Simitciyi ezmeyin!

Simitciler Odasi kendilerine ‘‘ayakalti’’ muamelesi yapilmasindan yakiniyor.

MUCIDI SEMSI PASA Simdi simidin ‘‘gariban azigi’’ olduguna bakmayin! Hamur ve susamin karisimindan elde edilen bu lezzetli yiyecek soylu bir gecmise sahip. Mucidi Kanuni'nin vezirlerinden Semsi Pasa. Simidi saray sofralarina sokmus. Yuzyillarca zengin kahvalti sofralarini suslemis. Bugun sokaklarda, meydanlarda aclik bastirmak icin yenilen bir gida haline donusmus.

Simitciler Odasi Baskani Zekai Akkus kotu muameleden sikayetci: ‘‘Simitci esnafi eziktir. Zabita operasyon yaptiginda ise once simitciden baslar. Demokrasinin nimetlerinden simitci yararlanamiyor.’’

Iskelelerde, meydanlarda, garlarda, vapurda, aclik bastirmak icin simidin tadina bakmayan Istanbul'lu az bulunur. Cogumuzun belki her gun 75 bin lira vererek aldigi simidin arkasinda ciddi problemler yasaniyor.

Simidin macerasini ogrenmek icin Simitciler Odasi'nin kapisini caliyoruz. Ama Un-Is Esnaf ve Sanatkarlar Odasi'na yalniz simitciler degil, ureticisinden saticisina binlerce borekci ve pastane de kayitli. Odanin uyeleri arasinda simitcilerin sayisi oldukca fazla.

Karakoy'de tarihi bir hanin ucuncu katinda Oda Baskani N. Zekai Akkus'la konusuyoruz. Oda yonetim kurulu uyeleri de gorusmede hazir. Sayilari giderek azalan simit firinlarindan bazilarinin sahipleri bunlar. Baskan Akkus, simitci esnafinin kendi odasina sahip cikmamasindan sikayet ediyor. Basta belediyeler olmak uzere idari kurumlarin simitci esnafina ‘‘ayakalti’’ muamelesi yapmasindan yakiniyor.

Simide cok el degiyor

Simitcinin profilini ciziyor: ‘‘Simitci esnafi, durust, muti, namuslu ve urkektir, eziktir. Bir meydanda ya da caddede zabita operasyon yaptiginda ise once simitciden baslar. Simitci isyani, itirazi bilmez. Surekli itilir, kakilir.’’

Konusurken biraz once tarifini yaptigi simitci profiline uygun bir bicimde kelimelerini ozenle seciyor:

‘‘Simitcinin sattigi bir simite bircok el birden degiyor. Firin sahibine ve satana fazla birsey kalmiyor. Buna ragmen esnaf moralini bozmadan isine devam ediyor. Uzerine resmi kiyafeti giyen simitciyi rahatsiz ediyor. Simitciler son derece sabirli, uygar ve demokrat insanlar.’’

Simide degen diger elleri aciklamasini istiyoruz. Ser verip sir vermiyor: ‘‘Kimseyi hedef almak istemiyorum. Bu ulkede demokrasi var ancak demokrasinin nimetlerinden simitciler yararlanamiyor. Arastirin gorursunuz.’’

Oda Baskani Akkus, dokuz aydir simide zam yapilmadigini, artan maliyetleri dikkate alarak Esnaf Odalari Birligine zam talebinde bulunduklarini belirtiyor. Talep kabul edilirse simit onumuzdeki gunlerde 100 bin liradan satilacak. Baskani'nin diger bir sikayeti de simitteki farkli fiyat uygulamalari. Bunun onune gecemediklerini ve imidin bircok bolgede fahis fiyatla satildigina dikkat cekiyor.

248 firin, 2500 simitci

Istanbul'da 248 simitci firini var. Mahalle aralarinda da 6 kucuk simit imalathanesi bulunuyor.

Her firinda gunde 3500 simit uretiliyor. Yani her gun Istanbul sokaklarina 868 bin simit cikiyor. Kayitdisi uretilenlerle rakam 1.5 milyonu geciyor.

Simit firinlari Eminonu, Fatih, Kadikoy, Beyoglu ve Sisli'de. 248 simit firininda 1000'e yakin insan calisiyor.

2500'e yakin kayitli simit saticisi var. Kayitdisi saticilarin 3000 oldugu tahmin ediliyor.

Firinlara aksam iade edilen bayat simitler eskiden domuz ciftliklerine gonderiliyordu. Simdi besicilere gonderiliyor.

Ekmek firinlari ve pastanelerin de simit urettikleri hesaba katildiginda kentte bir gunde tuketilen simit sayisi 2 milyona yaklasiyor. Simit firinlari, ekmek firinlari ve pastanelerin simit yapmasindan rahatsiz. ‘‘Herkes kendi isini yapsin’’ diyorlar.

2500 kayitli simitcinin 600'unun belediyelerin gosterdikleri sabit yerleri var.

Saticilar firinlarla acik hesap calisiyorlar. Sattiklari simidin parasini bir sonraki gun oduyorlar.

Firincilar sabit saticilara simit basina 21 bin lira prim veriyorlar. Seyyar saticilarin primi ise 31 bin lira. Bazi saticilar firin sahiplerinin namina satis yapiyor ve prim aliyorlar.

Islek bolgelerde 10'ar tane satis noktasi olan firin sahipleri var. Firin sahipleri referanssiz saticilara simit vermemeye dikkat ediyor. Kucukpazarli firin sahipleri krizle birlikte hergun yuzlerce insanin firinlara simit satmak icin basvurduklarini soyluyor.

Bir simitci gunde ortalama 200 simit satiyor. En cok satanin eline gunde 6 milyon lira geciyor.

Seyyarlar zabitalara karsi mucadele verirken sabit saticilar da ilce belediyelerine isgaliye oduyor. Belediyelerin aldiklari isgaliye bedeli ilcesine gore 5-35 milyon arasinda degisiyor.

Benim simidim daha lezzetli!

Hazir simitcileri bulmusken gevrek ve lezzetli simit bulamamaktan sikayetci oluyoruz. Kaliteli un ve yerli susam bulamadiklarindan yakiniyorlar. Lezzet tartismasina firin sahipleri de katiliyor. Tava simidi yapan firin sahipleriyle, eski tas firinlarda pisiren simitciler arasinda ciddi bir ihtilaf cikiyor. ‘‘Benim simidim daha lezzetli’’ tartismasina iki simitin de lezzetli oldugu gorusunde birleserek son veriyoruz.