×
3 milyar dolarlık terminal, 7 Temmuz 2017’de saat 07.00’de hizmete girecek.
Geçen yılı 1 milyar 245 milyon dolarlık ciro ile kapatarak dünyanın en büyük havalimanı-terminal inşaat şirketi haline gelen TAV İnşaat, en önemli projelerinden birini Abu Dabi’de yapıyor. 702 bin metrekare kapalı alana sahip bina, dünyanın tek çatı altındaki en büyük terminali olacak. İnşaatın yarısı tamamlandı.
Pazara Dubai’de A380 uçaklarının bakım hangar çatılarını yaparak giren TAV, Ortadoğu’nun en önemli inşaat şirketlerinden biri oldu. Son üç yılda Abu Dabi Midfield Terminali, Medine Havalimanı, Cidde uçak bakım hangarları, Riyad Havalimanı gibi projeleri üstlenen TAV, geçen yıl ayrıca Doha’nın yeni terminalini de teslim etti. Abu Dabi’yi dünyanın en önemli aktarma merkezlerinden biri yapacak Midfield Terminali, sektöre yeni bir boyut getirecek. Tavan yüksekliği 52 metreye kadar çıkan binada, 108 köprü yer alacak. Aynı anda sekizi iki katlı A380 toplam 65 uçak terminale yanaşabilecek.
Toplam 3 milyar dolarlık dev terminal için 32 milletten 16 bin işçi günde iki vardiya çalışıyor. Bu ekibe bin kişilik mühendis ve mimari ekip destek veriyor. Ağustos 2012’de temeli atılan bina, Eylül 2016’da tamamlanacak. Testlerin ardından yıllık 27 milyon yolcuya hizmet verecek terminal Temmuz 2017’de açılacak.
Fly Dog adı verilen merkez, fiyatları 60 bin TL’ye ulaşan özel eğitimli, havalimanlarında görev yapan K-9 köpekleri yetiştiriyor.
Havalimanına geldiniz. Check-in yapıyorsunuz. Veya uçağa biniyorsunuz. Etrafta güvenlik amaçlı köpekler görürseniz sakın korkmayın. Çok özel eğitimlerden geçen bu hayvanlar, idarecisinin sözünden çıkmıyor. Kimi bomba arıyor, kiminin burnu uyuşturucu kokusunun peşinde. Unutmayın, bu köpekler sizin güvenliğiniz için orada.
Köpeklerin kullanılmasının en önemli nedeni yüksek hassasiyet. Cihazların tespit edemediği, aramanın saatler süreceği noktalarda, köpekler devreye giriyor. Hassas burunlar, adeta nokta atışı yapıyor. Başarının ödülüyse bir tenis topu.
Türkiye’de uzun yıllar özel eğitimli köpekler sadece emniyet ve silahlı kuvvetler tarafından yetiştirildi. Havayolu ve uçaklara güvenlik hizmeti veren Gözen Grubu, artık kendi köpeklerini uluslararası standartlarda eğitiyor.
Holding bünyesinde kurulan Fly Dog, K-9 olarak adlandırılan görev köpeklerinin adeta üniversitesi. Köpek ve idarecisi bir ekip olduğundan eğitim birlikte veriliyor. Hayvan haklarının yanı sıra hijyen ve sağlıkta merkezin standartları, beş yıldızlı otel ayarında.
“First Class’ın modası, düşük doluluk oranları nedeniyle geçiyor mu?” sorusunu Etihad Havayolları farklı bir boyuta taşıdı. Birleşik Arap Emirlikleri’nin milli taşıyıcısı, yeni teslim aldığı Airbus A380’le birlikte first class’ta ayrı bir bölüm oluşturdu. Toplam 12 metrekarelik alanda, iki kişilik koltuğun yanı sıra özel bir tuvalet-banyo ile çift kişilik yataktan oluşan ‘The Residence’a imza attı.
