×
Emeklilerin maaş hesapla-rında en çok kafa karışıklığı yaratan konu, ek ödemeler. Ek ödeme nedeniyle emekliler ya maaşını yanlış hesaplıyor ya da maaşının eksik yattığını öne sürüyor. Hem SSK ve Bağ-Kur emeklileri hem de memur emeklileri her ay ek ödeme alıyor ve bu sayede de maaşları artıyor. Peki, nedir bu ek ödeme? 2006 yılında vergi iadesinin yerini ek ödeme aldı ve tüm emeklilerin maaşının yüzde 4’ü, ek ödeme olarak, her ay maaş hesaplarına yatırılıyor. Yüzde 4’lük oran sabit ve maaşa göre hesaplanıyor. Hal böyle olunca da maaşı düşük olanın ek ödemesi düşük, yüksek olanın ek ödemesi de yüksek oluyor. Örneğin, 2.500 lira maaş alan bir emekli her ay 100 lira ek ödeme alırken, maaşı 13 bin lira olan bir emekliye her ay 520 lire ek ödeme yatıyor.
NASIL HESAPLANIYOR?
Ek ödeme konusunda bilinmesi gereken ise ödemenin net maaş üzerinden hesaplanıyor olması. Bir örnekle anlatırsam daha iyi anlaşılır. 2018’in son maaşını aralık ayında aldınız ve elinize geçen tutar 2.500 lira. Bu sizin maaşınız değil; 2.500 liranın içinde, ek ödeme de var. Aslında maaşınız 2.403 lira; 97 lira ise ek ödeme tutarınız. 2019’un ocak ayında alacağınız yüzde 10.73’lük (memur emeklileri için yüzde 10.73, SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 10.19) zammı, 2.403 lira üzerinden hesaplayacaksınız. Hesapladığınızda 257.84 liralık zamla maaşınız 2.660.84 lira olacak. İşte bunun üzerine yüzde 4’lük ek ödeme alacaksınız. Yüzde 4’lük ek ödemeyi (106.4 lira) eklediğinizde Ocak 2019’da elinize geçen tutar 2.767.2 lira olacak.
BAYRAM İKRAMİYESİ OLACAK
Yazı dizisine başladığımızdan bu yana emeklilerden gelen soruların başında, 2019’da da bayram ikramiyesi olup olmayacağı yönünde. Malum, geçen sene ramazan ve kurban bayramları öncesinde emeklilere 1000’er lira ikramiye yatırıldı. Tüm emekliler, hak sahipleri ve maluller bu haktan yararlandı ve ikramiyeler banka hesaplarına yatırıldı. 2019’da da emekliler, yine Ramazan ve Kurban bayramları öncesi 1000 liralık ikramiye alacaklar. Kimi emekliler ikramiye tutarının artırılacağı yönünde söylentiler olduğunu ve bunun doğru olup olmadığını da soruyor. Şimdilik bu konuda bir gelişme yok. Daha açık bir anlatımla bu sene de bayram ikramiyeleri olacak ama bin liralık rakam artacak mı; o tarafı belli değil.
YARIN: GÖREVDEKİ MEMURLARIN ZAMLI MAAŞLARI
Not: Tabloda; 25 ve 30 hizmet yılına göre; derece ve kıdemi 1/4, 4/1, 5/1, 3/1 olan emekli polis, öğretmen, akademisyen, hemşire, yargı üyeleri, kaymakam, müftü, teknisyen, mühendislerin 2019 Ocak zamlı maaşları yer almakta.
YAZI dizimizin ilk günü SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklilerinin 2019 Ocak zamlı maaşlarını yayınladık. Sıra geldi, memur emeklilerinin zamlı maaşlarına. Bugünden itibaren kıdemine, derecesine ve hizmet yılına göre emekli memurların zam oranları ile birlikte ek ödeme dahil ellerine geçecek tutarı açıklayacağız. Memur ve emeklileri iki yılda bir imzalanan toplu sözleşmeye göre ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere maaşlarını zamlı alıyor. Yine toplusözleşmeye göre de geçmiş altı aya ait enflasyon farkı oluşursa bu fark da maaşlara yansıtılıyor.
