Özel jet kabinini andıran tasarımlar... Mükemmel ikram... Ve 10 bin Euro’dan başlayan biletler! Birçok havayolu yüksek maliyet ve talep yetersizliğinden uzun menzilde first class hizmetinden vazgeçerken bazıları bu sınıftan büyük gelir elde ediyor. The Design Air internet sitesi bir araştırma yaptı. En iyi 10 first class tasarımını belirledi...
1-Singapur Havayolları: Hem business hem de first class’ını bu yıl yeniledi. Lüksün ön plana çıktığı first’te, 89 santimetreyle havayolları arasında en geniş koltuğa sahip. Deri koltuklar, genişletilmiş hacimler, metal renkler first class’ta fark yaratıyor.
2-Cathay Pacific: Hong Kong merkezli firma, hem business-ekonomi arasındaki premium hem de first class tasarımlarını yeniledi. Rahatlatıcı renklerin kullanıldığı yeni first kısa zamanda yolcular tarafından sevildi. Foster+Partners’ın tasarladığı koltuklar ev duygusu veriyor. Hızlı terminal hizmeti ve özel yolcu salonu dikkat çekiyor.
KABİNDE EV DUYGUSU
3-Etihad: Abu Dabi merkezli havayolu, süit tasarımıyla kısa sürede pazarda ilk üçe girdi. Bölgedeki yoğun rekabet nedeniyle geçen yıl first class tasarımında bazı değişikliklere gidildi. THY gibi kabinde şef hizmeti başlattı.
4-Garuda Endonezya: Şirket beklenmedik şekilde first class hizmetiyle yüksek doluluk yakaladı. 208 santimetre yatak olan koltuk, sade ve süit tasarımı, ikram mönüleri, kabinde şef uygulaması da dikkat çekiyor.
Otelde kalırken evdeki yastığınızı özlüyor musunuz? Hatta yanınızda yastık mı taşıyorsunuz? Yapılan araştırmalar bu oranın hiç de az olmadığını ortaya koyuyor.
BATTANİYENİN PAMUK ORANI
Birçok havayolu ekonomi sınıfında yastık ve battaniyeyi satsa da business veya first class’ta işler değişiyor. Yolcu koltuk kadar havayolunun sunduğu yastığın kalitesine, battaniyesindeki sentetik ve pamuk oranına da dikkat ediyor.
Amerikan Delta Havayolları, business class’ta yolcuların uyku konforunun artırılması için yastık tasarımını değiştirdi. Bu konuda ünlü otel zinciri Westin ile çalışmaya başladı.
Yeni yastıkların yüzleri yüzde 100 pamuktan üretildi. İçte ise alerji yapmayan hipoalerjenik malzemeler kullanıldı. Omurga ve uyku pozisyonunu destekleyen yastıklar önce çok uçan 100 yolcu tarafından denendi. Test sonuçlarının olumlu çıkmasının ardından yastıklar uçaklarda kullanılmaya başlandı.
Delta Havayolları sadece yastıklarını değiştirmedi. Uzun menzilde görev yapan kabin memurları, otel zinciri tarafından eğitiliyor. Düzenlenen seminerlerde, kabin memurlarının hareketleri uzmanlar tarafından gözlemleniyor. Nasıl daha sessiz çalışacakları öğretiliyor.
Bunları yapın uçakta rahat uyuyun
Uçuş öncesi çay, kahve, portakal suyu gibi uyarıcı oranı yüksek, uykunuzu kaçıracak içeceklerden, ağır yemeklerden kaçının.
Yerde hiçbir batıl inancı olmayan bir yolcu, gökyüzünde saatte yüzlerce kilometre hızla giden uçağın içinde psikolojik olarak farklı düşünebiliyor. Batıl inançları artıyor. Aynı durum havayolu şirketleri için de geçerli. Her ne kadar farklı dinlere, milletlere sahip yolculara hizmet verseler de bu konuda hassaslar.
Günümüzde üretilen neredeyse tüm yolcu uçaklarının kabinlerinde koltuk sıraları 12’den 14’e atlıyor. Bunun nedeni, 13 rakamının uğursuzluğunu öne sürerek bu koltuklara oturmak istemeyen yolcular.
İki yıl önce meclise verilen soru önergesinde THY uçaklarında neden 13 numaralı sıranın kullanılmadığı sorulmuştu. Olay sadece uçaktaki koltuk sıra numaralarını değiştirmek değil. Ciddi bir yazılım altyapısının yanı sıra kabindeki eğlence sisteminde de birçok değişimin yapılması gerekiyor. Bunu gerçekleştirseniz bile bazı yabancı yolcular 13 numaralı sıradaki koltuklara oturmak istemeyebiliyor.
