×
Hem Türk hem de yabancıların Uzakdoğu’nun en çok ilgi gösterdikleri ülke Tayland’da THY uçuş noktasını ikiye çıkardı. Bangkok’tan sonra ülkenin turizm merkezi Phuket hattı şu an ölü sezon olmasına rağmen yüzde 70 dolulukla açıldı. THY, Phuket’e önümüzdeki kış sezonunda her gün uçmayı planlıyor. Tayland’ın turizm başkenti Phuket Adası, tatilde farklı şeyler arayanları kendine çekiyor. Kafasını dinlemek, bir koyda sessiz günler geçirmek isteyenler de Phuket’e gidiyor, 24 saat durmadan eğlence isteyenler de… Muhteşem denizi, Taylandlıların konukseverliği ile Phuket bölgenin en önemli turizm merkezlerinden biri.
Şimdiden dolu
Yeni bir hattın oturması, kârlı hale gelebilmesi neredeyse iki yılı alır. Ama Phuket, açılışı ile birlikte hızlı bir çıkış yakaladı. Önümüzdeki kış aylarında Türkiye’nin yanı sıra Avrupa ve Rusya pazarından bölgeye büyük talep var. Business class’ta bile doluluk kasım ayında yüzde 70’i aştı. Geçmişte Tayland havacılık otoritesi, havayollarının uçması için en uygun saatleri, Bangkok üzerinden beşinci trafik yani diğer kentlere de uçuş izinlerini hemen verirdi. Hatta THY, Vietnam’da Saygon’u açarken Bangkok bağlantılı uçuşla başlamıştı.
Saatler değişecek
Son yıllarda Tayland turizmde hızlı çıkış nedeniyle izinler eskisi kadar kolay çıkmıyor. THY, uzun süredir beklediği Phuket uçuş iznini sabrederek aldı. THY uçağı, TK172 sefer numarasıyla Atatürk Havalimanı’ndan saat 14.30’da havalanıyor. Ertesi gün yerel saatle 04.00’te Phuket Uluslararası Havalimanı’na iniyor. Dönüş seferi ise saat 05.00’te kalkıyor. İstanbul’a varışı aynı gün saat 12.30’da.
İsveç’te Stockholm Arlanda Havalimanı’nın kullanım dışı kalan uçuş kulesi otel haline getirildi. Bir zamanlar hava trafik kontrolörlerinin görev yaptığı yer, suit olarak tasarlandı. Odada, çift kişilik yatağın yanında bir çalışma masası ile mutfak ve banyo-tuvalet yer alıyor. Minimalist, siyah-beyaz renklerin ağırlıklı kullanıldığı oda, İsveçli tasarımcı Cilla Ramnek imzası taşıyor. Odanın eşyaları arasındaki çalar saat, sehpa ve lamba ise 1960’larda tasarlanan kulenin tarihine atıfta bulunuyor.
80 METRELİK KULE
Yerden 80 metre yüksekliğindeki kule, Arlanda Havalimanı’na yapılan yeni kulenin ardından hizmet dışı kalmıştı. Kuleye, geçtiğimiz yıl internet üzerinden ev kiralayan, otel rezervasyon hizmeti veren HomeAway şirketi talip oldu. Paris’in sembolü Eyfel Kulesi’nin kullanılmayan salonunu uzun dönem kiralayan HomeAway, burayı lüks bir daire haline getirmişti.
Havalimanında uzun saatler sıkılmadan beklemenin en iyi yolu özel salonlar. ‘Lounge’ olarak adlandırılan bu salonlardan o havayolunda business class’ta uçuyorsanız veya mil programında özel statüye sahipseniz yararlanabiliyorsunuz. Bazı havalimanlarında ise havayolu şirketleri veya bağımsız salonlar bu hizmeti ücretli olarak da verebiliyor. Sakin bir ortam, ücretsiz ikram, bazı salonlarda masaj, spa hizmeti bu salonların en önemli özellikle arasında. Birçok yolcu hem dinlenip biraz kestirmek veya çalışmak için bu salonları tercih ediyor.