TOPLUSÖZLEŞME ZAMMI
2017’nin ağustosunda yapılan son toplusözleşmeye göre de memur ve emeklileri, 2019’un da ocak-temmuz döneminde yüzde 4, temmuz-aralık döneminde yüzde 5 zam alacaklar. Yine toplu sözleşmeye göre 2018’in temmuz-aralık döneminde, yani altı aylık dönemde, enflasyon yüzde 3.5’i aşarsa aradaki fark, maaşlara zam olarak yansıtılacak. TÜİK, emeklilerin maaş zammını belirleyen enflasyon rakamını açıkladı ve 2018’in temmuz-aralık dönemi enflasyon yüzde 10.19 olarak gerçekleşti. Böylece toplu sözleşmeye göre yüzde 4’lük zammın üzerine enflasyondan kaynaklı yüzde 6.73’lik fark da eklendiğinde; yeni yılda memur ve emeklileri maaşlarını ocak ayından itibaren yüzde 10.73’lük artışla alacak.
ENFLASYON FARKI GELDİ
Bu çerçevede de aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 3.512 lira, en düşük memur emekli maaşı da 2.379 lira olacak. 2018 yılının ocak ayında ise, toplusözleşmeden kaynaklı yüzde 4’lük zammın üzerine yüzde 1.69 da
enflasyon farkı eklendi ve görevdeki memurlar ve emeklileri maaşlarını toplam yüzde 5.69 zamlı aldı. Temmuzda ise toplusözleşmeden kaynaklı yüzde 3.5 zammın üzerine, yüzde 5.17’lik enflasyon farkı ile birlikte maaşlara yüzde 8.67’lik zam yapıldı. Böylece kamu görevlileri ve emeklileri 2018 yılında toplam 14.36 zam almış oldu. 2017 yılında ise zam oranları ocak ayında
yüzde 3, Temmuz ayında yüzde 6,89 olmak üzere toplam yüzde 9,89 oldu.
YARIN polis, öğretmen, akademisyen, hemşire, yargı üyeleri, kaymakam, müftü, teknisyen, mühendis zamlı maaşları.
SSK, Bağ-Kur ve Bağ-Kur tarım emeklileri yeni yılda maaşlarını yüzde 10.19 zamlı alacak. TÜİK, emeklilerin maaş zammını belirleyen enflasyon rakamını açıkladı. Buna göre 2018’in temmuz-aralık dönemi enflasyon yüzde 10.19 olarak gerçekleşti. Hem SSK ve Bağ-Kur emeklileri hem de memur emeklileri ile görevdeki memurların zamları buna göre yeniden belirlendi. Bugünden itibaren de tüm emeklilerin zamlı maaşlarını, ek ödemelerini ve ocak ayında eline geçecek maaş tutarını kuruşu kuruşuna yayımlayacağız.
10 MİLYON EMEKLİYİ İLGİLENDİRİYOR
Önce, SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklilerinden başlıyoruz. 2018’in temmuz-aralık dönemi, altı aylık enflasyon, yüzde 10.19 olarak gerçekleşti. Buna göre; SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklileri de ocak ayında maaşlarını yüzde 10.19 zamlı alacak. Sayıları 10 milyonu bulan SSK, Bağ-Kur, tarım emeklileri, ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere ve bir önceki 6 aylık dönemde gerçekleşen, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranına göre maaşlarını zamlı alıyor. Bu yılın ocak ayında ise emekliler maaşlarını yüzde 5.69, temmuz ayında ise yüzde 9.17 zamlı almışlardı. Böylece 2018 yılında SSK ve Bağ-Kur emeklilerine toplam yüzde 14.86 zam yapıldı. 2017 yılında ise zam oranı yüzde 10.62 olmuştu.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI
2018’in son altı ayında gerçekleşen enflasyona göre de 2019’un ocak ayında en düşük SSK emeklisinin aylığı 1.888,65 liraya, en düşük Bağ-Kur emeklisinin aylığı 1.690 liraya, en düşük tarım emeklisinin maaşı da 1.282,61 liraya yükselecek. Zamlarla birlikte emeklilerin her ay aldığı ek ödeme ya da bir başka adıyla vergi iadesi de artacak. Emekliler maaşına göre 51 lira ila 254 lira arasında değişen rakamlarda ek ikramiye alacak. Temmuz zammından SSK emeklileri, SSK tarım emeklileri, Bağ-Kur emeklileri, Bağ-Kur tarım emeklileri, özel sigorta emeklileri, banka emeklileri, iş kazasından dolayı aylık maaş alanlar, iş hastalıklarından dolayı aylık maaş alanlar ve iş kazası ve meslek hastalığından dolayı ölüm aylığı alanların eş, çocukları yararlanacak.
EN DÜŞÜK AGİ 191 LİRA OLDU
ASGARİ ücretle birlikte Asgari Geçim İndirimi (AGİ), yani çalışanların asgari geçimini sağlayacak gelirlerinin toplam gelirlerinden çıkarılarak vergi dışı bırakan oran da arttı. AGİ’nin belirlenmesinde esas kriter ise, çalışanın medeni durumu ve çocuk sayısı. Yeni yılda asgari geçim indirimi 191 lira ile 326 lira arasında değişiyor. 2019’da AGİ tutarları ise şöyle: Bekar çalışan için 191.88, evli ve eşi çalışmayan bir kişi için 230.26, evli ve eşi çalışmayan 1 çocuklu biri için 259.04, evli ve eşi çalışmayan 2 çocuklu biri için 287.82, evli ve eşi çalışmayan 3 çocuklu biri için 326.20 lira.
KIDEM TAZMİNATI YÜKSELDİ
2019 ile birlikte kıdem tazminatı da arttı. İşveren, çalışana, her bir yıl için 30 günlük, yani bir aylık, giydirilmiş brüt ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. Giydirilmiş ücret demek; aylık brüt maaş, ikramiye, prim, yol yardımı, yakacak yardımı gibi ödemeleri içerir ve tazminat hesaplamasında bu ödemelerin tamamı hesaba katılır. Toplam kıdem tazminatı ise çalışanın son aldığı aylık giydirilmiş brüt ücretin, işyerinde çalışılan yılla çarpılması ile hesaplanır. Asgari ücretin brüt 2.558,40 liraya çıkması ile birlikte kıdem tazminatı da arttı. 2018 yılında 10 yıldır çalışan 20 bin 229 lira alırken, bu yıl için bu rakam 25 bin 584 liraya yükselmiş oldu.
BAŞKA NELER DEĞİŞTİ?
1) Devlet destekli alacak sigortasını kimler yaptırabilecek?
Yıllık cirosu 125 milyon TL’nin altında olan küçük ve orta boy işletmeler yararlanacak.
2) KOBİ’ler neyi sigortalatacak?
Yurt içi satışlarda mal ve hizmet karşılığı vadeli satışlarından doğan alacaklarını sigortalatacak. İhracata yönelik satışlar sigorta kapsamına girmeyecek.
3) Sistem nasıl işleyecek?
KOBİ, son mali yılda, vadeli satışlardan elde ettiği cirosu üzerinden devlet destekli alacak sigortası yaptıracak. Şirketin, alacağı olduğu şirket ya şirketlere, sigorta teminatı verilmiş olacak. Sigorta yapılmadan önce sigorta teminatı verilecek olan alıcılar için bir risk değerlendirmesi yapılacak. Bu değerlendirmeye göre sigorta yapılacak. Sigorta yaptıran şirket, alacağını tahsil edemezse devreye sigorta girecek ve sigortalının zararını karşılayacak. Devlet destekli alacak sigortası sisteminde, sigorta yaptıran şirkete, sigortalı deniyor. Sigorta yaptıran şirkete borcu olan şirketlere alıcı deniyor. KOBİ, alacaklarını sigortalatıyor, sigorta şirketi de KOBİ yerine geçtiği için bir anlamda KOBİ’den mal ya da hizmet alan alıcılara kredi açmış oluyor. Çünkü alıcı borcunu ödemezse devreye sigorta sistemi girip, sigorta yaptıran KOBİ’nin zararını karşılıyor.
4) Risk değerlendirmesi nedir ve kim yapacak?
Hazine ve Maliye Bakanlığı çalışanları yakından ilgilendiren Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) otomatik katılım uygulamasında değişiklik yaptı. Buna göre otomatik BES bir yıl ertelendi. 2017’de otomatik BES’ten ayrılan 5.7 milyon çalışanın 2019’un Nisan ayında işverenleri tarafından yeniden sisteme alınması gerekiyordu; yeni düzenleme ile 5.7 milyon çalışan 2020’ye kadar sisteme yeniden girecek. İsterlerse de sistemden çıkabilecek. 5 ila 9 çalışanı olan küçük işletmelerin 2019 Ocak sonuna kadar sisteme girişleri konusunda ise bir değişiklik yapılmadı. 2 milyon çalışan Ocak sonunda işverenleri tarafından otomatik BES’e dahil edilecek. Buna ek olarak yeni düzenleme ile özel sandıklarda çalışan 150 bine yakın kişi de sisteme girecek.
ÇALIŞANIN YÜZDE 70’İ ÇIKTI
Değişikliklerin detayına geçmeden önce otomatik BES’te bugüne kadar yaşananları bir hatırlayalım. 45 yaş altı çalışanları ilgilendiren otomatik BES, 2017’nin başında başladı ve 2019’un ocak sonuna kadar da 14 milyon çalışanın kademeli olarak sisteme girişi öngörüldü. 2017 başında 1000 ve üzeri istihdamı olan işletmelerdeki 2.4 milyon kişi, nisan ayında 250-1000 arası çalışanı olan özel sektör şirketlerindeki 2.5 milyon kişi ile kamuda çalışan 2.1 milyon memur, temmuz ayında ise 100-250 arası çalışanı olan şirketlerdeki 2.1 milyon kişi işverenleri tarafından otomatik BES’e dahil edildi. Böylece, 2017 yılında, 45 yaş altındaki 9.1 milyon çalışanın sisteme girişi sağlandı. Ancak bu çalışanların 3.5 milyonu sistemde kalmayı tercih ederken, 5.6 milyonu ise ayrıldı.
2018’in ocak ayında 50-100 arası çalışanı olan şirketler ile kamuda çalışan 1.3 milyon, temmuz ayında ise 10-49 arası çalışanı olan işyerlerindeki 1.6 milyon kişinin sisteme girişi yapıldı. Böylece, 2018’de, 2.9 milyon çalışan otomatik BES’e alındı, bunların 1.7 milyonu ayrılırken, 1.2 milyonu da sistemde kalmayı tercih etti. İki yıl içinde toplam 12 milyondan fazla çalışan işverenleri tarafından otomatik BES’e dahil edildi, bunların da 7 milyonu çıktı, 5 milyonu da halen sistemde ve tasarruf ediyor.
OCAK’TA MAAŞLARDAN KESİNTİ
2019’un başında ise 5 ila 9 çalışanı olan küçük işletmelerde çalışanlar otomatik BES’e giriş yapacak. Bu kapsama giren 400 bin işletme var ve bu işletmelerde de 45 yaş altı çalışan sayısı 2 milyona yakın. İşte bu 2 milyon çalışan, işverenleri tarafından sisteme dahil edilecek. Ocak ayının sonunda çalışanların maaşlarından otomatik BES için kesinti yapılacak. Bu girişle birlikte 45 yaş altı çalışan 14 milyon kişi, iki yıl içinde BES ile tanışmış olacak. Dün yayımlanan yeni yönetmelik ile Ocak ayında sisteme gireceklere sandıklar da eklendi. Yönetmeliğe göre banka sandıkları, sigorta ve reasürans şirketleri ile ticaret ve sanayi odaları ile borsalar veya bunların teşkil ettikleri sandıkların iştirakçisi olan çalışanlar da ocak sonunda otomatik BES’e dahil edilecek. Aralarında Şekerbank, Yapı Kredi, Ziraat Bankası, Akbank, Garanti Bankası, Sınai Kalkınma Bankası, İş Bankası, Vakıflar Bankası, Halk Bankası gibi banka sandıklarının da bulunduğu 18 sandık, bu sandıklarda da aktif çalışan 150 bine yakın kişi bulunuyor. İşte bu 150 bin kişi de 2019 Ocak sonunda BES’e dahil edilecek.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
SENE sonu yaklaştıkça emeklilerin ile görevdeki memurların yeni yıl zam heyecanı da başlıyor. Şimdilerde 13 milyon memur, işçi, Bağ-Kur emeklisi ile 3 milyondan fazla görevdeki memur, 2019’un başında alacağı zammı merak ediyor. Yeni yıl zammı ve bu zammın maaşlara yansıması 3 Ocak’ta açıklanacak enflasyon oranına göre netleşecek. Önce, memur emeklilerinden başlayalım. Hem görevdeki memurlar hem de emeklileri senede iki kere, ocak-temmuz döneminde maaşlarını zamlı alıyor. Zam oranları ise toplusözleşmeye göre önceden belirleniyor. Üzerine, geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı bir fark oluşursa da bu fark maaş zammına yansıyor. 2017 Ağustos’unda yapılan son toplusözleşmeye göre de memur ve emeklileri, 2019 da ocak-temmuz döneminde yüzde 4, temmuz-aralık döneminde yüzde 5 zam alacaklar.