UĞURSUZ RAKAMLAR
Sadece 13 değil, bazı havayolu şirketleri 4, 8, 9 ve 17 rakamlarının da uçaklarında olmasını tercih etmiyor. Örneğin Uzakdoğu’da şanslı numaralar arasında 13 var. İlginç olan İtalyan Alitalia uçaklarında 17, Roma rakamları yan yana yazıldığında ‘yaşadım’ kelimesi çıktığı için uğursuzluğuna inanılıyor. Ve uçakta yer verilmiyor.
EN İLGİNÇLERİ
Continental Havayolları’na ait 1713 sefer sayılı uçak 1987’de Denver yakınlarında düştükten sonra şirket tüm sefer sayıları üzerinden bir operasyon yaptı. Sonu 13’le biten sefer numaraları kaldırıldı. Bazı havalimanlarında köprü numaralarına 13 rakamı verilmiyor.
Bazı havayolları kısa uçuşlarda kullandığı uçaklarında sabit koltuk uygulamasına geçiyor.
Kabin memuru ikramı uzattı. Karnınız da aç. Hemen önünüzdeki tepsiyi açtınız ve yemeklerin tam tadına bakacakken öndeki yolcu ani bir hareketle koltuğunu geriye yatırdı! Etrafa saçılan yemekler, batan kıyafetleriniz… “Uçakta en çok neye sinirleniyorsunuz” sorusunun cevabı işte bu. Bir anda arkaya yatan veya aniden kalkan koltuklar. Arkadaki yolcu sinir oluyor. Hatta iş çoğu kez kavgaya kadar gidiyor.
Yapılan araştırmalar, yolcuların bu durumdan yüzde 90’ının rahatsız olduğunu ortaya koyuyor. Kimi yolcu öndeki koltuğun yatmasının kendi alanını kısıtladığını iddia ediyor. Bazıları ise öndeki koltuğa dizlerini dayayarak tepkisini ortaya koyuyor.
Aslında en büyük sorun 3 saate kadar olan kısa uçuşlarda yaşanıyor. 10 yolcudan 9’u, kısa uçuşlarda kullanılan, tek koridorlu uçakların koltuklarının sabitlenmesini istiyor. Giderek daha da daraltılan uçaklarda zaten koltukların arkaya çok az yattığı ve konfor konusunda fazla bir artı sunmadığı birçok yolcunun ortak fikri.
SİZ HANGİ YOLCUSUNUZ
Psikologlar, yolcuları ikiye ayırıyor. Birinci grupta ‘fedakâr’ yolcular, öndeki koltuk yatırıldığında adeta ağızlarının içine girse bile sesini çıkarmıyor.
İkinci gruptakiler ise ‘egoistler’. Koltuğu arkaya yatırmalarını hak olarak görüyorlar. Hatta anketlerde “Arkanızda hamile bir yolcu varsa koltuğunuzu yatırır mısınız” sorusuna bile “Kesinlikle evet, çünkü hakkım” cevabını veriyor.
Bir türlü organize olup uçuş tarihlerimizi kesinleştiremiyoruz. Erken karar veremeyip pahalıya uçuyoruz.
Bugünden gelecek yılın yaz tatili programını yapmak ister misiniz? Hemen “Daha önümüzde aylar var. Kim öle, kim kala” demeyin. Ucuz uçmak istiyorsanız, uçak biletinize bakmaya şimdiden başlayın.
Havayolları, satış sistemlerini bir yıl önceden açıyor. Örneğin bugün rezervasyon yapıp Eylül 2014’e bilet alabilirsiniz. Ama bazı hatlarda slot planlamaları yaz veya kış tarifelerine ayrı ayrı yapıldığı için genellikle en fazla 6 aylık dönemlerde bilet satın alabiliyorsunuz.
KAMPANYA DÖNEMİÖrneğin gelecek yıl 13 Haziran Cuma günü İstanbul’dan Bodrum’a uçmak istiyorsunuz. THY’nin en ucuz bileti, vergiler hariç 27 TL’den başlıyor.
Uçakta genellikle iç hatlarda en az 10, dış hatlarda ise 20’den fazla ücret çeşidi var. Bir sınıf dolunca, otomatik olarak fiyat yukarı çıkıyor. Uçuş yaklaştıkça, doluluk arttıkça havayolları fiyatları yükseltiyor.
Bazen tersi de oluyor. Havayolu uçağını dolduramazsa veya dönemlik bazı krizler nedeniyle yolcu, uçuşa örneğin 1 ay kala en ucuz fiyatı yakalayabiliyor.