İŞTE DEPARTURE BEACH
Lounge hizmetinde Mayıs 2018’den itibaren yeni bir konsept başlıyor. İngiliz çılgın iş adamı Sir Richard Branson’un kurduğu Virgin Atlantic Havayolları, gelecek yıl bir ilke imza atacak. Karayiplerdeki Barbados Adası’ndaki Grantley Adams Uluslararası Havalimanı’nda ‘Departure Beach’ adı verilen yeni bir özel yolcu salonu hizmete girecek.
Havayolu yetkilileri, genellikle uçuşların akşam saatlerinde olduğunu belirterek “Yolcular, öğlen otelden çıkıyorlar. Uçuşları için uzun saatleri rahatlıkla bekleyecekleri bir hizmet vereceğiz” diyor.
Yaz tatili başladı. Son dakikaya kalırsanız uçak bileti fiyatları el yakıyor. Ama siz önceden davrandınız. Erkenden, çok ucuza uçak biletlerini aldınız. Tatilin başlaması için gün sayarken işler beklediğiniz gibi gitmedi. Son anda ertelenemeyecek bir toplantı nedeniyle tatil programınız iptal oldu. Veya tarihler kaydı. Ne yapacaksınız?
Havayolları bilet satarken yolcuların önüne farklı fiyat alternatifleri koyuyor. İnternet sitesi satışlarında yolcuların çok önemli bölümü detayına bakmadan hemen en düşük fiyatı tıklıyor. Bu durum hem havayollarının kendi internet satışları hem de sanal acentelerin sitelerinde geçerli. En ucuz fiyata sahip bu biletlerin önemli bölümü tarih değişikliği yapılamayan, iade şartlarında ise yanan biletler. Böyle bir bileti, seyahat tarihiniz kesinse, iptal etmeyecekseniz satın alın. Eğer bir değişiklik olursa, biletiniz yanacaktır. Son dakika değişiklikle hem eldeki biletten olurken artan fiyatlar nedeniyle yenisini almak hem de ciddi fiyatlar ödemek zorunda kalabilirsiniz.
Üst sınıf alın rahat edin
Eğer uçuş tarihlerinizde değişiklik ihtimali varsa, bir üst sınıftan bilet alın. Havayolları internet satışlarında farklı isimler altında yolculara alternatif sunuyor. Biraz daha pahalı seçenekleri tercih edin. Belki normalden fazla ödeyeceksiniz ancak değişiklik/iade kuralları diğer sınıfa göre daha esnek. Eğer business class uçacaksanız, bu konuda havayolu şirketleri son dakika bile olsa değişiklikten ücret almayabiliyor. Ancak ekonomide olduğu gibi çok farklı business ücret fiyatları olduğunu da hatırlatmakta fayda var.
Neler iade edilmiyor?
Ucuz uçmayı kim istemez ki? İlk başarılı örnekleri 1970’lerde ABD’de Southwest Havayolları ile başlayan bu konsept, dünyaya hızla yayıldı. Çok ciddi bir model haline geldi. Hatta büyük havayollarının tahtını bile ele geçirdi. ‘Düşük Maliyetli Havayolu’ kavramı artık ‘Yeni Model Havayolu’na geçti. Şirketler çok ucuza, biraz da daha az konforla ve ücretli ikramla üç saate kadar olan hatlarda ciddi pazar payı yakaladı.
Şimdi sırada uzun menzilli uçuşlar var. Avrupa’da Norweigan ve Wow Air, Asya’da AirAsia ve Scoot Air’in başlattığı bu konsept hızla yayılıyor. Lufthansa’nın Eurowings’i, yakın bir gelecekte bu konseptin Avrupa içindeki en başarılı uygulayıcısı Ryanair’in de bu pazara girmesiyle farklı bir boyuta taşınacak. Yani Londra’dan New York’a veya Paris’ten Bangkok’a 99 dolara uçabilmek mümkün olacak.
Uzun uçuşa dayanabilir mi?
