçbir şekilde KDV alınmıyor.Bekir Okan, kürsüde konuyu gündeme getirdiğinde TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu araya girdi:
ASTANA’da Akorda Devlet Başkanlığı Sarayı’nda Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın salona girişini beklerken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’la başta 31 Mart’ta yaşanan olmak üzere elektrik kesintilerini konuştuk.
Yıldız, önce elektrik şebekesiyle ilgili verileri sıraladı:
- Ülkemiz elektrik şebekesi 1.2 milyon kilometre uzunluk, 180 binden fazla trafo, 14 milyon adet elektrik direği ile Avrupa’nın ikinci büyük, dünyanın ise 5’inci büyük şebekesi konumunda bulunuyor.Sistemi “atmosfere açık işletme” diye tanımlayıp sürdürdü:
- Her zaman her türlü riskin yaşanabileceği bir sistem. Böylesine büyük bir sistemi yönetiyoruz. Özellikle olağanüstü hava şartlarında nasıl ki vapur seferleri iptal oluyor, uçak seferleri aksıyor, karayolları kapanıyorsa, elektriğin duble veya otoyolları konumundaki şebekemiz de bundan etkilenebiliyor.Cep telefonundan bazı fotoğraflar gösterip, detaya girdi:
- Enerji iletim hatlarımızı, bakımlarının daha hızlı ve güvenli yapılması için dünyadaki son teknoloji olan helikoptere monte edilen video kamera, termal kamera, korona kamera ve fotoğraf kamerasından oluşan elektro-optik ekipmanlarla havadan kontrol etmeye başladık.4 helikopterin yıl boyunca tüm hatları taradığını vurguladı:
- 2009’da ilişkilerimizi “stratejik ortaklık” seviyesine yükseltmiştik. Bu ziyaretimizde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısı gerçekleşti. 2014’te karşılıklı ticaret hacmimiz 3.4 milyar dolar oldu.
Türk şirketlerinin Kazakistan’daki yatırımlarının toplam tutarının 2 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirtti:
- Türk şirketleri burada gıda, petrol, ilaç-kimya sanayi, inşaat, otelcilik, sağlık ve savunma sanayi alanlarında faaliyet gösteriyor. 15 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor.
Müteahhitlerin üstlendiği projelere değindi:
- Müteahhitlik firmalarımız bugüne kadar Kazakistan’da yaklaşık 20 milyar dolar değerinde, 400’den fazla projeye imza attı.
İlköğretim öğrencilerine dönük merkeze girdiğimde İstanbul’da Akasya Acıbadem Yaşam Merkezi’ndeki KidZania ile Trump İstanbul’da faaliyet gösteren KidZmondo aklıma geldi.
KidZania ve KidZmondo, “eğlenirken öğren” felsefesini benimseyen birer “oyun kenti”. Çocuklar her iki “oyun kenti”ne de girdiklerinde, gerçek hayattaki şirketlerin desteğiyle oluşturulan mini çikolata fabrikası, hastane, itfaiye, pastane, hastane, hamburger restoranı gibi birimlerde çalışıp para kazanabiliyor. Parayı oradaki mini bankada değerlendirebiliyor.
Bu örnekleri TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi’ye anımsattım:
- “Me & MyCity”, KidZania ve KidZmondo’yu çok andırıyor.
Merkezin sorumlusu elindeki kitabı gösterip söze girdi:
- Finlandiya’da ilköğretimde inovasyon dersi var. Okullardaki 10 derslik eğitimden sonra öğrenciler “Me & MyCity”ye gelir. Öğretmenlerinin gözetiminde bir gün burada uygulamalı eğitim görür. Öğrencilerden giriş ücreti alınmaz.
Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı Prof. Ersan Aslan, TİM Başkanvekilleri Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Süleyman Kocasert, Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Burhanoğlu, Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Sabri Ünlütürk, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Burak Sertbaş, Türk-İsveç İş Konseyi Başkanı Yılmaz Çakır , Arçelik İnovasyon Direktörü Erkan Duysal ve Türkiye’nin Helsinki Büyükelçisi Adnan Başağa’nın yer aldığı ekiple merkezi gezdik.
- TİM’in İnovasyon Komitesi olarak Finlandiya modelini yerinde görmek üzere 3 günlük bir tur yapacağız. Finlandiya, önceki yıl bizim İnovasyon Haftası’nda “partner ülke” idi. Finlandiya’nın eski Başbakanı Esko Aho, o yıl konuşmacılarımız arasındaydı. Sayın Aho’nun koordinasyonunda üniversiteler ve teknokentleri gezeceğiz. Bize katılır mısınız?
Hafta içinde TİM Başkanvekilleri Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Süleyman Kocasert, Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Burhanoğlu, Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Sabri Ünlütürk, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Burak Sertbaş, Türk-İsveç İş Konseyi Başkanı Yılmaz Çakır ve Arçelik İnovasyon Direktörü Erkan Duysal’ın da yer aldığı bir ekiple Helsinki ve Oulu’ya gittik. Ekibe Türkiye’nin Helsinki Büyükelçisi Adnan Başağa da eşlik etti.
Finlandiya eski Başbakanı Aho, ilk akşamki sunumunda ülkenin İsveç ve Rusya’nın parçası olduğu günleri anımsattı:
- Küçük bir ülkenin gücü, entellektüel başarısından gelir.
Sonra büyümenin temel gereklerine değindi:
- Sabır, tasarruf, yatırım ve teknolojik ilerleme. Tarım ülkesiyken 1970’lerde sanayileştik. 1980’lerde Ar-Ge’ye ağırlık verme kararı aldık. 1991-95 döneminde inovasyona dönük fonlar artırıldı.
1983’te Tekes’in kurulduğunu belirtti:
CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın Slovenya, Slovakya, Romanya gezisinin ikinci durağı Bratislava’da konakladığımız otelin lobisinde hareket saatini beklerken Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliği Başkanı, Koç Holding Dayanıklı Tüketim Grubu Başkanı Fatih Kemal Ebiçlioğlu yanıma geldi:
- Arçelik’in Slovakya ve Polonya ülke müdürlerini tanıştırmak isterim.
Söz konusu yöneticilerin bulunduğu noktaya yöneldik, Polonya ülke müdürünü tanıtırken şu verinin altını çizdi:
- Polonya’daki satışlarımız 100 milyon Euro’yu aştı. Şu anda Polonya’da pazar lideriyiz. Üstelik, dünya devi rakiplerimiz orada üretim yapıyor. Buna rağmen pazarda hepsini geride bıraktık. Slovakya’da da pazar ikincisiyiz.
O akşam Romanya’nın başkenti Bükreş’e geçtik. Ebiçlioğlu, ertesi sabah öneri getirdi:
- Burada sahibi olduğumuz Arctic tesisleri çok büyüdü. Tesisin yeni halini görmenizi isterim.
Arçelik Ülke Müdürü, Arctic’in Genel Müdürü Hasan Ali Yardımcı, tesisin bulunduğu Gaesti’ye doğru giderken anlatmaya başladı: