×
Liderler tam 30 kez birbirlerini ziyaret ettiler. Ama ortaya bir cumhurbaşkanı adayı çıkaramadılar. Havalarına baksan yarın seçim olsa iktidar olacaklar ama henüz seçim hazırlıklarına bile başlamadılar. Oysa Erdoğan şimdiden seçim hazırlıklarına başladı. Geçen hafta yapılan sürpriz MYK toplantısı tamamen seçimlere ayrılmıştı. Sürpriz diyorum çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan programında olmamasına rağmen toplantının yapılmasını istemiş ve beklenenden de uzun sürmüş. Toplantıya katılanlar tek tek söz alıp seçimlere ilişkin görüşlerini açıklamışlar. İlk olmasına rağmen verimli geçtiği söyleniyor. Bu ilkti ama bundan sonra seçime hazırlık toplantılarının düzenli olarak yapılacağı ifade ediliyor.
MUHALEFETİN REHAVETİ
Erken seçim mi olur, seçim zamanında mı yapılır orasını bilmem ama bu seçimin öyle sıradan bir seçim olmayacağı belli. O nedenle AK Parti’nin seçimlere doğru bir strateji ile hazırlanması gerekiyor. Hata yapma lüksü yoktur. Muhalefetin ise nasıl olsa bu ekonomi AK Parti’yi götürür, biz de iktidar oluruz havasından bir an önce çıkması gerekiyor. Millet şimdi iktidarı da muhalefeti de izliyor, not alıyor. Seçim günü ise gereğini yapacak.
STRATEJİ EKİBİ
Kamuoyuna çok yansımadı ama AK Parti bir süre önce strateji ekibi oluşturdu. Yeni politikalar üretmek adına olumlu bir adımdı. AK Parti yaptığı reformlarla hem kendi önünü açan hem Türkiye’nin vesayet sisteminden kurtulmasını sağlayan bir parti. Yeni politikaların üretilmesi için bir think tank gibi çalışması gerekiyor.
ERKEN SEÇİM VAR MI
Hem Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hem Bahçeli’nin, “Erken seçim yok. Seçimler zamanında yapılacak” açıklamalarından sonra erken seçim iddiasında bulunmak doğru değil. Ama Erdoğan’ın seçim gündemiyle MYK’yı toplamasının da bir anlamı olması lazım. İki ihtimal var.
1-
Ekrem İmamoğlu, Kılıçdaroğlu’nun öngörüsünü haklı çıkarmak için hazırladığı reklam filminde kendisini Süpermen’e benzetmiş.
SÜPERMEN
Kılıçdaroğlu bu durumda çıkıp, “Biz Süpermen seçmeyeceğiz” der mi, orasını bilmem ama Süpermen zor durumda. Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda esamesi okunmuyor. Dün CHP’li bir yetkili, “Biz ne ikinci Erdoğan seçmeye ne süpermen seçmeye meraklı değiliz” dedi. İmamoğlu’nu “İkinci Fatih”e benzeten, yüzünde “Rabbi Yessir”i gören Meral Akşener de desteğini çekti. Akşener’in yeni gözdesi Mansur Yavaş.
KILIÇDAROĞLU’NDAN KIRMIZI KART
6’lı masanın en önemli sınavı cumhurbaşkanı adaylığı olacak. Çünkü Kılıçdaroğlu, ortak aday olmak için gemileri yakmış durumda. Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanacağına inanıyor. Daha önce, “Beş parti genel başkanı önerirse aday olurum” diyordu. Şimdi ikili görüşmelerde, “Cumhurbaşkanı adayıyım. İlk turda kazanacağım” dediği söyleniyor.
İMAMOĞLU VE YAVAŞ’I ÇİZDİ
Kılıçdaroğlu’nu kimse hafife almaya kalkmasın. Anketlerde kendisinden açık ara önde çıkan Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’ı geriye atmayı nasıl başardı? İmamoğlu ve Yavaş’ı tamamen masanın dışına atmak için hamlelerini sürdürüyor. Habertürk’te katıldığı bir programda, “Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’tan hangisinin cumhurbaşkanı adaylığını onaylarsınız?” diye sorulduğunda şaşkınlığını gizleyememiş ve “Buna cevap vermemi mi istiyorsunuz?” demişti.
DAHA NE DESİN
Erken seçimin gündemde olmadığını söyledi. Hatta, işin arasına bir de “Bay Kemal” sıkıştırıp, “Bay Kemal, kendini 2023’e hazırla. Aday mısın değil misin?” diye çağrı yaptı.
Türkiye’nin 3 Kasım 2022 ve 18 Haziran 2018’de erken seçim yapmasının önünü açan Devlet Bahçeli de birkaç kez ısrarla, “Erken seçim yok. Seçimler zamanında yapılacak” diye deklare etti.
Ama AK Parti’nin geçen hafta sürpriz bir şekilde MYK toplantısı yapması siyasi kulisleri hareketlendirdi. Toplantıdan sonra Parti sözcüsü Ömer Çelik’in “Seçim takviminde değişiklik yok. Seçimler zamanında yapılacak” demesine rağmen erken seçim kuşkusu oluştu.
Erdoğan ve Bahçeli defalarca, “Erken seçim yok” dedi.
YENİ SEÇİM YASASI
İktidar, 6’lı masanın ittifak planlarını bozan yeni seçim yasası çıkardı.
Anayasa’nın 67. maddesine göre yeni seçim yasasıyla 1 yıl içerisinde seçimlere gidilemeyeceği hükmü yer alıyor. 6 Nisan 2023 tarihine kadar yapılacak bir seçimde yeni yasa uygulanamıyor.
Erken seçime gidilirse, ittifaklara imkân veren ve muhalefete yarayan eski seçim yasası geçerli olacak. O zaman yeni seçim yasası neden çıkarıldı?
Okulların açılması öncesinde Milli Eğitim’de tam bir seferberlik hali mevcut. Okullar açıldığında öğrencilerin masasında ders kitapları hazır olacak. Milli Eğitim Yayınevi’nin önünde saatlerce kitap kuyruğuna girmiş bir veli olarak bunun kıymetini çok iyi bilirim. Bazı ilçelerde kitap bulunmaz, bir ders kitabı için vilayete gidilirdi. Bu yıl yardımcı ders kitapları da verilecek. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, “Bu yıl 130 milyon yardımcı kaynağı öğrencilerimize ücretsiz olarak ulaştıracağız” dedi. Yardımcı ders kitapları kimi zaman normal ders kitaplarından daha pahalı oluyor. Ekonomik zorlukların yaşandığı bir dönemde Milli Eğitim, yardımcı kaynakları da ücretsiz vererek velilere bir destek sağlamış olacak. Çok da iyi düşünmüşler. Biz yıllarca okullar açılıyor, ders kitapları cep yakacak diye haber yapmış gazetecileriz. Velilerin hevesi kursağında kalıyordu.
ÖĞRETMENLİK SINAVI
“Milli Eğitim Bakanı ile görüştün, öğretmenlik sınavını konuşmadın mı?” sorabilirsiniz. Sormaz olur muyum? Mahmut Özer, “Eğitim camiasının 60 yıllık hayali olan Öğretmenlik Meslek Kanunu’nu çıkardık” diye söze başladı, tek tek anlattı. Sizin için özetledim.
1) Uzman öğretmen ve başöğretmen hiç yokmuş, sanki ilk kez olacakmış gibi bir algı var. Ama yanlış. Bakanlığın verilerine göre zaten mevcutta 75 bin 701 bir uzman öğretmen, 90 başöğretmen var.
2) Yüksek lisans ve doktorası olan öğretmenlerden eğitimi tamamlayanlar otomatik olarak bu görevlere atanacaklar. Onlar sınava girmeyecek. Bu durumda 90 bin öğretmen var.
3) Uzman öğretmenlik için 180 saat, başöğretmenlik için en az 240 saat eğitim programını tamamlamaları gerekiyor. Uzman öğretmenlik için 543 bin 515, başöğretmenlik için 70 bin 931 başvuru yapılmış.
4) Uzman öğretmen olduklarında eğitim öğretim tazminatları yüzde 20’den yüzde 60’a, başöğretmen olduklarında ise yüzde 40’tan yüzde 120’ye çıkacak. Önemli bir gelir kaynağı.
5) Uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik için belirlenmiş bir kontenjan, kota ya da sıralama yok. Sınavda 70 puan alan herkes bu unvanları alabilecek.
Tüketici Güven Endeksi son iki ayda yükselişe geçti. Haziranda yüzde 63.4’ken temmuz ayında yüzde 68 oldu. Ağustosta ise yüzde 72.2’ye yükseldi. Bu iyi bir gösterge ama yetmez.
Aynı şekilde anketler de AK Parti ve Erdoğan’ın oylarında son 2 ayda yükseliş olduğunu gösteriyor. Ama bu 2023 seçimlerinin sonucunu tayin etmeye yeter mi, orasını bilemiyorum. Bu yükseliş eğiliminin devam etmesi lazım. En azından zorlu kış koşullarında düşmemeli.
OPTİMAR ANKETİ NE DİYOR
Şimdi sizinle analizi dün akşam saatlerinde tamamlanan Optimar’ın ağustos ayı anketini paylaşmak istiyorum. Yazımı yetiştirmek için verileri yeni gördüm. Yani sıcağı sıcağına tamamlanmış bir araştırma.
Televizyon programlarında gündemi yorumlayan Hilmi Daşdemir’in başkanı olduğu Optimar’ın araştırması 12-15 Ağustos’ta Türkiye genelinde 2 bin kişi üzerinde yapılmış.
‘EKONOMİ’ BİRİNCİLİK TAHTINDA
Optimar’ın “Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” sorusuna cevap verenler yüzde 64 oranında ekonomi demiş. Onu yüzde 9.7 oranında işsizlik takip ediyor. İki veriyi topladığımızda ise ekonomi ve işsizlik yüzde 73.7’ye yükseliyor.
Bu sürpriz bir sonuç değil. Uzun bir süredir ekonomi birinci gündem maddesi olma özelliğini koruyor. Ekonomi, hayat pahalılığı ve işsizliğin oranı düşmedikçe, açık ara birincilik kürsüsünden inmedikçe seçim sonuçlarını tayin edecek demektir.
Mansur Yavaş, Kılıçdaroğlu’na rağmen cumhurbaşkanı adayı olmayı göze alacak mı?
Kılıçdaroğlu, kendisine rağmen Mansur Yavaş’ın adaylığına rıza gösterecek mi?
İYİ Partili Buğra Kavuncu’nun, Kılıçdaroğlu’nun ortak adaylığıyla ilgili soruya, “Sahada en çok duyduğumuz isim Mansur Başkan. Mansur Yavaş’la ilgili bir ağırlık var” cevabını vermesi kulisleri hareketlendirdi. Oysa bir süredir Kılıçdaroğlu’nun ortak adaylığının kabul edildiği gibi bir hava var. Buğra Kavuncu’nun çıkışı, CHP Genel Merkezi’nde kaşların çatılmasına yol açtı. Ama bir yandan da kulislerde yukarıdaki soruların yanıtı arandı.
Buğra Kavuncu sahada Mansur Yavaş’ın isminin olduğu sonucuna nasıl varmış? Kamuoyu araştırmalarında muhalefetin adayı olarak ilk sırada Mansur Yavaş çıkıyor. O ayrı. İYİ Parti İstanbul İl Başkanlığı 12 Şubat’ta, “Anlat İstanbul” diye bir program başlatmıştı. Şimdiye kadar 84 bin 500 İstanbullu ile temas kurulmuş. Mansur Yavaş verisi oradan çıkıyor.
İMAMOĞLU’NA DERS OLSUN
İstanbul’u iki seçimde kazanan Ekrem İmamoğlu, İstanbul’dan Mansur Yavaş isminin çıkması karşısında ne düşündü bilemedim. Kendine yönelik iyi niyetli uyarılar karşısında “Vız gelir tırıs gider” diyen İmamoğlu’nun başını iki elinin arasına alıp düşünmesi gerekiyor.
Erdoğan düşmanları 20 yıldır Erdoğan’ı tasfiye edecek bir isim arıyorlardı. İstanbul seçimlerinden sonra aradığımızı bulduk diye İmamoğlu’na sarıldılar. Kimi İkinci Atatürk ilan etti kimi ikinci Fatih dedi sonunda İmamoğlu efsanesi çöktü. İstanbul seçmeni dahi Mansur Yavaş dedi.
BUĞRA KAVUNCU NE YAPTI
Öyle ki Meral Akşener’in ev sahipliğinde yapılan 5’inci toplantıdan sonra yayınlanan bildiride, “Yarının Türkiye’sini” ibaresi tırnak içinde yer aldığı için heyecanlanan spikerler olmuştu. Öyle ki, “Yarının Türkiye’sini ifadesindeki Y ve T büyük harfle yazılmış, bu bir mesaj olabilir mi? 6’lı ittifakın ismi yarının Türkiye’si ittifakı adını alabilir mi?” diye yorum yapmışlardı. Yakında 6’lı masanın toplandığı mekânlarda dilek tutup çaput bağlayana rastlarsanız şaşırmayın.
AKŞENER’E ÇOK YAKIN
Cumhurbaşkanı adayının belirlenmesi süreci yaklaştıkça 6’lı masadaki görüş ayrılıkları su yüzüne çıkmaya başladı. Son bildiride ortak cumhurbaşkanı adayı vurgusu yapıldı ama asıl mesaj toplantı öncesinde Buğra Kavuncu’dan geldi. Buğra Kavuncu, Meral Akşener’e çok yakın isimlerden birisi. Ümit Özdağ’ın kopuşunu göze alma pahasına Buğra Kavuncu’ya sahip çıkmıştı. O nedenle Buğra Kavuncu’nun açıklamasını Meral Akşener’in 6’lı masaya mesajı olarak değerlendirebiliriz.
ZAMAN AYARLI HAMLE
Buğra Kavuncu, “Bizim sahada şubat ayından beri en çok duyduğumuz isim Mansur Başkan. Mansur Yavaş ile ilgili bir ağırlık var” çıkışı ile bombanın pimini çekip 6’lı masanın ortasına bıraktı. Buğra Kavuncu’nun zaman ayarlı açıklaması 6’lı masada, “Kılıçdaroğlu ortak adayımız” kararının alınmasını önlemeye yönelik bir hamle olarak değerlendirildi.
CHP’Yİ SARSTI
Buğra Kavuncu’nun bu çıkışı CHP’yi şaşırttı ve rahatsız etti. CHP, toplantı sonrasında yayınlanan bildirideki “ortak aday” vurgusu ile moral buldu ama Buğra Kavuncu’nun açıklamaları mercek altına alındı. Buğra Kavuncu kendi değerlendirmelerini mi yansıtıyor yoksa Meral Akşener’in mesajlarını mı paylaşıyor sorusunun peşine düşüldü.
AKŞENER’İN MESAJI
Yaşanmaya devam ediyor. Ama memur ve emeklilere yapılan maaş artışı, asgari ücretteki artışlar ve tarım ürünlerine verilen taban fiyat, ateşi düşürdü. Bunda mevsimsel etkiyi de gözardı etmemek lazım. Önümüzde zorlu bir kış bizi bekliyor. Bunu da dikkate almak lazım.
Millet, Erdoğan’ın ekonomik krizin yakıcı etkisine rağmen çare bulmak için samimi bir çaba içinde olduğunun farkında. Ayrıca tahıl koridoru başta olmak üzere uluslararası krizlerde üstlendiği rolü takdir ediyor, göğsü kabarıyor.
AK Parti oylarında mart, nisan ve mayıs aylarında görülen gerilemenin haziran ayıyla birlikte durduğu temmuz ayı ile birlikte ise ibrenin yukarıya doğru döndüğü gözleniyor. Temmuz ayı anketlerinde hem AK Parti oylarında ibrenin yukarıya doğru döndüğü görülüyor hem de Erdoğan’a verilen destek artış trendinde. Erdoğan’a destek mayıs ayında yüzde 45.7, haziran ayında yüzde 46.3 iken, temmuz ayında yüzde 47.8’e yükseldi. Anketlerdeki verilerle sahadaki gerçekler örtüşüyor.
REHAVETE YER YOK
Ama bu yanıltıcı olmamalı. Hele hele AK Parti’yi rehavete sevk etmemeli. Tam aksine yakalanan bu ivmenin daha yukarılara taşınması gerekiyor. Buna göre siyaset üretilmeli.
Cumhurbaşkanı Erdoğan MKYK toplantısında çok önemli bir tespitte bulunuyor. “Bu seçim normal bir seçim değil” diyor. Gerçekten öyle. Ekonomik sıkıntılardan en fazla AK Parti’nin üzerinde oturduğu sosyoloji etkilendi. Önceden seçim aslanın ağzındaydı. Bu kez aslanın midesinde. 2023’te aslanın midesindeki seçimi alacak stratejilerin üretilmesi gerekiyor. AK Parti’de bir strateji heyeti oluşturuldu. İsabetli bir karar oldu. Bu seçime has olmak üzere Strateji Ekibi’nin altında sadece belli alanlarda çalışacak olan ekiplere ihtiyaç var.