TOPLU SÖZLEŞME ZAMMI
Böylece, 2019 yılı için yüzde 9 zam yapılmış olacak. Yine toplusözleşmeye göre 2018 Temmuz-Aralık döneminde, yani altı aylık dönemde, enflasyon yüzde 3.5’i aşarsa aradaki fark, maaşlara zam olarak yansıtılacak. Gelelim, mevcut duruma. TÜİK’in aralıkta açıkladığı rakamlara göre bu yılın son 5 ayında (temmuz-kasım) TÜFE’de enflasyon, yüzde 10. 64 olarak gerçekleşti ki, kasım ayında bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde1.44’lük düşüş yaşandı. Buradan hareketle memur ve emeklileri için enflasyon farkı oluşacağı kesin. Son açıklanan yüzde 10.64’lük enflasyona göre de bu fark yüzde 7.14. Buna göre yılın son 6 aylık enflasyonu düşüş eğilimi gösterse de yüzde 7’lik enflasyon farkı kesin gibi gözüküyor. Bu da şu anlama geliyor ki, toplusözleşmeden kaynaklı yüzde 4 zam cepte, enflasyon farkı da yüzde 7 olsa; böylece memur ve emeklileri 2019’da maaşlarını yüzde 11 zamlı alacaklar. Tabloda da bazı memur emeklilerin yüzde 11 zamma göre 2019 Ocak ayı zamlı maaşları yer alıyor.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI
Bu çerçevede de en düşük memur maaşı 3 bin 477 liraya, en düşük memur emekli aylığı da 2 bin 385 liraya yükselecek. Aynı şekilde kamuda çalışan ve 1’ inci derece 4’üncü kademede genel müdür maaşı da 11 bin 662 liraya çıkacak. 2018 yılının ocak ayında ise, toplusözleşmeden kaynaklı yüzde 4’lük zammın üzerine yüzde 1.69 da enflasyon farkı eklendi ve görevdeki memurlar ve emeklileri maaşlarını toplam yüzde 5.69 zamlı aldı. Temmuzda ise toplusözleşmeden kaynaklı yüzde 3.5 zammın üzerine, yüzde 5.17’lik enflasyon farkı ile birlikte maaşlara yüzde 8.67’lik zam yapıldı. Böylece kamu görevlileri ve emeklileri 2018 yılında toplam 14.36 zam almış oldu.
İŞÇİ EMEKLİSİ NE KADAR ZAM ALACAK?
GELELİM işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin 2019 Ocak’ta alacakları zamlı maaşlara. İşçi ve Bağ-Kur emeklileri, Ocak ve Temmuz olmak üzere senede iki kere zam alıyor ve zam oranı da bir önceki 6 aylık dönemde, TÜİK tarafından açıklanan, TÜFE’deki enflasyon oranına göre hesaplanıyor. TÜİK, temmuz-kasım döneminde 5 aylık enflasyonu yüzde 10. 64 olarak açıkladı. Eğer enflasyonda bir düşü olmazsa SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 10’luk zam kesin gözüküyor. Zam oranı ise 3 Ocak’ta açıklanacak enflasyon oranına göre netleşecek. Buna göre de 2019 Ocak ayında emekli olduğu yıla göre en düşük SSK emeklisinin aylığı bin 885 liraya, en düşük Bağ-Kur emeklisinin aylığı bin 686 liraya ve en düşük tarım emeklisinin maaşı da bin 280 liraya yükselecek. 2018 yılında ise Ocak ayında maaşlarını yüzde 5.69, Temmuz ayında da yüzde 9.17 zamlı almışlardı. Böylece 2018 yılında emeklilerin toplam zammı yüzde 14.86 oldu.