Uçakta davranış kuralları, neredeyse dünyanın her yerinde aynı. Ya terminalde bekleme salonlarında? Ne tüm koltuklar sizin… Ne de elektrik prizinde başkası sıra beklerken uzun süre cep telefonunuzu şarj etmek hakkınız. Ya rötar olduğunda? Bu salonlar uçuş öncesi bir saatten daha az süre zaman geçireceğiniz bir yer halinden çıkabilir. Veya kar yağışı nedeniyle havalimanı uçak trafiğine kapandığında koca bir günü bekleme salonunda geçirebilirsiniz.
KAVGALARIN TOHUMLARI BURADA ATILIYOR
Rötarların olduğu uçuşlarda tüm yolcuların stres katsayısı bir anda fırlayabiliyor. Uzun uçuş sürelerinin ardından transit yolcularda ‘tolerans’ da sıfırlanabiliyor. Salonda yaşanabilecek ufak bir sürtüşme, uçakta meydana gelebilecek kavganın başlangıcını oluşturabiliyor. Sakin olun. Bazen de karşı tarafın yerine kendinizi koyun. Siz tatile, sevdiklerinize kavuşmak için uçabilirsiniz. Ya karşı taraf cenazeye gidiyorsa?
İLK GELEN OTURUR: Salonda en önemli kuralların başında ‘Erken gelen koltuğu kapar’ geliyor. Ama bunu yaparken yaşlı, engelli yolculara, hamilelere veya çocuklu ailelere yer vermeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Bazı havalimanlarında bu yolcular için kapıya yakın özel koltuklar ayrılıyor. Lütfen buralara oturmayın. Birinin ihtiyaç duyacağını da unutmayın. Koltuklara otururken lütfen yayılmayın. Koltukta hakkınız bir kişilik, unutmayın.
Her gün ortalama 100 bin uçak seferi yapılıyor. Günde 11 milyon yolcu ve 20 milyon bavul için uygulanan güvenlik kontrolü standartları bir anda alınan kararla değişebiliyor. ABD’nin başlattığı kabinde elektronik cihaz yasağı, ilk anda aralarında Türkiye’nin de olduğu 8 ülkeyi vurdu. Gündemde Avrupa var. ABD, Avrupa’dan yapılan tüm uçuşlara kamuoyunda laptop yasağı olarak da bilinen elektronik kısıtlamayı başlatmak istiyor. Görüşmeler sürüyor.
KAYIP BÜYÜK
Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği’nin (IATA) hazırladığı rapora göre şu anda 8 ülkeye uygulanan kısıtlamadan yıllık olarak 17 bin uçuş ve 4,8 milyon yolcu etkileniyor. Sektöre yıllık maliyeti ise 178 milyon dolar. Ancak bu yasak Avrupa’ya yayılırsa etkilenen yolcu sayısı 30,5 milyona, uçuş toplamı da 145 bine çıkacak. Zarar ise 1 milyar 30 milyon dolara yükselecek. Bir sonraki adımda yasağın dünyaya yayılması halinde 110 milyon yolcuyu etkilenecek. Yasağın mali boyutları ise 2,5 milyar dolar olarak hesaplanıyor.
İngiliz Havayolları British Airways (BA), son yılların en büyük krizini geçen hafta sonu yaşadı. 27 Mayıs Cumartesi günü BA ile uçmak isteyenler sabahın erken saatlerinde havayolunun internet sitesine girip check-in yapmak istediklerinde sistemin devre dışı kaldığını gördü.
İlerleyen saatlerde BA’in tüm sistemi çöktü. Uçuş bilgilerine ulaşılamıyordu. Domino taşı gibi BA’in tüm dünya operasyonu etkilendi. Havayolu hemen o gün Londra’da Heathhrow ve Gatwick’ten yapacağı tüm seferlerini iptal etti. Krizin etkileri ilerleyen günlerde de görüldü. Toplam 580 seferin iptali, 75 bin yolcunun mağdur olduğu krizin faturası ise 120 milyon dolara çıktı.
Her an başınıza gelebilir
Kar yağışı, sis gibi meteorolojik nedenler bir havalimanının tamamen kapanmasına, seferlerin aksamasına neden olabiliyor. Bu durumda tüm seferler iptal ediliyor. Ancak tek bir havayolu için böyle bir durum meydana gelirse?