1. Japon Havayolları
Birçok hattında uçakta kablosuz internet hizmeti veriyor. First ve business class’taki standartları arasında gürültüyü kesen kulaklıklar ve her koltuktaki diz üstü bilgisayar şarj ünitesi bulunuyor. Havayolları arasındaki en ince kişisel ekranın da sahibi olan
Japon Havayolları’nda eğlence sisteminin kumandası da dokunmatik.
2. Virgin Atlantic
Neredeyse 20 yıl önce ilk kişisel eğlence sistemi konsepti havacılığa İngiliz Virgin Atlantic Havayolları ile girdi. First class yolcularına verilen kasetli video oynatıcıları ilerleyen yıllarda yerini koltuklardaki kişisel ekranlara bıraktı. Bugün ise Virgin Atlantic, dünyanın en iyi sosyal medya kullanan havayolu. Ayrıca havayolunun geliştirdiği uçuş kartının mobil uygulamayla hazırlanması gibi sistemler sektöre yön veriyor.
3. Air Canada
Bugün her uzun menzil uçan havayolunun business class koltuğu tam yatak haline geliyor. Ancak Kanadalı havayolu şirketi, koltuğun süngerinde bir devrime imza attı. Yolcu, koltuğun sert veya daha yumuşak olmasını ayarlayabiliyor. Kabin ışıklarında jet-lag etkisinin azaltılması için uçuşlarda farklı modlara getirilebiliyor.
1. Güvenlikte aranmak!
Türkiye’de ve birkaç ülkede terminale hem girişte hem de arındırılmış alana geçişlerde yolcular manyetik kapıdan geçiyor. Metal eşyalar, kemer hatta ayakkabılar çıkıyor. Alınan tüm önleme rağmen kapı uyarı verdiğinde görevliler yolcuyu elle arıyor. İşte bu yolcuyu çok kızdırıyor. Ama kural böyle.
2. Elektrik prizi nerede?
Aktarmalı uçağınız var. Birkaç saat daha havalimanındasınız. Ama dizüstü bilgisayarınızın veya cep telefonunuzun şarjı bitmiş. Havalimanlarında elektrik prizi bulabilmek hiç de kolay değil. Bulsanız bile sıraya girmek zorunda kalabilirsiniz.
3. Oturacak koltuk yok!
Bazı havalimanlarındaki dar salonlar nedeniyle bekleme alanlarında pek fazla koltuk olamayabiliyor. Ama havalimanı işletmecileri bunu kasti olarak da yapabiliyor. Amaç yolcuyu restoran ve kafeteryalara yönlendirip para kazanmak.
4. Rötar anonsları‘Uçağınız geliş noktasından geç kalktığı için havalimanımıza rötarlı inecektir’. Yolcular hem bu anonsa inanmıyor hem de nefret ediyor. Bazen hiç gecikme anonsu olmaması da yolcuları çıldırtıyor.
Tüm dünyada havayolları şikâyetlerinin başında mil karşılığında alınan ödül biletleri ‘bulamamak’ geliyor. Özellikle tatil dönemlerinde ödül biletler o kadar yüksek mil değerlerine çıkıyor ki, yolcu ‘neden mil topluyorum’ diye sormaya başlıyor.
Şirketler ise yolcuların topladığı millerin hızla artmasından rahatsız. Sonuçta bunların bilet olarak ciddi bir karşılığı var. Mil harcatmanın yolunu arıyorlar. Yolcu memnuniyetini koruyup hem de kâr ederek...
İHALEYE ÇIKILACAK
Türk Hava Yolları, ödül biletlerinden kalan milleri değerlendirmek için özel bir alış veriş sistemi oluşturacak. İhale şartnamesi hazırlanan bu sistemle yolculara alternatif mil harcama imkânı sunulacak. İsteyen örneğin 100 mil karşılığında bile ürünlere ulaşabilecek. Veya bilet almak istemeyenler için dünyaca ünlü markaların elektronik aletler, bavullar veya farklı ürünleri hem mille veya ücretini ödeyerek satın alabilecek. THY bu hizmeti tamamen dışarıdan, ayrı bir şirketten alacak.
TERMİNALE MAĞAZA
Sistemin bir ayağını da açılması planlanan mağazalar oluşturacak. Bu mağazaların hem havalimanlarında hem de büyük alışveriş merkezlerinde olması hedefleniyor.
Böylelikle yolcular hem ürünleri görebilecek, isterlerse alışverişlerini burada yapabilecek.