BAZI MEMUR EMEKLİLERİNİN 2019 ZAMLI MAAŞLARI (TL)
Önce, Özpeynirci’nin, 10 Aralık tarihli yazısından kısa bir alıntı yapayım: “Bine yakın yetkili satıcıyı çatısı altında toplayan Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) zorunlu trafik sigortasında yaşanan sorunlar yüzünden kendi sigorta şirketini kuracağını açıklamıştı. OYDER Başkanı Murat Şahsuvaroğlu, ‘Trafik sigortası üretimi sigorta şirketleri için zorunluluk, bu alanda üretim yapacağız. Kasko da fokus alanımız olacak. Ayrıca diğer branşlarda da var olacağız’ dedi. Sigorta konusu Hürriyet yazarı Noyan Doğan’ın uzmanlık alanı. O yüzden OYDER’in kuracağı şirketle ilgili gelişmeleri onunla da paylaşması lazım. Çünkü Hazine’nin yetki verip vermediği, diğer sigorta şirketlerinin bu duruma neler diyebileceği çok tartışılacak konular.”
REKABETE AYKIRI MI?
OYDER’ciler, yeni girişimlerini bana da anlatmak için bir araya gelmek istediler. Geçen Cuma, Murat Şahsuvaroğlu ve OYDER temsilcileri ile buluştuk, sohbet ettik. Şunu belirteyim, OYDER’in sigorta şirketi kurma konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’na henüz resmi başvurusu yok; 2019’un başında başvuruda bulunacaklar. Gelelim, benim bu işe ne diyeceğime. OYDER, temsilcilerine naçizane anlattıklarımı sizle de paylaşayım. Bir dönem trafik sigortası fiyatlarından her gün şikayet eden Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken’e de “Başkan, sürekli şikayet ediyorsunuz, neden bir sigorta şirketi kurmuyorsunuz?” diye söylemiştim. Bence de OYDER, hiç beklemeden sigorta şirketini kurmalı. Kurmalı ki, deneyerek yaşasınlar, anlasınlar.
Mesela, trafik sigortasından bahsediyorlar. Son 10 yılda, sigorta şirketlerinin, trafik sigortasındaki zararı 7 milyar TL’yi geçti. Bu işten zarar etmeyen hemen hemen şirket yok gibi. Bu yıl sonunda da zarar rakamı 100 milyon lirayı bulacak. Benim için bugünkü ortamda yeni şirket kurulması demek, trafik sigortasından zarar eden şirketler arasına bir yenisi daha eklenecek demek. ‘Ne olacak canım param çok, 10 yıl da zarar ederim, kime ne?’ deniyorsa; benim için de sorun yok.
RUHSAT VERİLMELİ Mİ?
Mesela, kaskodan bahsediliyor. Araçların sadece yüzde 25’i kaskolu. Trafik sigortasının fiyatından şikayet eden kasko sigortası yaptırmıyor. Bu yüzde 25’lik oranın büyük kısmı bankalardan verilen krediler ile yapılan sigortalar; diğer büyük kısmı da yine OYDER üyelerinin araç satışında yaptığı sigortalar. Yeri gelmişken belirteyim, OYDER üyelerinin her birinin en az iki-üç sigorta şirketinden acenteliği bulunuyor. Ne mi demek istiyorum? Sen, bugüne kadar, acentelik üzerinden sattığın kasko poliçelerini yeni kuracağın şirket üzerinden kesersen; bu bana göre pazarı büyütmek değil, bu küçük pazardan pay almak anlamına gelir. Yine söylüyorum, OYDER, sigorta şirketi kurmalı ve yüksekliğinden şikayet edilen trafik sigortasını Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın belirlediği tavan fiyatın da çok altında satmalı. Araç onarımlarında da sadece orijinal parça kullanmalı. Tabi tüm bunları da hem rekabete aykırı olmadan hem de sigorta şirketleri ile yapılan servis anlaşmalarına zarar gelmeyecek şekilde yapmalı.
Son olarak şunu da belirteyim. Dünyada uygulamaları olduğu gibi Türkiye’de de bence yeni kurulacak sigorta şirketine trafik sigortası satma ya da başka bir deyişle trafik sigortası ruhsatı verilmemeli; en azından birkaç yıllığına. Böylece, bu süre içinde şirket, pazarda kalıcı olduğunu ve pazarı da büyütmek istediğini göstermiş olur.