Bu koltuklar, ilk yolcularını, 27 Aralık’ta havayolunun merkezi Abu Dhabi’den Londra’ya taşıyacak. İki kişilik gidiş-dönüş bilet fiyatı 20 bin dolardan başlıyor. A380’in üst katına çıktığınızda 1A ve B koltukları ‘The Residence’a ayrılmış. Kayar kapıları açtığınızda ikili deri sofa koltuk sizi karşılıyor. Koltukların önünde 32 inç’lik ekran var. Kalkış ve inişte yolcular burada oturmak ve kemerlerini bağlamak zorunda. Koridordan ilerlediğinizde ise orta bölüm tuvalet-duşa ayrılmış. Koyu renklerin hâkim olduğu tasarımda boy aynası dikkat çekici. Devamında ise sizi yatak odası karşılıyor. Çift kişilik yatak, 208 santimetre boyunda, 120 santimetre eninde. Kesintisiz bir uyku için özel pamuklu yatak örtüleri, pijamalar sunuluyor.
Aşçı ve uşak
First class’ta geri kalan koltuk sayısı dokuz. Bu bölüme özel hizmet veren uşak ve bir aşçı var. Tekli koltuklar tam yatar halde 205 santimetrelik yatak haline geliyor. First class’ın hemen arkasında ise lounge yani bir salon oluşturulmuş. ‘Stüdyo’ olarak adlandırılan ‘business class’taysa oturma düzeni 1-2-1. Kişisel kullanım alanının yüzde 20 arttırıldığı koltuklar tam yatış pozisyonunda 203 santimetrelik yatak haline geliyor. Her koltukta 18 inç’lik ekran var.
Tasarım yenilendi
-Etihad filosuna kattığı Airbus A380 ve Boeing 787-9’la birlikte kabinin yanı sıra uçak boyamasını ve kabin memurları üniformalarını da değiştirdi. Kahverenginin tonları ana renkleri oluşturuyor. Arada turuncu ile kontrast yakalanmış.
Hazırlanacak ortak mevzuat, ağır cezalar getirecek.
Uçaklarda geçen yıl raporlara yansıyan tam 8 bin olay yaşandı. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 20 fazla. Bu durum sektöre ciddi zarar veriyor. Başka meydanlara inen uçaklar, yaşanan rötar ve açılan davalar nedeniyle havayolları her yıl 4 milyar dolarlık ek maliyet yükleniyor.
Konuyla ilgili düzenleme 1963’te Tokyo Konvensiyonu ile hayata geçmişti. Ancak 50 yıl öncenin kuralları yetersiz kalıyor. Örneğin, geçen nisanda, Avustralya’dan Endonezya’ya giden uçakta yolculardan biri aşırı alkol tükettikten sonra kokpit kapısını zorladı.
Denpasar’a inen uçaktaki yolcu tutuklandı. Bu sırada havalimanı bir saatliğine uçak trafiğine kapatıldı. Olaylar sonrasında mahkemeye çıkarılan yolcu, Endonezya yasalarına ve Tokyo Konvensiyonu’na göre olay Avustralya toprağı kabul edilen uçak içinde geçtiğinden sadece sınır dışı edildi.
Bu konuda ilk adım mayısta Montreal Protokolü ile atıldı. Hedef, yeni mevzuatla kuralların uluslararası hale getirilmesi. Ancak IATA, farklı ülkelerdeki kanunlarla uyum çalışmasının zaman alacağına dikkat çekiyor.
Dar bir koltukta saatlerce oturup ikramsız ve her türlü ekstra hizmete para ödeyip kıtalararası bir seferde uçabilir misiniz? Cevabınız buna ‘hayır’ olabilir. Ama ya bilet ücreti diğer havayollarından çok ucuzsa?
Bu satırları okuduktan sonra yüksek ihtimalle bir an “Ne kadar daha ucuz olursa uçabilirim?” diye aklınızdan geçirdiniz. Ryanair, Avrupa’dan Amerika’ya tek yön 28 TL’den başlayan fiyatlarla bilet satacak. Bu tür fiyatlar, uzun menzilde yeni bir pazar oluşturacak.
