×
Daha önceki bir yazımda; okullar, çocuklara sorun çözmeyi öğretmediği gibi, sorunlu çocuk yaratıyor, demiştim.
( O yazıyı bu linkten okuyabilirsiniz. http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ozgur-bolat_313/cocuklar-soru-degil-sorun-cozmeli_28492349)
Değerli bir dostum sordu: Okullar tam olarak nasıl sorunlu çocuk yaratıyor?
YARGILANMAK
California Üniversitesi’nden Prof. Sally Dickerson insanda en fazla stres yaratan faktörleri araştırıyor. (Stresi bedendeki kortisol seviyesini ölçerek belirliyor.)
Birinci sırada ne çıkıyor biliyor musunuz?
Bu verilere göre Türkiye sıralamada birinci oldu.
Hangi sıralamada biliyor musunuz?
Okulu kırmada.
Türkiye’de öğrencilerin %54.2’si okulu en az bir defa kırmış.
Çocuk bir türlü ders çalışmıyor.
Kadın bir türlü kilo veremiyor.
Adam bir türlü iş aramıyor.
Yaşlı adam bir türlü sağlığına dikkat etmiyor.
Kendi zararlarına olmasına rağmen, bu insanlar neden değişmiyor? Neden adım atmıyor?
KİMLİK ODAKLI KARARLAR
Bu tür kişiler kendisini seven kişilerden kaçıyor.
Bir insan neden kendisine değer vermeyen bir ilişkiye geri dönmek ister? Kendisine değer veren insandan neden uzaklaşır?
CESARET DENEYİ
Princeton Üniversitesi’nden Prof. Ronald Comer ve meslektaşı Prof. James Laird denekleri bir odaya alıyor. Deneyde üç ayrı test var: bilişsel test, solucan yeme testi ve elektrik şoku testi. Denekler bir tanesini seçiyor.
Deneyden önce denekler bir anket dolduruyor. Anketteki sorular arasında “Ben cesurum.” ve “Acı çekmeyi hak ediyorum.” diye iki ifade var.
Yanıtlar bize yaşamla ilgili büyük ipuçlar veriyor.
EN ÜZÜNTÜLÜ ANLAR
Babamı kaybettiğim zaman,
Annemi kaybettiğim zaman,
Aileler de çocuklarını izlemeye geliyor. Bazı çocuklar ailelerini görünce daha iyi performans gösteriyor, bazıları ise daha kötü. Neden acaba?
ARAŞTIRMA
Stanford Üniversitesinden Prof. Robert Zajonc, seyircili ortamlarda kişilerin performans kalitesine bakıyor. Performans kalitesi bazen artarken bazen de düşüyor.
Bunun nedenini araştırınca keşfediyor ki, kişi öğrenme sürecinde izlenirse, performansı düşüyor; gerçek performans sırasında izlenince performansı artıyor.
Benden önceki konuşmacı da “Ödül keyif verir. Çünkü ödül alınca beyin zevk hormonu (dopamin) salgılar.” demiş.
Bu ifadeden yola çıkarak bir katılımcı da, “Ödül, keyif veriyorsa, neden zararlı? diye sordu.
ÖDÜL
Ödülden kastımız ne?
Oskar, Nobel, olimpiyat madalyası birer ödüldür. Bu ödüller keyif verir. Neden?
Çünkü bu tür ödülleri kazanma ihtimali çok düşüktür.
Daha önce yazdığım gibi (http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/25484502.asp), kazanma ihtimali düşük durumlarda kazanırsak, zevk alıyoruz; kazanma ihtimali yüksek durumlarda kazanırsak, o kadar zevk almıyoruz.
OKULDAKİ VE EVDEKİ ÖDÜL
Yazarımız seyahatte olduğu için yazısını yazamamıştır.