Lufthansa ve Türk Hava Yolları’nın ortak olduğu Sun Express’in Almanya kolu, İrlandalı Ryanair gibi şirketler yıllardır başarıyla uyguladıkları ‘düşük maliyetli havayolu’ konseptini kıtalararası uçuşlara taşıyacak. Düşük maliyetli havayollarının ana konsepti, noktadan-noktaya yani aktarma yapmaya gerek kalmadan, yolculara en az konforu en düşük bilet fiyatına verebilmek. Böylece uçaklar yerde çok az kalıyor, ortalama iki saatten daha uzun olmayan hatlarda uçuyor. Uçuş süresi uzadıkça, şirketlerin maliyetleri artarken bu durum pek fazla bilet fiyatlarına yansıyamıyor.
Bu konseptin en başarılı uygulayıcıları ABD’de Southwest, Avrupa’da İrlandalı Ryanair, İngiliz Easyjet, Malezyalı Air Asia oldu. Hatta Ryanair 81 milyonluk ‘uluslararası yolcu’ sayısı ile sınıfındaki en büyük havayolu şirketi unvanını da aldı.
Önce Uzakdoğu’da başladı.
Air Asia, uzun menzil pazarına giren ilk havayolu oldu. Bunu, Singapur Havayolları’nın Scoot’u izledi. Norveçli Air Shuttle şirketi, Avrupa’dan Atlantik ötesi ve Tayland ağırlıklı sefer yapıyor. Yeni nesil, daha az yakıt harcayan 787, yeni teslim edilmeye başlanacak Airbus A350 gibi uçaklar, bu projelerin daha kolay hayata geçirilmesini sağlayacak.
Bu konuda uzun süredir ciddi çalışmalar yapan İrlandalı Ryanair, tek yön Avrupa’dan New York’a 10 Euro (yaklaşık 28 TL) bilet fiyatı ile uçacağını açıklayarak dikkat çekti. Londra Gatwick ve Milano Malpensa Havalimanı’nı ana üs olarak kullanacak Ryanair, New York, Miami gibi turistik hatlar açacak. Şirketin ikinci planı ise Uzakdoğu. İmalatçılarla görüşen şirket, iki yılda havayolunu oluşturarak seferlerine başlamak istiyor.
New York’ta Hudson Nehri’ne inen Airbus A320 uçağının hikâyesi hâlâ hafızalarda. Kalkışta her biri 25 kilogram ağırlığındaki kanadakazı sürüsüne dalan uçağın iki motoru da durmuştu. 60 ton ağırlığında uçak, Kaptan Pilot Sullenberger ve ekibinin çabasıyla suya inmiş, kimsenin burnu kanamadan bir mucize gerçekleşmişti. Her zaman olaylar bu kadar ucuz atlatılmıyor. Son 25 yılda kuşlar nedeniyle yedi büyük kaza oldu. Kuşların havacılık sektörüne yıllık zararı 1.2 milyar doları aşıyor. İşin kötüsü, çarpma olayları her yıl artıyor. Yaşam alanlarının daralmasının yanı sıra göç yollarına yapılan havalimanları riski daha da yukarı çekiyor.
Kuşlarla mücadelede farklı metotlar uygulansa da bir süre sonra kuşlar buna alışıyor. Tepki vermiyor. Kuşlara karşı yeni bir sistem, Bulgaristan merkezli Volacom şirketi tarafından geliştirildi. Uzun yıllar hassas ses sistemleri üreten bir şirket olan Volacam, araştırmaları sırasında ilginç bir bulguya ulaştı. ABD’de yeni doğan bebeklerin kulaklarını test etmek üzere verilen sesin kuşları da uyardığı fark edildi. Hemen testler başladı. Bölgeyi terk etmekte en inatçı olan karga ve büyük kuşlardan altınkartal üzerinde testler yapıldı. Volacom’un Türkiye temsilcisi Erkan Otağ’ın verdiği bilgiye göre, 40 bin denemede yüzde 100 başarıya ulaşıldı. Sistem ilk olarak Sofya Havalimanı’na kuruldu.
En çok hangi saatte çarpıyor?Alçak irtifada çarpan kuşlar, o bölgede uçan yerel türler. Yüksek irtifadaki olaylara ise ağırlıklı göçmen kuşlar neden oluyor.
En yüksekteki çarpma olayı 10 bin metrede meydana geldi.
Bugüne kadar kuş çarpması nedeniyle yedi büyük kaza yaşandı. Bunlardan en ünlüsü 15 Ocak 2009’da New York’ta Hudson Nehri’ne inen UsAirways uçağı oldu.
Çarpma olayları ağırlıklı sabah 10.00-12.00, öğleden sonra da 14.00-15.00 arasında meydana geliyor.
1. Yastık hayat kurtarır
Eskiden uçaklara bolca yastık yüklenirdi. Artık birçok havayolu bu uygulamayı kaldırdı. Boynunuzu kavrayan, başınızı sağa-sola yatırdığınızda destek verecek iyi bir yastık daracık koltuğunuzda rahat uyumanızı sağlayacak. Son yıllarda farklı tasarımlarla ergonomik yastıklar yolcuların beğenisine sunuluyor. Yer tutmayan şişirilebilir modellerden içindeki özel malzeme ile boynunuzun şeklini alanlara kadar farklı tasarımlar tercihinize kalmış. İyi bir yastığın boyun ağrılarını en aza indireceğini unutmayın.
2. Şişme ayak yastığı
Uçuşlarda oluşan en önemli rahatsızlıklardan biri bacaklardaki kan dolaşımının adeta duracak kadar yavaşlaması. Bu sorundan kurtulmanın yolu ayak yastığından geçiyor. Kan dolaşımı ayağınızın yükselmesi ile düzenlenirken bir başka avantajı da dar koltuklarda
rahat oturmanızı sağlaması.
Ama bu miller çoğu zaman ödül bilete dönüşemiyor. Türk Hava Yolları, dört yıllık çalışmanın ardından mille alışveriş yapılacak sanal mağaza uygulaması başlattı. İster mille seçtiğiniz ürünleri alın isterseniz miliniz yetmediğinde üzerini ödeyin.
Havayollarının tüm dünyada başını ağrıtan en önemli konulardan biri de ödül bilet. Herkesin uçmak istediği tarihlerde ve hatlarda ödül bilet için istenilen mil miktarı, inanılmaz rakamlara ulaşıyor. Yolcu topladığı mili harcamak isterken havayolu da çok dolu olan bir uçakta o koltuğu ücretli satmanın peşinde. Harcamada yaşanan sorunlar nedeniyle yolcuların hesaplarında ciddi mil birikiyor. Hesapta kalan millerin de geçerlilik süresi var. Havayoluna göre değişmekle birlikte ortalama üç yıl kullanılmayan mil siliniyor. Bazen 2-3 bin mil gibi bilet alamayacağınız miktardaki miller buharlaşıyor.
Son yıllarda birçok havayolu bu tür durumlarda yolcularını mağdur etmemek ve hizmet yelpazesini genişletmek üzere alışveriş yapılabilecek sanal mağazalar kuruyor. THY de yaklaşık dört yıllık çalışmanın ardından Shop&Miles adında bir mağaza açtı. İkram Başkanı Ahmet Doğan ve ekibi tarafından hayata geçirilen çalışmada, THY bu konuda 15 yıldır faaliyet gösteren Sanal Mağazacılık ile işbirliği yapıyor. Toplam 5 bin adetlik ürünün olduğu mağaza için hazırlanan kataloglar uçaklara konulmaya başladı. İnternet üzerinden de girilebilen sanal mağazada satın alacağınız ürün için miliniz yetmiyorsa, üzerini TL olarak ödeyebiliyorsunuz. İsterseniz kargo masraflarını da millerinizden düşebilirsiniz.
11 Los Angeles’a bir iPhone 6